Presentatie Vergunningvrije activiteiten Romabijeenkomst Rhenen 1 maart 2012 Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Marceline Dolfin Consulent architectuurhistorie

Presentatie Blok 1: Waarom ook alweer vergunningvrij? Blok 2: Wijzigingen vanaf 1 januari 2012 Blok 3: Ervaringen tot nu toe, zelf aan zet!

3 Blok 1 Waarom ? Beleidsbrief MoMo 3 pijlers - Cultuurhistorie in de ruimtelijke ordening - Eenvoudiger regels - Herbestemmen

4 Politieke traject Doelstelling MoMo • Eenvoudiger regels • Meer ruimte voor eigenaar, minder last Kamerdebat Monumentenwet, Wabo en Bor in januari 2011 Uitkomst • Vergunningvrij akkoord • Geen meldingsplicht

5 Waar vind ik informatie? • Gezamenlijk factsheet Vergunningvrij door: Vereniging Nederlandse Gemeenten Federatie grote monumentengemeenten Federatie Welstand Steunpunten Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed Kijk op VNG heeft modelverordening aangepast per 1 januari 2012 In de maak: Wat is beschermd?

Blok 2 Wijzigingen vanaf 1 januari 2012 W abo/Bor Monumentenwet 1988

7 Wijzigingen vanaf 1 januari 2012 Wabo / Bor • Reguliere procedure indien geen advies RCE en GS • Beperking advies GS tot RCE-gevallen (buiten beb. kom) • Vergunningvrij Monumentenwet 1988 • Geen aanwijzigingsverzoeken meer • 50-jarengrens vervalt • Subsidiegrondslag t.b.v. regeling herbestemming

8 Vergunningprocedures Wabo Uitgebreide procedure: 26 weken • RCE (en buiten bebouwde kom ook GS) adviseur bij: 1) Sloop of gedeeltelijke sloop van ingrijpende aard 2) Ingrijpende wijziging vergelijkbaar met 1) 3) Reconstructie 4) Herbestemming Reguliere procedure: 8 weken (nieuw per 1 januari 2012) • Geen advies RCE en GS (beperking adviesplicht) Gemeentelijke monumentencommissie adviseert altijd !!!!! (MW art. 15) Aanwijzing adviseurs geregeld in art. 6.4 Besluit omgevingsrecht

9 Tot zover een vraag?

10 Vergunningvrije activiteiten in Besluit omgevingsrecht (Bor) 1.wijzigen van een rijksmonument (activiteit wijzigen monument) 2. bouwen in/aan/op of bij een gemeentelijk, provinciaal of rijksmonument (activiteit bouwen) 3. bouwen in een rijksbeschermd stads- of dorpsgezicht (activiteit bouwen)

11 Vergunningvrije activiteiten in Besluit omgevingsrecht (Bor) 1. Wijzigen van een rijksmonument a. Gewoon onderhoud b. Inpandige wijziging van onderdelen zonder monumentale waarde (Bijlage II Bor, art. 3a)

12 Vergunningvrije activiteiten in Besluit omgevingsrecht (Bor) 1. Wijzigen van een rijksmonument a. Gewoon onderhoud - Behouden wat er is - Beperkte schaal - Geen wijziging van: -Detaillering -Profilering -Vormgeving -Materiaalsoort -Kleur

13 vergunningvrijvergunning nodig OpstoppenVervanging al het riet Vervanging van delen van de dakbeddekking Vervanging alle pannen / leien

14 vergunningvrijvergunning nodig vervangen verrot kozijnhout (aanlassen) Volledige vernieuwing kozijnen

15 vergunningvrijvergunning nodig Gevelreiniging met alleen water onder lage druk (bijv. ter voorbereiding van technisch herstel) Gevelreiniging met fysieke gevolgen (bijv. verwijdering patina om esthetische redenen)

16 vergunningvrijvergunning nodig -Hydrofoberen Plaatselijk inboeten metselwerkVolledige vernieuwing al het voegwerk

17 vergunningvrijvergunning nodig Inboeten van beplanting met dezelfde soort en in hetzelfde verband Parken/ tuinen: wijzigen aanleg en nieuwe aanplant andere soort Onderhoud paden zonder wijziging type verharding Verharden/semi verharden paden

18 Vergunningvrije activiteiten in Besluit omgevingsrecht (Bor) 1. Wijzigen van een rijksmonument b. Inpandige wijziging van onderdelen zonder monumentale waarde (recente toevoegingen)

19 VergunningvrijVergunning nodig Wijzigen of verwijderen van recente, niet-historische onderdelen, bijv. verwijderen van tien jaar oude trap of het stuken van recente binnenmuren Wijzigingen van interieuronderdelen van monumentale waarde, zoals: stucplafonds, historische wandbekleding, lambriseringen, enz.

20 VergunningvrijVergunning nodig Verwijderen van hard- en zachtboard betimmeringen en gipsplaten Herstel of verwijdering van achterliggende historische wandafwerking (lambriseringen, behang, schilderingen....) Verwijderen systeemplafonds

21 VergunningvrijVergunning nodig Verwijderen niet-constructieve, recente scheidingswanden van bijv. gasbeton of gipsplaten (Gedeeltelijk) slopen oud muurwerk Vernieuwen van keuken- of badkamerinrichting uit bijvoorbeeld de jaren Wijzigen/verwijderen van sanitair of keukeninrichting uit de bouwtijd.

22 Vergunningvrije activiteiten in Besluit omgevingsrecht (Bor) 1.Wijzigen van een rijksmonument a. Gewoon onderhoud b. Inpandige wijzigingen 2. Bouwen in/aan/op of bij een gemeentelijk, provinciaal of rijksmonument 3. Bouwen in een beschermd gezicht

23 2. Vergunningvrij: bouwactiviteit in / aan / op een monument Betreft: • Bouwactiviteiten in, aan of op onderdelen van een monument zonder monumentale waarde (maar wel deel uitmakend van beschermd monument) Vergunningvrij volgens Bijlage II Bor, art. 2 en 3: • Gewoon onderhoud en bouwen o.g.v. aanschrijving • Dakkapellen, kozijnen, schuttingen, antennes, keermuren, kleine gebouwtjes … (voor zover van toepassing verklaard in Bijlage II Bor, art. 4a lid 1, en alleen: in, aan of op onderdelen zonder monumentale waarde) Let op: Vergunningvrij voor activiteit bouwen, er kan nog vergunning nodig zijn voor activiteit wijzigen monument !

24 2. Vergunningvrij: bouwactiviteit bij een monument Betreft: bouwactiviteiten bij een monument • Bijvoorbeeld bouwwerkzaamheden aan een bij het monument behorende, maar niet beschermde schuur Vergunningvrij volgens Bijlage II, Bor, art. 2 en 3: • Gewoon onderhoud en bouwen o.g.v. aanschrijving • Tuinmeubels, keermuren, schuttingen, kleine gebouwtjes, antennes….. • Maar bijv. niet: bijbehorende bouwwerken, recreatief nachtverblijf, dakkapellen voordakvlak (zie Bijlage II, Bor, art. 4a lid 1)

25 VergunningvrijVergunning nodig De bouw van serre aan een monument Het maken van een badkamer in een recente uitbreiding van een monument Het uitbreiden van een recente uitbreiding van een monument De bouw van een schuur bij een monument Een dakraam of dakkapel op het zij- of achterdakschild van een niet- beschermd bouwwerk bij een monument Een dakraam of dakkapel op het dakschild aan de voorzijde van een niet-beschermd bouwwerk bij een monument

26 Vergunningvrij in Besluit omgevingsrecht (Bor) 1.Wijzigen van een rijksmonument - Gewoon onderhoud - Inpandige wijzigingen 2. Bouwen in/aan/op of bij een gemeentelijk, provinciaal of rijksmonument 3. Bouwen in rijksbeschermde stads- en dorps- gezichten

27 3. Vergunningvrij bouwen in rijksbeschermde stads- en dorpsgezichten Situatie tot 1 januari 2012: • Vergunningvrije bouwactiviteiten in beschermde gezichten: gewoon onderhoud, bouwen o.g.v. aanschrijving en inpandige bouwactiviteiten Situatie per 1 januari 2012 – ook vergunningvrij zijn: • Bouwactiviteiten aan de achtergevels of achterdakvlakken • Bouwwerken op erf loodrecht achter de achtergevel, mits niet naar openbaar toegankelijk gebied gekeerd (zie: Bijlage II Bor art. 4a lid 2) NB: geldt niet voor monumenten in beschermde gezichten!

28 BESCHERMDE STADS- EN DORPSGEZICHTEN niet-gespikkeld = vergunningvrij gespikkeld = niet-vergunningvrij

29 BESCHERMDE STADS- EN DORPSGEZICHTEN II niet-gespikkeld = vergunningvrij gespikkeld = niet-vergunningvrij

30 Bor Bijlage II, relatie met bestemmingsplan Bijlage II Bor, art. 2: Vergunningvrije activiteiten, ook bij strijd met bestemmingsplan: geen vergunning nodig voor bouwactiviteit en ook niet voor afwijking bestemmingsplan Let op de beperkingen m.b.t. hoogte en oppervlak Conclusie: Bor gaat voor op Bestemmingsplan Bijlage II Bor, art. 3: Geen vergunning nodig voor bouwactiviteit maar bij strijd met bestemmingsplan wel voor afwijking van bestemmingsplan Let op de activiteiten zonder beperking aan max. oppervlak! Geldt in beschermde gezichten dus alleen voor het vergunningvrije gebied

31 De toekomst? WABO gaat over in Omgevingswet ( 2014?), verdere integratie van omgevingswetgeving b.v. de vergunningverlening voor archeologische monumenten

32 Blok 3 Ervaringen tot nu toe? Organiseer vooroverleg! Herstel in bestaande materialen van een sluisje Herstel van een sluisje op grond van de oorspronkelijke bouwtekening, verwijderen latere toevoegingen Reconstructie van een schotbalkenloods Bouw van een ‘schotbalkenloods’ op een nieuwe locatie Verwijderen alle pannen, aanbrengen van dakisolatie terugplaatsen van dezelfde dakpannen Uitbreiden van de horecafunctie in tot nu toe onbenutte delen van een fort

33 Publicaties o.a. • Factsheet ‘Vergunningvrij. Informatie voor professionals’ • Techniek brochures • Toekomst voor brochures