Begeleiding van kinderen met een ontwikkelingprobleem m.b.v. VHT Katia Decuypere. 25 oktober 2011

wat is het doel van deze work shop? Een concreet traject VHT binnen thuisbegeleiding aan een gezin met een kind met een handicap te laten zien. Hoe vht concreet kan gebruikt worden binnen gezinsbegeleiding.

Traject? Momenteel wordt traject heel veel gebruikt: arbeidstraject, trajectbegeleiding, inburgerings-traject, …. Het is in de mode.

Traject binnen vht: Is opeenvolging van verschillende momenten van filmen en terugkijken. Hierbij kan het gaan om kleine stapjes binnen een grotere doelstelling, hulpvraag. Het kan gaan om een nieuwe hulpvraag, doelstelling die voorkomt uit het terugkijken. Kan gaan over verschillende aandachtsvelden zoals beschreven in het boek, videohome training in gezinnen. (Tinus Dekker en Harrie Biemans)

Thuisbegeleiding aan kinderen met ontwikkelingsproblemen. Op vraag van ouders. Ouders ondersteunen in een gepast antwoord geven aan hun kind met een handicap of ontwikkelingsvertraging: stimulering ontwikkeling, aanpak gedrag, zoeken naar juiste opvang. Vht kan ingeschakeld worden om afstemming te ondersteunen of te verbeteren, een positieve wending te geven bij omgangsproblemen of te kijken hoe de ontwikkeling te stimuleren.

Kern van vht: Vht/Vib is gericht op het herstel of het ondersteunen van het contact en de communicatie tussen ouder en kind om zo een verbetering te brengen in de opvoedingsrelatie, zodat kinderen beter ondersteund worden in hun ontwikkeling en de ouders zich beter, sterker voelen in hun rol als ouders. Vht/Vib is gericht op het activeren van natuurlijke intuïtieve oudergedrag. We kijken hierbij naar de verschillende elementen in de basiscommunicatie.

Schema basiscommunicatie 0-8 j. Elementen Patronen Clusters Toewenden. Volgen. Vriendelijke intonaties. Vriendelijke houdingen. Meedoen. Ja-knikken. Instemmend benoemen. namen van kinderen Handelingen van kinderen Handelingen van jezelf van gedachten, gevoelens. Attent zijn. Instemmen. Initiatief en ontvangst. In kring betrekken. Rondkijken. Beurt geven en nemen. Samen helpen. Afstemmen: Op niveau. Op tempo. Op situatie Kring vormen. Beurten maken Coöperatief. 2. Uitwisseling in de kring.

Wat ga je in deze workshop zien? Dit is een traject binnen een gezin met meerdere problemen. Het gaat om een jongen van 7 jaar met mentale beperking die les volgt in type 2. Toont heel moeilijk gedrag thuis: schreeuwen, boos zijn, dingen, ruw omgaan met materiaal en kapot maken, …. Toont moeilijk gedrag op school, vooral in vrije situaties.

Hoe zijn we tot VHT gekomen in dit gezin? Mama vindt het gedrag van Kevin maar niet verandert, dat ze er geen vat op hebben en dat hij vooral naar haar niet luistert. Uitleg gegeven over vht en voorstel: laten we kijken naar interactie met Kevin om hem beter te leren kennen, wat helpt hem om hem te laten luisteren?

We vertrekken van de vraag van de ouders: Hij luistert niet, hij gebruikt lelijke woorden, hij schreeuwt. Hij wordt boos en doet niet wat er gevraagd wordt, zeker bij mama. We spreken af eerst te starten met een positief moment. We hebben zelf onze hypotheses over de moeilijkheden in interactie. We gaan deze proberen te integreren met de concrete hulpvraag van de ouders. Mijn eerste doelstelling: kijken naar positieve momenten om ouder terug zichzelf als competente ouder te zien.

Eerste film moment: samen met mama spelen. We starten met een positieve interactie: spelen met spelletje. We kijken naar een aantal elementen van de basiscommunicatie.

Terugkijk: De terugkijk is gericht op belevingsverandering!: Mooie beelden ontroeren ouders. Is gericht op samen genieten. Terugkijk is gericht op empowerment: het (her)vinden van de eigen kracht. Het zelfoplossend vermogen. Aanwezige positieve krachten versterken. Oplossingsgericht. Effect: Algemeen welzijn verbetert. Het zelfvertrouwen vergroot. De veerkracht om met moeilijke situaties vergroot.

Terug kijk met mama: Mama wil niet dat het terugkijken gefilmd wordt. Papa was deels aanwezig bij terugkijk. We staan stil bij de elementen van de eerste cluster: initiatief en ontvangst. Terug gekeken naar hoe mama hem helpt dingen te leren: vriendelijke stem, uitleg, benoemen, … en hoe Kevin dit ontvangt, hij zelf contact neemt, hoe hij gericht is op mama. Mama was heel tevreden, straalde toen ze zag dat het goed liep. Mama zag haar eigen krachten, zag dat ze het goed deed en Kevin naar haar luisterde.

Fimpjes met mama en papa. Papa zat direct klaar om te spelen. We filmen een stukje waar papa met Kevin speelt: we willen hier ook papa zijn eigen krachten laten zien. Mijn doelstelling: uitbreiden en consolideren van elementen uit eerste cluster, bij mama en uitbreiden naar papa. We filmen ook het samen spelen van de ouders met de twee jongens: overgang naar tweede cluster, kring vormen. Mijn hypothese is immers dat het kring vormen het grootste probleem is mijn gezin.

Kevin en papa. Samen rond tafel, Kyano is aan de beurt.

Terugkijk met mama en papa. Samen genieten. Papa ook in zijn kracht zetten. Het stil staan bij de elementen van de eerste cluster wordt uitgebreid naar papa Cluster kring vormen komt nu aan de beurt. We spreken af: volgend filmpjes gericht op samen spelen op te nemen.

Opnieuw filmen: doel hoe samen laten spelen. De situatie is niet altijd te voorspellen en er komt een conflict. Dit staat heel dicht bij hulpvraag mama: ik heb geen vat op Kevin. Dus filmen we dit: gericht op ‘luisteren’ naar mama zodat we mama haar krachten kunnen uit vergroten, welke elementen haar helpen. Samen spelen, beurt verdelen.

Terugkijken met mama. Mama ziet dat hij wel naar haar luistert. Mama ziet de interactie tussen de twee kinderen.

Vervolg: Is vht nu afgelopen? Nee, heeft nu tijdje stil gelegen, omwille van omstandigheden. Maar mogelijk vervolg: Hernemen, terug stil staan bij krachten om deze te versterken. Beurt verdelen nog meer aan bod laten komen. Toepassen, uitbreiden bij ‘moeilijkere’ situaties, … …