invloed van vipassana- mindfulness retraite op intuïtie Eva Lobach en Dick Bierman Marnix van Rossum Nadia van der Spek

Intuïtie Intuïtie = Weten (Rorty, 1967, Vaughan,1979) Intuïtie = Voelen (Dane & Pratt, 2007, Hayashi, 2001) Intuïtie = Het gevoel het te weten (“Feeling of knowing”,) Onze samenvatting: Intuïtie = affectief oordeel zonder rationele afweging Hoe ontstaat dat affectieve oordeel? Intuïtie en Meditatie2

Somatic Marker Hypothese (Damasio, 1994) Feedback op beslissingen gaat gepaard met affectieve, somatische reactie; Affectieve reactie wordt samen met context opgeslagen; In nieuwe, maar vergelijkbare situaties roepen de keuze-alternatieven de affectieve, somatische herinneringen op: de somatic markers; Somatic markers doen je voelen welke keuze juist is: een affectief oordeel. Intuïtie en Meditatie3

Vipassana-Mindfulness meditatie Mindfulness meditatie verscherpt de opmerkzaamheid voor interne en externe signalen – Zoals somatic markers? – Zoals intuïtieve waarneming van coherentie? – Zoals impliciete kennis? Intuïtie en Meditatie4

Onderzoeksopzet Retraitegroep doet 10-daagse vipassana retraite Controlegroep Voor- en nameting Intuïtie en Meditatie5 VoorNa Gevoeligheid voor lichamelijke signalen (interoceptie) Hartslagdetectietaak (60 trials) Hartslagdetectietaak Intuïtieve, holistische waarneming Gestalttaak (30 trials) Gestalttaak Impliciet lerenArtifical Grammartaak (A of B) (6 * blok van 25 trials) Artificial Grammartaak (A of B)

Hartslagdetectietaak Proefpersoon is aangesloten op hartslagmeter; Elke trial 10 tonen; Tonen lopen synchroon met hartslag, of zijn 300 ms vertraagd; Proefpersoon geeft aan of tonen gelijk met hartslag lopen of niet; 60 trials, score is percentage juiste trials. Ca. een derde van de mensen is een ‘hartslagdetector’ (scoort boven kans). Intuïtie en Meditatie6

Gestalttaak Twee verschillende plaatjes verschijnen kort (500 ms) op het scherm; Interstimulusinterval is 3500 ms; Proefpersoon kiest welk plaatje ‘betekenisvol’ is; 30 trials, Gestaltscore is percentage juiste trials. Intuïtie en Meditatie7

Grammartaak In elke trial verschijnt een ‘woord’: O||:=: Een woord bestaat uit zes ‘letters’, opgebouwd uit vier verschillende tekens; Twee verschillende algoritmes bepalen de volgorde van de tekens; Een algoritme wordt aan één toets toegewezen, het andere aan een andere toets; Proefpersoon leert door trial en error welk woord bij welke toets hoort; 6 blokken van 25 trials, leereffectscore is score blok6 – score blok 1; Twee versies (A en B) die uit verschillende tekens bestaan (voor voor- en nameting); In pilot-onderzoek getest of beide taken vergelijkbaar waren en of een (impliciet) leereffect optrad. Intuïtie en Meditatie8

verwachtingen Hartslagdetectietaak Bij retraitegroep, in vergelijking met controlegroep: hartslagdetectiescore na > voor # detectoren na > # detectoren voor Gestalttaak Bij retraitegroep, in vergelijking met controlegroep: Gestalttaakscore na > voor Grammartaak Bij retraitegroep, in vergelijking met controlegroep: Leereffect op grammartaak na > voor Intuïtie en Meditatie9

Resultaten verdeling sekse en leeftijd Intuïtie en Meditatie10 Retraitegroep en controlegroep verschillen niet wat betreft man/vrouw verdeling en gemiddelde leeftijd. Retraite N=29 Controle N=31 Totaal Man81220 Vrouw Leeftijd46,7 (sd=11,1) 44,2 (sd=14,9)

Resultaten voor- en nameting HARTSLAGDETECTIE Retraite (n=22) Controle (n=19) Voor61,361,6 Na59,761,3 Verschil-1,6-0,4 Intuïtie en Meditatie11 HARTSLAGDETECTIE % correct RetraiteControle Voor37,5 (n=24) 33,3 (n=24) Na39,1 (n=23) 42,1 (n=19) Verschil1,68,8 % HARTSLAGDETECTOREN

Resultaten voor- en nameting GESTALTTAAKSCORE Retraite (n=16) Controle (n=23) Voor66,267,6 Na69,772,0 Verschil3,354,42 Intuïtie en Meditatie12 GESTALTTAAKSCORE % correct

Resultaten voor- en nameting GRAMMARTAAK leerscore Retraite (n=24) Controle (n=21) Voor0,330,05 Na0,711,19 Verschil0,381,14 Intuïtie en Meditatie13 GRAMMARTAAK leereffect (blok 6 - blok 1)

Dank voor uw aandacht! VRAGEN??? 14Intuïtie en Meditatie