Privatisering Woonzorgcentra Prof. Dr. Frederik Vandendriessche Universiteit Gent – Advocaat

Inhoud Toepasselijke regelgeving Terminologie Openbare woonzorgcentra Privatisering? Volledige privatisering Uitbesteden van bepaalde taken 7) Verzelfstandiging binnen de overheid

1) Toepasselijke regelgeving Woonzorgdecreet 13/03/2009 BVR 24/07/2009 Bijlage XII Voorwaarden tot erkenning Procedures verlenen voorafgaande vergunning, BVR 5 juni 2009 Overige disparate Vlaamse subsidiereglementering Federale financieringsregels Organieke regelgeving van de betrokken publiekrechtelijke beheerders Publiekrechtelijke beginselen en beginselen van behoorlijk bestuur …

2) Terminologie Woonzorgcentra (voordien ‘rusthuis’) Art. 37 Woonzorgdecreet : Een woonzorgcentrum is een voorziening die bestaat uit een of meer gebouwen die functioneel een geheel vormen en waar, onder welke benaming ook, aan gebruikers van 65 jaar of ouder, die er permanent verblijven, in een thuisvervangend milieu huisvesting en ouderenzorg wordt aangeboden Is één van de types van “ouderenvoorziening” (naast dagverzorgingscentra, centra voor kortverblijf, een groep van assistentiewoningen); Met of zonder RVT-bedden

3) Openbare woonzorgcentra In theorie een zeer ruim “pallet” aan overheids-beheerders mogelijk : Provincie Iva, private eva (vzw), APB Gemeente Iva, AGB, private eva (vzw) Intercommunale Ocmw (iva, private eva) Ocmw- vereniging (publiekrechtelijk, privaatrechtelijke vorm - vzw) VGC Openbare instellingen, publiekrechtelijke verenigingen, … Artikel 50 woonzorgdecreet: initiatiefnemers Cijfermateriaal vragen m.b.t. de verhouding tussen de verschillende soorten publieke woonzorgcentra?

4) Privatisering, wat is da ? Continuüm: van publiek naar +/- zelfstandig Verzelfstandiging Binnen het bestuur (IVA’s) In publiekrechtelijke vorm (APB / AGB / intercommunales / OCMW-vereniging In privaatrechtelijke vorm (vzw’s) Uitbesteding van taken Verzorging ? Diensten Vastgoed Volledig: ‘afstoting’

5) Volledige privatisering: kan het? OCMW’s (en hun verenigingen ?) artikel 60, § 6 OCMW – wet R.v.St. Wingene nr. 113428 van 9 december 2002 “Een opgerichte dienstverlening enkel afschaffen als de noodzakelijkheid niet meer bestaat” Wetsvoorstel De Padt ea Garantie kwaliteit Marktconforme prijs Garanties voor gelijke behandeling en betaalbaarheid Terugnamerecht OCMW bij afbouw door overnemer Mogelijkheid personeel ter beschikking te stellen Wat met andere publieke rechtspersonen? Continuïteit van de openbare dienst – veranderlijkheidsbeginsel Motiveringsplicht Statutaire opdracht

5) Volledige privatisering: hoe? Wat met het vastgoed Contractueel overdragen mits gelijkheid en transparantie Passende bekendmaking Gelijke toepassing van geldende regels en voorwaarden Neutrale beoordeling Openbaar of privaat overheidsdomein? GEEN openbaar, dus vrije beschikking met specifieke regels inzake bevoegdheid

Personeel Statutair en contractueel Overdragen: cao 32 bis niet van toepassing => geen automatische overdracht Vrijwillige inschakeling (onrechtstreekse dwang?) met waarborgen voor aanvaardbaarheid Bijzeggen: cao 32bis en RL enkel niet van toepassing wanneer men een publiek woonzorgcentra verzelfstandigd. Wel wanneer een reeds verzelfstandigd woonzorgcentra verder geprivatiseerd wordt. (vb een private eva die volledig wordt afgestoten)

Exploitatie-vergunning Intuitu personae Overdracht mits goedkeuring administrateur-generaal van het intern verzelfstandigd agentschap Zorg en Gezondheid Financiering Overdracht te bekomen van de Vlaamse subsidies Overdracht te bekomen van de federale financiering Enkel het overdragen van een definitieve erkenning wordt hier in feite besproken. Een voorafgaande vergunning overdragen lijkt niet erg waarschijnlijk, vermits de beperkte duur van deze.

6) Uitbesteden van taken Overheid exploiteert verder (houdt vergunning) Uitbesteding van… Zorg- en verpleging ? Ondersteunende diensten vastgoed

Uitbesteden diensten Artikel 38, bijlage XII: personeel woonzorgcentrum Verplicht beschikken over een directeur Keuken- en onderhoudspersoneel verplegend en verzorgend personeel animatoren Kunnen uitbesteed worden : Keuken en onderhoudspersoneel Andere diensten(bv. boekhouding, administratie, …) Verplichte naleving wetgeving overheidsopdrachten Artikel 61 OCMW – wet afwijkend standpunt: Verliest nut? Enkel keuken en onderhoudspersoneel, over uitbesteding anderen niets vermeld => a contrario kunnen deze niet worden uitbesteed. OCMW-wet is de lex generalis en dateert bovendien van voor het woonzorgdecreet, dus in zoverre zij toelaat meer taken uit te besteden dan het woonzorgdecreet toelaat, kan dit vermoedelijk opzijgeschoven worden. [dit is hier inderdaad de OCMW-wet, het artikel 61 is nog steeds in werking en niet vervangen/opgeheven door het OCMW-decreet]

Uitbesteden vastgoed Omwille van upgrade soms verouderde infrastructuur, nieuw geld aantrekken Overdragen vastgoed naar private persoon Overheid huurt van private persoon ESR-neutraliteit Het overdragen van het vastgoed gaat net zoals hiervoor besproken, bij de volledige privatisering: volgens een contractueel procedé met in acht neming van het gelijkheidsbeginsel en de transparantie. Geen bepalingen die de overheid niet toestaan het vastgoed te huren, in tegenstelling wordt vermeld dat hiervoor subsidies te verkrijgen zijn. Dit lijkt dus mogelijk. Verschillende bepalingen bevatten wel kwaliteitseisen om de erkenning te behouden, deze zullen blijvend nageleefd moeten worden, ongeacht in wiens handen het vastgoed is, op straffe van verval van de erkenning.

Mogelijk uit te besteden? Woonzorgdecreet verbiedt dit niet Artikel 63 Woonzorgdecreet laat dit impliciet toe Hoe? Overheidsopdracht of gelijkheidsbeginsel ? Contractueel verankeren van de vereisten waaraan de gebouwen moeten voldoen / goede afspraken over eigenaars-huurders verantwoordelijkheid Duidelijke regeling voor aanpassen infrastructuur bij wijziging wetgeving Geen openbaar domein => vrije beschikking met specifieke bevoegdheidsregels Waken over de mogelijke impact op mogelijkheden inzake subsidiëring

7) Verzelfstandiging binnen de overheid Hogere mate van zelfstandigheid binnen structuren binnen de overheid OCMW ‘s Intern (iva) Extern (publiekrechtelijk of vzw) Gemeenten & Provincies Autonoom gemeente/provinciebedrijf intercommunales Private eva in vzw-vorm

OCMW ‘s Interne verzelfstandiging Lichte zelfstandigheid: geen eigen rechtspersoonlijkheid Beheersovereenkomst met raad voor maatschappelijk welzijn Geen gevolgen voor werknemers en vergunning?

Externe verzelfstandiging 2 methodes: Publiekrechtelijk (alleen of met andere openbare besturen) Met vzw (‘s) Vereniging met rechtspersoonlijkheid Vastgoed inbrengen Personeel: artikel 229 OCMW-wet: overgenomen, mits behoud graad, bezoldiging, anciënniteit Vergunningen overdragen met goedkeuring Agentschap voor Zorg en Gezondheid

Gemeenten en provincies Interne verzelfstandiging Geen rechtspersoonlijkheid Beheersovereenkomst Geen gevolgen voor werknemers en vergunningen?

Externe verzelfstandiging Autonoom gemeentebedrijf Eigen rechtspersoonlijkheid, grote onafhankelijkheid maar opgericht door gemeente, beheersovereenkomst gesloten ‘Middelen toekennen’: ook vastgoed Vergunningen overdragen mits goedkeuring Agentschap voor Zorg en Gezondheid Personeelsleden vrijwillig overdragen, met waarborgen

Private eva ‘s Enkel als gemeente/ AGB minder goed taak kunnen verwezenlijken Gemeente werkt samen met vennootschap of vereniging onder leiding van de gemeente => hier noodzakelijk vzw (art. 50) Samenwerkingsovereenkomst tussen partners (o.a. m.b.t. infrastructuur) => hoe partners kiezen ? Overdracht personeel Overdracht vergunningen

Contactinfo frederik.vandendriessche@ugent.be frederik.vandendriessche@stibbe.com