Veroudering van installaties met gevaarlijke stoffen Een veiligheidsrisico Veroudering van installaties met gevaarlijke stoffen| Edward Geus |RIVM Kennisdag Omgevingsveiligheid | 22 mei 2019

Inhoud Ageing een breed begrip Waarom aandacht voor ageing Ageing ontwikkelingen in NL Veroudering van installaties met gevaarlijke stoffen| Edward Geus |RIVM Kennisdag Omgevingsveiligheid | 22 mei 2019

Veroudering (Ageing): een breed begrip Veroudering van installaties met gevaarlijke stoffen| Edward Geus |RIVM Kennisdag Omgevingsveiligheid | 22 mei 2019

Waarom aandacht voor ageing? Veroudering van installaties met gevaarlijke stoffen| Edward Geus |RIVM Kennisdag Omgevingsveiligheid | 22 mei 2019

1 Regelgeving Seveso III-Richtlijn (2012), bijlage III onder iii: ….. beheer en controle van de risico's die samenhangen met verouderende apparatuur en corrosie > inventarisatie van de “ageing” apparatuur in de inrichting > strategie en methodologie voor toezicht op en de controle van de staat van de apparatuur > passende follow-upmaatregelen en noodzakelijke tegenmaatregelen Veroudering van installaties met gevaarlijke stoffen| Edward Geus |RIVM Kennisdag Omgevingsveiligheid | 22 mei 2019

1.1 Ageing is mede-oorzaak van incidenten HSE study (2006) Onderzoek naar verband tussen ageing assets en majeure incidenten: o.b.v. 3 incidentendatabases onshore installaties (w.o. MARS) HSE conclusie: Globale schatting: 60% incidenten a.g.v. technische integriteit waarvan 50% ageing als mede-oorzaak Veroudering van installaties met gevaarlijke stoffen| Edward Geus |RIVM Kennisdag Omgevingsveiligheid | 22 mei 2019

1.2a Analyse ageing incidenten OECD rapport 2017 Veroudering van installaties met gevaarlijke stoffen| Edward Geus |RIVM Kennisdag Omgevingsveiligheid | 22 mei 2019

1.2.b Analyse ageing incidenten OECD rapport 2017 Veroudering van installaties met gevaarlijke stoffen| Edward Geus |RIVM Kennisdag Omgevingsveiligheid | 22 mei 2019

1.3 Ageing incidenten in Nederland (RIVM 2018) Veroudering van installaties met gevaarlijke stoffen| Edward Geus |RIVM Kennisdag Omgevingsveiligheid | 22 mei 2019

2.1 Voorbeeld materiaaldegradatie: Lekkage in een ‘vergeten’ leiding Chemische procesindustrie Lekkage in een bochtstuk van een leiding met zeer licht ontvlambare koolwaterstoffen (methaan, etheen, ethyleenoxide); lekdebiet is circa 120 kg gas per uur. Ontdekt tijdens controle van een storing (geur) Hooggelegen, moeilijk bereikbare plaats Reguliere inspecties komen niet langs leidingdeel Geen alarmering van gasdetectie Provisorisch gedicht met klem (foto) Oorzaak lek: Interne corrosie, als gevolg van water in kws-leiding Onvolledige risico-inventarisatie mogelijke corrosie (corrosie niet onderkend) Geen adequate inspectie en onderhoud Veroudering van installaties met gevaarlijke stoffen| Edward Geus |RIVM Kennisdag Omgevingsveiligheid | 22 mei 2019

2.2 Voorbeeld obsolescence: Wijziging installatieonderdeel leidt tot sneller falen Toxische wolk lekt uit salpeterzuurleiding Tijdens normaal bedrijf lekt er salpeterzuur 40%, nitreuze dampen uit leiding: 860 kg HNO3, 5 kg NOx Toxische wolk verspreidt zich buiten de inrichting Ademhalingsklachten bij enkele bewoners, onrust in de omgeving Oorzaak lekkage In de leiding zitten keramische ringen waarvan bekend is dat deze op den duur kunnen vergruizen Daarom worden deze ook in fasen vervangen door andersoortige ringen die niet meer vergruizen In de leiding ontbrak er een klep, die bij onderhoud in het verleden (onbekend wanneer) is weggehaald Door afwezigheid van de klep vergruizen de ringen sneller dan normaal Door sterke toename van gruis erodeert de leiding sneller dan verwacht. Veroudering van installaties met gevaarlijke stoffen| Edward Geus |RIVM Kennisdag Omgevingsveiligheid | 22 mei 2019

2.3 Voorbeeld veroudering van organisatie: Organisatie kampt met beginnende dementie Vrijkomen vliegas bij sloop elektrostatisch filter Een oude, buiten bedrijf gesteld elektrostatisch filter wordt gesloopt De slopers veronderstelden dat het filter stofvrij was, maar dat bleek niet het geval Bij de sloop is 5m3 vliegas vrijgekomen Oorzaken incident De klopinstallatie werkte niet meer waardoor er stof ophoopte in de elektrostatisch filter en de filter niet meer functioneerde. Deze zou gerepareerd moeten worden, maar werd uitgesteld Uiteindelijk is de filter niet gerepareerd maar werd de oude filter vervangen. De oude filter werd uit bedrijf genomen en afgeschakeld. Een jaar later kwamen de slopers om de installatie te verwijderen. Niemand binnen de organisatie wist nog de voorgeschiedenis van het uitvallen van de filter en werd de nog aanwezige hoeveelheid vliegas over het hoofd gezien. Elektrostatisch filter Veroudering van installaties met gevaarlijke stoffen| Edward Geus |RIVM Kennisdag Omgevingsveiligheid | 22 mei 2019

Ageing incidenten nulmeting VNCI, VNPI, VOTOB Veroudering van installaties met gevaarlijke stoffen| Edward Geus |RIVM Kennisdag Omgevingsveiligheid | 22 mei 2019

Staat van de assets 2015 Core4More studie Industrie breed NL, B, D, F 2018 Nulmeting VNCI, VNPI, VOTOB Veroudering van installaties met gevaarlijke stoffen| Edward Geus |RIVM Kennisdag Omgevingsveiligheid | 22 mei 2019

Voorgenomen maatregelen ageing assets Veroudering van installaties met gevaarlijke stoffen| Edward Geus |RIVM Kennisdag Omgevingsveiligheid | 22 mei 2019

2.1.b Ageing theorie: Bathtub model Predictief onderhoud Preventief onderhoud Correctief onderhoud Veroudering van installaties met gevaarlijke stoffen| Edward Geus |RIVM Kennisdag Omgevingsveiligheid | 22 mei 2019

Ageing ontwikkelingen Veroudering van installaties met gevaarlijke stoffen| Edward Geus |RIVM Kennisdag Omgevingsveiligheid | 22 mei 2019

Brzo+ project ageing (2017) Aandacht voor ageing in het VBS: maar: Ontbreekt ageing beleid Onvoldoende zicht op staat van verouderende assets Onvolledige identificatie, inventarisatie, monitoring Geen afkeurcriteria integriteit asset Onvoldoende tijdig evalueren van (oude) procedures Corrosie onder isolatie (CUI) wordt onderkend maar moeite met beheersing: Onvolledig beeld van corrosiegevoelige leidingen/apparatuur Onderhoud onvoldoende gericht op CUI Onvoldoende corrigerende acties bij aangetaste leidingen Koel- en bluswaterleidingen ondergeschoven kind Weinig aandacht voor onderhoud, inspectie en controle Laks optreden bij geconstateerde lekkages Veroudering van installaties met gevaarlijke stoffen| Edward Geus |RIVM Kennisdag Omgevingsveiligheid | 22 mei 2019

Ageing in 2019 en verder Brzo+ project Ageing 2019 RIVM OD’s: thermische en mechanische vermoeiing I-SZW: drukapparatuur voorheen onder zorgplicht VR’s: passieve brandbeveiliging RIVM Ontwikkelen van ‘verouderingsprofielen’ (warmtewisselaars) Verbreding ageing: meer dan materiaaldegradatie, meer dan Brzo-bedrijven Duurzame Veiligheid 2030 (Roadmap 1: Duurzaam asset management) Professionalisering asset management Ontwikkeling van nieuwe degradatiemodellen Nader onderzoek gepercipieerde veiligheidsrisico’s Periodiek uitvoeren onderzoek staat van de assets Veroudering van installaties met gevaarlijke stoffen| Edward Geus |RIVM Kennisdag Omgevingsveiligheid | 22 mei 2019

Samenvattend Veroudering van installaties met gevaarlijke stoffen| Edward Geus |RIVM Kennisdag Omgevingsveiligheid | 22 mei 2019

VRAGEN? Veroudering van installaties met gevaarlijke stoffen| Edward Geus |RIVM Kennisdag Omgevingsveiligheid | 22 mei 2019

Dank voor uw aandacht Contact: Edward Geus / Kyra Kieskamp / Rikkert Hansler RIVM Centrum Veiligheid edward.geus@rivm.nl kyra.kieskamp@rivm.nl rikkert.hansler@rivm.nl 030-2744586 / 030-2742867 / 030-2743202 Veroudering van installaties met gevaarlijke stoffen| Edward Geus |RIVM Kennisdag Omgevingsveiligheid | 22 mei 2019