Workshop 3 Het opnemen van nieuwe rollen

Het opnemen van nieuwe rollen Nieuwe rollen: o De contactpersoon-aanmelder (toegangspoort) o Samenwerking met de gemandateerde voorzieningen (consult, aanmelding) Vandaag: o Wat houden deze nieuwe rollen in? o Wat zijn de opdrachten? o Wat zijn de verwachtingen?

Op de agenda … Omgaan met verontrusting Het nieuwe jeugdhulplandschap in vogelvlucht De contactpersoon-aanmelder /de intersectorale toegangspoort Samenwerken met de gemandateerde voorzieningen Ondersteuning en hulpbronnen voor de hulpverlener Vragen, opmerkingen, reflecties, ervaringen, …

Omgaan met verontrusting Problematische opvoedingssituaties => verontrustende situaties: Brede domein van die situaties Waarin mensen: hulpverleners, cliënten zelf, andere betrokkenen Zich ongerust maken over de ontwikkeling van een minderjarige Dit kan zich op zeer diverse manieren uiten: o.a. spijbelproblematiek, verwaarlozing, (dreiging tot) zelfdoding, druggebruik, prostitutie, grensoverschrijdend gedrag tussen jongeren, misbruik, geweld, jongeren in extreme armoede, … De oorzaken kunnen toe te schrijven zijn aan: opvoeding, maar ook persoonlijkheid of gedrag (passief of actief) van minderjarigen & gezinsleden, somatische oorzaken, falen van hulpverlening,…

Verontrustende situaties 1)Verontrusting, maar vrijwilligheid/wel medewerking 2)Verontrusting, geen vrijwilligheid/geen medewerking

Omgaan met verontrusting: een gedeelde verantwoordelijkheid

Het nieuwe jeugdhulplandschap in vogelvlucht

Toegangspoort Niet rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp Indicatiestelling Jeugd hulpregie Jeugd hulpregie Gemeenschaps- instelling CrisisjeugdhulpBemiddelingCliëntoverleg CAP H ULPVRAGER M INDERJARIGE - OUDERS - CONTEXT IRPC MDT Jeugdhulp buiten toep. gebied IJH MDT Politie Rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp BREDE INSTAP Probleem gebonden hulp Probleem gebonden hulp MDT Gemand. voorz. VK OCJ Gerecht. jeugdhulp SDJ Jeugd rechter Jeugd rechter

gemeen- schaps- instellingen en De Grubbe gemeen- schaps- instellingen en De Grubbe private voor- zieningen en projecten private voor- zieningen en projecten BJB proces verbaal einde parket MOF als misdrijf omschreven feit MOF als misdrijf omschreven feit POS problematische opvoedings- situatie POS problematische opvoedings- situatie einde akkoord geen akkoord akkoord geen akkoord bij hoogdringendheid VAPH einde BC bemiddelings- commissie CBJ comité voor bijzondere jeugdzorg JRB jeugd-rechtbank private voor- zieningen en projecten einde akkoord gemeen- schaps- instellingen en federale centra (geen POS) jeugd- rechtbank SDJ sociale dienst gerechtelijke jeugdbijstand

De contactpersoon- aanmelder Kobe Ine mama Filip Lieve CLB CKG

De intersectorale toegangspoort

Toegangspoort Niet rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp Indicatiestelling Jeugd hulpregie Jeugd hulpregie Gemeenschaps- instelling CrisisjeugdhulpBemiddelingCliëntoverleg CAP H ULPVRAGER M INDERJARIGE - OUDERS - CONTEXT IRPC MDT Jeugdhulp buiten toep. gebied IJH MDT Politie Rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp BREDE INSTAP Probleem gebonden hulp Probleem gebonden hulp MDT Gemand. voorz. VK OCJ Gerecht. jeugdhulp SDJ Jeugd rechter Jeugd rechter

Iedere jeugdhulpaanbieder in Vlaanderen (registratie in E-Health- kadaster) Hulpverlener wiens naam op het A- document verschijnt als aanmelder (verschillende “invullers” mogelijk). 3 type aanmelders: o jeugdhulpaanbieders uit RTJ of NRTJ o jeugdhulpaanbieders buiten toepassingsgebied IJH o diensten erkend als MDT WIE? De contactpersoon-aanmelder CKG CLB CKG

Cliënten kunnen NIET zélf aanmelden Tenzij: o Aantoonbaar vraag gesteld aan hulpverlener o Aantoonbaar dat hulpvraag niet werd beantwoord (niet omwille van tekort in het aanbod) o Er werd initiatief tot bemiddeling genomen o Er is geen procedure lopende bij een gemandateerde voorziening WIE? De contactpersoon-aanmelder

Opdrachten en verwachtingen t.a.v. contactpersoon-aanmelder  FASE 1: Voor de aanmelding  FASE 2: Aanmelding bij de TP (A-document)  FASE 3: Na de aanmelding en in afwachting van NRTH  FASE 4: Na opstart NRTH  FASE 5: Vraag naar hernieuwde jeugdhulpregie of herindicatiestelling

Fase 1: voor de aanmelding 1)Signalen zien, alert zijn voor signalen 2)Signalen bespreekbaar maken bij de betrokken partijen o De cliënt: Kobe, Ine en papa o Team (objectiveren, ondersteuning, afspraken) 3) Situatie inschatten o Signalen inventariseren o Objectiveren - gebruik instrumenten: signaallijst POS, vlaggensysteem, signs of safety,….

4) Aanwezige krachten en hulpbronnen netwerk cliëntsysteem 5) Andere (betrokken) jeugdhulpaanbieders (brede instap, probleemgebonden, buiten IJH) o Ifv objectivering o Ifv afspraken over wie wat doet (cliëntoverleg en bemiddeling als ondersteuning) o Ifv zoeken naar gepaste ondersteuning en eventuele doorverwijzing Stappen: niet chronologisch, maar wel allen van belang (ook als verantwoording naar de TP of GV) Fase 1: voor de aanmelding

Fase 2: aanmelden bij de TP: Wanneer? De gewenste hulp is NRT Nood aan meer intensieve en ingrijpende hulp Aantonen/verantwoorden genomen stappen fase 1 A-document: o Op zoek gegaan naar ondersteuning en aanwezige krachten binnen eigen netwerk cliënt o Op zoek naar gepaste hulp binnen RTH

Fase 2: Aanmelden bij de TP: rol C-A Algemeen: Aanspreekfiguur voor betrokken partijen Coördinatie van de opmaak van het A-document Contact houden met de cliënt tijdens periode van behandeling aanvraag Antwoorden op bijkomende vragen De cliënt bijstaan in rechtstreekse contacten met het team indicatiestelling en het team jeugdhulpregie Positie van ‘best geïnformeerde’ – zowel t.a.v. cliënt als t.a.v. de toegangspoort Wordt steeds (eerst) geïnformeerd door de toegangspoort Inhoud en intensiteit van de acties zijn afhankelijk van cliënt tot cliënt

Fase 3: na aanmelding en in afwachting van NRTH Hulpcoordinatie en aanspreekfiguur voor alle betrokken partijen Instaan voor hulpcoördinatie is niet hetzelfde als zelf de hulp aanbieden: o opstart van RTH o verwijzen waar nodig o lopende hulpverlening verder zetten (evt. via cliëntoverleg) bij crisissituaties: aanmelden bij het meldpunt crisis bij verontrustende situaties – maatschappelijke noodzaak: via consultfunctie of aanmelding bij een gemandateerde voorziening bij noodsituaties: melding bij politie en parket bij conflict: bemiddeling aanvragen

Fase 4: na opstart NRTH Rol toegangspoort, CLB (contactpersoon-aanmelder) en CKG stopt. Hulpverlener van NRTH-voorziening wordt contactpersoon- aanmelder. Moet actief geïnitieerd worden (Insisto) Pleegzorgdienst wordt contactpersoon-aanmelder

Vraag naar hernieuwde jeugdhulpregie, is een vraag: o naar verlenging van de lopende hulpverlening o naar dezelfde hulpverlening, maar bij een andere hulpaanbieder o naar nieuwe hulpverlening, maar in overeenstemming met het ISV Termijn ISV mag nog niet verlopen zijn! (anders: herindicatiestelling) Herindicatiestelling is een nieuwe hulpvraag naar NRTH: o Overgang pleegzorg naar contextbegeleiding o Overgang verblijf naar dagbegeleiding in groep o Overgang contextbegeleiding naar verblijf o … Fase 5: Vraag naar hernieuwde jeugdhulpregie of herindicatiestelling

Gerecht. jeugdhulp Toegangspoort Niet rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp Gemand. voorz. Rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp VK BREDE INSTAP Probleem gebonden hulp Probleem gebonden hulp Indicatiestelling Jeugd hulpregie Jeugd hulpregie OCJ SDJ Jeugd rechter Jeugd rechter Gemeenschaps- instelling CrisisjeugdhulpBemiddelingCliëntoverleg CAP Kobe, Ine en mama IRPC MDT Jeugdhulp buiten toep. gebied IJH MDT Politie CKG CLB pleegzorg

Samenwerken met de gemandateerde voorzieningen Sonja Cindy

De gemandateerde voorzieningen

Verantwoordelijkheid van de gemandateerde voorzieningen Consult: Hulpverleners en voorzieningen ondersteunen in het omgaan met verontrusting (consult) Aanmelding: Onderzoeken of hulp maatschappelijk noodzakelijk is na aanmelding jeugdhulpaanbieder of na kennisgeving parket Desgevallend opvolgen (maatschappelijke noodzaak: casemanagement) Indien nodig verwijzen naar parket

Geen vrijwilligheid mogelijk onderzoek case management triade Uitnodigen cliënt en aanmelder Inschatten maatschappelijke noodzaak Teambeslissing over hulpvoorstel en maatschappelijke noodzaak Interveniërend Observerend Procesvoering bij de gemandateerde voorziening aanmelding Motivatiedocument: Wat zijn de krachten/lasten Wat heb je zelf al gedaan Waarom meld je aan Teambeslissing Cliënt geïnformeerd consult Advies Handvatten aanreiken Parket kennisgeving parket, cliënt of dienstverlener

Maatschappelijke noodzaak “De kwalificatie die na onderzoek door een gemandateerde voorziening aan een verontrustende situatie wordt gegeven en die de noodzaak vastlegt om jeugdhulpverlening in te schakelen.” Verontrusting: geen vrijwilligheid/geen medewerking

Opdracht en verwachtingen tav de aanmelder  FASE 1: Voor de aanmelding  FASE 2: De aanmelding bij de GV  FASE 3: Tijdens het onderzoek door de GV  FASE 4: Na hulpvoorstel en beslissing casemanagement door de GV

Fase 1: voor de aanmelding 1)Signalen zien, alert zijn voor signalen 2)Signalen bespreekbaar maken bij de betrokken partijen o De cliënt: Cindy en mama o Team (objectiveren, ondersteuning, afspraken) 3) Situatie inschatten o Signalen inventariseren o Objectiveren - gebruik instrumenten: signaallijst POS, vlaggensysteem, signs of safety,….

4) Aanwezige krachten en hulpbronnen netwerk cliëntsysteem 5) Andere (betrokken) jeugdhulpaanbieders (brede instap, probleemgebonden, buiten IJH) o Ifv objectivering o Ifv zoeken naar gepaste ondersteuning en eventuele doorverwijzing o Ifv afspraken over wie wat doet (cliëntoverleg en bemiddeling als ondersteuning) Stappen: niet chronologisch, maar wel allen van belang (ook als verantwoording naar de TP of GV) Fase 1: voor de aanmelding

Eventueel aanmelden bij de Intersectorale Toegangspoort voor meer ingrijpende hulp Consult bij Gemandateerde Voorziening Fase 1: voor de aanmelding

Fase 2: aanmelding bij de GV Wanneer: bij blijvende ongerustheid en geen vrijwilligheid Beslissing team (niet bij consult) Cliënt op de hoogte brengen Invullen M-document

Fase 3: tijdens het onderzoek door de GV Aanspreekpunt voor gemandateerde voorziening, bv. voor bijkomende informatie Contact houden met cliënt tijdens onderzoek (kan ondersteund worden door GV) Aanwezigheid op triadegesprek In opvolging van het triadegesprek zelf bieden van hulp of toeleiden naar hulp (miv ITP) Zo mogelijk blijft de GV beroep doen op de betrokken hulpverleners De termijn voor een caseonderzoek is bepaald op 65 werkdagen

Fase 4: Maatschappelijke Noodzaak = Casemanagement Factoren die de mate van aanklampendheid bepalen: Mate van veiligheid Risicofactoren en krachten binnen het gezin Probleeminzicht, motivatie (veranderbereidheid) en verandermogelijkheden van cliënt(systeem) Relatie met hulpverlener Ervaringen/ reacties in het verleden met/op hulpverlening case management Interveniërend Observerend

Observerend Casemanagement Voorwaarden om naar observerend casemanagement te gaan: Voldoende medewerking bij cliëntsysteem Voldoende waarborgen voor ontplooiingskansen en veiligheid van het kind Voldoende waarborgen voor vrijwillig aanvaarde hulp Verantwoordelijkheid blijft bij hulpaanbieder en cliënt case management Interveniërend Observerend

Observerend casemanagement Observerend casemanagement: GV volgt op afstand op, observeert Observatie-overeenkomst: Overeenkomst tussen GV, cliënt, aanmelder / hulpaanbieder De maatschappelijke noodzaak (zorgen en krachten), de verwachtingen en de afspraken worden concreet gemaakt Informatieplicht bij jeugdhulpaanbieder en cliënt case management Interveniërend Observerend

Interveniërend Casemanagement Voorwaarden om naar interveniërend casemanagement te gaan o Onvoldoende waarborgen voor ontplooiingskansen en veiligheid van het kind o Onvoldoende medewerking bij cliëntsysteem o Onvoldoende waarborgen voor vrijwillig aanvaarde hulp Verantwoordelijkheid ligt bij GV o GV neemt over en organiseert zelf de hulpverlening o GV maakt hulpverleningsprogramma op case management Interveniërend Observerend

Inhoud casemanagement Opvolging van hulpuitvoering Waken over maatschappelijke noodzaak Aanspreekbaarheid van GV voor hulpverlener en cliënt Evaluatie, minstens om de 6 maanden, van de maatschappelijke noodzaak tot opvolgen de lopende hulpverlening (bij ICM) case management Interveniërend Observerend

Evaluatie casemanagement Resultaten evaluatie: De GV blijft opvolgen in dezelfde intensiteit De GV blijft opvolgen, maar in een andere intensiteit ICM naar OCM want er zijn voldoende waarborgen voor veiligheid en medewerking OCM naar ICM want de hulpverlening heeft meer nood aan de aanklampende rol van GV De GV kan haar interventie afsluiten Geen hulp meer nodig De cliënt wenst de hulp en er is geen aanklampend optreden nodig Casemanagement wordt in overleg afgesloten case management Interveniërend Observerend

Gerecht. jeugdhulp Toegangspoort Niet rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp Gemand. voorz. Rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp VK BREDE INSTAP Probleem gebonden hulp Probleem gebonden hulp Indicatiestelling Jeugd hulpregie Jeugd hulpregie OCJ SDJ Jeugd rechter Jeugd rechter Gemeenschaps- instelling CrisisjeugdhulpBemiddelingCliëntoverleg CAP CINDY IRPC MDT Jeugdhulp buiten toep. gebied IJH MDT Politie JAC TCK CGG consult aanmelding spoor 2 spoor 1

Ondersteuning en hulpbronnen voor de hulpverlener De gemandateerde voorzieningen De toegangspoort Organisatie en team Krachtgerichte methodieken Samenwerking en expertisedeling … … CrisisjeugdhulpBemiddelingCliëntoverleg