Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling Ri & E Repressief optreden Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling Maart 2007

Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling Opbouw presentatie Achtergrondinformatie Veiligheidschecklist Belevingsonderzoek Object-risico analyse Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling

Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling RI&E repressief Aanleiding Probleemstelling Doelen Aanleiding: Arbowet art. 5. waarin is bepaald dat schriftelijk de risico’s, die de werknemers lopen worden vastgelegd. Rapport AI van 2000 Probleemstelling: Omdat geen enkele inzet gelijk is en plaatsvindt in/ op diverse locaties en objecten zijn de risico’s moeilijk gestructureerd in beeld te brengen. Doel: Om de risico’s van het repressief optreden inzichtelijk te maken en daar waar nodig maatregelen te nemen en wel op een zodanige wijze dat wordt voldaan aan de wet- en regelgeving. Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling

Basiselementen voor de RI&E Veiligheidschecklist repressief optreden Belevingsonderzoek Checklisten Object-risico analyse Risicograaf (standaard en veiligheidsketen) Checklist van repressief brandweeroptreden Zichtbaar maken van de effecten van persoonlijk handelen Belevingsonderzoek Bepalen van de beleving ten aanzien van het risico door de individuele brandweerman Object-risico analyse Zichtbaar maken van de risico’s bij inzet van personeel in gebouwen en niet gebouw gebonden objecten. Ter ondersteuning Vlinderdas model Bepalen van de relatie tussen gebeurtenis, de bedreiging en het effect bij falen. Risicograaf (veiligheidsketen) Bepalen van het risico voor de hulpverlener en het bepalen van de prioriteit. Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling

Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling Het vlinderdasmodel In het centrum van de vlinderdas staat de ongewenste gebeurtenis. Links de oorzaken, die in feite overeenkomt met een foutenboom. Een foutenboom brengt alle mogelijke oorzaken in kaart die geleid hebben tot de ongewenste gebeurtenis. De ongewenste gebeurtenis, door Techniek, Mens of Organisatie, zal resulteren in een aantal gevolgen. Om deze gevolgen te beperken zijn maatregelen genomen die de mogelijke schade moeten voorkomen of beperken. De rechterkant van het model (gevolgenkant) wordt gevormd door alle mogelijke gevolgen en is in feite een gebeurtenissenboom. Een gebeurtenissenboom schetst de vervolggebeurtenissen die kunnen optreden als gevolg van de ongewenste gebeurtenis. Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling

Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling Gebeurtenis/ Oorzaak Barrière Effect bij falen Bedreiging Brand Menselijk handelen Techniek Organisatie Lichamelijke gezondheid Geestelijke Pro-actie Preventie Preparatie Repressie Nazorg In dit model zijn de schakels pro-actie, preventie, preparatie, repressie en nazorg, van de veiligheidsketen vertaald in het vlinderdasmodel Aan de hand van een voorbeeld met brand wordt dit duidelijk gemaakt. Een brand, hoe klein ook, wordt veroorzaakt door: Menselijk handelen en/of het falen van de techniek en/of een organisatorische fout. Door de “barrières” pro-actie (infrastructuur, rotondes, obstakels e.d), preventie ( brandmeldinstallatie, brandwerendheid, kleine blusmiddelen) en preparatie (opleiding, geoefendheid, materieel) blijft de brand binnen de perken. Bij het falen van deze barrières zal de brand groter worden en moet er daadwerkelijk repressief worden opgetreden. Repressie en Nazorg kunnen hier worden gezien als barrières. Bij het falen van één of beide zullen er uiteindelijk problemen ontstaan aan de lichamelijke gesteldheid en/of de geestelijke gezondheid. Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling

Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling Risicograaf Aard (mogelijk) letsel 0 EHBO (À) 0 Medische hulp (B) 0 Vervangend werk (C) 0 Verzuim (D) 0 Ziekenhuisopname (E) 0 Overleden (E) De Kans 0 Nagenoeg uitgesloten (l) 0 Klein (II) 0 Redelijk (III) 0 Groot (IV) 0 Zeer groot (V) V 9 10 14 15 16 IV 7 8 12 13 15 III 5 6 10 11 14 II 3 4 8 9 13 I 1 2 6 7 12 A B C D E De risicograaf kan worden gebruikt om de risico’s te kwantificeren. Risico = kans X effect. Risicoklasse 1-5 = Laag 6-10 = Middel 11-16 = Hoog Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling

De stapsgewijze aanpak van de RI&E Afspraken maken, kaders stellen Voorlichting geven Invullen Veiligheidschecklist repressief optreden Bepaling adhv risicograaf het risico en de classificatie Uitvoeren belevingsonderzoek Afnemen interviews Maken plan van aanpak Inventariseer van geselecteerde objecten in het verzorgingsgebied de risico’s voor de brandweerman adhv de object-risico analyse Bepaling adhv risicograaf “ object-risicoanalyse” het risico en de classificatie Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling Toetsing door kerndeskundige

Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling Veiligheids checklist Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling

Veiligheidschecklist repressief optreden Aan de hand van de foto’s wordt aangegeven dat geprobeerd is om de risico’s zo breed mogelijk in kaart te brengen. Van het moment dat de pager gaat. De risico’s van het rijden naar de kazerne De risico’s die men loopt van de kazerne naar het incident en tijdens de bestrijding van het incident. Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling

Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling Veiligheids checklist Algemeen ( o.a. organisatie in directe relatie tot repressie) Brand Algemeen Specifiek --------- gebouwen --------- verkeer en vervoer --------- natuur en milieu --------- diversen Hulpverlening Ongevallen met gevaarlijke stoffen Gebruik voertuigen Algemeen Specifiek (werken met) Specialisaties (wvd, gaspak en duiken) De checklist bestaat uit een algemeen deel dat betrekking heeft op de organisatie. Dit kan men ook zien als de koude kant van de brandweer, maar deze organisatorische aspecten hebben direct invloed op het functioneren tijdens repressief optreden. De hoofdstukken Brand, HV en OGS hebben dezelfde indeling als staat aangegeven bij brand. Het werken/rijden met voertuigen gaat gepaard met extra/andere risico’s en wordt daarom als apart hoofdstuk behandeld. Specialisaties zoals WVD, gaspak en duiken zijn ondergebracht in één hoofdstuk. Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling

Veiligheidschecklist Hoofd- stuk Activiteit Gevaars- aspecten Beheersmaatregelen (O)rganisatie (G)edrag (T)echniek NVT Ja Nee Nog niet op-timaal Risico- classificatie Laag Midden Hoog 1.19 werken op hoogte (>2,5 mtr.) struikelen Vallen O Veiligheidsprocedure of – instructie O Opleiding O Structureel voorlichting O Oefenen (volgens de leidraad oefenen) T Arbeidsmiddelen De checklist wordt door de korpsleiding ingevuld. Bij het invullen van de checklist op de computer zal het vak rood kleuren indien “nee” wordt ingevuld en bij “ja” groen kleuren. Bij nog niet optimaal kleurt het veld oranje. Op deze wijze is snel te zien waar de aandachtpunten liggen. De kolom risicoclassificatie kan ingevuld worden met behulp van de risicograaf. Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling

Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling Belevingsonderzoek Activiteit Gevaars-aspecten Beheersmaatregelende BELEVING NVT NIET Onvoldoende Geen mening Voldoende Teveel werken op hoogte (>2,5 mtr.) vallen In hoeverre bent u zich bewust van de gevaren en risico’s ? In hoeverre bent u opgeleid om met valbeveiliging veilig en verantwoord op hoogte te kunnen werken? In hoeverre bent u geoefend in het werken op hoogte (met valbeveiliging)? In hoeverre krijgt u voorlichting over de gevaren en risico’s ? In hoeverre bent u op de hoogte van de geldende veiligheidsinstructie? In hoeverre heeft u de beschikking over de juiste arbeids- en persoonlijke beschermingsmiddelen? In hoeverre wordt door de leidinggevenden gecontroleerd om daadwerkelijk gebruik wordt gemaakt van valbeveiliging Het belevingsonderzoek die door de manschappen wordt ingevuld is een spiegeling van de checklist die door de korpsleiding wordt ingevuld. Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling

Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling Object-risico analyse Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling

De checklist “object” risico-analyse Omgeving en infrastructuur (Pro-actie) Constructie en inrichting (Preventie) Aanvalsplannen (Preparatie) Bijzondere gevaren Hier komen ook de schakels van de veiligheidsketen weer terug als barrières. Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling

Objecten Gebouw gebonden objecten Overige objecten Onderwijsgebouwen Verblijfsgebouwen Kantoorgebouwen Openbare gebouwen Gebouwen in de sector dienstverlening Gebouwen in de sector gezondheid en verz. Gebouwen voor defensie en justitie Gebouwen voor bewoning Gebouwen voor opslag Gebouwen voor industrie Industriële installaties Hoogspanningleidingnet Verkeerswegen, tunnels/viaducten (water/ spoor) Waterwegen, spoor- en verkeersbruggen Spoorwegen, bruggen, tunnels Luchtverkeer, vliegvelden Spreekt voor zich Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling

Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling Het Effect 0 Klein (A) 0 Klein/middel (B) 0 Middel/groot (C) 0 Groot/zeer groot (D) 0 Rampzalig (E) De Toestand (Kans) 0 Uitstekend (l) 0 Goed (II) 0 Matig (III) 0 Slecht (IV) 0 Rampzalig of niet aanwezig (V) V 9 10 14 15 16 IV 7 8 12 13 15 III 5 6 10 11 14 II 3 4 8 9 13 I 1 2 6 7 12 A B C D E Deze risicograaf is ogenschijnlijk gelijk aan die van de checklist, maar kan gebruikt worden om een risicoklasse te geven aan een object. Al of niet gebouw gebonden. Risicoklasse 1-5 = Laag 6-10 = Middel 11-16 = Hoog Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling

Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling Het object-risico formulier Object Beheersmaatregelen De toestand (U)Itstekend (G)oed (M)atig (S)Lecht (R)ampzalig) of niet aanwezig Het effect Klein Klein/middel Middel/Groot Groot/zeer gr. Rampzalig R I S I C O Totaal risico Het betreft een: Gebouw 0 Overig 0 Functie:…………… Adres:…………… Plaats:…………… Hoe Is de omgeving en infrastructuur ten aanzien van het object ? (Pro-actie) Zijn er voldoende brandpreventieve maatregelen genomen? (Preventie) Wat is de kwaliteit van de bereik- baarheidskaarten en/of aanvalsplannen van het object? (Preparatie) Zijn er bijzondere gevaren? G M S nvt K M/G G/Z 3 10 13 Dit is een voorbeeld. De getallen in de kolom “risico” worden bepaald door middel van de risicograaf uit de vorige sheet. Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling

Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling De leidraad maakt het repressieve optreden en de voorbereiding daarop inzichtelijk en levert een bijdrage aan de veiligheid van de brandweerman/vrouw. Aan de slag Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling

Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling Vragen? Platform Arbeidsveiligheid Repressieve Taakstelling