Agenda 1.Onthaal en begeleiding 2.Denkmodel risico-evaluatie en analyse 3.Evaluatie VGM-antennes Pauze 4.Procedure zwangerschap 5.Ventilatie 6.Keuzemodule

2 Inhoud 1.Doel risico-evaluatie en analyse 2.Denkproces 3.Rol formulieren en proces 4.Toekomstige verbeteringen: Uw mening?

3 1. Doel Iedereen: veilige omgeving om aan onderzoek te kunnen doen = veilig experimenten uitvoeren Uitvoerder: bewustmaking aanwezige gevaren en risico’s = nadenken en maatregelen nemen

4 2. Denkproces Denkproces risico-evaluatie Stappen in denkproces 1. Identificeren van de gevaren 2. Identificeren risico’s van de activiteit/het experiment 3. Preventiemaatregelen bepalen (CBM/PBM/werkpraktijken/afval/…) 4. Acties bij falen/incident

5 Denkproces: stap 1 Identificatie gevaren Het “gevaar” bezit de eigenschap om schade te kunnen genereren Gevaar voor mensen (gezondheid), omgeving (milieu), infrastructuur (uitrusting, gebouw) Gevaar intrinsiek aan de agentia/MAP Chemische agentia Biologische agentia Radio-isotopen Machines Apparaten Proefopstellingen

6 Denkproces: stap 1 Identificatie gevaren Indien mogelijk Gevaar verwijderen (niet gebruiken) Gevaar vervangen door minder gevaarlijk Schaalverkleining Informatie over gevaren Etiketten, Kulstoffendatabank, intranet, literatuur, hiërarchische lijn, collega’s, professionele contacten, Dienst VGM

7 Denkproces: stap 1 Identificatie gevaren Voorbeeld: Destillatie van tolueen bij synthese van organische producten Gevaren: Tolueen: verdacht kankerverwekkend, licht ontvlambaar Verwarmingsmantel: hoge temperaturen Stikstofgas: verstikking (verdringing van zuurstof), explosie (drukopbouw) Destillatie-opstelling: glas, water

8 Denkproces: stap 2 Identificatie van de risico’s Risico’s voortkomend uit het gebruik van agentia/MAP (= intrinsieke gevaren) in een activiteit of experiment. Het risico kan maar voorkomen indien er blootstelling mogelijk is aan het gevaar. Analyseer (voor alle “gevaren”) Wat doet de activiteit/het experiment met de “gevaren”? Is “blootstelling” mogelijk naar personen? Wat zijn de risico’s naar infrastructuur/uitrusting? Wat zijn de risico’s naar het milieu?

9 Denkproces: stap 2 Identificatie van de risico’s Voorbeeld: Destillatie van tolueen bij synthese van organische producten Risico’s: Blootstelling aan kankerverwekkend product bij overgieten Verhoogde kans op blootstelling bij opwarmen Brand: oververhitten van verwarmingsmantel en vloeistof Explosie/brand: contact tolueen lucht en elektrostatische deeltjes, overdruk N2-gas Waterschade infrastructuur: loskomen van koelslangen Snijwonden: glas Lozing: accidenteel lozen tolueen (emissie lucht, water) Alarmering onmogelijk (grote kans om niet zelfstandig alarm te kunnen slaan bij incident - geïsoleerde tewerkstelling)

10 Denkproces: stap 3 Bepaal preventiemaatregelen Collectieve preventiemaatregelen –Ventilatie –Afscherming –Specifieke bv. detectie Persoonlijke preventiemaatregelen –Laserbril –Gelaatsscherm UV –Hittebestendige handschoenen –FP3-masker Werkpraktijken (GLP, Handhygiëne) Bij voorkeur eerst collectieve dan persoonlijke beschermingsmiddelen

11 Denkproces: stap 3 Preventiemaatregelen Voorbeeld: Destillatie van tolueen bij synthese van organische producten Preventiemaatregelen: CBM: Ventilatie, Trekkast, inperken van de risicozone (bv. C3- infrastructuur) PBM: standaard veiligheidsbril en labojas, nitrile handschoenen Specifieke: onafhankelijke temperatuurscontrole, controle glaswerk op barstjes, controle slangen en gebruik spanringen, correcte afvalrecipiënten aanwezig met 2 aanwezig of verwittigen collega’s (regelmatige controle)

12 Denkproces: stap 3 Bepaal preventiemaatregelen Preventieve maatregelen voldoende ? Restrisico aanvaardbaar? Indien NIET of TWIJFEL → terug STAP 1

13 Denkproces: stap 4 Acties bij falen/incidenten Beschrijf de mogelijke risico’s bij Falen van nutsvoorzieningen Falen van collectieve preventieve maatregelen Incidenten → gepaste acties omschrijven voor elk potentieel risico

14 Denkproces: stap 4 Acties bij falen/incidenten Voorbeeld: Destillatie van tolueen bij synthese van organische producten Acties: Falen nutsvoorzieningen (elektriciteit, water, gassen): beschrijf acties bij wegvallen koeling Falen preventiemaatregelen (ventilatie): acties + procedure ventilatie Incident: interventiekit, blusapparatuur, oogknijpkraan, melding- of noodprocedure

15 3. Rol formulier en proces Formulier: Template/leidraad ter ondersteuning van gebruikers Risicoanalyse dient minimaal te bevatten 1. Identificeren van de gevaren 2. Identificeren risico’s van de activiteit/het experiment 3. Preventiemaatregelen bepalen (CBM/PBM/werkpraktijken/afval/…) 4. Acties bij falen/incident Zie risicoanalyseformulier activiteiten met chemische producten Recent ingevoerd: Activiteiten zonder producten E4 met vrijgave Ontvangstbevestiging per mail → interne beoordeling

16 3. Rol formulier en proces FAQ’s Agentia met gelijkaardige risico’s binnen 1 experiment/activiteit → 1 risicoanalyse Op welk niveau risicoanalyse op te stellen?

17 4. Toekomstige verbeteringen/vragen Uw mening Verloop beheer risicoanalyses binnen dep./afd Blokkering van producten (aankoop) Voorzien vanuit VGM: aanbod opleiding “aanpak risicoanalyse en evaluatie”