Netwerkbijeenkomsten Taal voor Havo en Vwo januari-februari 2012 Lydia van Deelen – Meeng, managing consultant CPS l.vandeelen@cps.nl M:06-55898565 © CPS Onderwijsontwikkeling en advies

Doel van het netwerk Uitwisselen en leren van elkaar Kennis opdoen en delen Uitwisselen en leren van elkaar

Doel vandaag Verdiepen in de referentieniveaus lezen

Stel je voor Naam School Functie Taak binnen het taalbeleid op school Stand van zaken taalbeleid op uw school © CPS Onderwijsontwikkeling en advies

Programma Rondje ‘goede voornemens’ voor het taalbeleid. Referentieniveau bepalen van teksten en opdrachten een aantal voorbeelden. Verdiepen in de referentieniveaus lezen: - Tussendoelen van Expertisecentrum Nederlands en SLO - Het cyclische karakter van taal- en leesontwikkeling - Het niveau bepalen van eigen teksten - Verwerkingsopdracht, ook voor het team - Uitwisseling Extra aandacht voor motivatie voor lezen. Rondje ‘nieuwe voornemens’ voor het taalbeleid.

De niveaus in posters

Een voorbeeld biologie: de Iep De iep is een boomsoort die goed tegen luchtverontreiniging kan. De iep is dan ook in veel steden aangeplant. De boom komt ook veel in de kuststreken voor,omdat hij goed bestand is tegen de zoute zeewind. De iep bloeit in het voorjaar. De bloemblaadjes zijn groen en onopvallend. De bloem heeft vier tot tien meeldraden. De stamper heeft twee lange, veervormige stempels en een vruchtbeginsel met één zaadbeginsel. Enkele weken na de bestuiving komen er gevleugelde vruchtjes aan de boom. De iepenziekte vormt een ernstige bedreiging voor iepen. Deze ziekte wordt veroorzaakt door een schimmel die verspreid wordt door de iepenspintkever. Deze kever legt zijn eitjes in zieke iepen. Als de kever volwassen is, kruipt hij uit het hout van de zieke boom. Hij vliegt naar een andere iep om te eten van de jonge takken. Zo kan de kever schimmelsporen naar een gezonde boom overbrengen.

Vervolg eerste voorbeeld 2p 31 Worden de bloemen van de iep bestoven door de wind of door insecten? Noem twee in de tekst genoemde kenmerken van de bloemen waaruit je dat kunt afleiden. 2p 32 De abiotische factoren in de stad en aan de kust zijn zodanig,dat iepen op die plekken wel goed kunnen groeien en veel andere boomsoorten niet. Noem twee van zulke in de tekst genoemde abiotische factoren. 1p 33 De schimmel die de iepenziekte veroorzaakt, verspreidt zich via de houtvaten steeds verder in de boom. De houtvaten raken verstopt en binnen een jaar sterft de boom. Wordt door het verstoppen van de houtvaten het watertransport geremd?

Voorbeelden rekenen

10 Stabiliseren

11 kiesgerechtigden

12 staalplaten materiaalkosten

Welk niveau heeft welke tekst? Maak groepen van 4 Leg in overleg de teksten op volgorde van moeilijkheid: de makkelijkste links, de moeilijkste rechts Bij welke tekst begint 2F, 3F, 4F? Wat maakt een tekst van een hoger niveau?

Verdiepen in de referentieniveaus Toelichting Tussendoelen Expertisecentrum Nederlands en SLO. Het cyclische karakter van taal- en leesontwikkeling.

Bepalen moeilijkheidsgraad: de 4 stappen 1. De beschrijvingen van het referentiekader. 2. Mate van voorkennis over en betrokkenheid bij het onderwerp van de tekst. 3. Niveau van het taalgebruik en de opbouw: lengte van de tekst, lengte van de zinnen, aantal onbekende woorden, structuur. 4. Mate van sturing en ondersteuning bij de opdracht.

Opdracht ‘Eigen teksten’ Bepaal de moeilijkheidsgraad van de meegebrachte teksten. Neem een klas en bepaal of deze teksten OP, ONDER, of BOVEN het gewenste niveau zijn voor de verschillende leerlingen in die klas. Wissel de ervaringen met elkaar uit.

Vervolg opdracht ‘Eigen teksten Bepaal vervolgens het leerdoel van de les bij één van de teksten. Bedenk manieren waarop dit leerdoel voor de verschillende leerlingen is te bereiken. Denk daarbij aan: Hoe motiveer je de leerlingen voor het lezen? Hoe geef je instructie? Aan wie? Hoe lang? Welke aandacht besteed je aan de woordenschat? Welke werkvormen gebruik je? Hoe reflecteer je op het leesproces? Globaal uitwerken op papier.

Uitwisselen van de opbrengsten Wat zijn tips & tops voor: Instructie? Woordenschat? Werkvormen? Reflectie op het leesproces? Motivatie?

Extra aandacht motivatie voor lezen

Nieuwe voornemens? Ik ga voor het taalbeleid bij ons op school morgen…

Vragen? Lydia van Deelen-Meeng l.vandeelen@cps.nl M:06-55898565

CPS Onderwijsontwikkeling en advies www.cps.nl CPS Onderwijsontwikkeling en advies Plotterweg 30 3821 BB Amersfoort Postbus 1592 3800 BN Amersfoort T [033] 453 43 43 F [033] 453 43 53 E cps@cps.nl www.cps.nl