Jeugdondernemerschap in het Vlaamse en Europese landschap: Ontsnappen aan langdurige werkloosheid Prof. Entrepreneurship & Management IESEG School of Management Wetenschappelijk medewerker VIVES

Jeugdondernemerschap in Europa Jobschaarste op de Europese arbeidsmarkten Jeugdwerkloosheid spectaculair toegenomen Vooral bij jongeren < 25 jaar Gevolgen op korte en lange termijn Gereduceerd inkomen Sociale uitsluiting Scarring-effecten Mogelijke oplossing: Ondernemerschap “Jeugdondernemers” intrigerende categorie outliers Gebrek aan menselijk, sociaal en financieel kapitaal, en toch succesvol

Jeugdondernemerschap in Europa Indicator/ Afhankelijke variabele Start-up absorptive capacity Start-up export intensiteit Self- employment persistentie Start-up value added Opleidingsniveau n.s. +/0 n.s. (proxy)   Managementervaring -/+ - Industrie-ervaring +/- n.s. (≤ 1 year) + Ondernemerschapservaring Bonding social kapitaal Bridging social kapitaal Moderator + (Omg. turbulentie) + (Abs. capacity) + (Ind. heterogen.) Bron: Debrulle, 2012.

Jeugdondernemerschap in Europa Significante groep jeugdondernemers in Europa, Verenigde Staten en Azië Echter: Creatie van minder arbeidsplaatsen Vooral kleinere bedrijven Voorkeur voor weinig kapitaalintensieve, sterk competitieve sectoren (bv. ICT)

Jeugdondernemerschap in Vlaanderen Dit blijkt ook voor Vlaanderen (START-database) Bron: START 2003, 2005, 2007, 2009: 2904 ondernemers

Jeugdondernemerschap in Vlaanderen Jeugdondernemerschap biedt hoofdzakelijk een oplossing voor de individuele arbeidsmarktpositie van jonge ondernemers Ondernemerschapsgezinde jongeren tot actie aanzetten Jongeren bezitten bij voorbaat al een sterke ondernemerschapsinteresse (40%) Enkel bijgetreden door mid-career volwassenen Interesse slechts weinig vertaald tot daadwerkelijke transitie naar ondernemerschap (10% van de geïnteresseerde jongeren)

Jeugdondernemerschap in Vlaanderen Jongeren worden geconfronteerde met specifieke hinderpalen Tekort aan menselijk, sociaal en financieel kapitaal Significant klantenscepticisme Loopbaan georiënteerd onderwijssysteem Ommekeer merkbaar in het Vlaamse (hoger) onderwijs (cf. Pact 2020) Programma’s gericht op ondernemerschapskennis alsook op de ontwikkeling van soft skills

Jeugdondernemerschap in Vlaanderen   Pedagogie Vaardigheden Onderwijsvorm Theorie Praktijk Actief Motivatie Sociaal bewustzijn Inzicht falen Miniondernemingen 1 5 Rollenspel 4 Computersimulaties 3 (Interactieve) Uiteenzettingen Casestudie Gastdocent 2 Business plan Bron: Debrulle & Sels, 2008

Jeugdondernemerschap in Vlaanderen Situatie Noord-Frankrijk Curriculum Eindwerk Incubator Bedrijfsplan Keuzevakken Plichtvakken

Jeugdondernemerschap in Vlaanderen Echter: Jeugdondernemers vormen een heterogene groep Jongeren worden geconfronteerd met verschillende obstakels, en dit in verschillende mate Afhankelijk van opleidingsniveau, etniciteit, inkomen en werkloosheidservaring van de ouders Kenmerkt niet alleen de transitiegraad maar ook de succesgraad van jonge ondernemers Hoger opgeleide jongeren kennen een lagere performantie dan mid-career volwassenen Dilemma: Focus op zij die meeste steun kunnen gebruiken of op zij die het meeste kans maken?

Jeugdondernemerschap in Vlaanderen Dusver: Toetredingskans en bedrijfsresultaten Nu: Uittredekans uit zelfstandig statuut Arbeidsmarkt en Sociale Bescherming: 2168 individuen tussen 1998 en 2007 (903 events) Geen significant hogere uittredegraad voor jongere zelfstandigen Geen verschil tussen jonge noodgedwongen en jonge vrijwillige zelfstandigen

Jeugdondernemerschap in Vlaanderen Bron: AM&SB

Jeugdondernemerschap in Vlaanderen Conclusies Alsmaar meer jongeren proberen ondernemer te worden Jongeren en mid-career volwassenen koesteren eenzelfde affiniteit voor ondernemerschap Bepaalde hinderpalen belemmeren jeugdondernemerschap Jeugdondernemerschap creëert weinig extra jobs Jonge ondernemers behalen inferieure bedrijfsresultaten Jonge zelfstandigen worden niet gekenmerkt door een hogere uittredegraad Jeugdondernemerschap is een heterogeen thema

Jeugdondernemerschap in Vlaanderen Dank voor uw aandacht Vragen?