De blikken trommel (Günter Grass) “Bespreek de belangrijkste gevoelens van het hoofdpersonage”

NIET WILLEN GROEIEN

p. 52-53: Ik deed dit om de grote en kleine catechismus te ontlopen en om niet als een één meter tweeënzeventig grote, zogenaamd volwassene overgeleverd te zijn aan een man die bij het scheren voor de spiegel zich mijn vader noemde en die het plan bezat mij een bedrijf op te dringen, een kruideniersbedrijf, dat volgens het idee van Matzerath de wereld der volwassenen zou worden voor de eenentwintigjarige Oskar.

Om te ontkomen aan het spelen met een kasregister hield ik mij bij de blikken trommel en groeide na mijn derde verjaardag geen centimeter meer. Verder: die alle volwassenen de baas was die weigerde zijn schaduw met hun schaduwen te meten (meten door Greff) die het niet nodig had om jaar in jaar uit grotere schoenen en broeken te dragen

ERKENNING

p. 70: eerste schooldag bij mevr. Spollenhauer. ‘Jij bent zeker de kleine Oskar. We hebben al veel over je gehoord. Je kunt prachtig trommelen. Is dat niet zo, kinderen? Is onze Oskar niet een goeie trommelslager?’

p. 100-101: Ontmoeting met ………… (wie?) Omdat hij zo openhartig sprak stelde ik mijzelf voor, maar loog geen stamboom bij elkaar, noemde mij gewoon Oskar. (…) Oskar maakte hem een paar complimenten over zijn acrobatische prestaties als clown, noemde hem zeer muzikaal en vertoonde, een beetje eerzuchtig, zelf een van zijn kunstjes. Drie gloeilampen van de verlichting van het circusterrein moesten eraan geloven.

DRANG

p.202-203: Een honinggele trompet stond geluidloos naast een klokkenspel dat alle gevechtshandelingen registreerde (…) Naast de viool en zijn onbeschadigd wit en rond vlak tonend en door een paar bouwblokken verhinderd in het wegrollen, stond – men zal het niet kunnen geloven – een wit-rood gelakte blikken trommel.

p.205-206: Zoals ieder jaar in september wilde ik een blikken trommel hebben, niets minder dan een blikken trommel. (…) Oskar liep zachtjes, glasscherven ontwijkend, maar toch doelbewust op de houden stelling met het speelgoed af. (…) Met één sprong stond Kobyella op, met een tweede was hij bij mij en ving niet Bronski maar Kobyella de granaat op. (…) Oskar echter had een nieuwe blikken trommel.

LIEFDE

p. 143: liefde voor ……….. Ik zou graag getrommeld hebben. (…) ………….. kon erg vrolijk, maar ook angstig zijn. …………. gooide me weg met het badwater en kwam toch bij mij in bad zitten. Wanneer ik ruiten stuk zong, stond zij klaar met stopverf. Ook wanneer ze zich gesloten toonde, was zij voor mij een open boek. Ik was de keerzijde van haar medaille.

Voor Maria Voor ZIJN zoon Kurtje p. 238-242: scènes in het badhokje + op het strand: het bruispoeder. Voor ZIJN zoon Kurtje Hij belooft plechtig een trommel te kopen voor zijn 3e verjaardag (dit is wanneer hij na het rondreizen met Bebra’s Fronttheater terug thuiskomt.) Kurtje toont echter geen wederliefde want hij werpt bij de begrafenis van Matzerath een steen naar Oskars hoofd. (= de oorzaak dat hij terug begint te groeien!)

p. 294: Zijn plannen hadden hem zo ver van ons verwijderd en hem in zulk een wijd net van verbindingen betrokken dat Oskars intieme verhouding tot zijn vroegere ……... hoogstens een vermoeid glimlachje op zijn gerimpeld gezicht bracht. (…) Toen hij ons verraste wilden wij elkaar loslaten maar met een gebaar gaf hij ons te kennen dat dat niet nodig was en hij zei: “hebt elkaar lief, kinderen, kust elkaar.”

“hoe lang was MIJN ………………… nog maar?” p. 295: “Toen Oskar op dergelijke wijze gewaarschuwd van uur tot uur als een gemartelde vader wakker werd, tastte hij naast zich om te zien of ZIJN ………… er nog was en snoof haar geur op.” p. 363: “hoe lang was MIJN ………………… nog maar?”

p. 436: Hoe onaangenaam de azijngeur voor Oskar ook was, het feit dat ……………. aan haaruitval leed wekte in mij louter een door medelijden vertederde, bezorgde liefde. Hij snuffelt in haar kleerkast en fantaseert enorm bij de gedachte aan ………... p.443: Eerder was het de liefde voor ………….. die mij beval de trommel weer terug te leggen … Uiteindelijk bedrijven ze ook nog eens de liefde. Echter weet ………… niet dat het Oskar is die zich voordoet als Satan (waar ze geloof aan hecht). Ze beseft dat het opgezet spel is en verhuist.

HAAT

(Hij betrapt Matzerath met Maria.) Daar Oskar niet de vereiste grootte bezat en ook geen zin had om achter de toonbank te staan, nam Matzerath, die ik om het eenvoudig te houden weer mijn vader noem, Maria in de winkel. p. 255: (Hij betrapt Matzerath met Maria.) ‘En dat heb ik van Jan geërfd, dat ik voor Matzerath niet wegging, dat ik erin bleef, erin liet: en wat eruit kwam, dat was mijn zoon en niet zijn zoon! p. 267: Ze verliet met een frisse kleur de woning om beneden mijn zogenaamde vader Matzerath behulpzaam te zijn.

“Had hij maar eerst met drie vingers de speld gesloten.” Voilà, een zoon! Als hij drie jaar oud is zal hij een blikken trommel krijgen. We zullen wel eens zien wie hier de vader is – die meneer Matzerath of ik, Oskar BRONSKI (!). p. 349: (bij de inval van de Russen in de kelder) “Ik stak het mij nog steeds stekende insigne in de nog steeds gesloten hand de zijdelings voor mij staande Matzerath toe. Men kan nu zeggen dat ik dat niet had moeten doen. Men kan ook zeggen: Matzerath had niet hoeven toegrijpen.” “Had hij maar eerst met drie vingers de speld gesloten.”

EINDE