Studiedag I.C.F. als Werk-Zorg-taal? 29 april – 10 mei ‘16 Het gebruik van I.C.F. in diverse sectoren en contexten. of op zoek naar een taal voor arbeid en participatie op maat! Bart Marichal Directeur volwassenenwerking O.C. Sint-Idesbal Voorzitter commissie W2 VWV 1

1. Arbeid en geluk/ levenstevredenheid 2. Recht op arbeid 3. Decreet Werk- & zorgtrajecten (Decreet W2) 4. International Classification of Functioning (I.C.F.) Inhoud

Quality of Life: kunst van het geluk of beter nog: levenstevredenheid Arbeid als essentieel levensdomein voor alle dimensies Q of L 1. Arbeid en geluk/ levenstevredenheid

Warm pleidooi voor arbeid in de ruime zin van het woord: back to the history “Arbeid is het verrichten van bezigheden die nut hebben voor diegene die de arbeid verricht, voor zijn of haar naaste omgeving en/of voor de maatschappij als geheel.”(MOK, 1994) 2 belangrijke continuüms met meer en meer mengvormen: Formeel – informeel (niet geregistreerd door overheden) Betaald – onbetaald Mengvormen: vrijwilligerswerk (met of zonder vergoedingen), PWA-statuut, arbeidszorg, progressieve tewerkstelling, … Nieuwe mengvormen: deeleconomie, LETS, … 1. Arbeid en geluk/ levenstevredenheid

Overzicht deeleconomie in Vlaanderen (2014, Plan C, vzw Vlaams Transitienetwerk voor Duurzaam Materialenbeheer) 1. Arbeid en geluk/ levenstevredenheid

Kwaliteit van arbeid: actieve jobs: model van Karasek: Stressrisico’s minimaliseren Leermogelijkheden maximaliseren Regelmogelijkheden en regelvereisten 1. Arbeid en geluk/ tevredenheid

Grondwet België (1831; 1994) Art. 23. Ieder heeft het recht een menswaardig leven te leiden. Daartoe waarborgen de wet, het decreet of de in artikel 134 bedoelde regel, rekening houdend met de overeenkomstige plichten, de economische, sociale en culturele rechten, waarvan ze de voorwaarden voor de uitoefening bepalen. Die rechten omvatten inzonderheid: 1° het recht op arbeid en op de vrije keuze van beroepsarbeid in het raam van een algemeen werkgelegenheidsbeleid dat onder meer gericht is op: het waarborgen van een zo hoog en stabiel mogelijk werkgelegenheidspeil, het recht op billijke arbeidsvoorwaarden en een billijke beloning, als mede het recht op informatie, overleg en collectief onderhandelen; 2° het recht op sociale zekerheid, bescherming van de gezondheid en sociale, geneeskundige en juridische bijstand; 3° het recht op een behoorlijke huisvesting; 4° het recht op de bescherming van een gezond leefmilieu; 5° het recht op culturele en maatschappelijke ontplooiing. 2. Recht op arbeid

MondiaalUniversele rechten van de mens (V.N.1948) EuropeesEuropees verdrag voor de rechten van de mens (1950) België - FederaalGrondwet o.a. sociale grondrechten (1831, 1994) VlaanderenVlaamse Gemeenschap Staatshervorming 2 (1980): o.a. tewerkstelling, gezondheidszorg, sociale bijstand) Staatshervorming 3 (1988): o.a. onderwijs Staatshervorming 6 (2011): o.a. arbeidsmarkt Arbeid Decreet evenredige participatie (2002) Decreet VDAB (1984, 2004) Decreten beschutte werkplaatsen, sociale werkplaatsen, maatwerk, lokale diensteneconomie Zorg Decreten diverse welzijnssectoren (inclusief aspect dagbesteding) Arbeid & zorg Decreet Werk- en zorgtrajeecten (2014)

3.1. Wat? Werk- en zorgtrajecten voor wie? betaalde beroepsarbeid tijdelijk niet mogelijk is door één of meer belemmeringen van medische, mentale, psychische, psychiatrische of sociale aard 3. Decreet Werk- & zorgtrajecten (W2)

3.2. Participatieladder 3. Decreet Werk- & zorgtrajecten (W2)

3.3. Sleutels verdere uitvoering? Screening en inschatting van het participatieniveau (niet enkel diploma, aantal jaren werkloosheid, leeftijd, …) Casemanagement: Casemanager zorg: mandatering Casemanager werk: VDAB met één of meerdere werkactoren/ mandatering Werk- & zorgtrajecten: Activeringstrajecten Traject maatschappelijke oriëntatie Regionale intersectorale netwerken (werk-zorg) Mandatering organisaties (erkenning, subsidiëring of gunning, …) Financiering: screening, casemanagement, trajecten (cf. TAZ, DAZ, …) 3. Decreet Werk- & zorgtrajecten (W2)

3.4. Verdere aanpak (Vlaams Welzijnsverbond – Zorgnet) Prioriteit: Operationeel maken decreet (cf. sleutels) Financiering werk- & zorgtrajecten (trede 4) en arbeidszorg (trede 3) Bovendien: nood aan extra financiering trede 5 (sociale economie: maatwerkbedrijven & lokale diensteneconomie) Nood aan samenwerking tussen min. 3 ministers (Muyters, Homans, Vandeurzen) Ronde tafel Arbeidszorg 3. Decreet Werk- & zorgtrajecten (W2)

4.1. Werkzoekenden I.C.F. als indiceringsinstrument I.C.F. als taal 4.2. Schoolgaanden I.C.F. als indiceringsinstrument I.C.F. als taal 4. International Classification of Functioning (I.C.F.)

4.1. Werkzoekenden: I.C.F. als indicering 4. International Classification of Functioning (I.C.F.) Trede 6: betaald werk Taxshift ‘16 Trede 5: betaald werk met ondersteuning Doelgroepen beleid: doelgroepcriteria Huidige maatregelen: premie 50+, activa, V.O.P. Nieuw decreet doelgroepenbeleid voor werkgevers 4 april ‘16 Sectorale maatregelen: criteria doelgroepen Decreet collectief maatwerk (‘13, uitvoering 1/4/’15) automatische rechten (BTOM) of I.C.F.: door VDAB, GTB 2016: OCMW: adviserend Schorsing decreet ’16: Beschutte werkplaatsen: nog geen overgangsregeling Sociale werkplaatsen: voorstel in overleg met VDAB, departement W&SE (onder voorbehoud): 3 vroegere criteria (5 jaar inactiviteit, diploma, fysieke of psychische of sociale beperkingen en moeilijkheden) I.C.F.: voorlopige regeling: voldoen aan 8 van de 43 indicatoren (waaronder 5 jaar inactiviteit en diploma) Decreet Lokale Diensteneconomie (‘13, uitvoering 1/4/’15): I.C.F. door VDAB, GTB 2016: OCMW: adviserend

4.1. Werkzoekenden: I.C.F. als indicering 4. International Classification of Functioning (I.C.F.) TredeIndicering Trede 4: activerende trajecten Intensief werkplekleren (vroeger: werkervaring) inschattingslijst (inschatting afstand arbeidsmarkt van 1 à 2 jaar) TAT/ TAZ/ TAZ bis: screening VDAB I.C.F. – verslag als eindverslag (i.p.v. M.E.A.) DAZ (stopzetting 31/12/’15) Trede 3: arbeidsmatige activiteiten WERK (AZ-maatwerk, DAZ): VDAB/GTB: gespecialiseerde screening I.C.F.: nog niet als indiceringsinstrument – ev. I.C.F.-verslag wel als basis (cf. eindverslag TAZ) ZORG: VAPH: Tot 31/3/’16: PEC-ticket dagondersteuning (arbeidszorg/ vrijetijdszorg vanaf 1/4/’16: nieuwe toeleidingsprocedures ondersteuningsplan + inschaling zorgzwaarte GGZ: diagnose (G.G.Z., P.A.A.Z.; P.Z., revalidatiecentra, …) OCMW: eigen criteria/ adviserende indicering I.C.F. vanaf 2016

4.2. werkzoekenden: I.C.F. als taal 2. International Classification of Functioning (I.C.F.) Tredevoorbeelden Trede 6: betaald werk Trede 5: betaald werk met ondersteuning Decreet doelgroepenbeleid: I.C.F. als basis tot ontwikkeling POP Decreet maatwerk: I.C.F. als basis tot ontwikkeling POP Decreet LDE: I.C.F. als basis tot ontwikkeling POP Trede 4: activerende trajecten Intensief werkplekleren: I.C.F. als basis tot ontwikkeling PAP TAT/ TAZ/ TAZ bis: I.C.F. als basis! DAZ (stopzetting 31/12/’15) Trede 3: arbeidsmatige activiteiten Arbeidszorg: I.C.F. als basis tot ontwikkeling zorgplannen of POP

4.2. Schoolgaanden: I.C.F. als indicering Decreet leerlingen specifieke onderwijsbehoeften (2014) Zorgcontinuüm in leerlingenbegeleiding Gebruik vernieuwde diagnostische protocollen en I.C.F. in C.L.B.’n (zie: 4. International Classification of Functioning (I.C.F.)

4.2. Schoolgaanden: I.C.F. als taal Duaal leren en werken (2015) Conceptnota duaal leren bis (V.R. juli ‘15) ‘15-’16: ESF-oproep duaal leren ’16-’17: 6 proeftuinen ‘scholen op de werkplek’ (gewoon én buitengewoon onderwijs (groenaanleg en - beheer) I.C.F. als instrument: inschatting afstand arbeidsmarkt als basis ontwikkeling leertraject 4. International Classification of Functioning (I.C.F.)

Als je binnen een jaar wil oogsten, zaai dan graankorrels. Als je over 10 jaar je investering wil zien, plant dan bomen. Als je levenslang vruchten wil plukken, ontwikkel dan mensen en laat ze groeien. Lao Tse Bedankt voor jullie engagement!