Al acht jaar maken betrokkenen zich zorgen over een gezin met vier licht verstandelijk beperkte kinderen en een moeder en stiefvader met eenzelfde beperking. Moeder ligt al maanden met rugklachten op bed. Er is 1 (volwassen) kind zonder verstandelijk beperking. Het gezin leeft ver onder het bestaansminimum (€611 per maand). Wegens schulden is beslag gelegd op het inkomen. In het huis stinkt het naar urine. Een hond, een kat en tientallen konijnen en cavia’s lopen los door de kamer. In de voorraadkast ligt een stel in ontbinding verkerende konijnen. De kinderen slapen op onopgemaakte matrassen die op de betonnen vloer liggen. Er is geen wasmachine. Grofvuil ligt in de achtertuin. Er wordt voor een periode van 2 maanden een schoonmaakhulp ingezet. De veronderstelling is dat het gezin daarna zelf wel weet hoe het moet schoonmaken. Een betrokken hulpverlener geeft aan dat het gezin „niet leerbaar” is. Het gezin wordt er per brief op gewezen dat het opnieuw schoonmaakhulp kan aanvragen – maar reageert niet. Een medewerker van William Schrikkergroep stelt vast dat van alle kanten hulp nodig is. Het advies wordt voor de helft opgevolgd en maar voor vier maanden vergoed. Wie weet kan het gezin de draad daarna zelf weer oppakken. Moeder vindt dat ze het allemaal prima redt, zegt ze. het huis. De wethouder is niet verbaasd dat het advies voor hulp terzijde is geschoven. „Wat een professional vindt en wat een gezin vindt, hoeft niet altijd hetzelfde te zijn.” Wat weegt zwaarder? Ze vindt de stem van de ouders ‘heel belangrijk’. ‘Ik ben zelf moeder, dan denk ik van ja: ouders weten vaak wel waar ze het over hebben.’ o.b.v. artikel ‘Probeert u het eerst nog even zelf’, NRC 26 september 2015

Hoe zorgen we met elkaar voor Indringende casus met herkenbaar dilemma over verschil van opvatting over inzet eigen kracht Hulpverlener: ‘Als je blijft koersen op eigen kracht, is dat eigenlijk vragen om problemen’ Hoe zorgen we met elkaar voor Overheid: ‘als je blijft koersen op problemen en wat mensen niet kunnen, creëer je afhankelijkheid en wordt de zorg onbetaalbaar’ tijdige, passende en betaalbare hulp?

Werken aan een gedeelde visie en aanpak Tijdige passende en betaalbare hulp tijdige, passende en betaalbare hulp?

Tijdige passende en betaalbare hulp Focus op: Zelf- en samenredzaamheid zelfstandig en samen met anderen realiseren van een acceptabel niveau van functioneren op de belangrijkste domeinen van het dagelijks leven

Tijdige passende en betaalbare hulp Zelf- en samenredzaamheid als ijkpunt Tijdige passende en betaalbare hulp Niet de stoornis of beperking staat centraal maar wat iemand nodig heeft voor een acceptabel niveau van functioneren Wat voor de één een grote last of beperking is, vormt voor de ander geen belemmering

Wat zijn de bepalende factoren voor Zelf- en samen-redzaamheid ? Belangrijkste domeinen van het dagelijks leven: Financiën Werk & Opleiding Tijdsbesteding Huisvesting Huiselijke relaties Geestelijke gezondheid Lichamelijke gezondheid Middelengebruik & verslaving Activiteiten Dagelijks Leven Sociaal netwerk Maatschappelijke participatie Justitie Ouderschap levensdomeinen uit ZRM en ZRJ Normen, verwachtingen, belemmerende factoren en stressoren Samenleving Kinderopvang, school, werk Draaglast Wat zijn de bepalende factoren voor Risico’s bij LVB Kenmerken bij LVB Disharmonisch ontwikkelingsprofiel: emotioneel - sociaal - cognitief - Kernkwaliteiten Zelf- en samen-redzaamheid Leerproblemen Gedragsproblemen Psychische problemen Medisch-organische problemen ? Gezin, familie, sociaal netwerk Zorg- en dienstverlening Draagkracht Bevorderende en beschermende factoren Brada & Drost 2018

Zelf- en samen-redzaamheid Normen, verwachtingen, belemmerende factoren en stressoren Samenleving Kinderopvang, school, werk Draaglast De Zelfredzaamheid-Matrix (ZRM) en de Zelfredzaamheidschaal voor Jeugdigen (ZRJ) onderscheiden 5 niveaus ‘van functioneren op de belangrijkste domeinen van het dagelijks leven’ 5. Erg goed 4. Goed 3. Vraagt aandacht 2. Niet goed 1. Direct hulp nodig Zelf- en samen-redzaamheid Gezin, familie, sociaal netwerk Zorg- en dienstverlening Draagkracht Bevorderende en beschermende factoren (indeling is op basis van ZRJ. De 5 niveaus van ZRM zijn: 5.Volledig, 4.Voldoende, 3.Beperkt, 2.Onvoldoende Zelfredzaam en 1.Acute problematiek) Brada & Drost 2018

Zelf- en samen-redzaamheid Normen, verwachtingen, belemmerende factoren en stressoren Samenleving Kinderopvang, school, werk Draaglast De ongelijke verhouding tussen draaglast en draagkracht en de bepalende factoren vormen het vertrekpunt voor hulpverlening gericht op versterken van zelf- en samenredzaamheid. 5. Erg goed 4. Goed 3. Vraagt aandacht 2. Niet goed 1. Direct hulp nodig Zelf- en samen-redzaamheid Gezin, familie, sociaal netwerk Zorg- en dienstverlening Draagkracht Bevorderende en beschermende factoren Brada & Drost 2018

Psychische stoornissen Armoede Trauma’s Werkloosheid Drankverslaving Huiselijk geweld Overlast Ongezonde leefstijl Kindermishandeling Gedragsproblemen Normen, verwachtingen, belemmerende factoren en stressoren Psychische stoornissen Armoede Trauma’s Werkloosheid Drankverslaving Draaglast Leerproblemen Spijbelen Internet verslaving Voortijdig school verlaten Puberouders Zelf- en samen-redzaamheid Veelplegers Verwaarlozing Drugsverslaving Laaggeletterdheid Opvoedproblemen Draagkracht Slachtoffer loverboys Gokverslaving Bevorderende en beschermende factoren Verstoorde seksuele ontwikkeling Eenzaamheid Dakloos

Zelf- en samen-redzaamheid Normen, verwachtingen, belemmerende factoren en stressoren Draaglast Zelf- en samen-redzaamheid Draagkracht Bevorderende en beschermende factoren

Een gedeelde visie en aanpak tijdige, passende en betaalbare hulp?

Werken met de Krachtenwijzer Zelfredzaamheid als ijkpunt Hulp op basis van uitgangsituatie van cliënt (jeugdige en gezin) Domeinoverstijgend screenen en werken Prioritering Onderscheid in eigen-, netwerkkracht en professionele hulp Werken aan samenredzaamheid vanuit eigen kracht en netwerk Tijdige op- en afschaling Transparantie in doelen Eenduidige taal en criteria Data voor ontwikkeling van preventie en betaalbare effectieve zorg

Screenen van zelfredzaamheid op basis van criteria: Zelfredzaamheid-Matrix® (GGD A’dam) en de Zelfredzaamheidschaal Jeugd (NJi)

Van screenen van zelfredzaamheid naar krachtenverdeling op basis van eigen kracht, bijdrage van het netwerk en (indien betrokken) bijdrage van de hulpverlening

Overzicht krachtenverdeling wat is de eigen kracht van de persoon? wat is de netwerkkracht? wat is de huidige ondersteuning van de hulpverlening?

Monitoren Evalueren van voortgang op verschillende meetmomenten op alle levensgebieden Maatwerk: hulp kan daardoor tijdig op- of afgeschaald worden