Hoogwaterbeschermingsprogramma 2017-2022 Aftrapbijeenkomst Hoogwaterbeschermingsprogramma 2017-2022 Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015

Dagprogramma 12:00 – 12:30 uur Inloop met lunch 12:30 – 13:45 uur Plenaire bijeenkomst Terugblik programma 2016-2021 Uitgangspunten programma 2017-2022 Anticiperen op de nieuwe norm in projecten Samen op weg naar de 4e toetsing Programmeren irt LRT-4 13:50 – 14:10 uur 1e ronde tafelgesprekken 14:15 – 14:35 uur 2e ronde tafelgesprekken 14:40 – 15:00 uur 3e ronde tafelgesprekken 15:00 – 15:15 uur Wrap up 15:15 – 16:00 uur Netwerken en napraten bij de borrel Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015

Update areaaloverzicht Programmeerproces Aanmeldingen Nieuw areaal Mutaties Ingangstoets Controle op ILT- bestand Update areaaloverzicht Conceptprogramma Prioriteren Programmeren Consultatie Ramingen Planning Knippen/ samenvoegen Programma Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015

Programma 2016-2021 Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015

Concept programmavoorstel obv aanmeldingen Urgentie leidend principe Bevriezen ( robuust en stabiel programmeren) Opknippen/ samenvoegen (areaaloverzicht 2016 2017) Programma RWS Kunstwerken pilot Vrijval HWBP-2 Vervroegde verkenningen (1816) Geen discontinuïteiten Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015

Programmavoorstel obv consultatie Opvallende mutaties (m.n. WSRL & WGS  M€200 eruit) Projecten opknippen/ samenvoegen Kasritme aanpassen tot maximaal toegestaan bedrag (40 mln. p.j.) Voorgestelde versnelling van project 06B niet voorfinancieren, maar programmeren. Zo valt realisatiefase binnen de planperiode. Een aantal projecten vervroegen (op basis van urgentie), waardoor realisatiefase binnen de planperiode valt. Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015

Programma 2016-2021 Schaalsprong van 2015  2016: 2015-2021 2016-2022 Aantal projecten binnen programma 62 69 Totale som binnen planperiode (in M€) 600 1163 Aantal realisatieprojecten 20 29 Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015

Samenhang nieuwe normen en HWBP Programma: voorbereiden op nieuwe instroom obv nieuwe normen Projecten: nu al rekening mee houden, instrumenten beschikbaar Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015

Nieuwe normen bij programmering (II) - Eindbeeld (na 2023) Faalkansen per traject zijn bekend Prioritering van trajecten obv afstand tot de norm Overgangsfase (2017-2023) Gebruik VNK2 als indicator voor nieuwe toetsingen: Inmiddels wel landelijk dekkend Veel minder C-keringen (groot deel verliest primaire status; LRT3 nog eenmalig gefinancierd uit HWBP) Gevoeligheidsanalyse op P16-21: effecten en keuzeopties P17-22 (september 2016) omzetten naar nieuwe systematiek: Herschikking huidige opgave in licht nieuwe normering (niet-bevroren projecten) Voorbereiding instroom nieuwe afkeuringen vanaf 2018/2019 Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015

Effect op programma 2017-2022 Top 100 LRT3 Consequenties huidig areaal 5 bevroren projecten dalen sterk: Mastenbroek (2x), Kampen, Werkendam en Holwerd (wel uitvoeren) Top 100 LRT3 (≈50 projecten bevroren in P16-21) 13 niet bevroren projecten dalen sterk (dus wisselen) Anticiperen op LRT4 areaal 25 nieuwe projecten komen in Top 100 (dus wisselen) Na 4e toetsing: 6 trajecten zullen erg prioritair zijn, waarbinnen nu nog niks is afgekeurd Ook enkele trajecten met flinke toename (bv. 600m > 18 km (reservering?) Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015

Programma 2017-2022 Uitgangspunten Programmeren op basis van urgentie Herprioriteren middels overeengekomen methode Bevriezen 2017 en 2018 Beschikbare financiële middelen bekend in juli Vervroegde verkenningen Discussiepunten C-keringen Vrijval HWBP-2 Instroom LRT-4 areaal KOSWAT op nieuwe norm? Criteria voor terugbetalen (drie categorieën) Koppelstukken Aansluitstukken Nieuwe projecten Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015

Planning programma 2017-2022 Uitvraag 2017-2022 22 mei 2015 Inleverdatum 5 juni 2015 Uitvraag deel 2 22 juni 2015 Inleverdatum 6 juli 2015 Prioriteringslijst in stuurgroep 21 september 2015 Redeneerlijn in stuurgroep 21 september 2015 Concept programmavoorstel in stuurgroep 2 december 2015 Start consultatie n.n.t.b. Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015

Nieuwe normen in HWBP projecten Kenrick Heijn Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015

Samenhang nieuwe normen en HWBP Programma: voorbereiden op nieuwe instroom o.b.v. nieuwe normen Projecten: nu al rekening mee houden, instrumenten beschikbaar

Ontwerpproces verkenningsfase Legenda Groen = Proces verkenningsfase Blauw = interactie nieuwe normering en kennis met het proces Aanleiding: afkeurde dijkvakken “Veiligheidsprobleem Veiligheidsanalyse Omgevingsanalyse Meekoppelkansen, waarden en functies Veiligheidsopgave Input beleid, nieuwe kennis, nieuwe normen uitgangspunten inhoud (techniek) en proces Versterkingsopgave = scope inclusief visie en uitgangspunten (PvE) Mogelijke Oplossingsrichtingen A B C D E F G H Zeef 1: afwegen en beoordelen op dominante beoordelingscriteria Zeef 1 Van n naar x Kansrijke oplossingen GEA Nieuwe kennis en WTI/OI/POV, ontwikkelingen omgeving en ervaring uit projecten Reflectie: alles overziende, kloppen de uitgangspunten van inhoud en proces? Zeef 2: afwegen en beoordelen op alle beoordelingscriteria Zeef 2 Van x naar 1 VKA E ontwerpproces verkenningsfase - 2 juni 2015

Ontwerpproces verkenningsfase Legenda Groen = Ontwerpproces verkenningsfase Blauw = interactie nieuwe normering en kennis met het ontwerpproces Fasering verkenning Aanleiding: afkeurde dijkvakken “Veiligheidsprobleem Veiligheidsanalyse Omgevingsanalyse Start Meekoppelkansen, waarden en functies Veiligheidsopgave Input beleid, nieuwe kennis, nieuwe normen uitgangspunten inhoud (techniek) en proces Versterkingsopgave = scope inclusief visie en uitgangspunten (PvE) PvA Mogelijke Oplossingsrichtingen A B C D E F G H Vervroegde verkenning Analyse Zeef 1 Van n naar x Zeef 1: afwegen en beoordelen op dominante beoordelingscriteria Kansrijke oplossingen GEA Nieuwe kennis en WTI/OI/POV, ontwikkelingen omgeving en ervaring uit projecten Reflectie: alles overziende, kloppen de uitgangspunten van inhoud en proces? Beoordeling Zeef 2 Van x naar 1 Zeef 2: afwegen en beoordelen op alle beoordelingscriteria VKA E Besluitvorming ontwerpproces verkenningsfase - 2 juni 2015

(Technische) Scopebepaling Basis afgekeurde dijkvakken 3e toetsronde (2006-2011) Input nieuw beleid o.a.: nieuwe normen, evt. meenemen van tussenvakken en/of aansluitvakken (rest)levensduur (LCC), vervolg op het deltaprogramma (voorkeursstrategie), effecten van maatregelen uit Ruimte voor de Rivier, voorlanden.   Input nieuwe kennis o.a.: WTI 2017 en/of het WTI 2023: belastingen en sterkte (bv. piping, golfoverslag, macrostabiliteit, reststerkte, tijd en ruimtelijke afhankelijkheid van belastingen, tijdsafhankelijkheid processen en heterogeniteit ondergrond) Vanuit POV’n worden ook nieuwe kennis, technieken en maatregelen ontwikkeld.  Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015

Anticiperen nieuwe normering Nu al aan de slag met dijkstrekkingen die naar verwachting in de volgende toetsronde (LRT-4) worden afgekeurd: in lopende projecten door het meenemen van tussen en/of aansluitvakken nieuwe projecten Motivatie: doelmatigheid, urgentie, maatschappelijk draagvlak, meekoppelkansen,….. Stuurgroep HWBP: Ja, mogelijk maken anticiperen Eerst zelf financieren op eigen risico Financieringsregeling aanpassen, terugbetaling mogelijk na 2017 Opstellen richtinggevende criteria zoals: urgentie, rechtmatigheid, doelmatigheid en omvang Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015

Dijkverbetering Gorinchem – Waardenburg Totale tracélengte: 23 km Verbeteropgave (3e toetsronde): 14 km Afgekeurd op: Hoogte, Piping en Macrostabiliteit Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015 19

Ontwerpproces verkenningsfase waterkeren Hydraulische ontwerprvw Veiligheid en gebruik Bestuurlijk proces en proces met omgeving Ontwerp waterkering VO-DO-UO techniek Ontwerprvw vanuit andere functies Ontwerpen is een creatief en iteratief proces ambitie eisen wet- en regelgeving Kosten (€) Aanleg, beheer en onderhoud lcc Ontwerp moet worden geverifiëerd (getoetst) voor alle functies : waterkeren / infrastructuur / wonen / etc. alle toestanden : in bedrijf / in onderhoud / calamiteit alle fasen : voor de bouw / tijdens de bouw / na de bouw ontwerpproces verkenningsfase - 2 juni 2015

Ontwerpproces verkenningsfase waterkeren Hydraulische ontwerprvw Veiligheid en gebruik Bestuurlijk proces en proces met omgeving Ontwerp waterkering VO-DO-UO techniek Ontwerprvw vanuit andere functies OI2014 ambitie eisen wet- en regelgeving Kosten (€) Aanleg, beheer en onderhoud lcc Ontwerp moet worden geverifiëerd (getoetst) voor alle functies : waterkeren / infrastructuur / wonen / etc. alle toestanden : in bedrijf / in onderhoud / calamiteit alle fasen : voor de bouw / tijdens de bouw / na de bouw einde levensduur ontwerpproces verkenningsfase - 2 juni 2015

Ontwerpinstrumentarium (OI2014) Overstromingskanseis per traject Faalkanseis per mechanisme per doorsnede Voorlopige veiligheidsfactoren Voorlopige ontwerpbelasting in Hydra modellen Ontwerpen per doorsnede beperkte set hydraulische randvoorwaarden (alleen voor projecten gestart in 2014 en 2015) volgende update OI2014 (v3) in juli 2015 vanuit de veiligheidsnorm inhoudelijke handvatten voor de dimensionering van een doorsnede van een kering. bevat startwaarden voor de eerste analyses in de verkenningsfase Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015

Overstromingskansbenadering Vigerende norm (overschrijdingskans = maatgevende waterstand): een kering moet hoog en sterk genoeg zijn bij een maatgevende belasting Nieuwe norm (overstromingskans): kering breekt theoretisch door bij normgetal (afkeurgrens) Nieuwe veiligheidscriteria UGT (uiterste grenstoestand) vs BGT (bruikbaarheids grenstoestand) Faalkansbegroting Lengte-effecten Expliciet meenemen onzekerheden Hydraulische belastingen en sterkte Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015 23

Ontwerpuitgangspunten Ontwerpen is het maken van keuzen Het vaststellen van uitgangspunten is een cyclisch proces. In het ontwerpproces worden van grof naar fijn voortdurend keuzes gemaakt OI2014 en andere ontwerpleidraden geven startwaarden voor uitgangspunten Overstromingskansen biedt kansen! Ruimte voor maatwerk en locatiespecifieke omstandigheden Meer keuzevrijheid in ontwerpproces Zelf ontwerpcriteria vaststellen Betekent: meer (ontwerp) verantwoordelijkheid keringbeheerder Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015

Werkwijze bepaling uitgangspunten Stel een lijst op met uitgangspunten, en vul deze met startwaarden en geef daarbij de bandbreedte aan (onder- en bovengrens) Gebruik hiervoor Ontwerpleidraden, TR, OI2014, WTI, uitkomsten uit POV’n Een “snelkookpan” sessie met experts is een goede werkvorm om te helpen deze processtappen effectief en efficiënt te doorlopen Gevoeligheids- analyses geven inzicht Is het uitgangspunt significant / maatgevend voor resultaat analyse? ja nee Is er voldoende informatie en kennis aanwezig om uitgangspunt te bepalen? Startwaarde kan worden gebruikt, uitgangspunt niet wijzigen Verzamel kennis en/of informatie ja nee Bepaal uitgangspunt en de daarbij behorende consequenties en risico’s Maak hierbij eventueel gebruik van experts (o.a. KPR) Sheet over proces om tot uitgangspunten te komen Zijn de consequenties en risico’s aanvaardbaar? nee ja Stel eventuele beheermaatregelen op en vast Vaststellen uitgangspunten

Ervaringen tot nu toe Gezamenlijke expertsessies technische uitgangspunten werken goed, o.a.: NZV: Eemshaven-Delfzijl Groot Salland: Veiligheidsopgave Zwolle, Mastenbroek, Genemuiden-Hasselt V&V: Apeldoorns Kanaal Faalkansbegroting (geldt voor een dijktraject!) Faalcriteria (UGT <-> BGT), o.a. overslagdebiet Eisen waterveiligheid i.r.t. eisen vanuit beheer/onderhoud Wel of niet “ongedraineerd” rekenen Hoeveelheid onderzoek/analyses Robuustheid / onzekerheden Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015

Kennis en ervaring in ontwikkeling WTI/OI nog in ontwikkeling Weinig ervaring met de risicobenadering, specifiek voor projecten: faalkansbegroting en nieuwe faalcriteria Introductie van veel nieuwe (nog in ontwikkeling zijnde) kennis Veel kennis vanuit de theorie, nog geen praktijkervaring Spanning op theorie en praktijktoepassing Bundelen van schaarse kennis: Per project (gezamenlijk) afleiden van technische uitgangspunten Betrekken Kennisplatform Risicobenadering, WVL/Deltares en HWBP Delen van kennis via vakdagen en opleidingsprogramma Combineren kennis voor toetsen en ontwerpen Opgedane kennis en ervaringen gezamenlijk delen (vanuit invalshoeken Overheid, kennis en Markt) Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015

Vervolg OI2014 Belastingen (WTI) OI2014 OI2014v3 Sterktecriteria ULS (WTI) Grondslagen Praktijkcases(projecten) OI2018 Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015

Rombout Jongejans & Simone Boogaard Samenwerken Rombout Jongejans & Simone Boogaard Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015

Ontwikkeling in het toetsen Toetsen ligt vast in de wet Overtromingskans Nieuw instrumentarium Complexer dan bij de derde (en verlengde derde) toets Gegevenshuishouding op orde Digitaal Bewerkbaar Urgentie bekend? Realiseren de beheerders de urgentie van de toetsing, en de omvang? Zijn er voldoende opgeleide medewerkers? Weet de directie en bestuur dat de gegevens op orde moeten zijn. Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015

Een gedeelde verantwoordelijkheid voor de watersector Autonomie waterschap Sectorale rol ontstaat door veranderingen Zorgplicht Transparant toetsen HWBP Rol ILT Toetsing eigen verantwoordelijkheid beheerder. Als een waterschap achterblijft dan heeft de hele sector gefaald. Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015

Staan we gesteld? Nog onbekend WTI Maak vertaalslag naar eigen waterschap Qua inhoud Ook omvang uren of budgetten Stuur bij toenemende kennis bij Werk met kentallen (inschatting tijd per 100km dijk) op basis van ervaring? Vergelijk gelijksoortig Onbekend hoeveel werk is het? En hoe gecompliceerd is het? Zorg vast dat de gegevens op orde komen. Op basis van de proeftoets verwachtingen bijstellen. Vergelijk gelijksoortig, dus vergelijk geen zeedijk met rivierdijk. Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015

Hoe houden we het werkbaar? - Opdracht vanuit de Unie: Welke samenwerkingsmogelijkheden zijn er bij de komende eerste toetsing overstromingsrisico? Voor- en nadelen van de verschillende scenario's Hoe houden we het werkbaar? Welke vereenvoudiging is mogelijk? Kan de markt ons helpen? Hoe ligt de sectorale urgentie beleving? Rombout aan de slag. Welke samenwerkingsmogelijkheden, toetsteam? Kenniscentrum? Scenario’s, bijv. VNK urgente niets toestaan, prioriteren op urgentie. Hoe houden we het werkbaar, qua omvang. Hoe ligt de sectorale urgentie beleving. Wat betekent het voor de hele sector? Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015

- Nadenken over: De komende jaren Met wie wil je graag samenwerken? Wat staat over eerste toetsing overstromingsrisico in het concept WBP? Hoe is dat door vertaald naar een Meerjaren Planning? Wat staat er straks in de begroting (formatie en budgetten)? Welk beeld heb je van de markt? Met wie wil je graag samenwerken? Hou directie en Secretaris directeur op de hoogte (eerder urgentie budget en voortgang dan inhoud) Hoe heb je het geborgd in je eigen organisatie. Directie en bestuur niet inhoudelijk, maar overhalen bestaansrecht waterschappen. Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015

Samenwerken Mooie uitdaging van de waterschapstaak: Droge Voeten Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015

Drie groepsgesprekken Tafel I Evaluatie 2016-2021 Tafel II Criteria anticiperen op de nieuwe normering (mogelijk LRT4 areaal)voor tussenstukken en aansluitstukken Tafel III Toetsen en programmeren irt LRT-4, stip op de horizon Hoogwaterbeschermingsprogramma | 15 juni 2015