Praktijkwerkplaats Netwerken in het partnerschap

ONDERZOEK in Partnerschap Anje Ros - lector Henderijn Heldens – docent-onderzoeker Fontys Hogeschool Kind en Educatie

Hogeschool Kind en Educatie 5 Pabo-locaties 2 master opleidingen, PMK Leraar basisonderwijs Voettekst3

Partnerschap opleiden in de school Fontys Hogeschool Kind en Educatie 40 schoolbesturen en 100 opleidingsscholen Stuurgoep: bestuurders, directeur FHKE Voettekst4

Uitgangspunten Samen verantwoordelijk voor de opleiding van studenten Maar ook: Samen verantwoordelijk voor de professionele ontwikkeling van startende en zittende leraren Samen verantwoordelijk voor schoolontwikkeling mbv onderzoek

Doel van deze workshop Twee thema’s Praktijkonderzoek: hoe zorg je ervoor dat dit leidt tot verbetering in het veld? Condities voor impact Netwerken: hoe zorg je voor krachtige netwerkrelaties? Condities voor leren in het netwerk Zijn deze in jullie sector herkenbaar en toepasbaar? Voettekst6

Organisatie praktijkonderzoek 4 e jaars studenten: praktijkonderzoek in hun stageschool School bepaalt onderzoeksthema (probleem, verbeterwens) Student solliciteert School organiseert een onderzoeksgroep (meedenkgroep) 5 onderzoeksbijeenkomsten op de pabo School gaat met de conclusies en aanbevelingen aan de slag (leidt soms tot nieuwe onderzoeksvraag)

Intentie: win-win De opleiding draagt via studenten bij aan schoolontwikkeling (onderwijsverbetering) Studenten ervaren dat onderzoek nut heeft De scholen leren onderzoeksvaardigheden en leraren leren met elkaar Onderzoek in de basisschool bestaat pas sinds 10 jaar

Innovatie zonder onderzoek Verbeter wens Actie- punten

10 Innovatie zonder onderzoek Verbeter wens Actie- punten

11 Innovatie mbv onderzoek Verbeter wens Wat weten we uit theorie? Hoe doen we het/wat vinden we? Actie- punten

Samen leren in de school Dialoog over onderzoeksthema in onderzoeksgroep, in teamvergaderingen Bevordering van een onderzoekende houding Voettekst12

Onderzoek lectoraat Scholen zijn zeer enthousiast Een deel: geen grote beslissingen zonder onderzoek Studenten vinden onderzoek moeilijk, maar wel belangrijk Aantal condities zijn van belang Voettekst13

Condities 1 Rol van schoolleider Organisatie: tijd en ruimte, agenderen Cultuur: stimuleren, waarderen, voorbeeld Onderzoek integraal onderdeel van beleid Voettekst14 Geldt dit ook bij jullie?

Condities 2 Onderzoeksthema – Komt voort uit de ontwikkeling van de school – Urgentiegevoel bij leraren – Vraag gericht op verbetering Voettekst15 Geldt dit ook bij jullie?

Condities 3 Focus op implementatie vanaf de start Uitgebreide probleemanalyse vooraf Betrokkenheid van stakeholders Gevoel van eigenaarschap Implementatietools (voorbeelden, checklists, etc) Voettekst16 Geldt dit ook bij jullie?

Bij jullie? Condities voor praktijkonderzoek Zijn deze voor jullie herkenbaar? Welke kansen zijn er voor ontwikkeling? Welke andere condities spelen een rol? – Rol van het management – Onderzoeksthema – Focus op implementatie vanaf de start Voettekst17

Leren in/tussen organisaties Know-what Know-how Know-who (Granovetter, 1973; Burt, 1992) Argyris & Schon, 1978

Relaties (ties) Weak ties (Granovetter, 1973; Lin 1982; Rogers, 1995) – Ideeen – Baan – Innovaties Strong ties (Krackhardt, 1992; Hansen, 1999) – Tacit knowledge – Implementatie

Relaties en kennisdeling (Borgatti & Cross, 2003) Knowing Value Access / engagement Safety

Sociaal leren (condities) (Vrielink, van den Beemt, de Laat, 2015) 1.Praktijk 2.Domein van kennis en waardecreatie 3.Collectieve identiteit 4.Organisatie

1. Praktijk Geïntegreerd / niet geïntegreerd Tijdelijk / permanent In POS wordt de gedeelde kennis over het begeleiden van aanstaande leraren geïntegreerd in de permanente praktijk van de opleidingsschool

2. Kennisdomein en opbrengsten Gedeelde behoefte aan bepaalde kennis, gedeelde doelen B.v. samen onderzoek doen Individuele of gezamenlijke waardecreatie B.v. gedeelde waarden of visie Gedeelde visie op wat een startbekwaam leraar is en ontwikkelen van visie op wat goede begeleiding is, daarnaast samen onderzoek doen naar schoolontwikkeling -> leren van elkaar)

3. Collectieve identiteit Gedeelde / individuele identiteit Strong / weak ties (praticipatie, intensiteit) Task executors / knowledge workers POS gedeelde identiteit: opleiden van aanstaande professionals; door samen onderzoek te doen ontmoet je elkaar als kenniswerker; binnen teams versterken van ties – ontwikkelpunt is tussen teams (ontwikkelen/benutten weak ties)

4. Organisatie Mate van zelfregulerend leren in de groep (rol facilitator) -> the domain and the identity of the group: (1) ‘How are we relevant to each other?’ and (2) ‘Who are we and where we are going?’ (Akkerman et al.,2008). Lokale of globale oriëntatie (b.v. kennisdeling waardoor nieuwe kennis aangetrokken kan worden) Mate van hiërarchie/gelijkwaardigheid Interactioneel repertoire (hoe gaan we met elkaar om, hanteren van diverse interactievormen)

Evaluatie praktijkwerkplaats Welke dimensies en indicatoren herken je? Welke kansen zijn er voor ontwikkeling? Wat is daar voor nodig? 1.Praktijk 2.Domein van kennis en waardecreatie 3.Collectieve identiteit 4.Organisatie

Meer weten? Partnerschap opleidingsscholen: Katernen voor het onderwijsveld over praktijkonderzoek op de website van het Steunpunt Opleidingsscholen: kwaliteitsreeks-po/ Artikel sociaal leren chArtikel.pdf