Demografische veranderingen op het platteland KNAW-AGORA symposium ‘Het platteland als consumptieruimte’ Groningen, 12 april 2012

Bevolkingsontwikkeling in de wereld naar stad en platteland 1950-2050 Bron: UN: World Urbanization Prospects, 2009 revision

Onderscheiden naar ontwikkelde en ontwikkelingslanden Bron: UN: World Urbanization Prospects, 2009 revision

In Europa Bevolkingsgroei in Europa 2010-50: + 50 miljoen in de steden -150 miljoen op het platteland Bron: UN: World Urbanization Prospects, 2009 revision

In Nederland Bevolkingsgroei in Nederland 2010-50: + 2.2 miljoen in de steden -1.4 miljoen op het platteland Bron: UN: World Urbanization Prospects, 2009 revision

Ontwikkeling ruimtelijke concentratie in Nederland 1950-2008 Bron: Louter, 2009

Concentratie op verschillende ruimtelijke niveau’s Nationaal: verschuiving van de bevolking naar West Nederland groei vnl in Noord-Holland, Zuid-Holland,Flevoland en Utrecht Regionaal: trek van plattelands-gemeenten naar grotere steden Lokaal: een verschuiving binnen krimpgemeenten van kleine kernen naar stabiele / groeiende centra

Verdichting 1995-2007

Inkomen naar stedelijkheidsgraad x 1000 € Bron: SCP 2006

Groei rurale gebieden: In de buurt van steden De meest aantrekkelijke gemeenten ‘Echte’ platteland maar in trek bij een beperkt deel van de bevolking Wel tweede woningen: 6% vd bevolking heeft een recreatiewoning, vnl op het platteland

Demografisch gedrag verschilt tussen stad en platteland Vestiging en vertrek Vruchtbaarheid

Verhuismobiliteit in NL

Selectieve migratie verschilt tussen gemeenten Alle rurale gemeenten verliezen per saldo jongeren Gemeenten verschillen naar de mate waarin zij aantrekkelijk zijn voor middelbare en oudere leeftijdsgroepen In een aantal gemeenten compenseren deze groepen het vertrek van jongeren In een toenemend aantal gemeenten is dat niet langer het geval

Migratie naar leeftijd in provincie Groningen: cohortontwikkeling 1995-99  2005-09 Groep 1: netto verlies bij jongeren, Gezinnen en 50+ ers Bron: CBS, eigen bewerking

Migratie naar leeftijd in provincie Groningen: cohortontwikkeling 1995-99  2005-09 Groep 2: netto verlies bij jongeren, Maar winst bij gezinnen en 50+ ers Bron: CBS, eigen bewerking

Migratie naar leeftijd in provincie Groningen: cohortontwikkeling 1995-99  2005-09 Groep 3: netto verlies bij jongeren en 50+, Maar winst bij gezinnen (grootste groep) Bron: CBS, eigen bewerking

Migratie naar leeftijd in provincie Groningen: cohortontwikkeling 1995-99  2005-09 De stad Groningen: Winst bij jongeren en Verlies bij gezinnen en ouderen Bron: CBS, eigen bewerking

Drenthe heeft een hogere vruchtbaarheid

Maar ondanks dat sterkere ontgroening Aantal geboorten in Drenthe en Nederland 1988-2040 Aantallen x 1000 Bron CBS

En dat komt omdat het aantal potentiële moeders sterk terugloopt Aantal vrouwen 25-30 en 30-35 in Drenthe 1988-2010 Bron: CBS

% verandering in het aantal huishoudens per gemeente 2007-25 Bron: CBS-PBL prognose 2007

Huishoudens in stad en platteland

Kwalitatief verschil bevolking stad - platteland: vertrek van jongeren naar stedelijke gebieden Mannenoverschot op platteland, vooral voor jongeren Platteland gemiddeld lager opgeleid Lagere inkomens op platteland Stad: 24% allochtoon, platteland 9%

Gereguleerde krimp? “Restrictief woningmarktbeleid verhindert ‘natuurlijke’ groei platteland” Gezien de krimp is het onwenselijk om rigoreuze beperkingen op te leggen aan gemeenten om te bouwen Maar uit scenariostudies (PBL Ruimtelijke Verkenningen 2011) blijkt dat loslaten van woningbouwbeleid leidt tot concentratie in en om de Randstad (verdichtingsbeleid, bundelingsbeleid en de bescherming van bufferzones en nationale landschappen)

Dank voor uw aandacht