Volwaardig woonbeleid voor ‘Halve burgers’ Myriam Vanvinckenroye (italie.blog.nl)

Inleiding De ene is de andere niet Mensen met precair verblijfstatuut wonen slecht Federale overheid start nieuw opvangbeleid (nog veel gaten) De ene is de andere niet Mensen zonder papieren, vluchtelingen, mensen zonder wettig verblijf,… worden vaak tot één zelfde groep bekeken Zijn NIET dezelfde

Historiek van het opvangbeleid Onder één vlag Mensen met precair verblijfstatuut = asielzoekers + mensen zonder wettig verblijf Veel van die mensen: - Opvang bij asielcentrum Krijgen eerst onderdak bij vrienden, familie,… Deze opvang valt weg, en men belandt in de huurwoningmarkt (slecht beveiligd) Historiek van het opvangbeleid Voor 1986: Geen structureel kader / OCMW’s waren verantwoordelijk 1986: Oprichting Klein Kasteeltje (eerste opvangcentrum asielzoekers)  verspreid asielzoekers evenwichtig Eind ‘80: 2e spreidingsplan : alle gemeenten verantwoordelijk 2007: nieuw federaal opvangnet : asielzoekers ontvankelijk  financiële steun en begeleiding OCMW’s

Vrije vestiging ingeperkt gebaseerd op principe van vrije vestiging Nu: inperking bij asielzoekers in ontvankelijkheidfase (fase om toegelaten te worden) Als ze niet op het opvangcentrum verblijven  geen maatschappelijke dienstverlening Nieuw opvangnet Wet 2007: materiële opvangstructuur voor de ganse duur van de asielprocedure i.p.v. enkel in de ontvankelijkheidfase Eerst bevinden ze zich in een collectieve opvangstructuur Daarna ( na 4 maanden) misschien in een individuele opvangstructuur (OCMW)

Jonge kaas met gaten Grondrechten tellen Nieuwe opvangnet vertoont gaten: Principe van materiële dienstverlening MAAR niet consequent (www.fedasil.be) aantal categorieën niet in opvangplaats (FEDASIL beslist) Belanden soms in huurmarkt Asielzoeker benadert als volwassen persoon? Is het welde beste opvangplaats voor de betrokkene? Grondrechten tellen Asielzoeker, mensen zonder wettig verblijf,… hebben dezelfde grondrechten als Belgen vb. behoorlijke huisvesting als sociaal grondrecht, iedereen recht op menswaardig leven,…  Behoorlijke huisvesting ook voor asielzoekers,…

(G)een opvangbeleid voor illegalen Federaal opvangcentra: voor mensen zonder wettig verblijf Opvangcentrum: er kan een aanvraag ingediend worden in naam van de kinderen ENKEL THEORIE: de grondrechten zijn niet altijd afdwingbaar vb. recht op wonen,… Ondersteunen op de private huurmarkt Illegalen gediscrimineerd door verhuurders  komen terecht in private huurwoningmarkt (slecht beveiligd), wel legaal

Sociale verhuurkantoren maken plaats Illegalen kunnen een toewijzing doen op SVK Project waarbij SVK 10% mag toewijzen aan specifieke doelgroep Begrensde toegang tot sociale huur Legale asielzoekers kunnen bij sociale huisvestingsmaatschappijen terecht, de illegalen niet Nochtans THEORIE: iedereen gelijk m.b.t. sociale woningen PRAKTIJK: niet zo

Strategische verschuivingen Verschuivingen van strategie in Vlaams Overheidsbeleid m.b.t. opvangbeleid voor mensen met precair verblijfstatuut 1996: nadruk op legale minderheden met respect onthalen, op te vangen en te begeleiden 2004 – 2010: nadruk op evenredige participatie, emancipatie van minderheidsgroepen in ons land op vlak van discriminatie op de woningmarkt Terug naar af? Vlaamse Overheidsvisie : vereniging Actueel strategisch plan: geen dergelijk opvangbeleid voor precaire verblijvers  asielzoekers uitgesloten van de sociale huurwoningmarkt SVK door sociaal huurstelsel gevangen geworden  sociale reflex terugschroeven

Gemiste kansen Vragen bij keuze Vlaamse Overheid Gekozen voor materiële opvang voor wie asiel aanvraagt: - voldoende gegarandeerd? - oververzadigd? Uitgangspunt Vlaamse Overheid : maximaliseren woonverzekerheid streven naar 3 principes: - keuzevrijheid en autonomie asielzoekers - kwaliteit voorzieningen - begeleiding en samenleving asielzoekers en andere bevolkingsgroepen 3e punt ???  kansen op Gewestelijk niveau niet benut

In ieders belang De deur gaat dicht Gericht beleid voor mensen zonder verblijfstatuut voor iedereen ten goede namelijk stabiliteit, sociale cohesie van de samenleving en veiligheid en gezondheid van andere burgers Positief effect op strategisch plan 2004-2010 nl. ‘samenleven in diversiteit’ De deur gaat dicht Voorgestelde maatregelen enkel bij crisissituatie en noodopvang Sociale huursector uitgesloten wegens voorwaarden tot inschrijving in het bevolkingsregister Er moet financiële steun van Vlaamse overheid komen naar lokale overheden  naïef

Het kan beter EINDE!!! Opvangbeleid voor asielzoekers vertoont gaten Sociale huisvesting (uitgesloten)  sociale huurmarkt (weinig beschermt) Overheid beperkt enkel last voor samenleving, meer niet (enkel in crisissituaties) Geen degelijk opvangbeleid en huisvesting EINDE!!!