Bureau Social Return Groningen ontzorgt Stadswerk 25 maart
Social return: begripsbepaling 2 “Buying Social”
Social Return Social return is het opnemen van sociale voorwaarden, eisen en wensen in een inkoop- of aanbestedingstraject. Leveranciers kunnen op deze manier een bijdrage leveren aan de werkgelegenheid of een andere bijdrage die maatschappelijk rendement oplevert. Social Return wordt momenteel vooral toegepast in het kader van inkoop door de overheid 3
Social Return | voor… 4 Uitkeringsgerechtigden UWV (WW, Wajong, WAO, WIA, Ziektewet) Gemeenten (WWB, Participatiewet, IOAW en IOAZ) Mensen met SW indicatie Begeleid werken/ Garantiebanen Uitbesteden van productie aan SW Detachering Leerlingen VMBO, VSO, MBO, HBO-WO
Social Return | inhoud 5 Opnemen sociale voorwaarden en eisen in inkoop- en aanbestedingstrajecten van de opdrachtgever Verplichting is (veelal) gekapitaliseerd percentage 2% of 5% Verschil: Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen is vrijblijvend Social Return is verplichtend (contractuele verbintenis) Sociale investering vanuit leveranciers is breed: 1. (Directe) arbeidstoeleiding 2. Werkervaring en/of opleiding 3. Competentieontwikkeling en certificering
Vormen van Social Return Menukaart Bureau Social Return Groningen 6
Bureau Social Return ontzorgt In de Aanbestedingsfase -Aanbestedende partijen: Analyse aanbesteding en markt -2 % of 5 % van de opdrachtwaarde -Gegunde partijen: Social Return vanuit de meest passende aansluiting 7
Bureau Social Return ontzorgt 8
9
10
11 BEREN OP DE SROI WEG?
SROI: Verdringing of Marktwerking Louis Polstra
SROI, Verdringing of Marktwerking, 25 maart 2015 Situatieschets onderkant arbeidsmarkt Verdringing, wat is dat? SROI en verdringing Oorzaak van verdringing
SROI, Verdringing of Marktwerking, 25 maart 2015 Bijstand Per inwoners Rotterdam103 Amsterdam79 Groningen79 Den Haag78 Utrecht48 Bron: CBS.nl
SROI, Verdringing of Marktwerking, 25 maart 2015 Wajong Bron: CBS.nl
SROI, Verdringing of Marktwerking, 25 maart 2015 Bijstand, Wajong & WW Bron: CBS.nl
Sw-bedrijfGemeentenJaarverslag 2012 IederzGroningen 1283 WedekaStadskanaal, Veendam, Vlagtwedde, Menterwolde Borger-Odoorn 1992 SynergonBellingwedde, Pekela Oldambt 1221 UW ReïntegratieUtrecht Omvang sw-bedrijven SROI, Verdringing of Marktwerking, 25 maart 2015
Sw-bedrijfGemeentenJaarverslag 2012 IederzGroningen 1283 WedekaStadskanaal, Veendam, Vlagtwedde, Menterwolde Borger-Odoorn 1992 SynergonBellingwedde, Pekela Oldambt 1221 UW ReïntegratieUtrecht 1151 Omvang sw-bedrijven SROI, Verdringing of Marktwerking, 25 maart 2015
Vraag onderkant arbeidsmarkt ‘ Op basis van deze schatting zie je, dat er de komende jaren ruim baanopeningen per jaar op elementair en lager niveau op de arbeidsmarkt in Noord-Nederland komen. Dit is dus de vijver waarin de kandidaten aan de onderkant van de arbeidsmarkt moeten vissen om aan het werk te komen. ‘ Bron: Gardenier, J. D., A. Anna Weijer, H. van Rijn, A. Edzes (2012) Factsheet kengetallen doelgroepen onderkant arbeidsmarkt. Groningen: CAB, p. 19 SROI, Verdringing of Marktwerking, 25 maart 2015
Aanbod onderkant arbeidsmarkt Samen ongeveer personen Bron: Gardenier, J. D., A. Anna Weijer, H. van Rijn, A. Edzes (2012) Factsheet kengetallen doelgroepen onderkant arbeidsmarkt. Groningen: CAB SROI, Verdringing of Marktwerking, 25 maart 2015
Mismatch < 6 md>= 6 mndvacatures Productiemedewerkers Hulpkrachten horeca en verzorging Chauffeurs Interieurverzorger Verzorgend personeel Bovendien slechts vervangingsvraag en geen toename van vraag. En grootste werkgevers zijn non-profit en deze moeten zwaar bezuinigen SROI, Verdringing of Marktwerking, 25 maart 2015
Verdringing Verdringing: ‘vacatures worden vervuld door andere groepen dan de groep die deze banen gewoonlijk bezet.’ bron: Andriessen & Brouwer 2014 Social return en Verdringing. Hoofddorp: TNO Roept suggestie dat je ergens recht op hebt, dat je aanspraak kan maken op een plek op de arbeidsmarkt Concurreren: wedijveren, meedingen, rivaliseren SROI, Verdringing of Marktwerking, 25 maart 2015
Conclusie TNO rapport Verdringing komt voor. ‘Leerlingen die vanuit werkloosheid gaan leren en werken kunnen leerlingen verdringen voor wie dat niet geldt Bron: Andriessen e.a., 2012; Andriessen & Brouwer, pag. 3. Maar voorbeelden lijken op soms reeds bestaande praktijken, los van SROI. SROI, Verdringing of Marktwerking, 25 maart 2015
Voorbeeld Minder kansen voor baantransitie jongere werkenden = verdringing SROI, Verdringing of Marktwerking, 25 maart 2015
Verdringing door minimumloon Leeftijd%Per MaandPer Uur 23 jaar en ouder100 € 1.501,80 € 8,66 22 jaar85 € 1.276,55 € 7,36 21 jaar72,5 € 1.088,80 € 6,28 20 jaar61,5 € 923,60 € 5,33 19 jaar52,5 € 788,45 € 4,55 18 jaar45,5 € 683,30 € 3,94 17 jaar39,5 € 593,20 € 3,42 16 jaar34,5 € 518,10 € 2,99 15 jaar30 € 450,55 € 2,60 SROI, Verdringing of Marktwerking, 25 maart 2015
Arbeidsmigratie SROI, Verdringing of Marktwerking, 25 maart 2015
Minimumloon en open grenzen BulgarijeNederlandRoemeniëPolen SROI, Verdringing of Marktwerking, 25 maart 2015 € 1500 Nog geen € 250Nog geen € 500
Verdringing laagopgeleiden SROI, Verdringing of Marktwerking, 25 maart 2015
Verdringing? 31
Verdringing? SROI, Verdringing of Marktwerking, 25 maart 2015
Verdringing? Stelling: a)Laagopgeleiden worden verdrongen door hoogopgeleiden b)Laagopgeleiden verliezen concurrentieslag van hoogopgeleiden c)Hoogopgeleiden worden geweerd op de arbeidsmarkt voor banen laagopgeleiden A en B = marktwerking C = discriminatie / uitsluiting van de arbeidsmarkt en verstoring marktwerking SROI, Verdringing of Marktwerking, 25 maart 2015
Rapport: De effecten van werkende studenten op de Groningse arbeidsmarkt, CAB onderzoek (2004) - Studenten vervullen twaalf procent van het totaal aantal banen in Groningen. - Ruim 2400 fte's, kunnen vanwege de lage opleidingseisen in principe ook door laag opgeleide werklozen worden vervuld. - Werkgevers kiezen voor studenten, omdat ze communicatiever, flexibeler en makkelijker 'te krijgen' zijn. Verdrongen door studenten SROI, Verdringing of Marktwerking, 25 maart 2015
Bevoorrechting ouderen SROI, Verdringing of Marktwerking, 25 maart 2015
Rol overheid Overheid reguleert om zwakkeren te beschermen tegen harde economische wetten van de arbeidsmarkt. Interventies in de arbeidsmarkt met verschillende instrumenten, o.a.: minimumloon, subsidie, compensatie, matching, job carving, SROI. Elk instrument kent zijn eigen vorm van verdringing c.q bevoorrechting van de ene groep t.o.v. de andere. Voor de overheid is het dus een verdelingsvraagstuk SROI, Verdringing of Marktwerking, 25 maart 2015
Werkgevers -Wel subsidies en compensatie -Wel leerwerkplekken en werkervaringsplaatsen -Geen verplicht quotum participatiebanen & SROI -Laatste raakt bedrijfsvoering en is aantasting autonomie. ‘Daarvoor ben ik geen ondernemer geworden’. -Het gaat dus niet om verdringing! SROI, Verdringing of Marktwerking, 25 maart 2015
Tegelijkertijd: alles is verdringing In een diensteneconomie is elk menselijk handelen vercommercialiseerd. Er is niks te bedenken of er is een markt voor: zelfs voor een gezellig kopje thee. 38
Bedankt Dr. L. Polstra Lector Arbeidsparticipatie Kenniscentrum Arbeid
Contactgegevens