Evolutie van het godsdienstonderwijs Van geloof naar geloofservaring (deductief) – tot de jaren 1960 Van ervaring naar geloof (inductief) – tot de jaren1990 Geloof/ervaring van de leerling laten oplichten (abductief) - vanaf 1990 Het profiel van de godsdienstleerkracht van naderbij bekeken
Van geloof naar geloofservaring (deductief) - tot 1960
Van geloof naar geloofservaring (deductief) – tot 1960 Wat roept dit beeld bij jou op? Welke visie op het godsdienstonderwijs roept deze foto op? Wat is vanuit deze visie een goede godsdienstleerkracht? Welke werkvormen worden hier gebruikt? Wat is het doel van het godsdienstonderwijs?
LEERLING Christen Verdiepen Groeiend inzicht Kerk in de school CHRISTELIJKE TRADITIE Van geloof naar geloofservaring (deductief) – tot de jaren 1960 CHRISTELIJKE TRADITIE Waarheid Letterlijk geloof Kerk als hiërarchie LEERKRACHT ‘Naar beneden brengen’ Doceren Overdracht Catechese
LEERLING CHRISTELIJKE TRADITIE Van geloof naar geloofservaring (deductief) – tot de jaren 1960 CHRISTELIJKE TRADITIE LEERKRACHT
Van geloof naar geloofservaring (deductief) – tot de jaren 1960 Welke sterkten vind je terug in deze visie op het godsdienstonderwijs? Welke zwakten vind je terug in deze visie op het godsdienstonderwijs? Zijn er kansen die deze visie mogelijk maakten? Zijn er bedreigingen die deze visie onmogelijk maakten?
Van geloof naar geloofservaring (deductief) – tot de jaren 1960 Illustreer deze dynamiek aan de hand van de metafoor van de zaaier en de berggids.
Van geloof naar geloofservaring (deductief) – tot de jaren 1960 Illustreer deze dynamiek aan de hand van deze voorstelling van de Emmaüsgangers. Zoek zelf een metafoor die deze visie op het godsdienstonderwijs illustreert.
Van geloof naar geloofservaring (deductief) – tot de jaren 1960 Sluit dit aan bij jouw ervaringen (a) en jouw visie op de godsdienst leerkracht (b)? Waarom is deze manier van werken voorbijgestreefd of is men ervan afgestapt? Welke noden dwongen om op zoek te gaan naar een nieuw model?
Van ervaring naar geloof (inductief) – tot de jaren 1990
Wat roept dit beeld bij jou op? Welke visie op godsdienstonderwijs roept deze foto op? Wat is vanuit deze visie een goede godsdienstleerkracht? Welke werkvormen worden hier gebruikt? Wat is het doel van het godsdienstonderwijs?
TRADITIE Van ervaring naar geloof (inductief) – tot de jaren 1990 CHRISTELIJKE TRADITIE Geloofsbeleving De tekenen van de tijd verstaan De kerk als gemeenschap LEERLING Cultuurchristen Een goed mens zijn De ware mens = de ware christen LEERKRACHT ‘Overheen trekken’ ‘Binnen leiden’ Koppelen Bemiddelaar
TRADITIE Van ervaring naar geloof (inductief) – tot de jaren 1990 CHRISTELIJKE TRADITIE LEERLING LEERKRACHT
Van ervaring naar geloof (inductief) – tot de jaren 1990 Welke sterkten vind je terug in deze visie op het godsdienstonderwijs? Welke zwakten vind je terug in deze visie op het godsdienstonderwijs? Zijn er kansen die deze visie mogelijk maakten? Zijn er bedreigingen die deze visie onmogelijk maakten?
Van ervaring naar geloof (inductief) – tot de jaren 1990 Illustreer deze dynamiek aan de hand van volgende voorstelling van de Emmaüsgangers en de veerman. Zoek zelf een metafoor die deze visie op het godsdienstonderwijs illustreert.
Van ervaring naar geloof (inductief) – tot de jaren 1990 Sluit dit aan bij jouw ervaringen (a) en jouw visie op de godsdienst leerkracht (b)? Waarom is deze manier van werken voorbijgestreefd of is men ervan afgestapt? Waaraan zou een nieuw model moeten beantwoorden?
Christelijk geloof veelzijdig laten oplichten (abductief) - vanaf de jaren 1990
Wat roept dit beeld bij jou op? Welke visie van het godsdienstonderwijs roept deze foto op? Wat is vanuit deze visie een goede godsdienstleerkracht? Welke werkvormen worden hier gebruikt? Wat is het doel van het godsdienstonderwijs?
Binnen het geheel van de schoolvakken die tot de basisvorming behoren, heeft het vak godsdienst een eigen originaliteit en vakmatigheid. De lespraktijk is gericht op de levensbeschouwelijke groei van de leerlingen. De godsdienstleraar tracht daarom te komen tot levensbeschouwelijke communicatie. Zo is de leraar o.a. bedacht op communicatie rond zingeving, geloven en leven, op het ontwikkelen van en het bewust leren omgaan met levensbeschouwelijke vaardigheden. Hij respecteert de levensbeschouwelijke heterogeniteit van de leerlingen. In kritische openheid en waardering voor de wereld - ervaren, begrepen en gewaardeerd als pluraal – spreekt en getuigt de godsdienstleraar vanuit en van zijn christelijk geloof. Als getuige, specialist en moderator tracht hij te komen tot geloofscommunicatie. Hij creëert, waar mogelijk, kansen tot gebed, stilte en bezinning. De taak van de godsdienstleraar vereist permanente vorming op het gebied van spiritualiteit, geloofsdenken en onderwijskundige materies. Bij onderwijsvernieuwingen schakelt hij zich loyaal en gezond kritisch in. Daarbij is het christelijk geloven zijn eerste referentiekader. Functiebeschrijving leraar rooms-katholieke godsdienst in het vrij katholiek gewoon en buitengewoon secundair onderwijs Goedgekeurd door de Erkende Instantie r.-k. godsdienst op 15 april 2004
Binnen het geheel van de schoolvakken die tot de basisvorming behoren, heeft het vak godsdienst een eigen originaliteit en vakmatigheid. De lespraktijk is gericht op de levensbeschouwelijke groei van de leerlingen. De godsdienstleraar tracht daarom te komen tot levensbeschouwelijke communicatie. Zo is de leraar o.a. bedacht op communicatie rond zingeving, geloven en leven, op het ontwikkelen van en het bewust leren omgaan met levensbeschouwelijke vaardigheden. Hij respecteert de levensbeschouwelijke heterogeniteit van de leerlingen. In kritische openheid en waardering voor de wereld - ervaren, begrepen en gewaardeerd als pluraal – spreekt en getuigt de godsdienstleraar vanuit en van zijn christelijk geloof. Als getuige, specialist en moderator tracht hij te komen tot geloofscommunicatie. Hij creëert, waar mogelijk, kansen tot gebed, stilte en bezinning. De taak van de godsdienstleraar vereist permanente vorming op het gebied van spiritualiteit, geloofsdenken en onderwijskundige materies. Bij onderwijsvernieuwingen schakelt hij zich loyaal en gezond kritisch in. Daarbij is het christelijk geloven zijn eerste referentiekader. (Functiebeschrijving leraar rooms-katholieke godsdienst in het vrij katholiek gewoon en buitengewoon secundair onderwijs Goedgekeurd door de Erkende Instantie r.-k. godsdienst op 15 april 2004)
Christelijk geloof veelzijdig laten oplichten (abductief) vanaf 1990 LEERLING KLAS LEERKRACHT Wegvoeren – doorvoeren - invoeren SCHOOL OUDERS PEER GROEP SAMENLEVING
Christelijk geloof veelzijdig laten oplichten (abductief) vanaf 1990 LEERLING KLAS LEERKRACHT Wegvoeren – doorvoeren - invoeren SCHOOL OUDERS PEER GROEP SAMENLEVING
Christelijk geloof veelzijdig laten oplichten (abductief) - vanaf 1990 Wat zeggen onze Vlaamse bisschoppen over het godsdienstonderwijs? iteit/visie/bisschoppen/luysterman.phphttp:// iteit/visie/bisschoppen/luysterman.php iteit/visie/bisschoppen/danneels.phphttp:// iteit/visie/bisschoppen/danneels.php iteit/visie/bisschoppen/de_kesel.phphttp:// iteit/visie/bisschoppen/de_kesel.php iteit/ visie/bisschoppen/hoogmartens.phphttp:// iteit/ visie/bisschoppen/hoogmartens.php
Christelijk geloof veelzijdig laten oplichten (abductief) - vanaf 1990 Welke sterkten vind je terug in deze visie op het godsdienstonderwijs? Welke zwakten vind je terug in deze visie op het godsdienstonderwijs? Zijn er kansen die deze visie mogelijk maken? Zijn er bedreigingen die deze visie onmogelijk maken?
Christelijk geloof veelzijdig laten oplichten (abductief) - vanaf 1990 Illustreer deze dynamiek aan de hand van de metafoor van de exodus en de schaalsprong? Zoek zelf een metafoor die deze visie op het godsdienstonderwijs illustreert.
Christelijk geloof veelzijdig laten oplichten (abductief) - vanaf 1990 Illustreer deze dynamiek aan de hand van deze benadering van de Emmaüsgangers?
Geloof en/of ervaring veelzijdig laten oplichten (abductief) - vanaf 1990 Sluit dit aan bij jouw ervaringen (a) en jouw visie op de godsdienst leerkracht (b)? Waarom kan deze manier van werken teloor gaan? Welke noden kunnen dwingen om op zoek te gaan naar een nieuw model?
Ga ook even kijken bij: geschiedenis-van-het- godsdienstonderwijs.php (Kurt Hansen is godsdienstleerkracht in Limburg) geschiedenis-van-het- godsdienstonderwijs.php actualitteit/dossiers/godsdienstleerkracht/ actualitteit/dossiers/godsdienstleerkracht
Voor wie meer wil lezen Braeckmans Luc [edit.], Tussen uittocht, zingeving en utopie. Beschouwingen bij het schoolvak godsdienst, Leuven: Lannoocampus, 2005, 128pp. (Hfdst. III: D. Pollefeyt, Uittocht en Utopie. Een godsdienstpedagogiek voor een interreligieuze en interlevensbeschouwelijke wereld, p.39-67) dactiek/Pollefeyt3.doc H. van Crombrugge & W.A.J. Meijer (red.), Pedagogiek en traditie, opvoeding en religie, Lannoo, 2004 (Deel III,1: D. Pollefeyt, Het leven doorgeven - Religieuze traditie in de katholieke godsdienstpedagogiek - Ontwikkelingen en toekomstperspectieven, p dactiek/Pollefeyt2.doc dactiek/Pollefeyt2.doc B. Roebben & J. Bulckens, Zin in leven. Godsdienstdidactiek voor het lager onderwijs. Deel 1, Acco Leuven, 2003, p
Reacties en suggesties!? Misschien heb je nog andere ideeën en suggesties? Misschien wil je wel iets delen van jouw ervaring met deze PPT in de context van een les of een gesprek met collega’s? Aarzel niet en laat het ons weten: Met dank aan de input van de collega’s van Onder-uit en de SoE.