Tekstverklaren uitgebreid 2009-II Nederlands training 2 Tekstverklaren uitgebreid 2009-II

Programma Oriënterend lezen Intensief lezen Vragen analyseren Vragen beantwoorden

Oriënterend lezen 1) Vorm twee- of drietallen 2) Lees de tekst oriënterend Titel Inleiding Slot 3) Bedenk wat het onderwerp is

Oriënterend lezen - uitwerking Titel -> erge bemoeizucht Inleiding -> De eerste alinea zegt iets over de bemoeizieke relatie tussen de overheid en het privéleven van de burger. De overheid vindt dat ze zich in ons belang preventief met onze gezondheid moet bemoeien.

Oriënterend lezen - uitwerking Slot -> Daar staat: ‘Voorkomen is beter dan genezen.’ Daartegenover geeft de schrijver duidelijk zijn advies: Het zou beter zijn als de overheid minder investeert in preventief gezondheidsbeleid en de echte problemen bij de kop pakte. (Misschien is dit de hoofdgedachte?)

Intensief lezen 1) Vorm twee- of drietallen 2) Lees de tekst intensief maak aantekeningen (denk aan verbanden en functies) markeer signaalwoorden en kernzinnen

Intensief lezen - uitwerking Nu volgen de juiste kernzinnen, verbeter daar waar nodig.

Intensief lezen - uitwerking Kernzin alinea 1: Steeds indringender bemoeit de overheid zich tegenwoordig met het privéleven van de burger. (1e zin) -> De schrijver vindt dat niet positief.

Intensief lezen - uitwerking Kernzin alinea 2: Preventie, ofwel het voorkomen van onheil, hoort bij verstandig beleid. (1e zin) -> Anders gezegd: preventie is het voorkomen van onheil en dat hoort bij verstandig beleid.

Intensief lezen - uitwerking Kernzin alinea 3: Het ligt anders wanneer de overheid onheil wil voorkomen waarvan de oorzaak niet duidelijk is, alleen om op safe te spelen. (1e zin) ->Het preventiebeleid is dus niet verstandig als de oorzaak niet duidelijk is.

Intensief lezen - uitwerking Kernzin alinea 4: Geen echte kernzin: er worden in deze alinea allerlei misstanden genoemd.

Intensief lezen - uitwerking Kernzin alinea 5: Op deze (de misstanden die in alinea 4 worden genoemd) en andere misstanden wil de overheid greep krijgen. (1e zin) Ook de 2e zin is van belang: …een misstand voorkomen die er nog niet is en misschien ook wel niet komt, dat is een zaak waar een overheid haar vingers niet aan zou moeten branden. -> Oftewel: van misstanden die er nog niet zijn, moet de overheid afblijven.

Intensief lezen - uitwerking Kernzin alinea 6: De epidemiologie levert een constante stroom van nieuwe verbanden tussen dingen die niets met elkaar te maken lijken te hebben, maar die dat blijkbaar toch doen, althans op statistisch niveau. (1e zin) -> Oftewel: er is een constante stroom van nieuwe verbanden tussen dingen die niets met elkaar te maken lijken te hebben. Er is alleen maar een statistisch verband.

Intensief lezen - uitwerking Kernzin alinea 7: De correlaties zullen ongetwijfeld kloppen, maar het punt waar het om gaat, is dat iedereen, inclusief de overheid, die het beleid baseert op statistiek, het begrip correlatie verwart met oorzaak-gevolg. (1e zin) -> De schrijver lijkt te waarschuwen tegen overheidsbeleid dat gebaseerd is op statistische verbanden.

Intensief lezen - uitwerking Kernzin alinea 8: Correlaties zeggen iets over kansen in de toekomst (en dit is nog veel moeilijker te bevatten dan het punt dat een correlatie geen causaal verband aangeeft.) (1e zin) Er volgt uitleg met een voorbeeld over roken en longkanker.

Intensief lezen - uitwerking Kernzin alinea 9: Tientallen jaren van naarstig zoeken naar verbanden tussen voedingsmiddelen en bepaalde ziektes hebben niets aan harde resultaten opgeleverd. (1e zin) -> Oftewel: er is geen hard te maken verband tussen voeding en bepaalde ziektes. (Statistische verbanden zijn geen harde feiten.)

Intensief lezen - uitwerking Kernzin alinea 10: Nergens regeert de angst zo sterk als in de prenatale preventie, terwijl alle aanbevelingen en leefregels alleen maar gebaseerd zijn op statistisch bewijs-materiaal over grotere kansen. (1e zin) -> dus weer geen harde feiten

Intensief lezen - uitwerking Kernzin alinea 11: Vrouwen moeten zich supergezond gedragen om bepaalde gevaren te vermijden (…)( 1e zin) -> Er worden voorbeelden uit de prenatale zorg gegeven, maar er zijn weer geen harde feiten.

Intensief lezen - uitwerking Kernzin alinea 12: Alle voorspellingen die worden gedaan over de invloed van het gedrag van een zwangere vrouw op de kwaliteit van de baby na de geboorte, zijn slagen in de lucht. (1e zin) -> Die zijn dus onzeker en niet gebaseerd op harde feiten.

Intensief lezen - uitwerking Kernzin alinea 13: (Een normaal leven is echter meeromvat-tend en) zolang een vrouw binnen de marges van het gangbare blijft, is er geen reden voor angst. (laatste zin) -> Alinea 10 t/m 13 vormen een geheel: de voorbeeld die gaan over de prenatale zorg.

Intensief lezen - uitwerking Kernzin alinea 14: (Of het nu over gezondheid in het algemeen gaat, over veilig zwanger zijn of over kinderopvoeding die ermee door kan,) de meeste van deze zogeheten ’risico-indicatoren’ zijn zonder meer terug te voeren op een even botte als fantasieloze factor: sociale klasse. (1e zin)

Intensief lezen - uitwerking Kernzin alinea 15: Behoren tot de sociaal lagere klasse is op zichzelf een risicofactor, maar niet van het soort om makkelijk aan te pakken. (1e zin) -> Oftewel: Als je behoort tot de sociaal lagere klasse, heb je al een risicofactor en die is niet makkelijk aan te pakken.

Intensief lezen - uitwerking Kernzin alinea 16: Dus besluit de overheid altijd maar weer om de zaak massaal en zonder aanzien des persoons aan te pakken. (1e zin) -> Het preventiebeleid is dus niet to the point, maar lukraak op iedereen gericht.

Intensief lezen - uitwerking Kernzin alinea 17: Dit alles doet de overheid onder het motto ‘veiligheid voor alles’ en ‘voor-komen is beter dan genezen’. (1e zin) -> Onder ‘dit alles’ wordt het niet doel-gerichte preventiebeleid verstaan.

Analyseren van de vragen 1) Vorm twee- of drietallen 2) Je krijgt per groepje enkele vragen toegewezen om te analyseren 3) Onderzoek wat er precies gevraagd wordt 4) Leg aan de rest van de klas aan hoe je jouw vragen het beste aan kunt pakken

Intensief lezen - uitwerking Zoek goed uit wat correlaties en risico-indicatoren precies inhouden. Begrijp wat de schrijver met die termen wil zeggen! Let ook op: preventiebeleid, prenatale preventie. Ga kritisch na of je de bedoeling en argumentaties van de auteur goed genoeg kunt volgen.

Zelfstandig vragen maken Beantwoord zelfstandig de vragen van het examen. Denk hierbij aan alles wat besproken is.