Vlaams Parlement, Brussel 10 december 2015 Onderzoeksresultaten en beleidsrelevantie

Vlaams Parlement, Brussel 10 december 2015 Een veerkrachtig Vlaanderen t.a.v. immigratie: de rol van aankomstwijken Veerkracht en internationale immigratie Elise Schillebeeckx, Pascal De Decker & Stijn Oosterlynck

Vlaams Parlement, Brussel 10 december 2015 Onderzoeksvraag en hypothese Onderzoeksvraag= Hoe kan de Vlaamse ruimte veerkrachtig worden gemaakt voor de instroom van migranten? Hypothese= De ruimtelijke specialisatie van bepaalde gebieden voor migranten maakt de Vlaamse ruimte veerkrachtig voor externe migratie. 3

Vlaams Parlement, Brussel 10 december 2015 Concept Transitiezone °Chicago School Concentrische zone-model 4 Bron: Burgess, E.W "Residential segregation in American cities." The Annals of the American Academy, CXXXX:

Vlaams Parlement, Brussel 10 december 2015 Concept Transitiezone Zone waar migranten terecht komen = urban zone of transition Deze transitiezone (aankomstzone) vervult dubbele functie: –Toegangspoort –Transitiefunctie (sociale mobiliteit) 5

Vlaams Parlement, Brussel 10 december 2015 Concept Transitiezone Veerkracht in de stedelijke transitiezone gebaseerd op de organisatie van de ruimte: Centrale locatie Goede bereikbaarheid (belang van openbaar vervoer) Kwaliteit, inrichting en gebruik van de publieke ruimte 6

Vlaams Parlement, Brussel 10 december 2015 Concept Transitiezone …en op de lokalisatie van functies Goedkopere huisvesting Informele economie & etnisch ondernemerschap Betaalbare commerciële ruimtes Uitgebreid aanbod voorzieningen (overheid/middenveld) Sociale netwerken en uitwisselen informatie en advies 7

Vlaams Parlement, Brussel 10 december 2015 Onderzoeksaanpak: 3 cases Antwerpen-Noord als meest ideaaltypische aankomstwijk Grootstedelijk Centrale ligging Lange migratiegeschiedenis Vele socio-culturele organisaties en etnische verenigingen Sterke aanwezigheid van gesubsidieerde publieke voorzieningen Residuele huisvestingsmarkt 1/5 van alle migranten in Antwerpen komt aan in Antwerpen-Noord 8

Vlaams Parlement, Brussel 10 december 2015 Onderzoeksaanpak: 3 cases Aalst als aankomstwijk in tweede orde Strategisch gelegen centrumstad Recent sterke diversifiëring van migrantenpopulatie Belangrijke rol aankomststad Brussel Vele socio-culturele organisaties (vnl. gericht op armoedebestrijding) Groot aanbod kleine arbeiderswoningen Taalproblematiek (angst voor verfransing) 9

Vlaams Parlement, Brussel 10 december 2015 Onderzoeksaanpak: 3 cases Liedekerke als suburbane eindbestemming Strategische ligging tov Brussel « goedkoper en rustiger », maar ook « Slaapdorp » Recente instroom migranten Hoge woondichtheid in dorpskern & specificiteit van zijwegen Beperkt aanbod lokale publieke voorzieningen Vooral instroom van migrantengezinnen met kinderen Klassiek suburbanisatiepatroon? 10

Vlaams Parlement, Brussel 10 december 2015 Methodologie Voor elke case 20 tot 30 respondenten Twee groepen: 1.Experten: gemeentepersoneel (RO, Integratie, …), sociaal werkers, beleidsmakers,… 2.Nieuwkomers van vreemde herkomst Combinatie van semi-gestructureerde diepte-interviews en focusgroepen + Experten-focusgroep rond concept « Aankomstwijken » 11

Vlaams Parlement, Brussel 10 december 2015 Resultaten (I) Algemeen: Belang van lokale buurtcentra en buurtwerkingen Belang van (erkenning van) lokale kennis en expertise –Cf. scholen als ‘klokkenluiders’, lokale kennis bij lokale handelaars en verenigingen, etc. Wijken/steden/gemeenten met uitgebreid aanbod voorzieningen (overheid / middenveld) beter uitgerust voor aankomst en transitie mogelijkheden 12

Vlaams Parlement, Brussel 10 december 2015 Resultaten (II) Algemeen: Tendens tot centralisatie van diensten en voorzieningen  wegtrekken van voorzieningen uit de wijken Nood aan ontmoetingsruimte en lokalen voor etnisch- culturele verenigingen en geloofsgeïnspireerde organisaties 13

Vlaams Parlement, Brussel 10 december 2015 Resultaten (III) Meer strikte naleving van regelgeving nefast voor nieuwe initiatieven en overlevingskansen/ opstartkansen van ondernemingen, maar ook voor nieuwe huisvestingsinitiatieven Huisvestingsproblematiek en dilemma van de huisjesmelkers =>Huisjesmelkers aanpakken zonder alternatief? 14

Vlaams Parlement, Brussel 10 december 2015 Resultaten (IV) Maar ook, belang van context en situatie: 15 Aankomst 2de verhuis- beweging Eindbe- stemming

Vlaams Parlement, Brussel 10 december 2015 Resultaten (IV) Maar ook, belang van context en situatie: 16 Aankomst 2de verhuis- beweging Eindbe- stemming

Vlaams Parlement, Brussel 10 december 2015 Resultaten (V)  Niet alle wijken en/of gemeenten vervullen functie van transitiezone  Niet alle wijken en/of gemeenten vergen zelfde aanpak en zelfde mate van voorzieningenniveau 17

Vlaams Parlement, Brussel 10 december 2015 Beleidsaanbevelingen (I) Structureel op agenda plaatsen van aankomstwijken, zowel in groot- als kleinstedelijk gebied Invoer van een regime van specifieke maatregelen die de aankomst- en transitiefunctie ondersteunen = Inzetten op wijkgebonden diensten, scholen en (etnisch)culturele instellingen, zelforganisatie, middenveld, geloofsgeïnspireerde organisaties,… handelsfunctie in de wijk betaalbare, kwalitatieve huisvesting & tewerkstellingsinitiatieven 18

Vlaams Parlement, Brussel 10 december 2015 Beleidsaanbevelingen (II) Investeren in een openbare ruimte in een regelluwe omgeving Participatieprocessen bij ruimtelijk beleid om lokale kennis te ontsluiten Belang van context! –Niet elke case vervult functie van transitiezone 19

Vlaams Parlement, Brussel 10 december 2015 Bedankt voor uw aandacht! Meer info? 20