Gesprekken met meerdere mensen
Gesprekken met meerderen. Sta eens stil bij een consult met meerderen dat je recent gehad hebt en beantwoord voor jezelf de volgende vragen: Als tijdens een consult meerdere mensen tegenover mij zitten, dan let ik op:…….. Dan heb ik de volgende strategieën…… Wissel uit met buurman, buurvrouw 10’
Gesprekken met meerderen Doelen: Vaardig omgaan met complexe dynamiek in gespreksvoering met meerderen Toepassen van een aantal basisprincipes van de systeemtheorie bij het voeren van gesprekken met meerderen
Opbouw: Inleiding: wat zijn belangrijke elementen bij gesprekken met meerderen Begrippen uit de contextgeneeskunde Rollenspel familiegesprek Verzamelen van elementen die van belang zijn bij een familiegesprek Gesprek met moeder en dochter
Het consult volgens Silverman Begin van het consult Informatie inwinnen Lichamelijk onderzoek Uitleg en advies Beëindiging van het consult Relatie opbouwen Structuur bieden 5
Gesprekken met meerderen Wat is het doel van het gesprek? Welke contextfactoren spelen een rol? Bij de dokter? Bij de patiënt? Medisch inhoudelijk? Welke communicatievaardigheden ga ik inzetten? Behoeft vaak voorbereiding
Contextfactoren bij de arts Overtuigingen Kennis Vaardigheden (On-)zekerheid Verwachtingen Tijdsdruk Gender Leeftijd Persoonlijke omstandigheden
Contextfactoren bij de patiënt Leeftijd Etniciteit/taal Gender SES (Sociaal Economische Status) Seksuele oriëntatie Gedrag en emoties Handicap Systeem Voorgeschiedenis
Medisch inhoudelijke factoren: Korte episode consult Spoedeisende zorg Chronische zorg Complexe ouderenzorg SOLK Psychosociale zorg en psychiatrische zorg Palliatieve zorg Preventie
Contextmodel Communicatie Artsfactoren Patiëntfactoren Overtuigingen Medisch inh. factoren: Korte episode consult Spoedeisende zorg Chronische zorg Complexe ouderenzorg SOLK Psychosociale zorg en psychiatrische zorg Palliatieve zorg Preventie Communicatie Artsfactoren Overtuigingen Kennis Vaardigheden (On-)zekerheid Verwachtingen Tijdsdruk Gender Leeftijd Persoonlijke omstandigheden Patiëntfactoren Leeftijd Etniciteit/taal Gender SES (Sociaal Economische Status) Seksuele oriëntatie Gedrag en emoties Handicap Systeem
Gesprekken met meerderen. Als tijdens een consult meerdere mensen tegenover je zitten, let dan op: De relatie tussen patiënt en de ander(en) Het probleem en de vraag van ieder Wat is de reden van de komst van de ander? Hoe verliep de interactie? Hoe zag jouw aandachtverdeling er uit tussen patiënt en de ander?
Gesprekken met meerderen Werkwijze: Structuur Relatieopbouw Veelzijdig partijdig werken Denk aan LSD Wees een OEN
Workshop contextgeneeskunde VU 13-10-2013 wf De patiënt neemt meerderen mee Patiënt neemt zijn “context” mee: Familie bestaat uit meerdere (3) generaties Een familie is een systeem: de individuen beïnvloeden elkaar voortdurend Een systeem zoekt naar homoiostase 4-4-2017 Workshop contextgeneeskunde VU 13-10-2013 wf
Gesprekken met meerderen. Patiënt neemt een “context” mee Familie bestaat uit meerdere (3) generaties Een familie is een systeem: de individuen beïnvloeden elkaar voortdurend Een systeem zoekt naar homoiostase
Kenmerken van systemen: autonomie en verbondenheid stabiliteit (homeostase) en verandering openheid en geslotenheid Met al deze kenmerken heb je tijdens een consult met meerderen te maken
Fasen in een gezin: tussen twee gezinnen: de niet gebonden volwassene(n) het pasgetrouwde stel: de verbintenis van families door het huwelijk gezinsvorming: het gezin met jonge kinderen stabilisatie: het gezin met pubers en adolescenten “heroriëntatie”: uit huis gaan van kinderen en verder gaan als relatie gezin in het latere leven In een overgangsfase doen zich vaak problemen voor en kan de balans veranderen of soms verstoord worden
Gesprekken met meerderen Schets eens een voor jou problematische situatie m.b.t. het voeren van een gesprek met meerderen Wat wil je aan het eind van deze middag geleerd hebben?
Videofragment familiegesprek Wat gaat er mis?
http://www.youtube.com/watch?v=9_peSCECc4I The Sopranos Christopher’s intervention
Videofragment Sopranos Zoon die drugs gebruikt is niet op de hoogte gesteld van dit gesprek. Het is niet duidelijk wat het doel van het gesprek is Vooraf zijn afspraken gemaakt over het gesprek Een aantal betrokkenen hebben welke opdrachten gekregen? Er zijn geen regels gemaakt hoe met elkaar om te gaan Structuur is niet bekend en wordt niet bewaakt Er worden beschuldigingen geuit en dit was zo blijktniet de afspraak.
Casus Familie Adjudant Rollen: Dokter Moeder Dochter (17 jaar) Observator(en) 6-6-6-5 5-5-5-4-4 4-4-2017 Workshop contextgeneeskunde VU 13-10-2013 wf 21
Wat viel op Consultvaardigheden: Gespreksvaardigheden Invoegen Inventariseren Interveniëren afronden Gespreksvaardigheden Structuur opbouwen Relatie opbouwen Wat ging goed, wat kan er beter?
Het familiegesprek en de arts Eigen referentiekader Onbekend met rollen, omgangscodes, verhoudingen ………………….. Herkenbaar als professional, als persoon? Behoeften?
Familiegesprek Voorbereiding Begin familiegesprek: Agendering Verloop gesprek Informatieverstrekking Omgaan met emoties Meerzijdig gerichte partijdigheid Afronding/ evaluatie
Veelzijdig gerichte partijdigheid houd oog voor de verbondenheid (hoe er ook over iemand gesproken wordt) en blijf loyaal, ook aan diegene die afwezig is of diegene die afgewezen wordt. zorg ervoor niet tussen de leden in het systeem te gaan staan, maar blijf ruimte bieden voor de dialoog en ondersteun de individuen daar wisselend in. Aspecten: empathie, krediet geven en erkenning van bezit en aansprakelijkheid. Begrijpen: helpen de beperkingen, omstandigheden en ontwikkeling van de ander te begrijpen en te herkennen en zich te realiseren dat hij of zij in eenzelfde positie misschien dezelfde fout had gemaakt. 4-4-2017 Workshop contextgeneeskunde VU 13-10-2013 wf 25 25
Workshop contextgeneeskunde VU 13-10-2013 wf Het Bindend principe Probeer je te richten op de (latente) gezonde krachten binnen systemen, dit wordt “het bindende principe” genoemd. Kenmerkend hiervoor is: het richten op positieve aspecten van een relatie en niet op problematische of pathologische (zonder die natuurlijk te ontkennen). 4-4-2017 Workshop contextgeneeskunde VU 13-10-2013 wf 26
Voorbereiding op gesprek: Wat wil jij als huisarts aan de orde stellen? Welke informatie wil je verstrekken? Welke gedachten heb je zelf? Welke gedachten spelen er bij de familie? Welke emoties spelen er bij jezelf? Welke emotie verwacht je bij de familie? Wat heb je nodig om je meerzijdig partijdig op te stellen?
Agendering tijdens het gesprek Reden van het gesprek Wie zijn er uitgenodigd en wat was de reden van de uitnodiging Doel van het gesprek Spelregels Structuur Tijdsbewaking
Afronding/ evaluatie van het gesprek Is aan bod gekomen wat de huisarts wilde bespreken? Is aan bod gekomen wat de patiënt wilde bespreken Is aan bod gekomen wat de ander(en) wilde(n) bespreken Is ieder voldoende aan bod gekomen Zijn er afspraken gemaakt en zijn deze bevredigend?
Checklist observatoren De huisarts: Neemt de regie en structureert het gesprek. Maakt contact met alle betrokkenen Verdeelt de gesprekstijd evenwichtig tussen de betrokkenen Verheldert probleem van patiënt en geeft een samenvatting Verheldert probleem van de ander(en) en geeft een samenvatting Verheldert de hulpvraag van de patiënt Verheldert de hulpvraag van de ander(en) Reflecteert op de interactie tussen patiënt en de ander(en) Intervenieert constructief tussen de patiënt en de anderen Nodigt patiënt en de ander(en) uit op elkaar te reageren Werkt “meerzijdig” partijdig: “wat de een zegt is van even groot belang als wat de ander zegt”
Familiegesprek familie Smalhout. 5 rollen: Moeder 2 dochters 2 kleindochters Dokter
Gesprekken met meerderen na afloop consult: Bemerkte je partijdigheid? Kan dit te maken hebben met overeenkomsten met je eigen situatie? Hoe heb je meerzijdige partijdigheid vorm gegeven? Welke valkuilen m.b.t. meerzijdige partijdigheid/ loyaliteit kom je tegen? Waar liggen m.n. je valkuilen? Na een ceonsult:
Nabespreking van een consult Welk deel van het consult wil ik bespreken en waarom? Welke contextfactoren speelden een rol? Welke communicatietaken waren van belang? Wat was mijn doel? Welke communicatievaardigheden zette ik hiervoor in? Hoe effectief was dat? Waren er andere mogelijkheden? Wat zegt de theorie?