Tegen armoede voor gezondheid!

Inhoud Introductie Iedereen gezond? Evolutie toegankelijke zorg in Antwerpen Gezondheid als onderdeel van welzijn

Introductie Liesbet Meyvis OCMW/stad Antwerpen Dienst gezondheid Deskundige maatschappelijke projecten

Iedereen gezond? Stelling 1: “An apple a day keeps the doctor away.” Die uitspraak kennen we allemaal maar hoeveel procent van de leefloners vindt zijn algemene gezondheid goed tot zeer goed? 25% 50%

Antwoord stelling 1: subjectieve gezondheid Vergelijking tussen Antwerpse bevolking en leefloners : Grote verschillen tussen gemiddelde Antwerpenaar en leefloner qua oordeel over eigen algemene gezondheid Antwerpse bevolking algemeen Leefloners Jonge leefloners (16-34j.) (23%) en actieven (28%) beoordelen algemene gezondheid vaker als zeer goed. Leefloners met een partner vinden hun algemene gezondheid ook vaker goed (48%) of zeer goed (16%).

Iedereen gezond? Stelling 2: Na 3 maanden leefloon heeft elke OCMW-klant recht op het OMNIO-statuut (nu VT) en de daarbij horende voordelen zoals de maximumfactuur en het derdebetalersysteem. Hoeveel procent van deze leefloners kent het systeem betalen met een kleefbriefje niet? 65% 35%

Antwoord stelling 2: aanbod, gebruik en toegankelijkheid gezondheidszorg Vergelijking tussen Antwerpse bevolking en leefloners : In Antwerpse gezondheidsenquête gevraagd naar kennis over maximumfactuur, derdebetalerssysteem en het OMNIO-statuut. Nadere detailanalyse heeft ook uitgewezen dat… wie kennis heeft van het derdebetalersysteem eerder zorg uitstelt dan wie geen kennis heeft (hierover dadelijk meer) (dit verband lijkt op het eerste zicht niet logisch. Men zou kunnen verwachten dat wie kennis heeft van het stelsel niet zozeer geneigd is zorg uit te stellen. De verklaring zou er in kunnen liggen dat de kennis in dit geval eerder een indicator is van het feit dat men in een financieel precaire situatie leeft. Men kent het systeem beter als men zelf in financiële moeilijkheden zit.) (het zou ook kunnen dat men het systeem heeft leren kennen na een moment dat men zorg heeft uitgesteld.)

Iedereen gezond? Stelling 3: Als we echt ziek zijn gaan we allemaal naar onze vast huisdokter. Hoeveel leefloners op 100 hebben geen vaste huisarts? 20 op 100 30 op 100

Antwoord stelling 3: aanbod, gebruik en toegankelijkheid gezondheidszorg Vergelijking tussen Antwerpse bevolking en leefloners : Vaste huisarts: Geen significante verschillen tussen deelgroepen bij leefloners

Iedereen gezond? Stelling 4: Een nieuwe broek kopen of iets doen aan die hoofdpijn die al weken aansleept? Welke medische zorgen worden het meest uitgesteld door leefloners? De tandarts De huisarts

Antwoord stelling 4: aanbod, gebruik en toegankelijkheid gezondheidszorg Vergelijking tussen Antwerpse bevolking en leefloners : Uitstel van medische zorg o.w.v. financiële redenen: Zorguitstel per domein (% t.o.v. degenen die zorg hebben uitgesteld) Antwerpse bevolking bezoek aan huisarts: 34% bezoek aan tandarts: 48% bezoek aan specialist: 34% medicatie: 16% operatie: 13% Leefloners: bezoek aan huisarts: 50% bezoek aan tandarts: 32% bezoek aan specialist: 25% medicatie: 30% operatie: 8%

Evolutie toegankelijke zorg in Antwerpen << Elke OCMW klant moet een vaste huisdokter hebben>> Eerste fase: infomomenten voor OCMW-klanten over gezondheidszorgsysteem in België individuele ondersteuning van OCMW-klanten ivm toeleiding naar huisartsen Link naar Ppt en materiaal infomoment.

Evolutie toegankelijke zorg in Antwerpen Conclusies: Enkel klanten informeren blijkt niet genoeg Wie moet ook voldoende ondersteuning krijgen? Elke maatschappelijk werker van OCMW Antwerpen Elke huisdokter die te maken krijgt met onze klanten Andere partnerorganisaties die werken met kwetsbare groepen Aanpassing van huidige documenten/systemen Systeem van medische zorgen betalen moest anders Het hebben van een vaste huisdokter wordt verplicht Documenten voor zorgverstrekkers moeten duidelijker Nood aan cijfers voor opvolging Groots: gezondheidsmonitor Kleinschalig: via registratiesysteem maatschappelijk werkers

Evolutie toegankelijke zorg in Antwerpen << Het voeren van een meersporenbeleid is belangrijk >> Tweede fase individuele begeleidingen van huisartsen ontwikkelen van aangepast materiaal voor intermediairs nieuw systeem van medische waarborgen continuering infomomenten en begeleidingen Infofiches gezondheidzorg in België (eerste versie en laatste versie) Informatie op de site van OCMW Antwerpen Oude medische waarborgen en nieuwe medische waarborgen

Evolutie toegankelijke zorg in Antwerpen Conclusies: Huisartsenkringen zijn een belangrijke partner Huisartsenopleiding betrekken is belangrijk Veranderen van bestaande procedures of systemen vraagt tijd Dankbare afspraken tussen mutualiteiten en artsen Sociale derdebetalersregeling op eenvoudig verzoek

Evolutie toegankelijke gezondheidszorg in Antwerpen << Samenwerking is essentieel >> Derde fase Organisatie gezondheidsdagen voor interne medewerkers, partnerorganisatie en huisartsen met afsluitend debat (UA) Creatie van werkgroepen Welzijnssector als belangrijke partner (bv Samenlevingsopbouw, Sociaal Adviseurs, andere) Gezondheidsdagen: uitleg Werkgroepen: realisaties Webapplicatie Enquete bij huisartsen

Evolutie toegankelijke zorg in Antwerpen Conclusies Gezondheid weinig aanwezig in opleidingen sociaal werk (brede sociaal werk) Welzijn weinig aanwezig in opleidingen (huisarts)geneeskunde Verbinding welzijn eerstelijn is essentieel voor een verbeterde gezondheidstoestand van elke inwoner Zaken die niet direct een focus hebben op de klant zelf zijn ook belangrijk (huisartsentekort, transparante communicatie met zorgverstrekkers, faciliteren samenwerking huisartsen en welzijn op wijkniveau…)

Knelpunten en successen toegankelijke zorg in Antwerpen Versmelting stad en OCMW in dienst gezondheid Mooie resultaten op actieniveau: bv webapplicatie, infofiches gezondheidszorg in België OCMW klanten sluiten op dit moment aan bij % vaste huisdokter ‘gewone’ Antwerpenaar Werkgroepen die werken: bv enquête bij huisartsen ivm huisartsentekort Knelpunten: Samenwerking opzetten met zelfstandigen vraagt een specifieke aanpak Klanten/cliënten moeten erg ondersteund worden om deel te nemen aan een infomoment Dilemma: verplichting of vrije keuze?

Andere gezondheidsthema’s in Antwerpen Sociale Steunpunten gezondheid Project: ‘Laat je tanden zien’ in samenwerking met Logo Seksuele gezondheid: begeleiding ivm gezinsplanning condoomverspreiding kwetsbare zwangere (consortium) Preventief gezondheidsbeleid Geestelijke gezondheidszorg

Vragen?

Handige linken Infofiches gezondheidszorg in België http://ocmw.antwerpen.be/Overig-OCMW/OCMW-Partners/Zorgverstrekkers/Toegankelijke-communicatie.html Webapplicatie “Op weg naar de huisarts” https://www.opwegnaardehuisarts.be/nl/home/organisatie/welkom.aspx Gezondheidsmonitor 2011 http://ocmw.antwerpen.be/Overig-OCMW/OCMW-Partners/Zorgverstrekkers/Visie-OCMW-Antwerpen-medische-zorgen.html Aanbod voor de klant/burger http://ocmw.antwerpen.be/Overig-OCMW/Ik-zoek-hulp/Gezondheid/Gezondheid-Gezonde-levensstijl/Seksuele-gezondheid.html

Discussievragen Het bevorderen van een toegankelijke gezondheidszorg is niets voor een lokale overheid. Federale en Vlaamse overheid hebben de touwtjes in handen. Zorgverstrekkers zijn zelf geen vragende partij om samen te werken met een OCMW. Als medewerker van een OCMW heb ik weinig invloed op de gezondheidssituatie van de klant/cliënt. Het hebben van een vaste huisdokter heeft geen prioriteit bij OCMW klanten/cliënten zelf. Gezonde voeding, stress en beweging zijn zaken waar een OCMW niet mee moet bezig zijn. Zeker niet gezien de huidige financiële situatie