Gemeentearchief Barneveld

Vraag 1 A.Voorthuizen Vooruit B.Provo C.Eigen Initiatief D.Voorthuizen is het zat Al tientallen jaren bestaat er tussen de inwoners van de dorpen Barneveld en Voorthuizen een zekere rivaliteit, die af en toe dreigt uit te lopen op haat en nijd. In maart 2006 veranderden leden van een actiegroep de naam van station Barneveld–Noord tijdelijk in Voorthuizen-Zuid. Weet u nog hoe deze actiegroep heette?

Vraag 2 De Benelux is in 1944 begonnen als douane unie, onder andere om onderling goederen vrij te kunnen transporteren. Waar sloten de vrienden België, Nederland en Luxemburg deze overeenkomst? A.Londen B.Den Haag C.Luxemburg D.Brussel De vlag van de Benelux

Vraag 3 “Bijzonder merkwaardig acht ik het groot aantal beuken in deze bosschen, daar toch de eik algemeen geacht wordt de meest oorspronkelijke boom dezer landen te zijn en een beuk als later ingevoerd beschouwd wordt” Over welk bos heeft bioloog Frederik W. van Eeden het in januari 1880? A.Het Schaffelaarse Bos B.Het Lunterse Buurtbos C.Het Speulder- en Sprielderbos D.Het Wilbrinkbos

Vraag 4 In 2001 was er grote commotie rond de MKZ crisis in Kootwijkerbroek. Wanneer werd Barneveld eerder getroffen door een uitbraak van MKZ? A.1951 B.1941 C.1931 D.1921

Vraag 5 A.Baron van Nagell B.Burgemeester Joachim Westrik C.Veldwachter Jan de Jager D.Prins Bernhard In het najaar van 1939 werd door het gehele reserve eskadron Huzaren een cross-country gereden rond de Heuveltjes in de omgeving van Voorthuizen. Wie gaat er hier schuil onder het portret van Edmund Blackadder?

Vraag 6 A.Tsaar Peter I (“de Grote”) B.Tsaar Nicolaas II C.Tsaar Ivan IV (“de Verschrikkelijke”) D.Tsaar Alexander II De verhoudingen tussen Nederland en Rusland zijn momenteel nogal koel. Dat was wel eens anders. In de 17 e eeuw bezocht een Russische tsaar “undercover” ons land om te leren van onze kennis en wetenschap, met name scheeps- en stedenbouw. Zo zijn er veel termen in de Russische scheepvaart die rechtstreeks uit het Nederlands afkomstig zijn. Welke tsaar was dit? Vlaggenschip de “Sjtandart”

Vraag 7 A.Britse experts B.Duitse krijgsgevangenen C.Chinese arbeiders D.Belgische boeren Na het einde van de Eerste Wereldoorlog bleven er in de Vlaamse Westhoek vele tonnen al dan niet ontplofte granaten achter. Wie moesten proberen de slagvelden weer schoon te krijgen? Nieuwpoort in puin

Vraag 8 In Barneveld en omgeving staan veel markante gebouwen. Welk gebouw hoort niet in het volgende rijtje thuis?

A. Concertgebouw/Bibliotheek C. Zendgebouw A, Radio Kootwijk B. Huize De Schaffelaar D. Gebouw “Tijsseling”, hoek Jan van Schaffelaarstraat/Langstraat

Vraag 9 Welk land stelde in de 19 e eeuw het metrieke stelsel als eerste verplicht? A.Duitsland B.Frankrijk C.Oostenrijk D.Verenigd Koninkrijk der Nederlanden

Vraag 10 A.Kootwijkerzand B.Pietershof C.Kootwijkerduin D.De Oude Visscher Aan de noordkant van Kootwijk, iets ten zuiden van de spoorlijn, staat een pannenkoekenrestaurant. Het heeft in de loop van de jaren verschillende namen gehad. Welke NIET?

Vraag 11 A.1975 B.1973 C.1971 D.1967 In augustus 1969 werd het inmiddels legendarische popfestival van Woodstock gehouden. Het motto was 3 Days of Peace & Music. In veel landen en plaatsen werden en worden vergelijkbare evenementen gehouden. In Nederland kennen we Pinkpop en Lowlands, dat oorspronkelijk A Flight to Lowlands Paradise heette. Wanneer had de eerste editie van Lowlands plaats?

Vraag 12 A.Kasteel Doorwerth B.Kasteel Amerongen C.Kasteel Middachten D.Kasteel De Haar De Duitse keizer Wilhelm II vroeg en kreeg na de Eerste Wereldoorlog asiel in Nederland. Van 1920 tot zijn dood in 1941 bewoonde hij het Huis Doorn. Daarvóór woonde hij ergens anders. Waar was dat? Keizer Wilhelm II

Vraag 13 A.Molukken B.Java C.Madagascar D.Sumatra Barneveld komt niet alleen in Nederland voor. Toen Nederlanders zich over de wereld gingen verspreiden, exporteerden ze ook de naam Barneveld. In de Verenigde Staten ligt bijvoorbeeld een dorpje Barneveld in Wisconsin en eentje in de staat New York. De Verenigde Oostindische Compagnie stichtte op 21 juni 1608 het Fort Barneveld. Waar stond dit fort? Barneveld, Wisconsin

Vraag 14 Na de Duitse inval in België in augustus 1914 kwam er een enorme stroom vluchtelingen op gang richting Nederland. Onder de vluchtelingen bevonden zich ook zogenoemde “oorlogsvrijwilligers”, mannen die zich bij de geallieerde legers wilden aansluiten. Er ontstond een levendige smokkelhandel tussen het vrije Nederland en het bezette België. Wat deden de Duitsers om de grens onder controle te krijgen? A.Ze bouwden een muur langs de hele grens B.Ze legden langs de hele grens loopgraven aan C.Ze zetten langs de hele grens om de 50 meter wachtposten neer D.Ze bouwden een elektrische versperring langs de hele grens

Vraag 15 Bij welk dorp is deze foto gemaakt? A.De GlindB. Kootwijkerbroek C. TerschuurD. Garderen

Vraag 16 Vandaag de dag heeft iedereen, van peuter tot grijsaard, overal en altijd een mobiele telefoon bij zich. Telefooncellen zijn helemaal verdwenen uit het Nederlandse straatbeeld. De laatste in de gemeente Barneveld stonden op het Raadhuisplein, het Smidsplein en aan de Hoofdstraat. In welk jaar kwam hieraan een einde? A.2001 B.2004 C.2009 D.2012

Vraag 17 Ook in deze jubileumaflevering van onze geschiedenisquiz weer een door velen geliefde dialectvraag: Wat betekent volgens het Barnevelds woordenboek het woord “kwieste”? A.Ruziën, kibbelen B.Handwerken C.Een vergeten perensoort D.Onkruid wieden

Vraag 18 Wat waren de Aprilstellingen? A. De 95 stellingen waarin Maarten Luther zijn aanklacht tegen de katholieke kerk formuleerde in 1517 B. De oproep van Vladimir Lenin in 1917 om in Rusland het bolsjewisme in te voeren C. Het protestantse protest in 1853 tegen de herinvoering van de bisschoppelijke hiërarchie in Nederland D. Het partijprogramma waarmee de PPR in 1971 deelnam aan de verkiezingen

Vraag 19 A B C.1 miljoen D.1,5 miljoen In 1914 telde Nederland zo’n 6 miljoen inwoners. Vanaf augustus, toen de Duitse legers België binnentrokken, kwam er een stroom Belgische vluchtelingen Nederland binnen. Ook in Barneveld werden Belgen opgevangen. Hoeveel Belgische vluchtelingen werden er in de Eerste Wereldoorlog opgevangen in Nederland?

Vraag 20 Op 18 juni 1900 werden in Barneveld de vlaggen uitgestoken. Welke gebeurtenis van 85 jaar eerder werd daarmee herdacht? A.De vereniging van Noord- en Zuid-Nederland B.De oprichting van de Duitse Bond C.De inauguratie van koning Willem I D.De Slag bij Waterloo

Vraag 21 Het thema van deze Maand van de Geschiedenis is “Vriend & Vijand”. Een sportvraag mag dus niet ontbreken. Voetbal is namelijk oorlog, volgens “generaal” Rinus Michels. Dat bleek ook tijdens de finale van het WK1978, toen zich binnen de krijtlijnen een ware veldslag ontwikkelde. Bij een stand van 1-1 schoot Rob Rensenbrink in de 89 e minuut op de paal, iets waar hij tot op de dag van vandaag aan wordt herinnerd. De wedstrijd eindigde na verlenging in 3-1 voor het gastland Argentinië. Wat was overigens de bijnaam van Rob Rensenbrink? A.Het Slangenmens B.The Karate Kid C.De Paling D.Brink

Vraag 22 Waarom stonden op 31 juli 1963 honderden vrachtwagens met boter en koffie in het Nederlandse dorpje Elten? A.Smokkelaars zagen hun kans schoon, omdat de marechaussee op oefening was in Scandinavië B.Demonstranten blokkeerden de export naar Duitsland vanwege de vrijlating van Duitse oorlogsmisdadigers C.Op 1 augustus zou Elten weer Duits worden; de handelaren konden zo hoge invoerrechten omzeilen D.De vrachtwagens waren door de douane in beslag genomen, nadat er dioxine in de boter was geconstateerd

Welk lid van het Koninklijk Huis staat bekend als de “Held van Waterloo”? Vraag 23 A. Prins Alexander B. Koning Willem II C. Prins Frederik D. Koning Willem I

Vraag 24 Op 28 juni 1914 werden Franz Ferdinand van Oostenrijk en zijn echtgenote Sophie in Sarajevo doodgeschoten door Gavrilo Princip. Dat was de aanleiding tot de Eerste Wereldoorlog. A.Glock B.FN (Fabrique Nationale) C.Beretta D.Colt Wat was overigens het merk van het pistool waarmee de aanslag werd gepleegd?

Vraag 25 In 1784 werd in Barneveld het Proveniers- en Armenhuis gesticht, later bekend als het Gasthuis. Een proveniershuis was een wooncomplex waar bewoners zich voor een éénmalig bedrag inkochten en vervolgens levenslang 'gratis' kost en inwoning genoten. Een provenier of kostkoper was meestal een man, voor vrouwen waren er hofjes. De kostkoper beschikte over één kleine kamer of woonde op een zaal, waarbij hij de beschikking had over een bedstee. Welke predikant nam in Barneveld hiertoe het initiatief? A.Daniël Broedelet B.Ahasuerus van den Berg C.Willem van Vloten D.Jacobus Mensinga

Vraag 26 Piraten droegen vroeger vaak een ooglapje. Waarom was dat? A.Om een lege oogkas te verbergen B.Om hun vijand schrik aan te jagen C.Om minder bang te zijn voor diepte D.Om in het donker beter te kunnen zien

Vraag 27 A.1876 B.1898 C.1902 D.1937 In Barneveld-Zuid wordt hard gewerkt aan de voltooiing van een nieuw spoorstation. De architectuur van het gebouw heeft wel iets weg van die van de grote boog in de Parijse wijk La Défense. En dat mág onderhand ook wel want de wachtruimten bij de twee andere Barneveldse stations zijn niet meer dan gestapelde containers en een doos met ruiten. Ooit kende het dorp een sfeervol en fraai stationsgebouw. Plannen tot herbouw zullen waarschijnlijk niet worden verwezenlijkt. Wanneer werd de spoorverbinding tussen Ede en Barneveld eigenlijk in gebruik gesteld?

Vraag 28 Hoe heette het huis op deze foto? A.De Glindhorst B.De Briellaard C.Buitenlust D.Hof van Callenbroeck

Vraag 29 De Eerste Wereldoorlog eindigde met een wapenstilstand om 11 uur op de 11 e dag van de 11 e maand in De strijdende partijen kwamen van over de hele wereld…wáár was het dan 11 uur op het moment dat de wapenstilstand van kracht werd? A.Londen B.Moskou C.New York D.Parijs De wapenstilstand werd ondertekend in een treinwagon

Vraag 30 In het gerechtelijk archief van Barneveld bevindt zich een brief uit 1796, gericht aan S. Voskuil, “Rigter des Ampts Barneveld”. De schrijver vertelt dat hij onderweg naar Barneveld een man tegenkwam die zich onbehoorlijk gedroeg en die hij meerdere malen waarschuwde: Hem andermaal waarschouwende zeide ik hem, dat inval de Municipaliteit van Barneveld zulks ontwaar werd Het nooit goed met hem zoude afloopen, vermits dezelve dan genootzaakt waaren om volgens s’Landschaps Placaat tegens dusdane oproerigheden geëmaneerd te handelen. De man in kwestie was Hendrik Cornelissen van Voorthuijsen, die wij nog wel vaker tegenkomen in de gerechtelijke stukken. Wat zou hij hebben misdaan?

A.Hij maakte grappen over Napoleon Bonaparte B.Hij liet in het openbaar zijn broek zakken C.Hij had oranje bloemen op zijn hoed en riep “Oranje boven” D.Hij beschimpte luidkeels de Maire (burgemeester) van Barne veld

De Barneveldse Geschiedenisquiz 2014 werd samengesteld en georganiseerd door het Gemeentearchief Barneveld