Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

Presentatie over: "Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid"— Transcript van de presentatie:

1 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid
Deel 2 Arbeidsrecht Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

2 Inhoud In dit hoofdstuk worden een aantal andere beschermingswetten in verband met de reglementering van de arbeid besproken Arbeidsreglementenwetgeving Arbeidswet Feestdagenwet Loonbeschermingswet Uitzendarbeidswet Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

3 1. Het arbeidsreglement Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

4 Het arbeidsreglement Wat is een arbeidsreglement?
Schriftelijke uiteenzetting van de arbeidsvoorwaarden in de onderneming Bepalingen van het arbeidsreglement maken deel uit van de arbeidsovereenkomst Bepalen samen de rechten en plichten van werkgever en werknemer Wettelijk geregeld in de wet van 8 april 1965 Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

5 Het arbeidsreglement Vorm en inhoud Taalvereiste
Opgesteld in de taal van de streek, hetzij de verschillende landstalen, zodat alle tewerkgestelde werknemers het kunnen verstaan In het arbeidsreglement moeten vermeld worden Verplichte vermeldingen volgens de arbeidsreglementenwet zelf Verplichte vermeldingen volgens andere wetten en besluiten Vrije bepalingen Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

6 Het arbeidsreglement Verplichte bepalingen De arbeidstijdregeling
Voor alle werknemers De aanvang en het einde van de gewone arbeidsdag, het tijdstip en de duur van de rusttijden, de dagen van regelmatige onderbreking van de arbeid en de betaalde feestdagen Indien er opeenvolgende ploegen zijn Bovenstaande vermeldingen per afzonderlijke ploeg plus de wijze waarop ploegen elkaar afwisselen Vermeldingen inzake eventuele flexibele of deeltijdse arbeidsduurregelingen Rekening houden met de dwingende bepalingen van de arbeidswet Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

7 Het arbeidsreglement De arbeid en het loon
Voor alle werknemers: de wijze van meting en controle van de arbeid in functie van het loon Worden zij per uur, per stuk, per prestatie betaald? Is er een prikklok en wat zijn de regels voor het prikken? Tevens moet de wijze, tijdstip en plaats van betaling van het loon vermeld worden Hierbij moeten de dwingende bepalingen van de loonbeschermingswet gevolgd worden Het loon zelf moet niet vermeld worden Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

8 Het arbeidsreglement Het einde van de overeenkomst
Voor zover de wet hierover zelf niets bepaald heeft, worden de opzegtermijnen vermeld Vb.: de korte opzegtermijn volgens artikel 60 WAO voor werklieden Ook de dringende redenen voor ontslag moeten vermeld worden Rechters zijn echter niet gebonden door deze vermeldingen, zij oordelen met andere woorden autonoom over het dringend karakter van de ontslagredenen Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

9 Het arbeidsreglement Rechten en plichten van het toezichthoudend personeel Welke functies? Welke hiërarchie? Straffen, boeten en verhaalprocedure Veiligheid en eerste hulp bij ongevallen Het medisch getuigschrift bij ziekte Medische tussenkomst bij arbeidsongevallen Organen van medezeggenschap en de syndicale afvaardiging Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

10 Het arbeidsreglement Jaarlijkse vakantie en betaalde feestdagen
Inspectiediensten Leveringen die aan de werknemer gedaan worden mits inhouding op het loon Volgens de bepalingen van de loonbeschermingswet Onthaal en aanpassing van de werknemers Alle van toepassing zijnde cao’s Elektronische arbeidsovereenkomst en andere sociale documenten Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

11 Het arbeidsreglement Verplichte bepalingen volgens andere wetten en besluiten Andere wetten en besluiten Specifieke afwijkingen Vrije bepalingen Mogen niet in strijd zijn met wettelijke bepalingen Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

12 Het arbeidsreglement Opstellen en wijzigen van het arbeidsreglement
Ondernemingen met een OR Ondernemingen zonder OR Uitzonderingen (wijzigingen zonder procedure) Bekendmaking van het arbeidsreglement Bericht Raadpleging Overhandiging Inspectie Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

13 2. Arbeidsduur Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

14 Arbeidsduur Arbeidsduur is in de arbeidswet heel complex geregeld
Is opgebouwd rond een reeks basisprincipes Begrenzing van het aantal uren dat een individuele werknemer mag werken Maximumgrenzen en regels over pauzes en rusttijden Verbod op Nachtarbeid Zondagsarbeid Arbeid op feestdagen Bijzondere regels voor sommige categorieën van werknemers Jeugdige werknemers Zwangere vrouwen Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

15 Arbeidsduur Toepassingsgebied Algemeen principe Uitsluitingen
Zeer ruim toepassingsgbied voor de arbeidswet Iedereen die arbeid verricht in een band van ondergeschiktheid, en iedereen die mensen tewerkstelt via een ondergeschikt verband Uitsluitingen Overheid Huisarbeiders Familieondernemingen Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

16 Arbeidsduur Artsen, veeartsen, tandartsen, specialisten en de studenten-stagiairs voor deze beroepen Varend personeel in de visserij Handelsvertegenwoordigers Dienstboden Varend personeel in de luchtvaart Bij KB aangewezen leidinggevend of vertrouwenspersoneel Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

17 Arbeidsduur Begrip arbeidsduur
Arbeidsduur = de tijd dat het personeel ter beschikking staat van de werkgever, dus ook: Verplaatsingstijd tussen twee werkplaatsen Vorming of opleiding in functie van het werk Wachten op klanten Met arbeidsprestaties worden gelijkgesteld: Mandaat als werknemersafgevaardigde Betaald educatief verlof Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

18 Arbeidsduur Minimale grenzen per werkperiode: 3-urenregel
Elke werkperiode moet minstens 3 uur duren Afwijkingen (bij KB of via cao) mogelijk Sanctie bij overtreding: geen loonwaarborg Minimale grenzen per week: 1/3-regel Art. 11bis arbeidswet: wekelijkse arbeidsduur voor deeltijdse werknemer moet minstens 1/3 van de voltijdse wekelijkse arbeidsduur zijn Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

19 Arbeidsduur Minimumlimiet bij nachtarbeid
Afwijkingen mogelijk (via KB of cao of bij arbeidscontracten van minder dan één week) Sanctie bij overtreding: loonwaarborg tot 1/3 grens Minimumlimiet bij nachtarbeid Nachtarbeid = arbeidsregeling die gewoonlijk prestaties voorziet tussen 20 uur en 6 uur Principieel verbod op nachtarbeid, maar zeer veel uitzonderingen op dit verbod Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

20 Arbeidsduur Dagelijks werkrooster van werknemer die gewoonlijk nachtprestaties levert moet per dag evenveel uren bevatten als de voltijdse werknemers, met een minimum van 6 uren Afwijkingen mogelijk via cao Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

21 Arbeidsduur Pauzetijden tijdens een werkdag Algemeen Uitzonderingen
Men mag zonder onderbreking nooit langer dan 6 uur werken Vanaf 6 uur werken moet er een pauze van minstens 15 minuten zijn Vastleggen van de duurtijd van pauzes Via een cao in de sector of onderneming Via KB indien de werkgever niet onder toepassingsgebied cao-wet valt Suppletoire regeling in arbeidswet: Minstens 15 minuten nadat er 6 uur ononderbroken gewerkt werd Uitzonderingen Bij voorgekomen of dreigend ongeval Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

22 Arbeidsduur Jeugdige werknemers Kinderarbeid
Vanaf 4 uur en 30 minuten ononderbroken arbeid hebben zij recht op een pauze van minstens 30 minuten Is de arbeidstijd 6 uur, dan hebben zij recht op minstens 60 minuten pauze, waarvan minstens 30 minuten ineens genomen moeten worden Bij KB mag hiervan worden afgeweken Kinderarbeid Kinderen tot en met 6 jaar: 30 minuten pauze na 2 uur arbeid Kinderen van 7 tot en met 11 jaar: 30 minuten pauze na 3 uur arbeid Kinderen van 12 tot einde voltijdse leerplicht: 30 minuten pauze na 4 uur arbeid Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

23 Arbeidsduur Rusttijd per etmaal
Meerderjarige werknemers hebben per periode van 24 uur recht op een verplichte rustpauze van minstens 11 opeenvolgende uren tussen het einde en het begin van een werkdag Minderjarige werknemers Minstens 12 uur voor jeugdige werknemers Minstens 14 uur voor kinderen Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

24 Arbeidsduur Rusttijd per week Uitzonderingen
Per periode van 7 dagen moet de rustperiode tussen twee werkdagen gevoegd worden bij de zondagsrust (of de inhaalrust voor werken op zondag) Rustpauze per week is dus = 35 uren Uitzonderingen Werken als gevolg van een dreigend of voorgekomen ongeval in de onderneming of bij derden Dringende arbeid aan machines en materieel in de onderneming of bij derden Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

25 Arbeidsduur Onvoorziene werken
Activiteit is onderverdeeld in verschillende werkperioden Bv. in de horeca, in ziekenhuizen … Ploegenwisseling Opgelet: het is verboden om in twee opeenvolgende ploegen tewerkgesteld te worden Andere gevallen bepaald in een algemeen verbindend verklaarde cao Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

26 Arbeidsduur Maximumgrenzen per dag Maximumgrenzen per week
In principe: arbeidsdag niet langer dan 8 uur per dag Dag = astronomische dag die begint om 0 u en eindigt om 24 uur Deze 8 uren moeten tussen 6 u en 20 u gepresteerd worden (wegens het principieel verbod op nachtarbeid) In bijzondere gevallen wordt deze daglimiet echter opgetrokken Maximumgrenzen per week In principe: wekelijkse arbeidsduur niet langer dan 40 uur per week Week = reeks van 7 opeenvolgende dagen die aanvangt op maandag Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

27 Arbeidsduur Van de 40- naar de 38-urenweek vanaf 1 januari 2003
Tot 31 december 2002 (stimulans via patronale RSZ-vermindering) konden de ondernemingen kiezen op welke wijze deze arbeidsduurvermindering werd doorgevoerd Effectieve vermindering van de wekelijkse arbeidsduur naar 38 uur met behoud van loon (uurloon moet dan verhoogd worden, bv. met 40/38) Ofwel een vermindering tot een gemiddelde van 38 uur via ADV-dagen Per uur boven de 38 uur per week: 6 ADV-dagen In ondernemingen waar voor 1 januari 2003 niets gebeurde, geldt een verplichte wekelijkse arbeidsduur van 38 uur zonder mogelijkheid om langer te werken met ADV-dagen Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

28 Arbeidsduur Structurele afwijkingen op de maximumgrenzen
Afwijking tot 9 uur per dag Indien de arbeidsregeling per week een halve, een hele of meer dan een hele inactiviteitsdag naast de zondag bevat Echter niet mogelijk voor jeugdige werknemers Afwijking wegens verre verplaatsingen Daggrens wordt op 10 uur gebracht als de werknemer niet dagelijks naar huis kan terugkeren Bedoeld wordt: als de werknemer met het openbaar vervoer méér dan 14 uur per dag van huis zou zijn Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

29 Arbeidsduur Ploegenarbeid
Daggrens kan op 11 uur per dag en 50 uur per week gebracht worden Geen recht op overloon als men de arbeidsroosters vastgelegd in het arbeidsreglement volgt Gemiddelde arbeidsduur moet wel binnen een referteperiode nageleefd worden via inhaalrust Indien in de loop van een trimester meer dan 65 meeruren bereikt worden, moet er onmiddellijk inhaalrust gegeven worden Ook ‘s nachts mag er gewerkt worden Voor jeugdige werknemers die ‘s nachts niet mogen werken, worden de grenzen van “nacht” gebracht op 22 uur en 6 uur, of 23 uur en 7 uur bij ploegenarbeid Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

30 Arbeidsduur Werknemers die in opeenvolgende ploegen werken, kunnen op zondag werken als er één keer per week een periode van onderbreking van 24 opeenvolgende uren is waarvan er minstens 18 op de zondag vallen Begrip en voorwaarden om van “ploegenarbeid” te kunnen spreken Er moeten minstens 2 ploegen zijn die ongeveer identiek zijn samengesteld en elkaar opvolgen of slechts beperkt overlappen in de loop van een arbeidsdag op dezelfde arbeidsplaats De ploegen moeten soortgelijke arbeid verrichten Een ploeg bestaat uit minstens 2 werknemers Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

31 Arbeidsduur Continuarbeid
Om technische redenen moet het werk continu, 7 dagen op 7 doorgaan via elkaar opvolgende ploegen Daggrens kan dan op 12 uur gebracht worden, de weekgrens op 50 Werk mag ook ‘s nachts en op zon- en feestdagen verdergezet worden Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

32 Arbeidsduur Werk in sectoren waar de normale grenzen niet kunnen worden toegepast (moet bij KB worden vastgelegd) 11 uur per dag, 50 uur per week Voorbereidend werk of nawerk (aan machines of materieel) dat verricht moet worden buiten de normale productietijd (moet bij KB worden vastgelegd) Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

33 Arbeidsduur Overwerk = onvoorziene afwijkingen van de maximumgrenzen
Werken van vervoer, laden en lossen Arbeidsduur kan naar 11 uur per dag en 50 uur per week gebracht worden Deze werken mogen ook ‘s nachts worden uitgevoerd Rekening houden met EG-verordeningen inzake rij- en rusttijden Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

34 Arbeidsduur Werk waarvan niet precies bepaald kan worden hoe lang het duurt om het uit te voeren Vanwege de aard van het werk Of waarbij de verwerkte stoffen zeer snel kunnen ontaarden Daggrens kan op 11 uur gebracht worden en de weekgrens op 50 uur Buitengewone vermeerdering van het werk Voorafgaande toestemming (van de syndicale delegatie) en informatie (aan de Inspectie der sociale wetten) Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

35 Arbeidsduur Arbeid om het hoofd te bieden aan een voorgekomen of dreigend ongeval Géén dag- of weekgrens Ook ‘s nachts en op zon- en feestdagen toegelaten Door eigen werknemers, of voor rekening van derden Dringende werken aan machines of materieel voor rekening van derden Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

36 Arbeidsduur Arbeid die door een onvoorziene noodzakelijkheid wordt vereist Voorafgaande toestemming van de syndicale delegatie én van de Inspectie der sociale wetten Daggrens kan op 11 uur gebracht worden en de weekgrens op 50 uur Ook ‘s nachts en op zon- en feestdagen toegelaten Balans- en inventariswerken Daggrens 11 uur en weekgrens 50 uur voor maximum 7 dagen per werknemer en per kalenderjaar Ook ‘s nachts toegelaten Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

37 Arbeidsduur Inhaalrust
In de meeste gevallen van toegelaten overschrijding van de dag- en weekgrens moet de overschrijding gepaard gaan met inhaalrust De normale wekelijkse arbeidsduur moet nageleefd worden binnen een referteperiode van 1 trimester Deze referteperiode kan bij cao verlengd worden naar één jaar Inhaalrust moet reëel zijn en mag niet samenvallen met dagen waarop de werknemer om een andere reden toch niet gewerkt zou hebben Inhaalrust moet gepland worden na overleg tussen WG en WN Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

38 Arbeidsduur Loon voor overuren
Overurentoeslag (overloon) is verschuldigd voor uren gepresteerd boven de normale daggrens van 9 uur of de normale weekgrens van 40 uur Indien de weekgrens door een cao verlaagd werd naar effectief 38 uur of lager (dus zonder ADV), geldt deze conventionele weekgrens als grens voor de berekening van het overloon Als de weekgrens naar 38 uur gebracht werd op 1 januari 2003 zonder cao, blijft de grens van 40 uur per week gelden De meeruren tussen 38 en 40 geven dan geen recht op overloon Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

39 Arbeidsduur Bedrag van het overloon Berekening van het aantal overuren
50% van het “gewone” loon 100% voor overuren gepresteerd op zon- of feestdagen Voor werknemers die per maand betaald worden Uurloon = (maandloon x 12/52)/gemiddelde arbeidsduur per week Berekening van het aantal overuren Wekelijkse arbeidsduur: week begint op maandag Als er overuren zijn op basis van de daggrens én op basis van de weekgrens, moet de meest voordelige berekening worden toegepast Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

40 Arbeidsduur Uitbetaling van overloon In 2 etappes
Overurentoeslag (50% of 100%) te betalen met de betaalperiode waarin de overuren gepresteerd werden Gewone loon met de betaalperiode waarin de inhaalrust werd genomen Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

41 Arbeidsduur Verbod van arbeid buiten de arbeidstijden
In beginsel is het verboden om arbeid te doen of te laten verrichten buiten de arbeidstijd die in het arbeidsreglement werd vastgelegd Dit verbod is niet van toepassing: Op werken aan inventarissen en balansen In scheepsherstellings- en -onderhoudsbedrijven Op werken van vervoer, laden en lossen Arbeid om het hoofd te bieden aan een voorgekomen of dreigend ongeval Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

42 Arbeidsduur Dringende arbeid aan machines of materieel of arbeid die door een onvoorziene noodzakelijkheid wordt vereist Voor zover de uitvoering ervan buiten de arbeidsuren noodzakelijk is om een ernstige belemmering van de werking van het bedrijf te voorkomen Wanneer de nodige tijd voor het uitvoeren van het werk niet met zekerheid kan worden vastgesteld of wanneer de aangewende stoffen vatbaar zijn voor snelle ontaarding Buitengewone vermeerdering van het werk Arbeid die door een onvoorziene omstandigheid wordt vereist Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

43 Arbeidsduur Zondagsrust
Algemeen principe: principieel verbod op zondagsarbeid Verbod op zondagsarbeid wordt geacht van openbare orde te zijn Arbeidswet voorziet zelf al een hele reeks werknemers die wel op zondag mogen werken Afwijkingen op het algemene principe Bij KB zijn er heel wat afwijkingen Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

44 Arbeidsduur Inhaalrust voor arbeid op zondag
Wie op zondag werkt, heeft recht op inhaalrust in de loop van de volgende zes dagen Uitzondering: werknemers die ploegenarbeid verrichten Onbetaalde inhaalrust (gewone zondag wordt ook niet betaald) 1 volle dag als er meer dan 4 uur gewerkt werd 1 halve dag als er niet meer dan 4 uur gewerkt werd Halve dag inhaalrust moet vóór of na 13 uur genomen worden en er mag die dag niet langer dan vijf uur gewerkt worden Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

45 3. Betaalde feestdagen Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

46 Betaalde feestdagen Toepassingsgebied Bedoeling van de feestdagenwet
Verbieden van tewerkstelling op bepaalde feestdagen voor iedereen die in dienstverband arbeid verricht Waarborgen van een loon voor die dagen Zeer ruim toepassingsgebied Wet blijft ook van toepassing (onder de in de wet bepaalde voorwaarden) als de arbeidsprestaties reeds beëindigd werden Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

47 Betaalde feestdagen Aantal feestdagen voor voltijdse werknemers
1 januari (Nieuwjaar) Paasmaandag 1 mei Hemelvaartsdag Pinkstermaandag 21 juli 15 augustus 1 november 11 november 25 december (Kerstmis) Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

48 Betaalde feestdagen Aantal feestdagen voor deeltijdse werknemers
Deeltijdse werknemers met een vast uurrooster Enkel recht op loon voor feestdagen die vallen op normale activiteitsdagen Loon = loon volgens voorziene uurrooster Deeltijdse werknemers met variabel uurrooster Recht op loon voor feestdagen die samenvallen met normale activiteitsdagen Ook recht op een gemiddeld loon voor feestdagen die daar niet mee samenvallen Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

49 Betaalde feestdagen Vervangingsdagen
Wanneer een feestdag samenvalt met een zondag of een gewone inactiviteitsdag, moet hij door een gewone activiteitsdag worden vervangen Vervangingsdag krijgt dan karakter van feestdag Indien de vervangingsdag valt op de inactiviteitsdag van een deeltijds werknemer met een vast uurrooster: geen recht op feestdag en loon Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

50 Betaalde feestdagen Bekendmaking van de feestdagen
Vermelding van de data van de feestdagen in het arbeidsreglement Elk jaar moet vóór 15 december een bericht aangeplakt worden met de bepaalde vervangingsdagen en de regels inzake inhaalrust Een kopie van dit bericht moet ook aan het arbeidsreglement worden gehecht Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

51 Betaalde feestdagen Verbod op tewerkstelling tijdens feestdagen
Verboden is: het ter beschikking staan van de werkgever, dus ook wachtdiensten, permanentiediensten enz. Verloren uren mogen ook niet ingehaald worden Arbeidsinspectie moet op de hoogte worden gesteld Binnen de acht dagen na de feestdag waarop toch werd gewerkt En in ieder geval vóór de dag van de inhaalrust Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

52 Betaalde feestdagen Toegelaten tewerkstelling op feestdagen
In die gevallen waar zondagsarbeid toegelaten wordt Jeugdige werknemers mogen op een feestdag slechts uitzonderlijk worden tewerkgesteld Voorgekomen of dreigend ongeval Dringende arbeid aan machines of materieel Een onverwachte noodzaak, en de arbeid kan niet tijdens de week worden verricht Inspectiediensten moeten door de werkgever binnen de 3 werkdagen worden ingelicht Bij KB kunnen andere afwijkingen toegelaten worden Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

53 Betaalde feestdagen Inhaalrust Duur van de inhaalrust
1 volle dag indien 4 uren of meer gewerkt 1 halve dag indien geen 4 uren gewerkt Gewerkte uren voor deeltijdse werknemers Tijdstip van de inhaalrust Binnen de 6 weken tenzij andersluidend KB Vóór of na 13 uur bij halve dagen (max. 5 uur arbeid) Cumulatieverbod met andere vormen van inhaalrust Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

54 Betaalde feestdagen Recht op loon
Loon voor arbeidsprestaties op een feestdag Minstens normale loon Toeslag bij overuren: 100% Bepaling van het normale loon Algemeen Loon omvat alle bedragen in geld en de andere voordelen die eventueel aan de werknemers worden toegekend Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

55 Betaalde feestdagen Bijzondere berekeningen Uurloon Prestatieloon
Aantal uren die op de feestdag normaal zouden worden gewerkt Prestatieloon Gemiddelde van de 2 weken voorafgaand aan de feestdag Loon van die twee weken delen door 10 of 12 (5- of 6-dagenweek) Deeltijdse arbeid Indien variabele uurroosters: gemiddeld loon over de 4 weken voorafgaand aan de feestdag Loon van die 4 weken delen door het aantal dagen dat er in die vier weken in de onderneming werd gewerkt Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

56 Betaalde feestdagen Uitsluiting van het recht op loon voor feestdagen
Werknemer verliest het recht op feestdagenloon bij ongewettigde afwezigheid op de gewone activiteitsdag die de feestdag voorafgaat of volgt Limitatieve lijst van gerechtvaardigde afwezigheden Verwittigingsplicht voor de werknemer Uiterlijk de dag voor de afwezigheid indien mogelijk In de andere gevallen zo snel als mogelijk en ten laatste op de dag van terugkeer in de onderneming Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

57 Betaalde feestdagen Betaalplichtige van het loon voor de feestdag
De werkgever die de werknemer op dat ogenblik in dienst heeft Indien meerdere werkgevers op de feestdag: betaling in verhouding tot de arbeid die voor die werkgevers verricht werd Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

58 Betaalde feestdagen Behoud van het recht op loon tijdens de volgende gevallen van schorsing: Jaarlijkse vakantie Militaire wederoproepingen In de periode van 30 dagen volgend op de aanvang van volgende schorsingsgevallen Ziekte of ongeval Arbeidsongeval of beroepsziekte Moederschapsrust Staking of lock-out Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

59 Betaalde feestdagen In de periode van 14 dagen volgend op de aanvang van: Andere schorsingen uit de WAO Loopbaanonderbreking of -vermindering (cao nr. 77bis) wordt niet opgesomd in de WAO! Of wegens overmacht Bij tijdelijke werkloosheid Onder bepaalde voorwaarden kan de werkgever vrijgesteld worden van de betaling van SZ-bijdragen Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

60 Betaalde feestdagen Behoud van het recht op loon bij het einde van de arbeidsovereenkomst Werkgever moet de feestdagen betalen die vallen binnen de dertig dagen na het stopzetten van de arbeidsprestaties Uitzonderingen Als de tewerkstelling minder dan 15 dagen duurde Geen feestdag te betalen Als de tewerkstelling minstens 15 dagen maar minder dan één maand duurde Slechts één feestdag te betalen voor zover die valt binnen de 14 dagen na het einde van de overeenkomst Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

61 Betaalde feestdagen Als de werknemer zelf de overeenkomst beëindigde zonder dringende reden Als de werkgever de overeenkomst beëindigde omwille van dringende reden Als de werknemer ondertussen een nieuwe werkgever heeft Werknemer moet zelf het feestdagenloon vragen bij zijn vroegere werkgever en eventueel bewijzen dat hij er nog recht op heeft Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

62 4. Loonbescherming Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

63 Loonbescherming Wetgever wil vooral verbieden dat werkgevers de vrijheid van werknemers om naar goeddunken over hun loon te beschikken gaan beperken De loonbeschermingswet schrijft hiervoor een aantal regels voor over onder meer: Wijze van betaling Tijdstip van betaling Plaats van betaling Afrekening en inhoudingen op het loon Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

64 Loonbescherming Wijze van betaling
Loon in geld moet betaald worden “in de in België wettelijk gangbare munteenheid” Is sinds 1 januari 2002 de euro Hetzij van hand tot hand Verplichting om kwitantie te laten ondertekenen Hetzij in giraal geld Postassignatie Circulaire cheque Overschrijving op een bank- of postrekening van de werknemer Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

65 Loonbescherming Betaling in natura
Is enkel geoorloofd “als die wijze van betaling gebruikelijk is of wenselijk wegens de aard van de betrokken bedrijfstak of het betrokken beroep” Voorwaarden Voorafgaandelijke schriftelijke schatting en kennisgeving Beperkt tot 1/5 van het totale brutoloon 2/5 indien huis of appartement ter beschikking gesteld wordt 1/2 voor huispersoneel, huisbewaarders, leerlingen of stagiairs die volledig bij de werkgever inwonen en door hem gevoed worden Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

66 Loonbescherming Beperking van wat naturaloon mag zijn tot:
Leveringen in verband met de persoonlijke behoeften van de werknemer Huisvesting Verwarming en verlichting Genot van grond (enkel voor landarbeiders) Voedsel gebruikt op de plaats waar de arbeid wordt verricht Leveringen in verband met de uitoefening van het beroep Gereedschap, dienst- of werkkleding en het onderhoud ervan, voor zover dit geen verplichting voor de werkgever is Het voor de arbeid nodige materiaal, wanneer dit volgens een overeenkomst of een gebruik normaal ten laste is van de werknemer Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

67 Loonbescherming Tijdstip van betaling
Betaling op vast bepaalde tijdstippen Ten minste tweemaal in de maand Met een tussenpoos van ten hoogste 16 dagen Een van de betalingen moet de definitieve afrekening zijn Uitzonderingen: Het loon voor bedienden Ten minste om de maand Het commissieloon voor handelsvertegenwoordigers Volgens de arbeidsovereenkomstenwet van 3 juli 1978 Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

68 Loonbescherming Het commissieloon voor andere werknemers dan HV
Ten minste om de drie maanden Aandelen in de winst en dergelijke Volledig door de partijen te bepalen Tariefloon, taakloon of akkoordloon Gedeeltelijke of definitieve betaling minstens om de maand Tariefloon = prestatieloon afhankelijk van de uit de resultaten blijkende arbeidsprestatie adhv een vooraf vastgesteld tarief per steeds wederkerende werkzaamheid of aantal werkzaamheden Taakloon = prestatieloon waarbij het loon is uitgedrukt in een totaal bedrag voor een bepaalde hoeveelheid werk Akkoordloon = prestatieloon waarbij het loon is uitgedrukt zoals het taakloon, maar dan voor een hele ploeg werknemers Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

69 Loonbescherming Uitbetaling moet gebeuren op het tijdstip en binnen de termijnen die bij cao (en bij gebrek hieraan: het arbeidsreglement) worden betaald Deze bepalingen mogen echter de datum van uitbetaling niet later vaststellen dan de 7de werkdag na de arbeidsperiode waarop het loon betrekking heeft Als er geen cao of reglement is: uiterlijk op de 4de werkdag Sanctie: van rechtswege intrest vanaf het tijdstip waarop het loon eisbaar is Is de wettelijke interest (4,25% vanaf 1 januari 2012) Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

70 Loonbescherming Plaats van betaling van het loon
Loon moet betaald worden op de plaats waar de arbeid wordt verricht of in de onmiddellijke nabijheid ervan De werknemer moet zich hiervoor niet verplaatsen op een gewone rustdag Behalve voor de daarin tewerkgestelde werknemers mag de uitbetaling in geen geval geschieden: In een kantine, in een lokaal waar dranken, eetwaren of enigerlei waren worden verkocht In vermaakgelegenheden In lokalen palend aan de twee hierboven genoemde plaatsen of in de aanhorigheden daarvan Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

71 Loonbescherming Inhoudingen op het loon
Op het loon van de werknemer mogen alleen in mindering worden gebracht: De inhoudingen volgens de belastingwetgeving, de wetgeving op de sociale zekerheid en de wetgeving of cao betreffende bijkomende voordelen op het gebied van sociale zekerheid De geldboeten, opgelegd volgens het arbeidsreglement De vergoedingen en schadeloosstellingen wegens verbreking van de arbeidsovereenkomst of gebrekkig werk, beschadiging of vernietiging van gereedschappen en materiaal Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

72 Loonbescherming De voorschotten in geld, verstrekt door de werkgever De gestelde borgsom, om het nakomen van de verplichtingen van de werknemer te waarborgen Behoudens de RSZ-bijdragen en de bedrijfsvoorheffing, mag het totaal van de inhoudingen niet meer bedragen dan 1/5 van het loon in geld dat bij elke betaling verschuldigd is 1/5-regel is niet van toepassing bij: Bedrog gepleegd door de werknemer Als de werknemer zelf vrijwillig een einde maakte aan zijn contract Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

73 5. Tijdelijke arbeid en interimarbeid
Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

74 Tijdelijke arbeid en interimarbeid
Begripsomschrijvingen Tijdelijke arbeid = op grond van een arbeidsovereenkomst die tot doel heeft: In de vervanging van een vaste werknemer te voorzien Of te beantwoorden aan een tijdelijke vermeerdering van het werk Of te zorgen voor de uitvoering van een uitzonderlijk werk Of bezoldigde artistieke prestaties te leveren ten bate van een occasionele werkgever of gebruiker Vervanging van een vaste werknemer De tijdelijke vervanging van een werknemer wiens overeenkomst is geschorst Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

75 Tijdelijke arbeid en interimarbeid
De tijdelijke vervanging van een werknemer wiens overeenkomst is beëindigd Tijdelijke vermeerdering van werk Moet niet uitzonderlijk of onverwacht zijn: ook geplande en structurele vermeerderingen van werk vallen onder dit begrip Uitzonderlijk werk Werkzaamheden die niet behoren tot de gewone bedrijvigheden van de onderneming Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

76 Tijdelijke arbeid en interimarbeid
Voorwaarden en modaliteiten ter vervanging Bij de schorsing van de overeenkomst van een vaste werknemer Geen bijzondere procedure voorzien Vervanging kan onmiddellijk doorgaan Bij het einde van de overeenkomst van een vaste werknemer Zware procedures waarbij de syndicale delegatie en/of de Inspectie der sociale wetten betrokken moet worden Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

77 Tijdelijke arbeid en interimarbeid
Bij tijdelijke vermeerdering van werk Zware procedures waarbij de syndicale delegatie en/of de Inspectie der sociale wetten betrokken moet worden Verlengbare termijn van telkens één maand Uitzonderlijk werk Zonder procedures toegelaten, maar voor maximum 3 maanden Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

78 Tijdelijke arbeid en interimarbeid
Arbeidsovereenkomst voor tijdelijk werk Voorwaarden Schriftelijk, en uiterlijk op moment van indiensttreding Reden van de tijdelijke arbeid moet vermeld worden Duur van de overeenkomst moet vermeld worden Proeftijd: 3 werkdagen tenzij anders overeengekomen Sancties Voor de werkgever gelden de voorwaarden van de overeenkomst voor onbepaalde duur De werknemer kan een einde maken aan het contract zonder opzegtermijn binnen de 7 dagen na de aanvang ervan Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

79 Tijdelijke arbeid en interimarbeid
Uitzendarbeid is een driehoeksrelatie Werknemer Arbeidsovereenkomst voor uitzendarbeid Gezagsverhouding Gebruiker Uitzendkantoor Commercieel contract Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

80 Tijdelijke arbeid en interimarbeid
Uitzendarbeid: begripsomschrijving De arbeidsovereenkomst voor uitzendarbeid Uitzendkracht Uitzendbureau Toegelaten tijdelijke arbeid via uitzendarbeid Zoals bij tijdelijke arbeid Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

81 Tijdelijke arbeid en interimarbeid
Uitzendarbeidsovereenkomst: vormvereisten Overeenkomst voor uitzendarbeid is steeds een arbeidsovereenkomst Deze kan worden gesloten Hetzij voor een bepaalde duur Hetzij voor een duidelijk omschreven werk Hetzij voor de vervanging van een vaste werknemer Bestaat eigenlijk uit twee geschreven documenten Een intentiecontract Een interimcontract Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

82 Tijdelijke arbeid en interimarbeid
Het niet tijdig opmaken van een van deze twee documenten doet een arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur ontstaan (met de gebruiker) De werknemer kan dan wel binnen de 7 dagen volgend op de indiensttreding bij de gebruiker zonder meer een einde maken aan de overeenkomst De eerste 3 dagen van de overeenkomst worden als proeftijd beschouwd Tenzij anders afgesproken Bij opeenvolgende weekcontracten kan enkel in het eerste contract gebruik gemaakt worden van de proeftijd Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

83 Tijdelijke arbeid en interimarbeid
Inhoud Wet bepaalt een reeks verplichte vermeldingen Sector-cao van 10 mei 2004 vult deze verplichte vermeldingen nog aan Deze cao bevat ook een model van uitzendcontract Ontbreken van een van deze vermeldingen maakt de arbeidsovereenkomst voor uitzendarbeid ongeldig Uitzendkracht is dan door een gewone overeenkomst van onbepaalde duur verbonden met het uitzendkantoor Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

84 Tijdelijke arbeid en interimarbeid
Gelijk loon Loon van uitzendkracht moet minstens gelijk zijn aan het loon van de vaste werknemers die bij de gebruiker dezelfde functie uitoefenen Loon omvat naast basisloon ook alle voordelen verworven krachtens overeenkomst Gelijkwaardige voordelen Indien in het PC uitzendarbeid bij algemeen verbindend verklaarde cao gelijkwaardige voordelen voorzien worden, mag men afwijken van het principe van gelijk loon Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

85 Tijdelijke arbeid en interimarbeid
Eindejaarspremie Syndicale premie Gewaarborgd loon bij ziekte of ongeval Gedeeltelijke werkloosheid van uitzendkrachten Terugbetaling verplaatsingskosten Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

86 Tijdelijke arbeid en interimarbeid
Voor toepassing van het begrip anciënniteit moet rekening worden gehouden met alle periodes van activiteit bij het uitzendbureau Met de volgende onderbrekingen moet geen rekening worden gehouden Periodes van schorsing met onderwerping aan de sociale zekerheid zonder dat men bij een andere werkgever werkte Periodes van inactiviteit van 1 week of minder Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

87 Tijdelijke arbeid en interimarbeid
Verboden tewerkstelling Principieel verbod om werknemers ter beschikking te stellen van derde gebruikers Verbod is echter uitgehold sinds 1 oktober 2000 Toegelaten tewerkstellingen Mits voorafgaande toestemming inspectiediensten Of indien terbeschikkingstelling gebeurt in het kader van Samenwerking tussen bedrijven van eenzelfde economische en financiële entiteit Kortstondige uitvoering van gespecialiseerde opdrachten die een bijzondere beroepsbekwaamheid vereisen Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid

88 Tijdelijke arbeid en interimarbeid
Geschreven overeenkomst Toestemming Gevolgen voor de werknemer Sociaal recht in Essentie - deel 2 Hoofdstuk 7 Reglementering van de arbeid