Omgaan met vertrouwelijke informatie Vrijwilligers in schuldhulpverlening Studiedag Sociaal Werk Geel

Unieke vertrouwensrelatie De kracht van het niet weten inhoud Vertrouwen opbouwen Unieke vertrouwensrelatie De kracht van het niet weten Een juridisch kader Een ethisch kader Sociaal Werk Geel

Eerlijke en open houding Geloofwaardigheid Kunnen rekenen op iemand Vertrouwen opbouwen Dynamisch Eerlijke en open houding Geloofwaardigheid Kunnen rekenen op iemand Sociaal Werk Geel

Unieke vertrouwensrelatie Tijd Gelijkwaardigheid Jezelf zijn Afstand van de professionele context Sociaal Werk Geel

De kracht van het niet weten Vooraf informatie krijgen? Beïnvloed of niet? Sociaal Werk Geel

Juridisch kader Discretieplicht Beroepsgeheim Sociaal Werk Geel

Discretieplicht Geen informatie doorgeven aan anderen, tenzij aan personen binnen de organisatie die ertoe gerechtigd zijn Belang = organisatie Overeenkomst tussen organisatie en vrijwilliger Ook informatie over de organisatie Sociaal Werk Geel

beroepsgeheim Art. 458 van het Strafwetboek Geneesheren, heelkundigen, officieren van gezondheid, apothekers, vroedvrouwen en alle andere personen die uit hoofde van hun staat of beroep kennis dragen van geheimen die hun zijn toevertrouwd, en deze bekendmaken buiten het geval dat zij in rechte geroepen worden om in rechte of voor een parlementaire onderzoekscommissie getuigenis af te leggen en buiten het geval dat de wet hen verplicht geheimen bekend te maken, worden gestraft met gevangenisstraf van acht dagen tot zes maanden en met een geldboete van honderd euro tot vijfhonderd euro. Sociaal Werk Geel

Beroepsgeheim Twee belangen Individueel belang Maatschappelijk belang Iedere persoon heeft recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer wanneer hij/zij zich moet wenden tot iemand voor hulp en daar geheimen moet voor prijs geven Maatschappelijk belang Beroepsgroepen moeten vertrouwen van de mensen krijgen. Indien dit vertrouwen er niet is, is de uitoefening van het beroep op zichzelf niet mogelijk Sociaal Werk Geel

Wie heeft beroepsgeheim Beschreven in het artikel zelf Bepaald door de sector Niet bepaald in sector = noodzakelijke vertrouwensrelatie Cliënt moet informatie geven om hulp te krijgen Ook bijvoorbeeld vrijwilligers met hulpverlenende taken Anders = discretieplicht Sociaal Werk Geel

Welke informatie Alle informatie Niet alleen verteld, maar ook zelf vaststellen of uit dossier halen Info uit gesprek met familieleden of omgeving, ook buiten de organisatie Sociaal Werk Geel

Schending Opzettelijk bekend maken Manier waarop speelt geen rol Geen nalatigheid Geen onzorgvuldigheid Manier waarop speelt geen rol E-mail Vertellen Bevestigend knikken … Sociaal Werk Geel

Uitzonderingen - spreekplicht In deze situatie ‘moet’ je het beroepsgeheim doorbreken Je hebt als ‘burger’ steeds hulpverleningsplicht. Dit is de plicht om hulp te verlenen aan iemand die in groot gevaar is. Doe je dit niet spreekt men van ‘Schuldig verzuim’ Zelf vastgestelde feiten Beschreven door anderen Inspanning telt, niet resultaat Hulp inroepen is ook goed Gevolg van een wettelijke verplichting vb. informatiestromen die opgenomen zijn in een decreet Sociaal Werk Geel

Uitzonderingen - spreekrecht In deze situaties ‘mag’ je het beroepsgeheim doorbreken Een acuut gevaar dreigt (niet verleden of toekomst) Hoogste belang = fysieke integriteit (iemand niet fysiek schenden) Private aangifteplicht: getuige van een aanslag op openbare veiligheid, tegen personen of eigendom = ondergeschikt aan beroepsgeheim (art. 30 SV) Bijzondere aangifteplicht: ambtenaar (ook contractuelen) krijgt in de uitoefening van zijn ambt kennis van een misdrijf = morele verplichting met als gevolg een mogelijke tuchtsanctie Je wordt opgeroepen als getuige voor een rechter Aangifte van strafbare feiten waar de cliënt slachtoffer van is Als je jezelf moet verdedigen Ingeval van en seksuele misdrijven en slagen en verwondingen ten aanzien van kwetsbare personen of minderjarigen met een ernstig of dreigend gevaar voor de psychische en fysische integriteit van de persoon zelf of andere minderjarigen of kwetsbare personen Sociaal Werk Geel

Beroepsgeheim en samenwerking Gedeeld beroepsgeheim Betrokkene is geïnformeerd Noodzakelijke gegevens In het belang van de (hulpverlening) aan de cliënt Allen gebonden door beroepsgeheim Binnen dezelfde context Gezamenlijk beroepsgeheim Werken in teamverband Relevante gegevens Allen gebonden door het beroepsgeheim Samen bespreken van een situatie – leidt tot een beter zicht op situatie Sociaal Werk Geel

Beroepsgeheim en samenwerking Toestemming van de cliënt Voorafgaandelijk Specifiek Vrij Uitdrukkelijk Geïnformeerd Sociaal Werk Geel

Verantwoor- delijkheid Een ethisch kader Een discrete houding Zorgvuldigheid Verantwoor- delijkheid Sociaal Werk Geel

Een discrete houding Terughoudendheid Actief luisteren Belangstelling en betrokkenheid Onuitgesproken mening, oordeel… Sociaal Werk Geel

zorgvuldigheid Wat? Waarom? Aan wie? Wie? Hoe? Sociaal Werk Geel

verantwoordelijkheid Afstand nemen Kritisch en loyaal ten aanzien van de organisatie die een bepaalde missie en visie heeft waaraan je je ook verbindt. Sociaal Werk Geel

Besluit Goed en deskundig handelen wil zeggen… Bewust omgaan met informatie Transparant Met respect voor privacy en betekeniskader van personen Durven stilstaan … hoe ga ik om met de informatie die ik krijg in de uitoefening van mijn functie? Sociaal Werk Geel