Constructivisme Piaget en Vygotsky Stromingen in de psychologie Cognitieve stromingen Toepassing leerstijlen Constructivisme Piaget en Vygotsky 21-9-2018 Thema 2 Ontwikkelingspsychologie en pedagogiek
Inleiding stromingen in de psychologie http://www.xmind.net/m/dUKk/ 21-9-2018 Thema 2 Ontwikkelingspsychologie en pedagogiek
Thema 2 Ontwikkelingspsychologie en pedagogiek Constructivisme http://nieuw.stibco.nl/mogelijkheden/sociaal-constructivisme De theorie van het constructivisme van Piaget gaat ervan uit dat kinderen tot ontdekkingen komen omtrent gesproken en geschreven taal door actief met hun wereld bezig te zijn. Door nieuwe informatie te integreren en op te slaan in het geheugen breiden zij hun taal- en kennissysteem uit. Ieder kind doet dit op zijn eigen wijze. 21-9-2018 Thema 2 Ontwikkelingspsychologie en pedagogiek
Het sociaal constructivisme: leren als sociaal proces Het sociaal constructivisme is een moderne leertheorie die ervan uitgaat dat mensen zelf betekenis verlenen aan hun omgeving en dat sociale processen hierbij een prominente rol spelen. Kennis wordt door ieder mens op een eigen wijze geconstrueerd, waarbij men sterk wordt beïnvloed door de reacties en opvattingen in de sociale omgeving.In de vertaling van het sociaal constructivisme naar de dagelijkse les- of opvoedingspraktijk vormt 'leren als een sociaal proces' het uitgangspunt. Voor de leesbaarheid van de tekst praten we hier over begeleiders en kinderen. Hiermee worden alle leersituaties bedoeld zoals die te vinden is bij docenten-leerlingen, ouders-kinderen, begeleiders-cliënten etc.. 21-9-2018 Thema 2 Ontwikkelingspsychologie en pedagogiek
Leren is een “werkwoord” In de constructivistische opvatting moeten de kinderen de informatie zo ordenen dat die voor hen relevant en bruikbaar is. Het aandeel van de begeleider dient te bestaan uit het scheppen van optimale omstandigheden voor het leerproces. De begeleider stimuleert, biedt een heldere structuur en gaat na of de kinderen de aangeboden informatie ook werkelijk opgenomen hebben. 21-9-2018 Thema 2 Ontwikkelingspsychologie en pedagogiek
Bij het vormgeven van taken en lessen zijn er vijf peilers: het kind moet actief zijn: hij moet iets doen om de leerstof te verwerken; het kind moet constructief zijn: hij moet de nieuwe kennis zelf construeren, d.w.z. uitdiepen en verbinden met de aanwezige voorkennis. Op deze manier ontstaat nieuwe kennis; het kind moet doelgericht met de kennis omgaan: het leren levert succeservaringen op als kinderen een (bereikbaar) doel voor ogen hebben; de kinderen moeten samen (coöperatief) bezig zijn met het verwerven en verwerken van kennis en het ontwikkelen van vaardigheden. Leren is een sociaal proces. Elkaar uitleg geven blijkt de resultaten te verbeteren; het kind moet zijn leerproces zelf kunnen reguleren. Sturing kunnen geven aan het eigen leerproces motiveert 21-9-2018 Thema 2 Ontwikkelingspsychologie en pedagogiek
Sociaal constructivisme als antwoord op: Het zappende kind- De beperkte leesvaardigheid van het kind Dat de school één van de middelen is om te leren Het fragmentarische onderwijs, met weinig transfer mogelijkheden Het ‘need system’ van de mens De afnemende schoolprestaties De (ernstige) sociaal- emotionele problematieken 21-9-2018 Thema 2 Ontwikkelingspsychologie en pedagogiek
Sociaal constructivisme heeft aandacht voor: Kennis verwerving- Aanleren van vaardigheden Attitude wijziging: samen, construeren, actief, doelgericht, zelfregulerend 21-9-2018 Thema 2 Ontwikkelingspsychologie en pedagogiek
Krachtige kenmerken van het Sociaal constructivisme Het kind heeft invloed op het eigen leerproces Er wordt aangesloten bij eerder verworven kennis (voorkennis) Nieuwe kennis is betekenisvol De motivatie vergroot, omdat de kinderen actief betrokken bij het proces betrokken zijn Men sluit aan bij het ontwikkelingsniveau en tempo van het kind Kennis wordt gereedschap en is in andere contexten te gebruiken (transfer) Het kind ontwikkelt betekenisvolle competenties Er wordt een hoger leerrendement gehaald Het kind ontwikkelt zelfreflectie De begeleider is be-geleider, geen stuurder De inzet van begeleiders is betekenisvol 21-9-2018 Thema 2 Ontwikkelingspsychologie en pedagogiek
Sociaal constructivisme als oplossing? Het Sociaal constructivisme gaat ervan uit dat veel wat lerenden leren, actief door henzelf wordt geconstrueerd. Een kind koppelt nieuwe kennis aan bestaande voorkennis. Kennis en vaardigheden worden daarbij gebonden aan ervaringen in een specifieke context. Vervolgens wordt die kennis dan weer toegepast in andere contexten. Het Sociaal constructivisme gaat ervan uit dat mensen het niveau van begrijpen op die manier steeds verder verfijnen. In de loop van dit proces ondergaat kennis dus een aantal fasen. 21-9-2018 Thema 2 Ontwikkelingspsychologie en pedagogiek
Thema 2 Ontwikkelingspsychologie en pedagogiek De zone van de naaste ontwikkeling (van Vygotsky) is de 'crux' van het sociaal constructivisme. Vygotsky en zijn sociale cognitie is een belangrijke theorie onder het sociaal constructivisme 21-9-2018 Thema 2 Ontwikkelingspsychologie en pedagogiek
Ieder kind is uniek en leert op zijn eigen wijze. 21-9-2018 Thema 2 Ontwikkelingspsychologie en pedagogiek
Thema 2 Ontwikkelingspsychologie en pedagogiek Dromer Zorg voor verschillende meningen over een probleem: dat stimuleert Geef het kind tijd en ruimte om ervaringen te verwerken en gevoelens te uiten. Het kind leert het best als de leerkracht de leerstof met voorbeelden (visueel) uitlegt Leg geen tijdslimiet op dromers, daar hebben ze een hekel aan Moedig dromers aan: dan leren ze beter en liever 21-9-2018 Thema 2 Ontwikkelingspsychologie en pedagogiek
Thema 2 Ontwikkelingspsychologie en pedagogiek Denker Kind wil weten waarom hij/zij iets moet leren. Een denker heeft orde en rust nodig in de klas. Groepswerken is niet aan hem/haar besteed Geef het kind om zelf het wie/wat/waar/waarom te ontdekken Bemoei je niet teveel met hem/haar Het kind heeft uitdagingen (complexe vraagstukken) nodig: altijd dezelfde stof gaat vervelen 21-9-2018 Thema 2 Ontwikkelingspsychologie en pedagogiek
Thema 2 Ontwikkelingspsychologie en pedagogiek Beslisser Help het kind een duidelijke rode draad te herkennen in de leerstof Geef het kind de kans om met eigen oplossingen te experimenteren Laat het kind zelf een probleem oplossen, maar geef hem aanwijzingen en raad Het kind leert het best als je hem/haar voorbeelden uit de praktijk geeft Maak het kind duidelijk dat wat hij/zij nu leert, pas later van pas komt 21-9-2018 Thema 2 Ontwikkelingspsychologie en pedagogiek
Thema 2 Ontwikkelingspsychologie en pedagogiek Doener Sfeer en menselijk contact zijn belangrijk. Doe veel samen met het kind. Kind leert het best via groepswerk, taakjes en projecten. Kind heeft uitdagingen, spanningsvolle situaties nodig, die om snelle keuzes vragen. Soms gaat het kind zonder nadenken aan het werk. Evalueer een taak achteraf: het kind zal veel leren uit deze adviezen. Help het kind hoofd- en bijzaken te onderscheiden. 21-9-2018 Thema 2 Ontwikkelingspsychologie en pedagogiek
Thema 2 Ontwikkelingspsychologie en pedagogiek De leerstijlentest Wil je weten welke leerstijl jij hebt? Doe de onderstaande test http://vo.upnet.nl/index2.php?main=tests&page=test_kolb1 Uitgebreide informatie over leerstijlen, klik op: http://www.ilifehack.nl/leerstijlentest/ 21-9-2018 Thema 2 Ontwikkelingspsychologie en pedagogiek