Weidevogelbeheer in Nederland Freek van Leeuwen

Inhoud Agrarisch natuurbeheer Weidevogelbeheer Pakketten in Nederland Agrarische natuurverenigingen Nieuwe ontwikkelingen

Agrarisch natuurbeheer

Natuur in Nederland Natuurgebieden - Ecologische Hoofdstructuur - Provinciale natuurgebieden - Verbindingszones - Natura 2000 Agrarische gebieden - Agrarisch natuurbeheer - Landgoederen

Korte historie 1975 Relatienota Jaren ’80 Vrijwillige weidevogelbescherming 1992 Ecologische Hoofdstructuur 1995 Eerste agrarische natuurvereniging 2000 Programma Beheer 2010 Subsidiestelsel Natuur & Landschap

Enkele cijfers Ca. 10.000 contracten weidevogelbeheer Ca. 400.000 hectare onder beheer, waarvan Ca. 300.000 hectare vrijwillig (onbetaald) Ca. 50.000 hectare reservaat in boerenbeheer Ca. 20 % van het totale landbouwareaal Ca. 40 % van het graslandareaal Ca. 60 mln euro agrarisch natuurbeheer

Weidevogelbeheer

Enkele thema’s Nederland als belangrijk broedgebied Verenigbaarheid met landbouw Heel veel onderzoek, heel veel commissies Vrijwilligers Predatie Inrichting van gebieden

Discussies Impact van de landbouw Rol van predatie Kiezen voor kerngebieden Haalbaarheid van doelen Combinatie met andere natuur

Pakketten

SNL INDEX VERORDENING NATUURBEHEERPLAN

Akkerflora BotanischGrasland Weidevogelbeheer Akkerflora Ganzenbeheer Akkerfauna BotanischGrasland Landschapsbeheer 13

Weidevogelbeheer Broedfase Kuikenfase Vestiging 14

Plas-dras Ca. € 800,- tot € 1.200,- / ha 15

Legselbescherming Ca. € 60,- tot € 120,- / ha 16

Weidevogelgrasland met rustperiode Ca. € 250,- tot € 550,- / ha 17

Kruidenrijk weidevogelgrasland Ca. € 1.000,- / ha 18

Kuikenstroken Ca. € 400,- / ha strook 19

Hoe doe je een aanvraag? Twee stappen: 1) Formele aanvraag (“ik wil meedoen, en dit zijn mijn gegevens”) 2) Opname in het ‘Collectief beheerplan’ De overheid checkt de formele aanvraag De overheid checkt het collectief beheerplan Is er een match, dan is volgt goedkeuring

Collectief beheerplan Gaat over een bepaalde regio Geeft aan wie waar welk pakket heeft Kan bestaan uit verschillende deelgebieden Wordt opgesteld door de ‘Gebiedscoordinator’ Wordt getoetst op kwaliteit, kwantiteit en samenhang.

Gebiedsaanpak Natuurbeheerplan (provinciaal): wat mag waar? Collectief beheerplan: wie heeft welk pakket waar? Deelgebied (mozaiek): samenhang & kwaliteit Streekkennis benutten Stimulerende werking

Mozaiekbeheer Concept is ca. 10 jaar oud Weidevogels hebben verschillende behoeften Afwisseling van beheer en pakketten - 1/3 vroeg maaien, 1/3 weiden, 1/3 laat maaien - 1/3 vroeg maaien of weiden, 2/3 laat maaien Combinatie reservaat en boerenland

Agrarische natuurverenigingen

De ANV – een instituut Een streekgebonden club van boeren (en vaak ook burgers), die zich inzet voor natuur- en landschapsbeheer Focus op beheer (geen actiegroep) Vaak ook combinaties met streekpromotie, agro-toeristische evenementen, streekproducten e.d.

ANV’s Ca. 150 in Nederland Van 20 boerenleden tot soms meer dan 500 Vaak ook burgerleden, tot soms meer dan 1000 Sterke positie in de streek Rollen: - service naar leden - promotie en belangenbehartiging - enthousiasmeren voor natuurbeheer

Ontstaan Meeste tussen 1997 – 2000 Als tegenbeweging Vanuit vrijwillig beheer Op verzoek van… Collectieve contracten Eigen controle- en betalingssysteem

Gebiedscoordinator Formele taak van de ANV Aangewezen door de Provincie Doel: opstellen van een collectief beheerplan dat voldoet aan kwaliteitseisen Ook niet-leden moeten geholpen worden Afstemmen met vrijwilligers en natuurorganisaties

Ruimte voor eigen beleid Is zowel af- als toegenomen Meer bevoegdheden als GC Controle en uitbetalingen lopen niet meer via ANV Sommige ANV’s voeren niettemin een eigen beleid, via afdrachten van leden

Nieuwe ontwikkelingen

GLB Algemene verwachting is dat - agrarisch natuurbeheer via GLB vergoed gaat worden - platte hectaresteun wordt afgebouwd Veel ANV’s en wij ook zetten daarom nu in op: - regionale differentiatie - goed werkende systemen van groene en blauwe diensten

Particulier natuurbeheer Natuurbeheer door particulieren Formele functiewijziging Waardedaling wordt uitgekeerd Deze vorm staat zeer in de belangstelling ANV’s bieden service Kwaliteitsborging