‘Wat denken jullie dat het thema wordt van deze les?’

Gezonde voeding Presentatie opdracht wiki Vakdidactiek gedrags- en gedragswetenschappen Ellen Buysse, Mathieu Goeminne, Janne Van Kerckhove, Lien Van Den Berge, Ann Cattrysse en Celine Khan

Overzicht 1. Beginanalyse 2. Wetenschappelijke evidentie 3. Voorstelling verschillende programma’s 4. Sensibilisering/ Implementatie 5. Suggesties en alternatieven

1. Beginanalyse Voorstelling school

Voorstelling school 302 leerlingen waarvan 41 OKAN Scholengemeenschap SGKSO Geraardsbergen Behoort tot Vrij Gesubsidieerd onderwijs

Visie van de school Rekening houden veranderende maatschappij Achtergrond en milieu waaruit leerlingen komen wordt in rekening gebracht Eerste graad:‘taalvaardigheidsonderwijs’ en ‘socio-emotionele ontwikkeling’ Tweede en derde graad:‘preventie en remediëring van studie-en gedragsproblemen’ en ‘oriëntering bij in-en uitstroom

Beginsituatie leerlingen Jongenspopulatie BSO en TSO leerlingen Veel leerlingen waarvan thuistaal niet het Nederlands is Financiële moeilijkheden

Beginsituatie leerkracht Zevende schooljaar aan de slag Verscheidenheid aan vakken gegeven Werkt mee aan project gezonde voeding Maakt deel uit van vakgroep ‘gezondheidsbeleid op school’

Beginsituatie van de school omtrent thema Reeds vakgroep Projectdag Vooral in eerste graad actief Ook roken en hygiëne komen aan bod Tutti Frutti

2. Wetenschappelijke evidentie A. Literatuurstudie: Health Behavior in School aged Children studie (2002) Onderzoek van Matthys et al. (2003) Doctoraatonderzoek Ugent (Matthijs, 2006) B. Belangrijkste conclusies: 1. Te veel eiwitten, verzadigde vetten, suikers te weinig fruit, groenten, complexe koolhydraten 2. Kennis over noodzaak fruit: ASO > TSO > BSO De school als uitvalbasis preventies gezonde voeding

Enkele feiten: een korte quiz Stelling 1: Hoeveel % van de jongeren tussen 17-18 jaar ontbijten nooit? Maak je keuze... 5 % 20 % 50 % Antwoord: 2

Stelling 2: Hoeveel % van de jongeren eten dagelijks een stuk fruit Stelling 2: Hoeveel % van de jongeren eten dagelijks een stuk fruit? Maak je keuze... 25 % 5 % 70 % Antwoord: 1

Stelling 3: Hoeveel % van de jongeren eten minimaal 1 keer per week frietjes? Maak je keuze... 68 % 77% 92 % Antwoord: 2

Ouders: 44% leerkrachten: 53% Ouders: 68% leerkrachten: 76% Stelling 4: Hoeveel % van de ouders en de leerkrachten zijn ervan overtuigd dat de school voldoende aandacht aan gezonde voeding schenkt? Maak je keuze... Ouders: 44% leerkrachten: 53% Ouders: 68% leerkrachten: 76% Ouders: 18% leerkrachten: 31% Antwoord: 3

3. Voorstelling verschillende programma’s Comme chez moi Tutti Frutti Eetgewoonten Aan Tafel

Onze keuze:

‘Aan Tafel’ Doelgroep? Materiaal? Leerlingen uit het lager onderwijs Didactische map Affiches Onderlegger Folders voor ouders,...

Videofragment: http://www.cm.be/nl/110/vitaya_actua/aantaf el.jsp

Voordelen: Een zeer handelingsgericht programma Programma kan als basis gebruikt worden bij klasactiviteiten bij verschillende vakken Programma richt zich op de hele school Leerlingen, directie, ouders en leerkrachten. Kant en klaar programma (voor lagere school) Voldoende theoretisch onderbouwd Bv: Voedingsdriehoek

Nadelen: Doelgroep lagere school Maar: Niveau is met een beetje creativiteit aan te passen aan BSO en OKAN Focus ligt vooral op het klasniveau Schoolniveau minder uitgewerkt

Project uitgewerkt door CM Doelstelling : gezonde voeding in school Reden : 2004: 11% overgewicht 2010: 20% overgewicht 2015: ?

Inhoud Doelgroep: lagere school Aanpak: lessuggesties werkbladen Didactisch: lespakketten kant en klaar Voordelen: implementatievoorbeelden vakoverschrijdend integreerbaar betrokkenheid ouders Nadelen: Weinig uitwerking op schoolniveau Conclusie: Bruikbaar mits enige creativiteit en inzet van school en leerkrachten

4. Sensibilisering/Implementatie ‘Aan tafel’ Sensibiliseren directie Sensibiliseren leerkrachten Sensibiliseren leerlingen Sensibiliseren ouders

Sensibiliseren directie Wat ? Overtuigen van belang van gezonde voeding Oog hebben voor wat school reeds doet Hoe ? Brief Zie ‘suggesties en alternatieven’

Sensibiliseren leerkrachten Waarom? Belangrijkste schakel tussen visie van de directie/school en leerlingen Hoe? Werkgroep “gezondheidsbeleid op school” Nieuwsbrief Zie suggesties en alternatieven

Implementatie school en klas ACTIE DOOR SCHOOL ACTIE IN DE KLAS Ontbijtlokaal Gezond ontbijt Gezonde snacks Water, héél veel water Alternatieven verjaardagsnoep Betrekken ouders info in schoolreglement/website/ info-blad Regelmatig samen ontbijten Gezonde snacks – creativiteit in variatie Ontdekken gezonde voeding in andere culturen/streken Water Medewerking ouders - leerlingen

Sensibiliseren ouders Waarom? Rol in de voedingseducatie Ouders als rolmodel Hoe? Informeren van de ouders Via nieuwsbrief

Groepsopdracht Jullie worden in 3 groepen verdeeld : 1. directie, 2. leerkrachten en 3. leerlingen Elk van deze groepen krijgt een korte opdracht die behoort tot de suggesties en alternatieven

5. Suggesties en alternatieven Directie: 1. Vragenlijst: Mogelijkheid om in te schatten wat er reeds gebeurt Mogelijkheid om concrete werkpunten aan te tonen en op te vangen in project 2. Label: “Certificaat” Duidelijke werk- of verbeterpunten voor toekomst

1. Multidisciplinaire werkgroep 2. Info-moment: Leerkrachten: 1. Multidisciplinaire werkgroep 2. Info-moment: Beginsituatie leerkrachten Leerkrachten als “experten” van de knelpunten ‘kwaliteitslabel’

Leerlingen: 1. Leerlingen eetgewoonten week laten opschrijven 2. Toepassing op actieve voedingsdriehoek 3. Eten volgens actieve voedingsdriehoek

Integraal overnemen vanuit Project ‘Aan Tafel’ Ouders: Integraal overnemen vanuit Project ‘Aan Tafel’ Aangevuld met evaluatiemoment Mogelijkheid tot inspraak en eigen initiatieven

Bedankt voor jullie aandacht ! Zijn er nog vragen?