18/04/2019 Campagne 2019 Holy Guacamole!

18/04/2019 We stellen jullie onze nieuwe campagne voor: ‘Holy Guacamole!’ Deze term wordt soms gebruikt om je verbazing uit te drukken. Guacamole wordt gemaakt van avocado’s, een vrucht die meestal in verre oorden wordt geteeld. Zo ook in Guatemala, waar onze campagne dit jaar om draait.

18/04/2019 We nemen jullie dus mee naar Guatemala! Guatemala kan twee betekenissen hebben: ‘land van de vele bomen’ Of ‘bergen van het opspuitende water’. Dit gaat over de vulkanen in Guatemala.

18/04/2019 Guatemala ligt in Centraal-Amerika en is op deze kaart in het rood aangeduid. Het grenst aan met Mexico, Belize, Honduras en El Salvador.

Broederlijk Delen is actief in West-Guatemala: 18/04/2019 Broederlijk Delen is actief in West-Guatemala: Kustgebied Heuvels Hooggebergte Broederlijk delen is actief in de regio West-Guatemala, in (rode cirkel): Quetzaltenango San Marcos Huehuetenango ‘tenango’ betekent ‘plaats’ in het Spaans. Guatemala is een land met veel verschillende landschappen. Alleen al in West-Guatemala vind je: Kust Heuvels Hooggebergte Deze relatief kleine regio heeft dus veel variatie in landschap.

Enkele weetjes: 3,5 keer groter dan België 18/04/2019 3,5 keer groter dan België 16,58 miljoen inwoners (40-60% inheems) Hoofdstad: Guatemala-Stad Staatsvorm: Republiek Staatshoofd: Jimmy Morales ‘de clown’ Officiële landstaal: Spaans Religie: 47% katholiek 40% protestants Inheemse tradities & gebruiken Enkele weetjes: Enkele weetjes over Guatemala: Het is 3,5 keer groter dan België Het heeft zo’n 16,58 miljoen inwoners, waarvan 40-60% inheemse volkeren zijn. Hiermee bedoelen we de originele bevolking, o.a. de maya’s De hoofdstad heet Guatemala-Stad en is centraal in het land gelegen De staatsvorm is een republiek Het staatshoofd is Jimmy Morales, die ook wel ‘de clown’ wordt genoemd omdat hij veel mopjes maakt. De officiële landstaal is Spaans Zo’n 47% van de bevolking is katholiek, 40% protestant. Deze religies worden vaak gemengd met inheemse tradities en gebruiken

18/04/2019 Dit is de vlag van Guatemala: Hier zie je twee blauwe stroken. Deze staan voor de oceanen waartussen Guatemala ligt: de Grote Oceaan en de Atlantische Oceaan. De witte baan staat voor het land tussen de twee oceanen, maar ook voor de zuiverheid en de waarden van Guatemala. In deze witte strook kan je ook de datum 15 september 1821 lezen. Dit verwijst naar de datum van de onafhankelijkheid van Centraal-Amerika. Voorheen was Guatemala een kolonie van Spanje De twee gekruiste geweren staan symbool voor de bereidheid zich te verdedigen, indien dit nodig zou blijken. De olijftakken staan dan weer symbool voor vrede. De quetzal-vogel is een symbool van vrijheid, omdat deze sterft als je ze gevangen houdt

Land van de eeuwige lente 18/04/2019 Land van de eeuwige lente Guatemala wordt bij de reisbureaus omschreven als ‘het land van de eeuwige lente’. Omdat: Guatemala het hele jaar door een aangenaam klimaat heeft (tussen de 20 en 25 °C) Het een middeninkomensland is met een groeiende economie. Dit betekent dat Guatemala minder arm is, in vergelijking met zijn buurlanden.

Maar ook dit is Guatemala 18/04/2019 Maar ook dit is Guatemala WANT DIT IS OOK GUATEMALA EEN VAN DE MEEST ONGELIJKE LANDEN IN LATIJNS-AMERIKA Maar ook dit is Guatemala: Een van de meest ongelijke landen in Latijns-Amerika, waar dagelijks mensen uit proberen te vluchten. In Guatemala is de meerderheid van de bevolking afhankelijk van de landbouw. Toch hebben de meeste boeren zelf geen grond om groenten en fruit op te telen. Een handvol rijken bezit meer dan de helft van alle landbouwgrond, dat is onrechtvaardig!

18/04/2019 Ongelijkheid Deze figuur toont aan hoe ongelijk de grondverdeling is: 26% van de beschikbare landbouwgrond gaat naar KMO’s (kleine of middelgrote onderneming), of is uitgeput of braak (leeg) Ruim 57% van de beschikbare grond gaat naar grote commerciële bedrijven, die de teelt grotendeels exporteert. Zo is er weinig voedsel beschikbaar of over voor het eigen land 17% van de grond gaat naar kleinschalige boeren, die ofwel hiervan leven voor eigen gebruik, of van de opbrengst leven.

Een ongelijke weegschaal 18/04/2019 Een ongelijke weegschaal Exportgewassen Boeren 57% grond voor 2% bedrijven 17% grond voor 82% bevolking Hier is nog een figuur om de grote ongelijkheid aan te tonen: 57% van de grond is voor slechts 2% bedrijven 17% van de grond is voor ruim 82% bevolking. Om het gelijk te houden, zou 82% van de bevolking ook 82% van de gronden moeten krijgen, net als 2% bedrijven ook slechts 2% van de gronden zouden mogen innemen. Dan zou de grond 100% gelijk zijn verdeeld. Kortom: Er is veel te veel grond beschikbaar voor slechts een aantal bedrijven, die het bovendien verkopen aan de exportmarkt. Dit betekent dat de producten worden vervoerd naar het buitenland, om daar verkocht te worden. Dit brengt schade aan de voedselvoorraden voor de eigen bevolking. Door de weinig beschikbare grond voor de boeren, moeten zij ook andere producten kopen vanuit andere landen om toch voldoende voedsel te hebben. Deze producten zijn bovendien vaak ongezond (te veel suiker, vetten,…)

Bovendien... 1,5° tot 4° stijging in temperatuur tegen 2050 18/04/2019 Bovendien... 1,5° tot 4° stijging in temperatuur tegen 2050 Extreme regenval en overstromingen Langere periodes van droogte Bovendien kampen steeds meer en meer boeren met de verandering van het klimaat en de gevolgen hiervan (droogte, extreme regenval, erosie,…) . Dit maakt het nog moeilijker voor de boeren en heeft extra impact op hun opbrengsten qua oogst en inkomen.

De realiteit voor kleine boeren 18/04/2019 De realiteit voor kleine boeren Werken op een plantage aan een hongerloon Overleven van opbrengst eigen klein veldje OF De boeren zijn dus het slachtoffer van het exportbeleid van Guatemala. Om te overleven, hebben zij twee opties: Werken op een plantage aan een hongerloon en zonder arbeidsrechten Ofwel overleven van de opbrengst van hun eigen klein veldje Beide opties zijn in ieder geval geen leefbare en duurzame opties.

Herverdeling van grond en rijkdom 18/04/2019 Oplossing: Herverdeling van grond en rijkdom Problemen Ongelijkheid Ondervoeding Hier is 1 oplossing voor: de gronden herverdelen

Waarom geen herverdeling? 18/04/2019 Waarom geen herverdeling? 1. Reeds doorheen de geschiedenis sprake van landroof… 16e-19e eeuw Kolonie 1821 Onafhankelijkheid 1944-1954 ‘Democratische Lente’ met landhervormingen 1954 Militair regime We gaan dieper in op de onwil om deze gronden te verdelen. Eerst en vooral kadert dit binnen een diepgewortelde historische context als we kijken naar de geschiedenis: Van 1523 tot 1821 was Guatemala een kolonie van Spanje. Toen begon de landroof al, samen met de uitbuiting van de inheemse bevolking, In 1821 verklaart Guatemala zich onafhankelijk, maar dit maakt weinig verschil voor de bevolking. De latino’s (mix van Spanjaarden en inheemse bevolking) hebben de macht in handen. Zij hebben grootgrondbezit en hebben een systeem van dagloners die aan een hongerloon op hun plantages komen werken. In 1944 is er een ommekeer. Dit wordt de Democratische Lente genoemd, omdat er grote hervormingen kwamen ten voordele van de bevolking. Hierbij zat een landhervorming, waarbij gronden werden vrijgegeven aan de boeren. Helaas komt snel een einde aan deze positieve evolutie. In 1954 wordt de toenmalige president Arbenz afgezet door militairen, met steun van de CIA (Amerikaanse veiligheidsinstellingen). Ze kregen steun van de VS, omdat de VS bang waren voor het communisme en ook bedrijven hadden die gevestigd waren in Guatemala.

Waarom geen herverdeling? 18/04/2019 Waarom geen herverdeling? 1962 ‘Wet inzake Agrarische Transformatie’ O.a. staatsgronden worden verhandeld 1960-1996 30-jarige burgeroorlog 1996 Vredesakkoorden maar… In 1962 wordt het vrijgeven van gronden voor de boeren officieel tegengehouden. De ‘wet inzake agrarische transformatie’ betekent ook dat staatsgronden worden verhandeld, Van 1960 tot 1996 heerst er een 30-jarige burgeroorlog. Deze groepen staan tegenover elkaar: Linkse guerrillagroepen = de inheemse bevolking en boeren Leger en paramilitairen, getraind door de CIA Het was een gruwelijke oorlog, met zo’n 200 000 doden en vermisten. Hiervan waren 83% van de inheemse bevolking, maya’s. In 1996 stopt de burgeroorlog en worden er akkoorden gesloten over de gronden. Toch is er tot vandaag weinig veranderd en blijft er een grote ongelijkheid bestaan. Kortom: er is geen gelijke grondverdeling door de lange geschiedenis van Guatemala en door de politieke onwil deze te verdelen.

Waarom geen herverdeling? 18/04/2019 Waarom geen herverdeling? 2. Gebrek aan politieke wil: Exportgerichte markt Slechte infrastructuur Corrupte en slecht georganiseerde programma’s Mijnbouw en waterkrachtcentrales nemen grond in Jimmy Morales Een andere voornaamste reden voor geen herverdeling van de gronden is het gebrek aan politieke wil: De exportgerichte markt zorgt er voor dat weinig voedsel opzij wordt gehouden voor de eigen bevolking. Verder zijn de gewassen voor deze export ook geen groenten of fruit die traditioneel op hun menu staan (zie onder). Er is dus weinig tot geen basisvoedsel (maïs, tarwebloem, rijst, bonen) beschikbaar voor de eigen bevolking, waardoor de mensen deze moeten kopen vanuit de VS. Dit zorgt ervoor dat voedsel vaak ongezonder is gemaakt of geproduceerd, en het maakt de boeren kwetsbaar voor onstabiele prijzen. Zo is Guatemala exporteur van rietsuiker, palmolie (zit vaak in choco en shampoos), bananen en koffie. Door de slechte wegen is het moeilijk voor boeren om hun oogst op tijd, volledig en veilig tot bij een markt te vervoeren om te verkopen. Programma’s tegen ondervoeding zijn vaak corrupt, onaangepast en slecht georganiseerd. Deze programma’s hebben dus geen of weinig positieve effecten voor de bevolking. Zo’n 50% van de kinderen is ondervoed. Er wordt geïnvesteerd in mijnbouw en waterkrachtcentrales, die helaas ook heel wat grond innemen.

18/04/2019 Guatemala is… Een groeiend land, met vredesakkoorden en een nieuwe grondwet Én een falend politiek systeem, met ongelijkheid en ondervoeding Guatemala is een land met vredesakkoorden en een nieuwe grondwet. De basislaag om van Guatemala een beter land te maken, is gelegd. Toch blijft Guatemala ook een land met een falend politiek systeem, met grote ongelijkheid en met ondervoeding.

DAAROM KIEST BROEDERLIJK DELEN OM MEE OP TE KOMEN VOOR DE BOEREN! 18/04/2019 DAAROM KIEST BROEDERLIJK DELEN OM MEE OP TE KOMEN VOOR DE BOEREN! Broederlijk Delen wil niet aan de zijlijn staan maar wil Guatemala steunen in deze verandering.

18/04/2019 Het fruit eist samen met de boeren een stuk eigen grond op, om eigen groenten en fruit op te kunnen telen. Want terwijl ze groeien aan bomen en struiken in Guatemala, zien ze de boeren honger lijden. Ze protesteren samen met ons totdat de boeren ze op hun eigen grond en voor hun eigen bord kunnen kweken.

18/04/2019 Dit doen we samen met Leonarda en César, onze campagnefiguren. Vandaag verschillen de levens van César en Leonarda erg van elkaar, maar niet zo lang geleden werkten ze allebei op koffieplantages in Colomba, tegen een hongerloon. Hiermee konden ze echter niet genoeg eten op tafel zetten voor hun kinderen. Zo kon het niet verder. Ze wilden niet meer op het land van iemand anders werken, maar ze moesten wel. Hun eigen lapje grond was te klein om aan landbouw te doen. César en Leonarda deelden lang dezelfde droom: eigen grond om aan landbouw te doen. Een eigen plek. Een manier om voor hun gezin te kunnen zorgen.

Leonarda Leonarda 47 jaar Moeder van vier zonen en één dochter 18/04/2019 Leonarda Leonarda 47 jaar Moeder van vier zonen en één dochter Trotse eigenaar van een landbouwveld Teelt groenten, fruit en promoot biologische landbouw Droomt van een eigen bedrijfje om haar teelt te verwerken Leonarda zat vroeger in dezelfde uitzichtloze situatie als César en andere boeren in Guatemala. Ook zij werd uitgebuit op de koffieplantages. Ze had geen eigen grond. En dat terwijl er in de buurt honderden hectares grond ongebruikt lagen te verkommeren. Door de internationale koffiecrisis hebben in het verleden immers veel grootgrondbezitters hun plantages verlaten. Zij kregen een vergoeding van de overheid voor de schade, maar de families bleven verweesd achter: zonder land én zonder werk.

La Florida Enkele jaren geleden verenigden enkele families, waaronder die van Leonarda zich en bezetten ze een koffieplantage die al 8 jaar leegstond. Hierbij kregen ze hulp van Plataforma Agraria, een partnerorganisatie van Broederlijk Delen. Na 2 jaar van bezetting, strijd en lobbywerk bij de overheid kocht de overheid de grond op en wees die toe aan de overblijvende bezetters. Dat waren er nog 34. Zij stichtten de gemeenschap “La Florida”. De gronden werden verdeeld onder de families en ze gingen aan de slag om de grond, die uitgeput was door het jarenlange gebruik van pesticiden, weer vruchtbaar te maken.

18/04/2019 “Nu eten we drie keer per dag en veel gevarieerder. Er staan zelfgekweekte groenten en fruit op het menu zoals avocado, banaan en mango.” Leonarda heeft nu haar eigen stukje grond en maakt deel uit van de gemeenschap van La Florida. Geholpen door partnerorganisaties leerde ze om op een biologische manier aan landbouw te doen: veel variatie in gewassen, zodat ze zelf voldoende te eten zou hebben. Daarnaast wordt er ook meer ingezet op de verwerking van de oogst, zodat die producten ook verkocht kunnen worden op de lokale markten. Leonarda geeft nu zelf vormingen over biologische landbouw en in de toekomst wil ze graag haar eigen handeltje opstarten.

César 34 jaar Vader van vijf zonen Is een boer zonder grond 18/04/2019 César 34 jaar Vader van vijf zonen Is een boer zonder grond Woont op een klein lapje grond van zijn schoonvader Droomt van een eigen landbouwveld

César staat nog aan het begin van een lange strijd César staat nog aan het begin van een lange strijd. Samen met 30 families bezet hij de leegstaande koffieplantage La Montaña. Ze weten nog niet of de gronden ooit van hen gaan zijn, maar hij is vastberaden om door te gaan. De eigenaar van de plantage zit in de gevangenis, maar heeft wel nog heel wat plaatselijke contacten. Hij stuurt regelmatig gewapende groepen naar de plantage om de bezetters te intimideren.

18/04/2019 Bovendien is de wetgeving onlangs veranderd, wat maakt dat de bezetting illegaal is. Helaas betekent dat ook dat partnerorganisatie Plataforma Agraria momenteel weinig hulp kan bieden. Ze bekijken momenteel samen met juristen wat er gedaan kan worden en zoeken op alle mogelijke manieren hoe de boeren toch eigenaar van de grond kunnen worden. De situatie van César en de andere families is zeer moeilijk, maar toch blijven ze vechten. “We zullen blijven strijden om een stuk grond, om te kunnen werken, en om een waardig leven en onderkomen te geven aan onze kinderen.”

Broederlijk Delen strijdt mee…

18/04/2019 Plataforma Agraria Plataforma Agragria: verenigt boerengroepen in het hele land. Samen vormen ze een sterk netwerk. Ze denken na over strategieën om aan grond te komen en pleiten bij de overheid voor een eerlijke grondverdeling. Ook oefenen ze druk uit zodat eigendommen die onteigend werden van veroordeelde grootgrondbezitters overgedragen worden aan organisaties voor doorverkoop aan boeren.

18/04/2019 Red Kuchub’al Red Kuchub’al is een organisatie die andere boeren wil aanzetten tot duurzame landbouw en solidaire economie. Dit betekent dat er een solidaire relatie is tussen de consument en de producent. Concreet betekent dit dat de koper een beetje meer betaalt aan de verkoper, zodat de verkoper het extra geld kan gebruiken om bijvoorbeeld het schoolgeld te betalen. Ze Investeren in ondernemingen die in handen van de boeren zelf zijn. Gaan de strijd aan tegen honger en ondersteunen families om voldoende gezond voedsel te produceren voor zichzelf én voor verkoop op de lokale markt.

Fundación Tierra Nuestra 18/04/2019 Fundación Tierra Nuestra Dit zijn 2 theatergroepen die rondgaan in lokale gemeenschappen. Zij zetten aan tot actie en persoonlijke, familiale en maatschappelijke verandering rond thema’s als man-vrouw, relaties, migratie naar de VS, de rol van de jongeren,… Dit doen ze onder andere via theater en spel.

Ook België kan meestrijden 18/04/2019 Ook België kan meestrijden België en EU moeten hun rol spelen: Bescherming milieu en mensenrechten Rechten van boeren en inheemse volkeren op de agenda zetten Eerlijke handel en agro-ecologie onder aandacht brengen Dit is wat België kan doen om de Guatemalteken te helpen: Bescherming van het milieu en mensenrechten afdwingen. Dit gebeurt nog te weinig, en niet alleen in Guatemala. Rechten van boeren en inheemse volkeren op de politieke agenda zetten. Zo krijgt Guatemala een duidelijke boodschap dat het zo niet verder kan. Handel eerlijk maken en agro-ecologie stimuleren. Handelsakkoorden mogen niet te veel druk zetten op de exportmarkt van Guatemala en landbouw moet op een duurzame en ecologische manier gebeuren.

Hoe kan jij mee de campagne steunen? 18/04/2019 Hoe kan jij mee de campagne steunen? Ook jij kan onze campagne en de boeren steunen.

wenskaarten Voor slechts 10€ zijn wij van jou! 18/04/2019 Onze wenskaarten zijn dit jaar gemaakt van graspapier en ze zijn bovendien ook erg mooi! Bestel de wenskaarten via onze website.

Doe met ons mee met de koffiestop op 29 maart! 18/04/2019 koffiestop Doe met ons mee met de koffiestop op 29 maart! Je kan ook meedoen met onze bekende Koffiestop! Op 29 maart kan je ons op verschillende plaatsen vinden, en wie weet ook in jouw verzorgingstehuis. Kom een koffietje drinken voor het goede doel!

18/04/2019 CuLInAIR SOLIDAIR Organiseer of doe mee aan Culinair Solidair en geniet van een (h)eerlijke maaltijd! Of pak het grootser aan en doe mee aan een solidaire maaltijd. ‘Culinair solidair’ is telkens een lekker en groot succes! Je kan het ook zelf organiseren.

18/04/2019 SPANDOEKENACTIE Bestel een gratis campagnedoek via de regionale dienst, en maak ons zichtbaar in het straatbeeld!

EN NOG VELE ANDERE ACTIES 18/04/2019 EN NOG VELE ANDERE ACTIES Daarnaast hebben we nog vele andere acties. Ontdek ze op onze website en laat je inspireren!

BEDANKT