Voor het eerst een psychose en dan 24-11-2015 Saskia Palmen

17-11-2018 Wat is een psychose Een psychose is een toestand waarbij door verstoring van de waarneming, het denken of het gedrag het contact met de omringende werkelijkheid (ten dele) verloren gaat. Een psychose kan zich uiten in hallucinaties, wanen of formele denkstoornissen. Voor het eerst een psychose, en dan? 17-11-2018

Wie krijgt een psychose 17-11-2018 Wie krijgt een psychose Kan op elke leeftijd debuteren, meestal eerste keer tussen 15-25 jaar. Drie risicogroepen (familiair belast, genetisch belast, veel stressoren waaronder drugsgebruik). Feiten: 8% bevolking psychotische ervaring 4% bevolking psychotische stoornis Incidentie 15-30/100.000/jaar Per jaar 3.000 jongvolwassenen voor het eerst een psychose Incidentie in Nederland = 160 x 15-30 = 2.400 – 4.800, waarvan dus 3.000 jongeren Voor het eerst een psychose, en dan? 17-11-2018

Voorstadia psychose 17-11-2018 Cave: grootste deel van de ultra hoog risico groep krijgt geen psychose! Voor het eerst een psychose, en dan? 17-11-2018

Wat merkt de patient Wat merkt de omgeving Wat kan de patiënt zelf merken: concentratieproblemen, moe zijn, slaapproblemen, lusteloosheid, sombere stemming, meer geprikkeld (naar je omgeving), problemen in je sociale contacten, minder reageren op dingen die gebeuren in je omgeving, vermindering van je persoonlijke verzorging en hygiëne. Wat kan de omgeving merken: Verandering in gedrag, achteruitgang studie- of werkprestaties, meer terugtrekken / meer isoleren, minder (interesse in) sociale contacten, minder actief zijn Voor het eerst een psychose, en dan? 17-11-2018

Wat gebeurt er in de hersenen Tijdens een psychose is er een te veel aan dopamine in bepaalde delen van de hersenen. Dopamine is de markeerstift van onze hersenen: alles wat belangrijk is, en dus ook goed onthouden moet worden, wordt met wat meer dopamine gemarkeerd. Bij te veel dopamine wordt er te veel gemarkeerd, alles wordt belangrijk. Dopamine is een soort volumeknop: harder en zachter doorsturen van signalen (letterlijk, maar ook figuurlijk: meer of minder betekenis geven aan zaken). Bij te veel dopamine wordt alles te hard doorgestuurd. Dus alles wordt als belangrijk gemarkeerd en alles komt op volume 10 binnen  overprikkeling / overbelasting / overspannen hersenen DOPAMINE Voor het eerst een psychose, en dan? 17-11-2018

Wat kunnen we doen patiënt, omgeving, behandelaren 17-11-2018 Wat kunnen we doen patiënt, omgeving, behandelaren 1 gemeenschappelijk plan Patiënt: vertel waar je last van hebt, wat je talenten zijn en wat je kwetsbaarheden zijn, waar je naar toe wilt en wat je daarvoor (van ons) nodig hebt; rust, regelmaat en reinheid, samenwerken met naasten en behandelaren Familie / naasten: vertel jullie (kant van het) verhaal, waar zitten jullie zorgen, waar zitten jullie talenten en kwetsbaarheden, wat zouden jullie willen / wat hebben jullie nodig, samenwerken met patiënt en behandelaren Behandelaren: luister, geef met toestemming uitleg, kom gezamenlijk tot een BHP, bij psychose vaak ook medicatie maar daarnaast meer (individueel afgestemd), samenwerking met patiënt en naasten. Behandeling: Medicatie CGT Maar ook op indicatie EMDR, SMT, ontspanning Nieuw virtual reality (door mensen bloot te stellen aan een nagebootste sociale omgeving in een virtuele wereld, kunnen de psychotische symptomen beter onderzocht worden en de patiënten uiteindelijk beter geholpen worden. Bij mensen met verschillende gevoeligheid voor psychose worden lichamelijke en psychologische reacties geanalyseerd op de confrontatie met drukte, verschillende etnische groepen en vijandigheid) neurofeedback (een behandelmethode voor de hersenen, waarbij iemand kan leren om controle te krijgen over zijn/haar hersengolven. Neurofeedback is gebaseerd op de principes van operante conditionering: gedrag wordt beïnvloed door middel van beloning en straf. In het geval van neurofeedback wil men de hersengolven beïnvloeden door tijdens de behandeling een beloning te geven aan het brein/de hersenen (bijvoorbeeld door middel van een geluidje of filmpje) elke keer als de hersengolven het gewenste patroon laten zien, bv bij opdracht om te ontspannen of nu net te focussen / concentreren. Na een intensieve behandelperiode is iemand ook buiten de behandelsetting in staat om de juiste hersengolven te produceren en kunnen deze veranderingen permanent worden (vergelijk dit met leren fietsen: als je het eenmaal kan, verleer je het nooit meer) Dus niet corrigeren wat je denkt, maar een stap ervoor Mindfulness Yoga, Cognitieve remediatie (CIRCUITS) (ontwikkeld om neurocognitie te verbeteren, zoals aandacht, werkgeheugen, cognitieve flexibiliteit en planning, wat op zijn beurt weer leidt tot verbetering van sociaal functioneren. Voor het eerst een psychose, en dan? 17-11-2018

Wat in UMCU Hersencentrum Snelle en adequate diagnostiek rondom (vermoeden / hoog risico) psychose Ook aanvullende diagnostiek (bv. somatisch, neuropsychologisch, gezinsdiagnostiek) Familiebeleid Kortdurende / intensieve behandeling Samenwerking met netwerkpartners die zo spoedig mogelijk de zorg, inclusief rehabilitatie en resocialisatie in eigen omgeving van de patiënt op zich nemen Blijvende consultatie voor partners Veel onderzoek met als doel beter te snappen wat er anders is of gaat bij patiënten die een psychose krijgen om zo de zorg te kunnen verbeteren Voor het eerst een psychose, en dan? 17-11-2018

Jasper Wat is voor jou een psychose Wat merkte je zelf als eerste Wat merkte jouw omgeving Wat hielp jou Wat is er nog nodig Voor het eerst een psychose, en dan? 17-11-2018

Kortom Een psychose kan op elke leeftijd ontstaan, heeft veel impact op zowel degene die de psychose krijgt als zijn omgeving en varieert qua prognose van restloos herstel tot blijvend last houden van klachten / symptomen. Belangrijk is om te vragen: Wat is er met je gebeurd Wat is je kwetsbaarheid en je weerbaarheid Waar wil je naar toe Wat heb je nodig Voor het eerst een psychose, en dan? 17-11-2018

Dank voor uw aandacht