Vaatacces in een multicentrische setting -- Nefrologiedag 2019 koptekst 25-4-2019 Vaatacces in een multicentrische setting -- Nefrologiedag 2019 AZ Turnhout Spreken op Vlaamse nefrologiedag Werking/organisatie vaataccesteam Ik ben niet de expert in vaatacces of dialyse voettekst

Inhoud Organisatie AZ Turnhout Team vaatacces Aanleg buttonhole koptekst 25-4-2019 Inhoud Organisatie AZ Turnhout Team vaatacces Samenstelling + werking Aanleg buttonhole Procedure katheterzorg Take Home Message Na elk deeltje vragen? voettekst

AZ Turnhout Organisatie

Organisatie AZ Turnhout koptekst 25-4-2019 Organisatie AZ Turnhout Opgestart begin jaren ’80 Steeds gegroeid … 2006 CAD Mol 2009 Fusie ziekenhuizen Turnhout 2014 Campus SE 2015 CAD Geel 2016 Verbouwingen CAD Mol 50 medewerkers + 6 artsen voettekst

Organisatie AZ Turnhout koptekst 25-4-2019 Organisatie AZ Turnhout Campus SJ Campus SE Rechterkant van de provincie Antwerpen Voornamelijk patiënten regio Mol-Geel Bedanken partners ZNK CAD Mol CAD Geel Fig 1. overzicht Dialyse Kempen voettekst

Organisatie AZ Turnhout koptekst 25-4-2019 Organisatie AZ Turnhout Fig 2. aantal dialysepatiënten Aantal patiënten Duidelijke groei (+25 patiënten/5jaar) Toename van alternatieve vormen door uitbreiding capaciteit/regelgeving overheid Aantal hemodialyses Jaar na jaar groei Spanning personeelsinzet (retrospectief) Fig 3. aantal hemodialyse voettekst

Organisatie AZ Turnhout koptekst 25-4-2019 Organisatie AZ Turnhout Als AZ Turnhout – groei dialyse: Mee te zijn met nieuwste trends Steeds pragmatisch Eén van de middelste bollen voettekst

AZ Turnhout Team vaatacces

Team vaatacces Samenstelling Vaatacces is mee gegroeid met uitbreiding dialyse Leden 1 leidinggevende (met ervaring) 2 artsen 6 verpleegkundigen

Team vaatacces Werkveld vaatacces 2,8 / week 40% 60% 16% 84% Bi Uni koptekst 25-4-2019 Team vaatacces Werkveld vaatacces 40% 60% Fig 5. verhouding SCK/Fi 2,8 / week Fig 4. HD per week Wat is het werkveld van ons vaatacces team? Is dit representatief naar de rest van het dialyselandschap? We kunnen ons afvragen, zijn we dan goed bezig? 16% 84% Bi Uni Fig 6. verhouding uni en bi voettekst

Artikel 1 (Europese cijfers) AVF 66% naar 62% SCK 28% naar 32% koptekst 25-4-2019 Fig 7. ERA-EDTA registry Artikel 1 (Europese cijfers) AVF 66% naar 62% SCK 28% naar 32% Artikel 2 (Wallonië) Prevalentie van 72% (!) SCK Is er dan een verschil tussen WL en VL? voettekst

2015: SCK op 50%, als trend (+5%/jaar) zich doorzet momenteel op 60%? koptekst 25-4-2019 2015: SCK op 50%, als trend (+5%/jaar) zich doorzet momenteel op 60%? Dus AZT zit op dezelfde lijn (SCK: 60% en AVF: 40%) Fig 8. vasculaire toegangsweg (ORPADT) voettekst

Team vaatacces Verantwoordelijkheden team Wat doen ze niet (meer)? koptekst 25-4-2019 Team vaatacces Verantwoordelijkheden team Procedures fistel- en katheterzorg Keuze materialen vaatacces (eindverband, leidingen, ….) Opvolging infecties Opvolging problemen vaatacces Opleiding nieuwe verpleegkundigen (i.s.m. mentoren) Wat doen ze niet (meer)? Buttonhole aanleggen Enter = vet = wat komt aan bod voettekst

Team vaatacces Overlegstructuur Maandelijks is er overleg in groep koptekst 25-4-2019 Team vaatacces Overlegstructuur Maandelijks is er overleg in groep Populatie wordt voorbereid door verpleegkundige vaatacces Nakijken elektronisch dossier (fistel- en katheterfiche) Bevragen verpleegkundigen Verwerking in Excel bestand met al de patiënten = Relatief zwaar werk dat de nodige inspanning vraagt! Dx-dag vaatacces Verpleegkundige zet zich in voor vaatacces  Incentives? Dx-dag: Planning? In rooster Start? 07u00-09u00 Stop? Onbepaald voettekst

Aanleg buttonhole AZ Turnhout koptekst 25-4-2019 AZ Turnhout Aanleg buttonhole Vragen organisatie vaatacces in AZ Turnhout? voettekst

Aanleg buttonhole De laatste jaren evolutie doorgemaakt in werkwijze koptekst 25-4-2019 Aanleg buttonhole De laatste jaren evolutie doorgemaakt in werkwijze Schaalvergroting van 2 units naar 4 units Kritische blik & nodige pragmatisme dringen zich op Vroeger Heden We kunnen niet blijven vasthouden aan vroegere overtuiging, we moeten kijken hoe het best om te gaan met veranderingen. Fig 9. vroeger en nu voettekst

Aanleg buttonhole Twee belangrijke knelpunten: Soms geen tijd om voor dialyse fistelfiche in EPD volledig te bekijken Aanleggen buttonhole loopt niet goed Vanuit vaatacces kritische blik!

Aanprikken AV-fistel Door schaalvergroting werken met EPD Voordelen koptekst 25-4-2019 Aanprikken AV-fistel Door schaalvergroting werken met EPD Voordelen Op alle units toegankelijk Overzichtelijk (modaliteiten + complicaties = link vaataccesteam) Nadelen Computer (voor sommige) Niet iedereen vult dit even goed in Snel op automatische piloot (gevaarlijk!) Fig 10. fistelfiche EPD voettekst

koptekst 25-4-2019 Aanprikken AV-fistel Soms ‘geen tijd’ om voor dialyse fistelfiche in EPD volledig te bekijken ‘Blind’ gaan prikken Aanprikken verloopt moeizaam Motivatie bij gezondheidsmedewerker daalt …. Hoe hebben we dit dan aangepakt? voettekst

koptekst 25-4-2019 Aanprikken AV-fistel Bij start hemodialyse wordt er een fistelfiche aangemaakt Fistelfiche wordt door verpleegkundige aangemaakt In EPD Op papier Op papier??? Keuze om niet volledig digitaal te gaan Twilight zone (EPD – Oude systemen) Snel beschikbaar bij aansluiten Let’s go back to start! voettekst

koptekst 25-4-2019 Aanprikken AV-fistel Beide modaliteiten zijn aanwezig op alle units om het aanprikken vlot te laten verlopen. Fig 11. fistelfiche EPD Fig 12. fistelfiche papier voettekst

Aanprikken AV-fistel Twee belangrijke knelpunten: koptekst 25-4-2019 Aanprikken AV-fistel Twee belangrijke knelpunten: Soms geen tijd om voor dialyse fistelfiche in EPD volledig te bekijken ‘Blind’ gaan prikken Aanprikken verloopt moeizaam Aanleggen buttonhole loopt niet goed Probleem 1, check Aanprikken loopt dan al goed, maar de aanleg van een BH niet voettekst

Aanleg buttonhole (vroeger) koptekst 25-4-2019 Aanleg buttonhole (vroeger) Een aantal weken aanprikken met scherp door goede ‘prikkers’ Aanleg buttonhole door vaatacces team (= 6 VPK) Gebruik extra document gedurende 6-9 dialyses Buttonhole aangelegd = iedereen mag aanprikken Goede prikkers bepalen locatie ect… (Goede prikkers was ook één arts = moeilijkheid) Extra document tussen alle andere papieren (zichtbaarheid?) BH geslaagd = iedereen prikt voettekst

Aanleg buttonhole (Vroeger  Nu) koptekst 25-4-2019 Aanleg buttonhole (Vroeger  Nu) Door schaalvergroting in de laatste jaren Problemen (!) Speciale fiche werd niet meer gebruikt Steeds verschillende verpleegkundigen (slechts 6 VPK vaatacces) Aanleggen buttonhole door dezelfde verpleegkundige niet meer mogelijk 4 Units is vast gegeven Pragmatisch mee omgegaan Speciale fiche Sommige vullen het goed in Sommige kijken er naar … voettekst

Aanleg buttonhole (Nu) koptekst 25-4-2019 Aanleg buttonhole (Nu) Bij start hemodialyse wordt er een fistelfiche aangemaakt Fistelfiche wordt door verpleegkundige aangemaakt In EPD Op papier Fig 15. fistelfiche papier Fig 14. fistelfiche EPD Elke AV-fistel standaard 2 modaliteiten Speciaal formulier geïntegreerd in Rechtse document Hoe gaat het dan in zijn werk? voettekst

Aanleg buttonhole (Nu) koptekst 25-4-2019 Aanleg buttonhole (Nu) Patiënt wordt vanaf 1ste dialyse steeds op dezelfde punctieplaats aangeprikt Scherpe naald Op elke dialyse-unit Geen ‘speciaal’ formulier Naargelang de vlotheid van puncties en verloop dialyse wordt er overgeschakeld naar een botte naald Verpleegkundige expertise ‘De verpleegkundige als klinisch expert’ Opgelet: nieuw collega’s doorlopen opleidingstraject en tunnelen niet de eerste maanden Klinisch expert Naar mijn aanvoelen te weinig benadrukt Als professie wat meer geloven in onszelf en het eigen kunnen Aanleg buttonhole al dan niet? Eindbeslissing = verpleegkundig voettekst

Aanleg buttonhole (Nu) koptekst 25-4-2019 Aanleg buttonhole (Nu) Resultaten buttonhole Ja Neen Sint - Jozef 27 9 Sint - Elisabeth 13 1 CAD Mol 2 CAD Geel 16% 84% Buttonhole Andere techniek Aanleg BH Beter in kleinere teams (SE, Mol en Geel) + geen arts die prikt SJ = groot team + arts die prikt (56% is BH zoals theorie die voorschrijft) (28% is BH in opstart of pragmatisme) 34% 66% Bot Scherp Fig 16. resultaten BH – AZ Turnhout voettekst

Aanprikken AV-fistel Twee belangrijke knelpunten: koptekst 25-4-2019 Aanprikken AV-fistel Twee belangrijke knelpunten: Soms geen tijd om voor dialyse fistelfiche in EPD volledig te bekijken ‘Blind’ gaan prikken Aanprikken verloopt moeizaam Aanleggen buttonhole loopt niet goed Double check, belangrijke knelpunten weggewerkt voettekst

Procedure katheterzorg koptekst 25-4-2019 AZ Turnhout Procedure katheterzorg Vragen rond buttonhole – fistelzorg AZ Turnhout? Vaatacces is niet alleen fistels, ook voor SCK is er een belangrijke taak weggelegd. voettekst

Procedure katheterzorg koptekst 25-4-2019 Procedure katheterzorg Procedure verouderd Aanpassingen doorgevoerd ter rationalisering Steriele handschoenen Heparine Chirurgisch eindverband Vraag vanuit team en artsen om bij wijzigingen aantal infecties goed te monitoren! Monitoren van infecties doen we nog maar sinds 2017. Voordien jaarlijks overzicht, maar moeilijk trends waarneembaar. voettekst

Procedure katheterzorg koptekst 25-4-2019 Procedure katheterzorg Steriele handschoenen bij katheterzorg Bij aansluiten hemodialyse Bij verzorgen insteekpunt Bij afsluiten hemodialyse Resultaat Besparing: - 6.200 euro Feedback: Eenvoudige handelingen Literatuur: CDC & IPAC-Canada spreken over zuivere handschoenen. Steriele handschoenen bij plaatsen katheter. Lange discussies over gehad Beslist om bij aansluiten te schrappen Vervolgens om afsluiten te schrappen Nieuwe collega’s als studenten wordt het als logischer ervaren  Gebruik steriele handschoenen strookt niet met opleiding (VPK als klinisch expert = evolutie) voettekst

Procedure katheterzorg koptekst 25-4-2019 Procedure katheterzorg Heparine Hoog-risico medicatie (cave: accreditatie) Omschakeling naar citraat 4% Resultaat Besparing: Budgetneutraal Feedback: Minder manipulaties = daling risico infectie Literatuur HRM --- accreditatie --- dubbel check, registratie, toediening = belastend voettekst

Procedure katheterzorg koptekst 25-4-2019 Procedure katheterzorg Studie 1 Citraat (algemeen) -60% risico op CRBSI Opm: betere resultaten in combo met AB Groter effect bij lagere dosis citraat (1-7%) Bloedingen -50% Artikel 2 bevestigt deze cijfers Fig 17-18. citraat vs. heparine voettekst

Procedure katheterzorg koptekst 25-4-2019 Procedure katheterzorg Effect in AZ Turnhout? Fig 20. overlijdens / 1000 dagen Fig 19. infectie / 1000 dagen Discussie (a decharge) Criteria 2017 waren niet streng genoeg Systematic review 2017 = 0,11 infectie/1000dagen Infectie komen voor op HD SJ = oude populatie Overlijdens niet toegenomen Cijfers Q1 2019 geven eerste richting Fig 21. infecties dialysekatheter per kwartaal 2018 voettekst

Procedure katheterzorg Chirurgisch eindverband Elke dialyse verzorgen Omschakelen naar transparant verband Beslist om dit niet te doen owv goede infectiecijfers …. Q1 (2019)? Never change a winning team!

Take Home Message AZ Turnhout Vragen katheterzorg AZT? koptekst 25-4-2019 AZ Turnhout Take Home Message Vragen katheterzorg AZT? voettekst

Uit ervaring … team vaatacces Vaatacces overleg best mondeling Vanaf dag 1 starten met buttonhole = zeer positief Laagdrempelig, duidelijk Verpleegkundige als klinisch expert Overleg verloopt vlotter als het al is voorbereid Dienstvrijstelling VPK vaatacces (!) Overzicht in Excel bestand VPK die in werkgroep (bv. vaatacces) zitten belonen Glij-uren (07u00 – 09u00 tot …) Let op! Informeel