WCZ en communicatie met patiënten Uitdaging of probleem? Mr Monique Biesaart, Gezondheidsjurist

herziening tuchtrecht wetsvoorstel zorg en dwang Achtergrond: herziening tuchtrecht wetsvoorstel zorg en dwang concept wetsvoorstel verplichte GGZ Kaderwet elektronische zorginformatie-uitwisseling concept wetsvoorstel WCZ

Is er iets mis met de WGBO? Niet is gebleken van gevreesde juridisering in verhouding patiënt-hulpverlener Naleving is in het algemeen goed Als die niet goed is, is dat het gevolg van toepassingsproblemen Bekendheid met wet is matig, zowel bij hulpverlener als patiënt

Uit evaluatie: WGBO niet goed bekend bij patiënt bij hulpverlener bij instelling Wet niet altijd goed geïmplementeerd Informatie, minderjarigen, wilsonbekwamen, bewaartermijn, vernietigingsrecht, persoonlijke werkaantekeningen, inzage, verstrekken van gegevens aan derden

Aanbevelingen van de evaluatie o.a.: Nodig is: Kennisverbetering bij hulpverlener en patiënt Bevordering van praktijkgerichte invulling door praktische richtlijnen en methodiekontwikkeling Opmerkelijk: Regering komt bij voorbereiding WCZ niet of nauwelijks terug op evaluatie

Aanleiding nieuwe wet: Stelselwijziging Vraagsturing, keuzes maken, vergelijken Nieuwe zorgvormen Ketenzorg Disease-management Complexe samenwerkingsverbanden  overdracht, samenwerking, wie is verantwoordelijk Wat doen communicatieprof’s met deze vernieuwingen? Ondersteuning patiënt in deze nieuwe rol Meegaan in nieuwe informatie-eisen?

Vragen bij WCZ Civielrechtelijk regelen of publiekrechtelijk? geschillencie/civiele rechter of afdwingbaar bij zorgverlener Eén (nieuwe) mammoetwet of aanpassing huidige wetten? Samenhang en afstemming met andere wetten: kan beter? Implementatieprobleem is nog geen inhoudelijk (wet) probleem!

WCZ Hoe gaat WCZ eruit zien Reacties en kritiek Aanloop: 2005 tot mei 2008 Voorlopig eindpunt: brief mei 2008 Klink Reacties en kritiek Veld Wetenschappelijke wereld

2005 - mei 2008 2005 NPCF bij parlementaire behandeling Zvw één Zorgconsumentenwet meer duidelijkheid, bekendheid, afdwingbaarheid van patiëntenrechten lacunes vullen nodig ivm nieuw stelsel 2006 (marktwerking; keuzevrijheid patiënt) NPCF is tot nu toe positief

2005-mei 2008 2006 IGZ Staat vd gezondheidszorg Patiëntenwetgeving kent geen grote lacunes, maar het is moeilijk voor patiënt zijn rechten uit te oefenen wel knelpunten: keuze-informatie recht op informatie over behandeling wat is verantwoorde zorg wie is verantwoordelijk bij ketenzorg

2005-mei 2008 2006 RVZ De patiënt beter aan zet met een Zorgconsumentenwet? Ja er zijn problemen Nee, 1 integrale wet is niet de oplossing Suggesties voor verbetering huidige wetgeving 2008 overleg met veldpartijen, uitkomst: Paradigmashift: sturing vanuit patiënt Patiëntenrechten ook in de care Centrale aansprakelijkheid verbreden tot care Positie wilsonbekwame (& en vertgw’s) onderbelicht Patiënt moet weten wie regie heeft bij ketenzorg

Er gebeurt al veel maar het kan beter Ook cliëntenrechten in de care Brief Minister Klink 23 mei 2008 “7 rechten voor de cliënt in de zorg: investeren in de zorgrelatie” Doel: invloed cliënten in zorg verder versterken  cliënt krijgt goede zorg en kan weg vinden in de zorg Er gebeurt al veel maar het kan beter Ook cliëntenrechten in de care Versterking positie cliënt op 7 thema’s

7 Thema’s Versterking positie cliënt in de zorg Cliënt heeft recht op Beschikbare en bereikbare zorg Keuze en keuze-informatie Kwaliteit en veiligheid Informatie, toestemming, dossiervorming, privacy Afstemming tussen zorgverleners Effectieve en laagdrempelige klacht- en geschillenbehandeling Medezeggenschap en goed bestuur

Meibrief over: Beschikbare en bereikbare zorg Keuze-informatie O.m.: geld voor betere toegang tot acute zorg in ziekenhuizen Keuze-informatie Cliënt moet goed kunnen kiezen uit aanbod  kwaliteit zorg en ervaringen van cliënten openbaar maken IGZ: (doorgaan met) ontwikkelen van indicatoren Cliënt kan op grond van wet info eisen over specifieke aandoeningen en over wachttijden

Meibrief over … Kwaliteit en veiligheid Moet 1e prioriteit hulpverleners zijn Kwaliteit transparant & openbaar voor cliënten Opstellen en actueel houden van richtlijnen en veiligheidsnormen Als het veld tekortschiet kan Minister ingrijpen

Meibrief over… … informatie, toestemming, dossiervorming, privacy WGBO-rechten ook laten gelden in de care recht op informatie, ook over fouten die merkbare gevolgen (kunnen) hebben voor cliënt, excuses! zorgplan voor chronisch zieken cliënt recht op EPD; zonder tussenkomst arts dossier raadplegen

Meibrief over… Afstemming tussen zorgverleners Cliënt heeft recht op goede afstemming Opeenvolgende hulpverleners moeten overleggen en afstemmen Centrale aansprakelijkheid, ook in de care?

WCZ gaat 5 wetten vervangen.. Ingrijpende herziening: volgende wetten worden door één integrale patiëntenwet worden vervangen WGBO (wordt aanzienlijk teruggesnoeid) Kwaliteitswet Zorginstellingen Wet klachtrecht cliënten zorgsector Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen Wet toelating zorginstellingen Wet BIG (wijziging) Wet marktordening gezhz (wijziging)

2. Reacties en kritiek (2008) Patiëntenbeweging KNMG Veldpartijen VGR en gezondheidsjuristen

reactie KNMG OK Niet OK Patiëntenrechten aanpassen aan nieuw stelsel en aan ketenzorg Recht op keuze-informatie al in Wet marktordening  verwarrend Patiëntenrechten ook vastleggen voor care sector Regeling voor wilsonbekwamen en kwetsbare groepen ontbreekt Regeling voor veilig melden van incidenten/fouten ontbreekt Eenzijdig vanuit patiëntenperspectief gedacht

Reactie VGR & gezondheidsjuristen OK Niet OK Aanpassing patiëntenrechten aan stelsel Riskant voor vertrouwensrelatie Uitbreiding rechten care (maar kan door wijziging WGBO art.446) Goed hv-schap & prof. standaard Oplossing zoeken voor recht op afstemming Positie patiënt zal verslechteren! Mammmoetwet niet nodig vlg evaluatie Verzekeraars afwezig in WCZ Wetgevingsoperatie is symbool-politiek

Vragen En wat als patiënten ziek, zwak en misselijk zijn? Waarom een nieuwe wet als het vooral implementatieproblemen zijn waardoor het niet goed gaat?