De kansen en bedreigingen van kwaliteitsborging Studiebijeenkomst NVB Vereniging voor ontwikkelaars & bouwondernemers 23 januari 2017 – Dalfsen 7 februari 2017 – Rotterdam Jeroen Bunschoten / Hajé van Egmond

Waar gaan we het vandaag over hebben? De wet kwaliteitsborging in het kort Rollen, taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden Wat zijn de uitdagingen voor de bouw?

Doel van de wet Doel: betere bouwkwaliteit Technische en consumentenkwaliteit Eindproduct Er gaat veel goed, maar het kan nog beter Faalkosten Marktkenmerken Complex product Prestatievergelijking moeilijk Juridificering Regulering en prikkels

Waarom kwaliteitsborging? Onduidelijke verantwoordelijkheden in de praktijk Afnemende kennis en expertise bij bevoegde gezagen, onder invloed taakstellingen Gebrek aan naleving Papieren werkelijkheid

Wat is het doel van de vergunning? Een kantoorgebouw uit 1906

Wat is het doel van de vergunning? Een kantoorgebouw uit 2010 11 pagina’s formulieren 325 pagina’s berekeningen 130 pagina’s rapportages 95 tekeningen op A1-formaat

De wet in het kort Positie van de consument 10-02-15 De wet in het kort Positie van de consument Vraaggerichtheid bouw stimuleren via flankerend beleid Onder meer benchmarking en informatievoorziening Aansprakelijkheid beter regelen Het is goed geregeld (als je bijbetaalt!) Aanpassing Burgerlijk wetboek o.a. op ‘verborgen gebrek’ Schrappen preventieve toets Bouwbesluit 2012 Borging kwaliteit bouw door marktpartijen Kwaliteitsborging gereguleerd via wettelijke eisen Private kwaliteitsborging Het idee achter de nieuwe wet: Vergunninghouder is nu al aansprakelijk Alle bouwers moeten nu al voldoen aan het Bouwbesluit De positie van de consument versus de bouw is onevenwichtig Commissie Dekker: Haal de preventieve toets door de gemeente uit het stelsel: Niet langer ‘verstoppen’ achter de vergunning Zelf laten zien hoe je kwaliteit borgt Focus op het eindresultaat en niet de papieren werkelijkheid Brief Minister Blok 27 november 2013 “Van oudsher kent het stelsel van kwaliteitsborging in de bouw een sterke eigen verantwoordelijkheid voor private partijen. In dit kader organiseerden private partijen aanvankelijk ook zelf vormen van kwaliteitscontrole. Dit kwam bijvoorbeeld tot uiting in de rol van de architect als bouwheer, de aanwijzing van een hoofdconstructeur en het namens de opdrachtgever op de bouw aanwezige toezicht“ Dit is mijn doel met private kwaliteitsborging. “… aan te sluiten bij dat deel van de huidige bouwpraktijk waarbij private partijen met oog voor een goede bouwkwaliteit werken aan bouwprojecten” “… de bouwsector zelf expliciet verantwoordelijk is voor de bouwkwaliteit” “… meer prikkels aan partijen in de bouwsector moeten geven om kwalitatief goede bouwwerken op te leveren” Hajé van Egmond | Instituut voor Bouwkwaliteit

Voorgestelde wijzigingen BW Wettelijke onderhoudstermijn; 5% regeling (art. 7:768 BW) Informatieplicht aannemer (7:765a BW) Verborgen gebreken (art. 7:758 BW) “3. De aannemer is ontslagen van de aansprakelijkheid voor gebreken die de opdrachtgever op het tijdstip van oplevering redelijkerwijs had moeten ontdekken.”   4. In afwijking van het derde lid, is bij aanneming van bouwwerken de aannemer aansprakelijk voor gebreken die bij de oplevering van het werk niet zijn ontdekt, tenzij deze gebreken niet aan de aannemer zijn toe te rekenen…

Bouwen onder kwaliteitsborging Omgevingsvergunning voor het bouwen blijft bestaan Gemeente toetst RO, welstand, bouwverordening Bouwbesluit  ‘afgedekt’ door toepassing toegelaten instrument Kwaliteitsborger ziet toe op de naleving Voldoen aan Bouwbesluit Bij oplevering: verklaring ‘gerechtvaardigd vertrouwen dat aan voorschriften is voldaan’ Vergunninghouder verstrekt verklaring aan bevoegd gezag Zonder verklaring geen gereedmelding Zonder gereedmelding verbod op ingebruikname…

Partijen & rollen in het nieuwe stelsel 10-02-15 Partijen & rollen in het nieuwe stelsel Toelatingsorganisatie Autoriteit Bouwkwaliteit (publiek, rijksoverheid) Toelatingsorganisatie Controleert of instrumenten werken Sanctioneert indien nodig! Instrumentaanbieder  markt Ontwikkelen instrumenten Controleren kwaliteitsborger Sanctioneert indien nodig Onafhankelijke Kwaliteitsborgers Zien toe op voldoen aan Bouwbesluit door bouwer Opleveringsverklaring Onafhankelijk Stelsel Kwaliteitsborging Bouw Instrumentaanbieder Kwaliteitsborger Aannemer bouwt conform regels & contract Bouwwerk Instituut voor Bouwkwaliteit

10-02-15 Huidige stelsel Oriëntatie Esthetisch ontwerp Bouwvoorbereiding technische uitwerking Bouw Toezicht Aanvraag vergunning De oplevering Gemeentelijke toetsing Hajé van Egmond | Instituut voor Bouwkwaliteit

Nieuwe stelsel: Kwaliteitsborging 10-02-15 Nieuwe stelsel: Kwaliteitsborging Oriëntatie Esthetisch ontwerp Bouwvoorbereiding technische uitwerking Bouw Kwaliteitsborging Aanvraag vergunning (ruimtelijke + welstand) De oplevering INSPECTIEPLAN Risicoanalyse Toetsmomenten Toetsniveau VERKLARING + DOSSIER Bevoegd gezag Hajé van Egmond | Instituut voor Bouwkwaliteit

15-12-2017 Gevolgklasse 1 Bouwwerken die voldoen aan de volgende eisen: Grondgebonden woningen en bedrijfshallen Geen melding of vergunning brandveilig gebruik Hoogte maximaal twee bouwlagen en 20 meter Fiets- en voetgangersbruggen Verbouw van bouwwerken ‘niet seriematig’ Met uitzondering van gelijkwaardigheid brand en constructie Instituut voor Bouwkwaliteit

Instrumenten voor kwaliteitsborging BRL 5019 (gecertificeerde Bouwbesluittoets) – Kiwa Erkenningsregeling kleine bouwwerken – CBB KOMO Instrument Kwaliteitsborging – KOMO SWK VKB – SWK Technische Inspectie Service – SKG-IKOB Woningborg Kwaliteitsborging Instrument – Woningborg

De aannemer levert kwaliteit! Toezicht leidt niet tot kwaliteit Luisteren naar de klant Aansprakelijkheid ligt de aannemer, niet de toezichthouder

De uitdagingen voor u? Hoe om te gaan met de nieuwe aansprakelijkheidsregels Handschoen oppakken of contractueel uitsluiten? Onafhankelijke kwaliteitsborger Leunen of steunen: hoeveel doet de bouw zelf? Registreren! Laten zien wat je doet, hoe doe je dat? Moeten we nu echt anders gaan werken?!

De uitdaging voor de bouw Vertrouwen in de bouw Van wetswijziging naar mentaliteitsverandering Loslaten, vertrouwen, vallen en weer opstaan…. Van op tijd opleveren naar kwaliteit opleveren! ‘Richt je op de klant, ik ben maar minister’

15 april 2016: Wkb naar Tweede Kamer Bron: www.ChristenUnie.nl 15 april 2016: Wkb naar Tweede Kamer 7 juni 2016: vragen Cie. W&R  minister Stemming Eerste Kamer 29 september 2016: Ronde tafel Cie. W&R Inwerking-treding (1-1-2018) Januari 2017: Stemming Tweede Kamer

Vragen en meer informatie? www.instituutbouwkwaliteit.nl info@instituutbouwkwaliteit.nl