Overdracht… (e)en Zorg Passend Onderwijs en het belang van overdracht Jos Derksen SWV VO M-B Theo van Rijzewijk WSNS Tilburg

Overdracht… (e)en Zorg

Overdracht… (e)en Zorg SAMENLEVING Een herpositionering van de school in een veranderende maatschappelijke context SCHOOL BUURT GEZIN KIND

Overdracht… (e)en Zorg Preventief Ambulante Begeleiding of consultatie van SWV of S(B)O Taxatie van gedrag door JGZ, BJZ of GGZ. Leren JGZ Gedrag Gezondheid PSZ Dagopvang School Leerplicht Verzuim Politie, Justitie Veiligheid Gezin Publiek domein (School) Maatschappelijk Werk Politie, Justitie, Maatschappelijk Werk, Halt

Maatschappelijke ondersteuning Overdracht… (e)en Zorg Onderwijs Gezondheidszorg Jeugdzorg Maatschappelijke ondersteuning Veiligheid

Overdracht… (e)en Zorg

Overdracht… (e)en Zorg

Overdracht… (e)en Zorg ‘De kwaliteit van zorg en begeleiding in het basisonderwijs’ (Onderwijsinspectie september 2008) Onderzoek onder leerlingen met een LWOO indicatie in Amsterdam, Rotterdam en Almere

Overdracht… (e)en Zorg Doelgroep: Leerlingen met een LWOO indicatie. Onderzoek: Hoe is de begeleiding in de basisscholen voor deze leerlingen verlopen?

Overdracht… (e)en Zorg De belangrijkste conclusies: Bij lang niet alle leerlingen is op de basisschool gewerkt met een handelingsplan. De kwaliteit van de opgestelde handelingsplannen laat te wensen over. Er wordt in de drie steden verschillend omgegaan met de vraag welke leerling wel en welke leerling niet wordt aangemeld. Er zijn grote verschillen tussen de steden als het gaat om de achterstand van LWOO leerlingen in groep 4 van de basisschool. Tussentijds veranderen van basisschool blijkt voor toekomstige LWOO leerlingen een groot risico in te houden. Bij de overstap gaan veel gegevens verloren.

Overdracht… (e)en Zorg

Overdracht… (e)en Zorg Digitaal Overdracht Dossier Afspraken tussen BO en VO, tav: Tijdpad Onderwijskundig Rapport Wijze van aanmelding op VO Deelname: basisscholen en scholen voor VO in Regionaal Netwerk Passend Onderwijs (Tilburg, Goirle, Alphen, Riel, Oisterwijk en Moergestel) Digitaal geeft mogelijkheden voor analyse

Overdracht… (e)en Zorg Potentiële zorgleerlingen Potentiële zorgleerlingen zijn op te sporen in het systeem: 1 Detectie door BO: (‘extra zorg op VO nodig’ 2 Detectie door systeem: LA (leerachterstand) is minimaal 1½ jaar

14

BO of LA detectie

BO en LA detectie

“Gemist“ LA indicatie zonder BO indicatie

Overdracht… (e)en Zorg Conclusies N=2900 Zorg nodig: 937 (32%) Indicatie Leerachterstand: 558 (19%) Indicatie BaO: 693 (24%) Gemist: 187 (6%) LWOO 400 (14%) Onderzoeksvragen: Verschil tussen aantal LA en LWOO deelname Aantal leerlingen met LA die géén BO zorgindicatie krijgen

Overdracht… (e)en Zorg Impulsen van Passend Onderwijs Regionale samenwerking (iedereen doet mee!) Dekkende netwerkstructuur (plaats voor elke leerling, zo thuisnabij mogelijk) Kwaliteitsimpuls voor de basiszorgstructuur (investeer in de basis) Integrale overdracht (doorgaande lijn samen met (zorg)partners)

Overdracht… (e)en Zorg Gezamenlijke aanpak geeft binding… SMW (samenwerking PO en VO, overdracht van dossiers) DOD (digitale overdracht van PO naar VO) Zorg voor Jeugd (zowel PO als VO participeren) Centrum voor Jeugd en Gezin (doelgroep 0 tot 23 jaar) ZAT’s (zorgoverleg met partners uit zorg en welzijn) Projectleiding Passend Onderwijs en CIZO

We spreken beter dezelfde taal Overdracht… (e)en Zorg We spreken beter dezelfde taal Beroemd carnaval Cito-toets dieren dierentuin Een nieuwe taal leren eten expatkinderen familie feestdag FIETSEN Filmpjes! FUN! geloof geschiedenis Koninginnedag MIJN HUISDIER mode moppen muziek Naar school in het buitenland natuur natuurrampen NIEUWS NOB Zomerkamp onderwijs Olympische Spelen pretpark REPORTERS Schooluniform Sinterklaas slagerij slavernij spel sport Sterreporterdag stroopwafels Terug naar Nederland Tweede Wereldoorlog vakantie VERHUISTIPS verhuizen naar een ander land vervoer werkstuk wetten en regels Beroemd carnaval Cito-toets fietsen dieren dierentuin Een nieuwe taal leren eten expatkinderen familie Spelen feestdag FIETSEN Filmpjes! FUN! geloof geschiedenis Koninginnedag spel MIJN HUISDIER mode moppen muziek Naar school in het buitenland muziek natuur natuurrampen NIEUWS NOB Zomerkamp Olympische Spelen Viool pretpark REPORTERS Schooluniform Sinterklaas slavernij spel sport Voeding Sterreporterdag stroopwafels Terug naar Nederland Tweede Wereldoorlog vakantie VERHUISTIPS verhuizen naar een ander land Ter land ter zee en in de

Overdracht… (e)en Zorg Wat krantenkoppen Kind heeft baat bij brugklastraining We krijgen een puberschool Later selecteren loont Besturen vo en bo meer samenwerken Afname CITO toets later Toelatingsbeleid VO is boterzacht Iedere leerling een musicalster!!!!

Overdracht… (e)en Zorg Hoe staan we er voor…? Even terug naar 2005 Waar zijn we sterk in! Ontwikkelpunten!

Overdracht… (e)en Zorg Hoe varen we over? (Lezing Bart van Kessel; november 2005) Het zal wel goed komen Koud, maar goed geregeld Warm, alles in orde Doorlopend onderwijs

Overdracht… (e)en Zorg 1. Het zal wel goed komen ‘Hier is de lijst van scholen en van open dagen’ We kennen elkaar niet Veel leerlingen tussen wal en schip Veel gehannes over criteria In de brugklas begint er een nieuwe leven

Overdracht… (e)en Zorg 2. Koud, maar goed geregeld Veel zorg voor regels en procedures Goed functionerend dossier Vertrouwensbasis; de resultaten van voorgaande leerjaren ‘We bellen nog wel’

Overdracht… (e)en Zorg 3. Warm, alles in orde Goede protocollen en afspraken Digitale overdracht Besprekingen over (alle) leerlingen Afstemmingsoverleg over plaatsing leerlingen Inzet van veel middelen ter ondersteuning van de overgang

Overdracht… (e)en Zorg 4. Doorlopend onderwijs Zorgvuldige info-overdracht bij de overgang én in de onderbouw Men kent elkaar goed Inzet van een zorgcoach in bo en vo Zorg voor leerlingen op elkaar afgestemd Er is een ‘veerman’ die toezicht houdt en waar ook middelen voor zijn

Overdracht… (e)en Zorg Waar staan we nu???  Zorgvuldige info-overdracht bij de overgang én in de onderbouw  Het zal wel goed komen  Koud, maar goed geregeld  Warm, alles in orde  Doorlopend onderwijs

Overdracht… (e)en Zorg Een overzicht Overleg- en organisatiestructuur met BoVo, Samenwerkingsverbanden, Passend Onderwijs Gedifferentieerd toetsen De invoering van het Digitaal Onderwijskundig Rapport! Afstemmingsoverleg bo en vo

Overdracht… (e)en Zorg Waar liggen de knelpunten? Positie en imago VMBO in de regio en de ambitie van de ouders Is alle informatie beschikbaar Informatie over de beslissing over plaatsing en informatie over de begeleiding lopen door elkaar Compleet krijgen van de informatie; afstemmen van ZAT’s, PCL’s, Zorg voor jeugd e.d. Relatie tussen onderwijsachterstanden en gedrag- en motivatieproblemen Verschil in mogelijkheden van zorg in BaO en VO Geen continuïteit in zorg in het onderwijs

Overdracht… (e)en Zorg Onderzoek leerlingstromen 1 (Onderwijsinspectie 2007) Goede relatie tussen advies en toets In leerjaar 3 zit 25% niet op niveau advies (12-13% hoger en 12-13% lager) Grootste probleem: kaderberoepsgericht: 55 % zit op advies Veroorzakers: ontwikkeling gedrag van leerlingen en de kennis over het VMBO bij leraren

Overdracht… (e)en Zorg Onderzoek leerlingstromen 2 (SWV VO Midden-Brabant) “Golven blijven rollen” Twee jaarlijks onderzoek naar leerling-stromen en kenmerken van leerlingen Achtergrond: voortijdig en tussentijds verlaten van de school nadelig voor de verdere schoolloopbaan

Overdracht… (e)en Zorg Tussentijdse uitstroom Andere school binnen SWV: 224 Andere school buiten SWV: 98 School voor mbo: 202 Stopt en naar arbeidsmarkt: 40 Anders: 73 Totaal 673

Overdracht… (e)en Zorg Op zoek naar oorzaken Werkhouding en motivatie (2.6) Naar buiten gericht gedrag (2.6) Achtergrond, gezinsproblemen (2.2) Organisatie sluit niet aan bij behoefte en hulpvraag leerling (1.7) Naar binnen gericht gedrag (1.7) Advies te hoog (1.7)

Overdracht… (e)en Zorg De leraar centraal (Vroeg)signaleren t.a.v. gedrag en leervorderingen Informatie verstrekken (over en weer) Zicht op netwerken Kennis van ontwikkelingen: bo, vo en vso Gericht op aanduiden: talenten en kansen

Overdracht… (e)en Zorg Op weg naar een passende overgang Advies mag geen verrassing zijn! Potentiële zorgleerling eerder in beeld Flexibilisering van de overdracht met aandacht voor de kansen en talenten Bundeling van alle infostromen (onderwijs én zorg) Rol van een indicatieorgaan bij de overgang (de veerman) Voorstellen voor een gemeenschappelijk project bijv. zorgcoaching in bo en vo

Overdracht… (e)en Zorg Passend Onderwijs en het belang van overdracht Voorbereidingsgroep BOVO / DOPO: kunnen jullie een inleiding houden waarin je de relatie legt tussen Passend Onderwijs en Overdracht. In deze presentatie: Het belang van een goede overdracht, twee onderzoeken ihkv lwoo, de impuls van passend onderwijs.

Regionale ontwikkelingen Ontwikkelingen in het basisonderwijs in relatie tot VO en Overdracht Schakelklassen (Taalschool, Taalklas, Topklas) Inrichten Plusklassen en Leonardo Inrichten Zorg voor Jeugd (PO en VO in klankbordgroep) Taalpilots en Rekenpilots t.b.v. voorkomen uitval 1-zorgroute als instrument voor handelingsplanning en overdracht Verlengde Dag Arrangementen (BaO en Brede School) ZAT in de stad Specifieke groep zorgleerlingen als voorbeeld: de lwoo leerling. Aanleiding voor onderzoek: steeds vaker doen leerlingen in het basisonderwijs niet mee aan de eindtoets van het cito. Steeds meer leerlingen worden getoets m.b.v. de Niveautoets.

Regionale ontwikkelingen Initiatieven in het kader van Passend Onderwijs Midden-Brabant Totaal aantal projecten 54 (waarvan 4 afgewezen, 11 worden aangepast, 1 uitgesteld) Bao: 36 VO: 11 SO / REC: 8 Overig: 3 zie ook: www.passendonderwijsmiddenbrabant.nl Specifieke groep zorgleerlingen als voorbeeld: de lwoo leerling. Aanleiding voor onderzoek: steeds vaker doen leerlingen in het basisonderwijs niet mee aan de eindtoets van het cito. Steeds meer leerlingen worden getoets m.b.v. de Niveautoets.