De nieuwe erkende milieudeskundigen en milieucoördinatoren: een wereld van verschil voor de interne milieucoördinator? Tom MALFAIT Advocaat LDR (www.ldr.be) Wetenschappelijk medewerker / lector IVPV U. Gent Praktijkassistent K.U. Leuven Afdeling Kortrijk (KULAK) tom.malfait@ldr.be VMC-infosessie – 24 februari 2011 – Kortrijk

Nieuwe regelgeving erkenningen Decreet van 27 maart 2009 houdende wijziging van het decreet van 28 juni 1985 betreffende de milieuvergunning, wat betreft de aanvulling met een regeling inzake erkenningen, en houdende wijziging van diverse andere wetten en decreten Gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 4 mei 2009 In werking treding samen met het uitvoeringsbesluit Besluit van de Vlaamse Regering van 19 november 2010 tot vaststelling van het Vlaams Reglement inzake erkenningen met betrekking tot het leefmilieu (VLAREL) Gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 1 februari 2011 In werking treding 1 januari 2011!

Ratio legis Harmonisatie van alle bestaande regelgeving met betrekking tot milieuerkenningen; Omzetting van: de Europese Dienstenrichtlijn (Richtlijn 2006/123 van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2006 betreffende diensten op de interne markt)(‘Bolkestein’) Richtlijn 2005/36 (erkenningen) Richtlijn 2009/90 (technische specificaties voor chemische analyse en monitoring van de watertoestand conform de Kaderrichtlijn Water 2000/60)

Harmonisatie Maar liefst 19 verschillende erkenningen: Milieudeskundige: houders voor gassen of gevaarlijke stoffen bodemcorrosie geluid en trillingen MER-deskundige (9 deeldomeinen) VR-deskundige Technicus: vloeibare brandstof gasvormige brandstof verwarmingsaudit stookolietechnicus

Harmonisatie (2) Milieucoördinator en milieuverificateur: Opleidingscentrum: aanvullende vorming voor milieucoördinatoren certificaat van bekwaamheid en bijscholing inzake vloeibare brandstof certificaat van bekwaamheid en bijscholing inzake gasvormige brandstof certificaat van bekwaamheid en bijscholing inzake verwarmingsaudit certificaat van bekwaamheid en bijscholing inzake controle en onderhoud van stookolietanks

Harmonisatie (3) Laboratorium: NIET: water lucht bodem NIET: Erkende bodemsaneringsdeskundige (cf. VLAREBO 2008) Erkenningen inzake afvalstoffen (bijv. overbrenger) Erkenningen inzake energie (VEA) Erkenningen inzake mest (VLM)

Omzetting richtlijnen Basisprincipe: vrij verkeer van diensten binnen de Europese Unie Eén elektronisch loket en nauwe administratieve samenwerking Het reglement onderscheidt drie types van erkenningen: erkenningen waarvoor de aanvrager een erkenningsdossier moet indienen; erkenningen van een aanvrager die al erkend is in een ander gewest of in een andere EER-lidstaat; erkenningen van rechtswege.

Kaart erkenningen (bron: adresboek EMIS-VITO)

Procedure Alle drie de types moeten aan de algemene erkenningsvoorwaarde voldoen: in de voorbije drie jaar mag de aanvrager binnen de Europese Economische Ruimte (EER) geen strafrechtelijke veroordeling opgelopen hebben voor overtredingen van de milieuwetgeving. VLAREL lijst daarnaast ook de specifieke voorwaarden voor elk type deskundige op (vooral inzake opleiding en kennis). De aanvraag tot erkenning wordt aangetekend verstuurd, of elektronisch, via het een-loket (zodra dit technisch mogelijk is). De aanvrager krijgt een ontvangstbevestiging. De hele procedure duurt 90 dagen. VITO is het referentielabo. AMV is de bevoegde overheid.

Procedure (2) Alle erkenningen worden voortaan voor onbeperkte duur toegekend, in plaats van voor 5 jaar. Voor aanvragen van gelijkwaardigheid, en voor erkenningen van rechtswege bestaat er een aparte procedure. Gebruikseisen: ‘een objectieve en onafhankelijke houding aannemen’. Dit betekent onder meer dat men geen financiële of familiebanden mag hebben met zijn opdrachtgever, dat men de normen en codes van goede praktijk voor zijn beroep moet toepassen, dat de attesten en vaststellingen ‘voldoende duidelijk en uitgebreid’ moeten zijn, dat men de vertrouwelijkheid van bepaalde gegevens respecteert, én dat men een verzekering burgerlijke aansprakelijkheid heeft gesloten.

Schorsing/intrekking De overheid (Afdeling Milieuvergunningen) kan een erkenning (enkel) intrekken om één van de volgende redenen: omdat de aanvrager niet meer voldoet aan de algemene of bijzondere erkenningsvoorwaarden; omdat hij niet meer voldoet aan de algemene of bijzondere gebruiksvoorwaarden; of omdat er bij een controle fouten werden vastgesteld in de monsternemingen, metingen, proeven of analyses. De aanvrager krijgt de kans om zich tegen de schorsing of intrekking te verweren tijdens een hoorzitting.

Schorsing/intrekking (2) Verval van rechtswege: wanneer de erkende persoon geen verplichte bijscholing volgt of wanneer hij niet slaagt in de proef die aan de bijscholing is gekoppeld vervalt de erkenning van rechtswege. De aanvrager mag bewijzen dat hij de bijscholing niet kon volgen wegens overmacht.

Bestaande erkenningen Blijven geldig voor de duur ervan. Deskundige moet wel kunnen aantonen dat hij de gebruikseisen volgt.

Belang voor de MC (1) Externe milieucoördinator: Valt rechtstreeks onder het toepassingsgebied van VLAREL (verwijzing naar artikel 4.1.9.1.2 § 2, 2° d) van VLAREM II) Gebruikseisen voor opleidingscentra voor MC’s Erkenningsvoorwaarden: 1° een natuurlijke persoon zijn; 2° de graad van master of daarmee gelijkgeschakelde graad bezitten 3° in het bezit zijn van een getuigschrift van aanvullende vorming voor milieucoördinatoren van het eerste niveau of van het overgangsniveau dat, nadat de persoon het vastgelegde onderricht heeft gevolgd en geslaagd is voor het examen, vermeld in bijlage 2 VLAREL, uitgereikt is door een erkend opleidingscentrum (tweede niveau voor cat. B) 4° minstens één jaar praktische ervaring in het beheersen en voorkomen van milieuhinder en risico’s op bedrijfsniveau verworven hebben binnen vijf jaar voorafgaand aan de erkenningsaanvraag.

Belang voor de MC (2) Externe milieucoördinator (2): De instemming van de overheid met de meervoudige aanstelling van erkende milieucoördinatoren wordt afgeschaft en vervangen door een eenvoudige melding. De voorwaarden waaraan de aanvrager moet voldoen worden afgeslankt tot wat strikt noodzakelijk is om de kwaliteit van de diensten te waarborgen. Zo moet de aanvrager voortaan niet meer het bewijs leveren van zijn nationaliteit, van te voldoen aan de militiewetten of van het genot van de burgerlijke en politieke rechten. Erkenningen worden voor onbepaalde termijn verleend. 30u/kalenderjaar bijscholing inzake milieuwetenschappen, inclusief milieutechnologie en recht, alsook inzake de taken, vermeld in het decreet Milieubeleid door cursussen, seminaries, studiedagen, en dergelijke te volgen. Verplichte verzekering beroepsaansprakelijkheid

Belang voor de MC (3) Interne milieucoördinator: Valt in principe niet rechtstreeks onder het toepassingsgebied van VLAREL (cf. verwijzing naar artikel 4.1.9.1.2 § 2, 2° d) van VLAREM II) Werkt wel regelmatig samen met erkende deskundigen (bijvoorbeeld in het kader van het opstellen van een MER, een meetcampagne m.b.t. afvalwaterheffingen, analyses door een labo, etc.) Pro memorie: wijzigingen door de VLAREM-trein in verband met de verplichte aanstelling en de taken van de MC (wijziging indelingslijst, aanstellingsdossier op de exploitatiezetel, aanstelling vanaf inschrijving cursus, etc.)