Incidenten met gevaarlijke stoffen Een leiddraad voor de ploeg die eerst ter plaatse is

Doel Wij zijn geen chemici en fysici... Identificeren Gebruik van naslagwerken: + juiste interpretatie => Correcte gevaarsinschatting

Overzicht Belang van beeldvorming tijdens aanrijden Identificatie van de gevaren Gevaarsinschatting ERICards BIG Chemiekaarten ... Hulpmiddeltjes

Overzicht Belang van beeldvorming tijdens aanrijden Identificatie van de gevaren Gevaarsinschatting ERICards BIG Chemiekaarten ... Hulpmiddeltjes

Beeldvorming Meteo: Betrokken product? Lek? Brand? Omgeving Wind, temperatuur, neerslag, ... Verwachting Betrokken product? Lek? Brand? Omgeving Bebouwing, scholen, ... Slachtoffers? Expert ter plaatse? Chauffeur, bedrijf, ...

Overzicht Belang van beeldvorming tijdens aanrijden Identificatie van de gevaren Gevaarsinschatting ERICards BIG Chemiekaarten ... Hulpmiddeltjes

Identificatie ADR borden Pictogrammen Maar ook: GEVI code UN nummer Bestuurder Bedrijf Boorddocumenten ...

Overzicht Belang van beeldvorming tijdens aanrijden Identificatie van de gevaren Gevaarsinschatting ERICards BIG Chemiekaarten ... Hulpmiddeltjes

Interpretatie Afhankelijk van aard naslagwerk is weinig of veel kennis nodig om een correcte inschatting te maken ERICards en BIG: hands-on info Chemiekaarten en BIG: vergen reeds stevige achtergrond Kennis van bepaalde begrippen noodzakelijk -> volgende slides

Belangrijke begrippen - Naamgeving Stofnaam Naam commercieel product Chemische benaming / formule UN-nr, CAS-nr Voorkomen: drukhouder, verdund, ... => Zorg dat je het juiste product opzoekt!

Belangrijke begrippen - Omschrijving Vaste stoffen Vloeistoffen Gassen (samengeperst, tot vloeistof verdicht of gekoeld, opgelost) Geur, kleur, ...

Belangrijke begrippen - Gevarendiamant

Belangrijke begrippen – GEVI code HOOFDGEVAAR (direct) 2 gas 3 ontvlambare vloeistof 4 ontvlambare vaste stof 5 verbranding bevorderende stof of organische peroxide 6 giftige stof 7 radioactieve stof 8 bijtende stof 9 diverse gevaren NEVENGEVAAR (bijkomend) 0 geen nevengevaar 1 ontploffingsgevaar 2 gevaar voor vrijkomend gas 3 gevaar voor ontbranding 4 in gesmolten toestand 5 gevaar voor oxiderende werking 6 gevaar voor vergiftiging 8 gevaar voor corrosie 9 gevaar voor een spontane en hevige reactie als gevolg van een spontane ontbinding of van de polymerisatie

Belangrijke begrippen – GEVI code Speciale combinaties! 22 diep gekoeld gas X333 Pyrofore vloeistof, reageert gevaarlijk met water X423 ontvlambare vaste stof die met water gevaarlijk reageert, waarbij brandbare gassen ontstaan X462 ontvlambare vaste stof die met water gevaarlijk reageert, waarbij giftige gassen vrijkomen

Belangrijke begrippen – Concentraties MAC-waarde wordt veel gebruikt (zeer conservatief) MAC-C (ceiling of plafond waarde) MAC-H (huid) Nederland: interventiewaarden (1u) VRW AGW LBW

Belangrijke begrippen – Fysische eigenschappen Kook- en smeltpunt Vlampunt: T voldoende damp ontsteking Ifv omgevingstemperatuur Zelfontbrandingstemeratuur Relatieve dichtheid Damp tov lucht Vloeistof/vaste stof tov water

Belangrijke begrippen – Fysische eigenschappen Dampspanning: NIET VLUCHTIG < 0,1 bv. Ethyleenglycol ( 0.07) WEINIG VLUCHTIG < 10 bv. Diesel (<1) VLUCHTIG 10 – 100 bv. Water (26) ethanol (58.5) ZEER VLUCHTIG 100 – 1013 bv. Hexaan (160) - Ether (590) UITERST VLUCHTIG > 1013 (onder druk tot vloeistof verdicht gas) Ifv omgevingstemperatuur

Belangrijke begrippen – Fysische eigenschappen Dampspanning – interpretatie Zuurstofnood: 100mbar op 1bar omgevingdruk = 10l damp op 100l damp/lucht = 90l lucht => 90 * 20,9 = 18,8% zuurstof Vuistregel: DS/10 = max. Dampconcentratie in vol% Vuistregel: DS*1000 = max. Dampconcentratie in ppm Relatie met explosiegrenzen Vb. Ethanol 58,5mbar => max. Concentratie 5,85% => Exgrenzen: 1,1 – 7,5% => direct gevaar Gifwolkgevoeligheid Zeer toxisch en hoge DS => gevaarlijk!

Belangrijke begrippen – Fysische eigenschappen Oplosbaarheid in water (g/100ml) Schuimkeuze Neerslaan gaswolk (vb. NH3, HCL dampen) Verdunnen Explosiegrenzen Minimale ontstekingsenergie Vonk staal op staal: ong. 0,25mJ Soortelijke geleiding = elctr. oplaadbaarh. Gevaar indien < 104 pS/m

Belangrijke begrippen – Fysische eigenschappen Log P octanol/water: milieu schadelijkheid vb. Waarde = 3 => stof lost 1000 keer beter op in octanol dan in water

Overzicht Belang van beeldvorming tijdens aanrijden Identificatie van de gevaren Gevaarsinschatting ERICards BIG Chemiekaarten ... Hulpmiddeltjes

Overzicht Belang van beeldvorming tijdens aanrijden Identificatie van de gevaren Gevaarsinschatting ERICards BIG Chemiekaarten ... Hulpmiddeltjes

Overzicht Belang van beeldvorming tijdens aanrijden Identificatie van de gevaren Gevaarsinschatting ERICards BIG Chemiekaarten ... Hulpmiddeltjes