Consequenties voor werknemers en de bedrijfspraktijk De CLP-verordening Consequenties voor werknemers en de bedrijfspraktijk

Inhoud Verschillen tussen CLP en stoffen-/preparatenrichtlijnen Verschillen tussen CLP en GHS Geharmoniseerde indelingen en Inventaris Overgangsregeling Veiligheidsinformatiebladen Andere afgeleide regelgeving Conclusies en aanbevelingen

Belangrijke verschillen tussen CLP en DSD/DPD Aantal gevarenklassen

Fysisch-chemische gevaren: indeling Stoffenrichtlijn: Ontplofbaar Oxiderend Zeer licht ontvlambaar Licht ontvlambaar Ontvlambaar + indien nodig informatie over andere fysisch-chemische eigenschappen (NB: alleen voor ingedeelde stoffen)

Fysisch-chemische gevaren: indelingen in gevarenklassen GHS en CLP Ontplofbare stoffen Ontplofbare gassen Ontvlambare aerosolen Oxiderende gassen Gassen onder druk Ontvlambare vloeistoffen Ontvlambare vaste stoffen Zelfontledende stoffen Pyrofore vloeistoffen Pyrofore vaste stoffen Voor zelfverhitting vatbare stoffen Stoffen die in contact met water ontvlambare gassen ontwikkelen Oxiderende vloeistoffen Oxiderende vaste stoffen Organische peroxiden Bijtend voor metalen

Gezondheidsgevaren: indelingen Stoffenrichtlijn Op basis van tox eigenschappen: Zeer vergiftig Vergiftig Schadelijk Bijtend Irriterend Sensibiliserend Specifieke effecten: Kankerverwekkende stoffen Mutagene stoffen Voor de voortplanting vergiftige stoffen

Gezondheidsgevaren: Indelingen gevarenklassen GHS en CLP Acute toxiciteit Huidcorrosie/-irritatie Ernstig oogletsel/oogirritatie Sensibilisatie van de luchtwegen of de huid Mutageniteit in geslachtcellen Kankerverwekkendheid Voortplantingstoxiciteit (incl effecten op of via lactatie) Specifieke doelorgaantoxiciteit, eenmalige blootstelling (STOT SE) Specifieke doelorgaantoxiciteit, meermalige blootstelling (STOT RE) Aspiratietoxiciteit

Milieugevaren: indelingen Stoffenrichtlijn Aquatisch milieu Niet-aquatisch milieu

Milieugevaren: Indelingen gevarenklassen GHS Gevaar voor aquatisch milieu Acuut aquatisch gevaar Chronisch aquatisch gevaar (4 categorieën) Milieugevaren: Indelingen gevarenklassen CLP Gevaar voor aquatisch milieu Acuut aquatisch gevaar Chronisch aquatisch gevaar (4 categorieën) gevaar voor de ozonlaag

Belangrijke verschillen tussen CLP en DSD/DPD Aantal gevarenklassen Onderverdeling in 1 of meer categorieën

Voorbeeld: klasse acute toxiciteit

Belangrijke verschillen tussen CLP en DSD/DPD Aantal gevarenklassen Onderverdeling in 1 of meer categorieën Gewijzigde criteria

Voorbeeld: licht ontvlambare vloeistoffen Zeer licht ontvlambaar Licht ontvlambaar ontvlambaar DSD F+; R12 F; R11 R10 0 °C 21 °C 55 °C Vlampunt 23 °C 60 °C CLP Cat 1 Cat 2 Cat 3 Gevaar Gevaar Waarschuwing Kookpunt <= 35 °C Kookpunt > 35 °C

Acute orale toxiciteit Xn DSD/DPD Zeer vergiftig Vergiftig Schadelijk 5 50 300 5000 25 200 2000 GHS/CLP Cat 1 Cat 2 Cat 3 Cat 4 Gevaar Gevaar Gevaar Waarschuwing

Belangrijke verschillen tussen CLP en DSD/DPD Aantal gevarenklassen Onderverdeling in 1 of meer categorieën Gewijzigde criteria Pictogrammen

Symbolen/pictogrammen

Symbolen/pictogrammen Meest in het oog springend zijn de nieuwe pictogrammen. Niet alleen vorm en kleur veranderen [klick] ook ket CLP een drietal nieuwe picrogrammen. Ik zal ze kort toelichten

Belangrijke verschillen tussen CLP en DSD/DPD Aantal gevarenklassen Onderverdeling in 1 of meer categorieën Gewijzigde criteria Pictogrammen 2 signaalwoorden in plaats van 15 gevaarsaanduidingen

Belangrijke verschillen tussen CLP en DSD/DPD Aantal gevarenklassen Onderverdeling in 1 of meer categorieën Gewijzigde criteria Pictogrammen 2 signaalwoorden in plaats van 15 gevaarsaanduidingen H-zinnen

H-zinnen H2..  Fysisch-chemische gevaren H3..  Gezondheidsgevaren H4..  Milieugevaren EUH…  Aanvullende gevaarsinformatie

Nieuwe zinnen R46: Kan erfelijke genetische schade veroorzaken R60: Kan de vruchtbaarheid schaden R61: Kan het ongeboren kind schaden R42: Kan overgevoeligheid veroorzaken bij inademing H340 Kan genetische schade veroorzaken H360 Kan de vruchtbaarheid of het ongeboren kind schaden H334 Kan bij inademing allergie- of astmasymptomen of ademhalingsmoeilijkheden veroorzaken. Belangrijke wijzigingen betreffen de etikettering: Op de verpakkingen van stoffen (maar uiteraard ook mengsels, zult u nieuwe teksten aantreffen. Ik geef hier een aantal voorbeelden

Belangrijke verschillen tussen CLP en DSD/DPD Aantal gevarenklassen Onderverdeling in 1 of meer categorieën Gewijzigde criteria Pictogrammen 2 signaalwoorden in plaats van 15 gevaarsaanduidingen H-zinnen P-zinnen

P-zinnen P1..  Algemene voorzorgzinnen P2..  Preventie P3..  Respons P4..  Opslag P5..  Verwijdering NB: maximaal 6, tenzij meer nodig NB 2: niet in Bijlage VI, tabel 3.1, niet in C&L inventaris

Belangrijke verschillen tussen CLP en DSD/DPD Aantal gevarenklassen Onderverdeling in 1 of meer categorieën Gewijzigde criteria Pictogrammen 2 signaalwoorden in plaats van 15 gevaarsaanduidingen H-zinnen P-zinnen Evt: rubriek “Aanvullende informatie” ( o.a. Bijlage II-informatie)

Verschillen in indeling tussen CLP en DSD/DPD Nieuwe klassen voor fysische gevaren (NB: overeenkomstig vervoer) Gezondheidsgevaren Nieuwe afkapgrenzen acute tox Inhalatoir Dermaal Oraal STOT Aspiratiegevaar* Milieugevaar M-factor*

Belangrijke verschillen tussen CLP en DSD/DPD Aantal gevarenklassen Onderverdeling in 1 of meer categorieën Gewijzigde criteria Pictogrammen 2 signaalwoorden in plaats van 15 gevaarsaanduidingen H-zinnen P-zinnen Evt: rubriek “Aanvullende informatie” ( oa Bijlage II-informatie) + nieuw begrippenkader

Consequenties op de werkvloer

Nieuwe etiketten: enkele opvallende verschillen “Ontvlambaar”  Nieuw: bijtend voor metalen   of Waarschuwing Waarschuwing Gevaar Waarschuwing schadelijk

Nieuwe etiketten: enkele opvallende verschillen  Waarschuwing irriterend gevaar kankerverwekkend

Wat verandert er niet? SDS bepalingen niet overgenomen (REACH) Ozonaantasting Aanvullende gevaarsinformatie ( EUH-zinnen) Vergiftigingencentra Reclame C&L inventaris Geharmoniseerde indeling (vgl. Bijlage VI) HAZARDOUS FOR THE OZONE LAYER, additional class for EU, No pictogram! EU H zinnen extra voor Europa

Waar krijgt werknemer mee te maken? Tot 1/12/2010: zowel “oude” als nieuwe etiketten stoffen Tot 1/6/2015: zowel “oude” als nieuwe etiketten mengsels

Overgangsregeling 1 dec 2010 – 1 jun 2015 per 1 jun 2015

Waar krijgt werknemer mee te maken? Tot 1/12/2010: zowel “oude” als nieuwe etiketten stoffen Tot 1/12/2010: zowel “oude” als nieuwe etiketten mengsels Leiding-, tank- en werkpleksignalering. Overgangstermijnen?

Waar krijgt werknemer mee te maken? Tot 1/12/2010: zowel “oude” als nieuwe etiketten stoffen Tot 1/12/2010: zowel “oude” als nieuwe etiketten mengsels Leiding-, tank- en werkpleksignalering. Overgangstermijnen? Veiligheidsinformatie

Indeling, etikettering en veiligheidsinformatiebladen Bijlage II wordt momenteel geëvalueerd Informatie in VIB moet overeenstemmen met gehanteerde indeling en etikettering Recht werknemers: toegang tot informatie in VIB

Waar krijgt werknemer mee te maken? Tot 1/12/2010: zowel “oude” als nieuwe etiketten stoffen Tot 1/12/2010: zowel “oude” als nieuwe etiketten mengsels Leiding-, tank- en werkpleksignalering. Overgangstermijnen? Veiligheidsinformatie Consequenties Arbo-eisen?

Arbo-eisen? SZW-lijsten Kankerverwekkende stoffen Reprotoxische stoffen Mutagene stoffen Intrekking ARIE?

Overige afgeleide regelgeving C&L in ruim 20 Europese regelingen wetten en regels producten (detergenten, cosmetica, speelgoed, biociden, …) Sectorale regels en wetten … en NL regelingen

GHS/CLP REACH Water (opslag) Transport (?) Arbo Seveso Eco-label Cosmetica, detergenten, speelgoed, aerosols Water Afval, incl WEEE, end-of-life vehicles (opslag) Transport (?) Arbo GHS/CLP Seveso Eco-label Biociden, gewasbeschermings-middelen REACH

Conclusies en aanbevelingen voor voorlichting CLP is unieke en nieuwe regelgeving CLP ≠ Stoffen-/preparatenrichtlijnen CLP ≠ GHS Informeer medewerkers tijdig (d.w.z. wordt overgegaan op nieuwe indeling en etikettering) over wijzigingen van Indeling Etikettering Andere rechten en verplichtingen Consequenties voor afgeleide regelgeving

Hulpmiddelen Handreikingen ECHA NL-Helpdesk en helpdesks industrie Software Trainingen VNCI/VAPRO Workshops (vooral voor “passieve” gebruikers) VNCI/VAPRO Masterclasses (vooral voor “actieve” gebruikers)

Ook voor CLP geldt …