Oost, west Thuis best

Wat gebeurt er in de keten? Angelique Bukman Gespecialiseerd verpleegkundige Oncologische palliatieve zorg/ thuiszorg 2

workshopinhoud: Ervaringuitwisseling aan de hand van casuïstiek Ketenzorg nu stand van zaken Ondersteuning thuis, mogelijkheden en onmogelijkheden Verbeterpunten in zorg in de keten Verschillende zorgsituaties De mantelzorger 3

Vergrijzing van de samenleving Toename van aantal ouderen Afname van zorgverleners en professionals

Uitdaging de komende jaren: Toename levensverwachting, succesvolle behandelingen Vergrijzing, toename chronisch zieken en toename van co-en-multimorbiditeit Vermindering van het aantal werkenden Forse ombuigingen AWBZ zorg Marktwerking Besef: Afhankelijkheid Noodzaak afstemmen Noodzaak vertrouwen 5

Zorgvraag ouderen komende 10 jaar: Zorgvragen raken meer verweven met vragen op het gebied van welzijn, participatie, arbeid en wonen Vragen over ondersteuning bij leven met beperking komen meer centraal te staan Vraag naar zorg dichtbij huis en in huis neemt toe, aangepast aan de persoonlijke situatie Vraag naar preventieve zorg neemt toe Meer behoefte aan ondersteuning bij zelfmanagement 6

7 7

Waar denk jij dat de oudere tegen aan loopt in de thuis-situtatie? 8

De client heeft zorg nodig hoe regel je dat en met wie?

Ketenzorg vergt multiple interventies Patiënt-niveau Professionals niveau Organisatie-niveau Karin Lemmens, Improving chronic care; developing and testing disease-management interventions applied in COPD care. iBMG/EUR, 30 juni 2009.

In de 1e lijn er kan veel:: Informatievoorziening, voorlichting Signalering en doorverwijzen Begeleiding / zorg Begeleiding steun mantelzorger Casemanagement Hulp bij persoonlijke en huishoudelijke hulp Anders wonen/ tijdelijke opvang 11

De zorg is via 3 wetten geregeld WMO Gemeente/ zorgloket Jeugd, Welzijn, Wonen en Zorg > Huishoudelijke hulp > Vervoer > Woningaanpassing > Rolstoelen ZVW Zorgverzekeraar > Basisverzekering voor iedereen > aanvullende verzekering (kortdurende) zorg > Huisarts > Ziekenhuiszorg > Fysiotherapie > Tandarts AWBZ Zorgkantoor Collectief: voor iedereen Langdurige zorg (onverzekerbaar) > Verpleging thuis > Verpleeghuiszorg > Gehandicaptenzorg 12 12 12

Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) stelt in een indicatiebesluit vast: Op hoeveel ( AWBZ) zorg de cliënt recht heeft. zoals: Dagbehandeling Uitleen-verpleegartikelen Persoonlijke verzorging Verpleegkundige zorg Specialistische zorg Terminale zorg ( PTZ- verklaring)

WMO Hulp bij huishouding Hulpmiddelen PGB Vervoersvoorzieningen MEE-organisaties Aanpassen ADL-woningen

Wat valt er onder AWBZ Persoonlijke verzorging – ADL Verpleging -Bijvoorbeeld wondverzorging en injecties of hulp bij zelf leren injecteren. Begeleiding –ondersteuning in het dagelijkse leven, BG individueel). Verblijf Denk aan een tijdelijk of permanent verblijf in een verpleeg- of verzorgingshuis. Behandeling - hierbij gaat het om herstel of verbeteren van de aandoening en voorkomen dat uw aandoening erger wordt. Voorbeeld. PTZ terminale zorg

Verschil intra en extramuraal Cliënt maakt geen kosten Ziektekosten verzekering betaald Cliënt komt naar jou toe Mantelzorg in mindere mate van belang Weinig grenzen aan zorg Eigen bijdrage inkomens afhankelijk Afhankelijk van CIZ indicatie Jij bent te gast van de cliënt Mantelzorg is vaak voorwaarde voor zorgverlening Omvermogen/Grenzen aan thuissituatie (beeldvorming cliënt)

Andere vormen van zorg Vrijwilligers Buddy's Hospice Inloophuizen Steunpunten mantelzorg

Integrale zorg Focus op kwaliteit van leven, zoals het controleren van de symptomen (pijn, stress, ongemak) en het creëren van veiligheid en vertrouwen. Holistische benadering waarbij rekening wordt gehouden met de levenservaringen van de cliënt en zijn of haar huidige situatie. Zorg voor zowel de client als voor zijn of haar mantelzorger(s) en naasten. Respect voor de keuzes van de cliënt en of zijn mantelzorger(s) en naasten.. Nadruk op open communicatie, naar de zorgvrager maar ook naar de mantelzorgers en naasten Anticiperend beleid. Casemanagement: van de diagnose tot in de terminale fase.

ingrediënten/randvoorwaarden voor ketenzorg Kunst van verbinden Signalering Diagnostiek Afstemming: -Casemanagement, afspraken over bereikbaarheid - transfer-VPK: zaken bij elkaar brengen Rol IKNL? Noodzakelijke voorwaarden: Menskracht, kennis van sociale kaart Informatiesysteem, Goede overdracht, geïntegreerde dossiervoering denken in ‘zorgpaden’ van patiënten Zorgplan Kwaliteitsborging Bevorderen zelfmanagement Oog voor de omgeving

Kernaspecten van zelfmanagement Zelfmanagement een dynamisch proces Zelfmanagement vereist kennis, competenties en motivatie Centraal staat de patiënt met een chronische ziekte die samen met professional vaststelt wat hij zelf kan en wil doen Zelfmanagement als proces van co-creatie (mutual empowerment)

:: Is er voldoende inzicht in de eigen situatie, mogelijkheden en beperkingen? Is er voldoende initiatief om zelf aan de slag te gaan? Kan de betrokkene zelf doelen stellen? Kan de betrokkene zelf plannen? Kan de betrokkene eigen gedrag monitoren? 21

zelfmanagement

Problematiek waar de mantelzorger mee te maken krijgt Fysiek Praktisch Psychisch Sociaal Financieel Hier een filmpje laten zien – 4 portretten van de mantelzorger Lichamelijk Tillen, ouderdom, weinig beweging Praktisch hulpmiddelen, ontspanning Hij/zij kent de weg niet naar de voorzieningen. Werk combineren met zorg. Denk als huisarts mee in kleine dingen – hoe dien ik medicijnen toe, als capsules te groot zijn. Neem mantelzorger serieus – ze hebben het vaak al druk, help ze door bijvoorbeeld het recept te faxen naar de apotheek en de medicijnen laten bezorgen. Psychisch Stress, miskend voelen, isolement Sociaal Geen contact meer met vrienden, isolement. Financieel 7 % komt wel eens in de financiële problemen, 1,5% structureel Dubbelrol – dubbele belasting, Manelzorger krijgt naast zijn eigen taken in het systeem, naast de zorg ook nog de taken van de ander.

Spanningen voor mantelzorger Door gevoelde noodzaak de zorgrol kan de andere rollen overheersen door het ziekteproces kan de relatie tussen de mantelzorger en ontvanger veranderen ( Al eerder bestaande) spanningen met eigen sociale omgeving kunnen het zorgen verzwaren

Belangrijke vragen voor de mantelzorger Kan ik de zorg (nog) aan? Wil ik (nog) zorgen? Weet ik voldoende?  

mantelzorgondersteuning Netwerk inventarisatie Inzet van de vrijwilliger Gespreksgroepen Respijtzorg Steunpunt mantelzorg Mantelzorgwoningen (verplaatsbare wooneenheden)

Vragen??.... Dank voor jullie aandacht ! 27