Wonen-Vlaanderen Infomoment over woningkwaliteit

Presentatie over: "Wonen-Vlaanderen Infomoment over woningkwaliteit"— Transcript van de presentatie:

1 Wonen-Vlaanderen Infomoment over woningkwaliteit

2 Programma Handboek ‘Woningkwali-teitsbewaking in uw gemeente’
De nieuwe afdeling Woningkwaliteit en het meldpunt Woningkwaliteit in uw provincie Handboek ‘Woningkwali-teitsbewaking in uw gemeente’ Recente wijzigingen regelgeving woningkwaliteit Vooruitblik op de geplande wijzigingen over woningkwaliteit Voorstelling van de Vlaamse Wooninspectie Netwerk-moment

3 De nieuwe afdeling woningkwaliteit en het meldpunt woningkwaliteit

4 Organogram Wonen-Vlaanderen

5 Organogram Wonen-Vlaanderen
4 (nieuwe) afdelingen, met integratie van Toezicht, zij het in een meer onafhankelijke positie Elke afdeling heeft decentrale werking, uitgezonderd Toezicht Deze decentrale diensten blijven eerste aanspreekpunt voor u en de burger In nauwe wisselwerking met de centrale dienst van de afdeling Secretariaat Vlaamse Woonraad Adviezen Belanghebbendenmanagement

6 Organogram afdeling woningkwaliteit

7 1 afdeling Woningkwaliteit – waarom?
Gezamenlijk doel Bewaken van de woningkwaliteit Zorgen voor betaalbare en kwaliteitsvolle woningen

8 Aanpak woningkwaliteit
Via administratieve procedures Ongeschikt- onbewoonbaarverklaring Overbewoondverklaring Inventarisatie + heffing Conformiteitsattest Via strafrechtelijke procedure Herstelvordering Ook constructies niet bestemd voor wonen Sanctionerend optreden t.a.v. verhuurders

9 Samenwerking is niet nieuw
WI opgericht als sluitstuk van de woningkwaliteitsbewaking (2001) Vóór nieuwe organisatiestructuur ook al consequente wisselwerking

10 Afdeling woningkwaliteit
1 meldpunt Woningkwaliteit 1 pool woningcontroleurs

11 Technische pool De woningcontroleurs van Wonen-Vlaanderen en de technici van de Vlaamse Wooninspectie worden ondergebracht in één technische pool. Alle woningcontroleurs zijn na een opleidingstraject inzetbaar voor alle types van onderzoeken.

12 Organogram

13 Het meldpunt woningkwaliteit
Krachtlijnen 1 duidelijk meldpunt/aanspreekpunt per provincie voor al onze partners en klanten externen moeten niet meer zelf kiezen tussen administratieve of strafrechtelijke procedure, meldpunt maakt zelf de keuze in functie van de ernst van de gesignaleerde woningklachten en de prioriteiten van de Wooninspectie

14 Eén meldpunt Woningkwaliteit
Voor de partners in het werkveld is er nog maar één loket voor algemene vragen over woningkwaliteit of verzoeken voor woningonderzoeken: Voor burgers blijft de gemeente uiteraard het eerste aanspreekpunt. Klachten over woningkwaliteit zullen ook door Wonen-Vlaanderen naar het gemeentelijk woonloket worden doorverwezen. Dossiergebonden vragen blijven lopen via de toegewezen dossierbehandelaars (voor reeds bestaande dossiers)

15 Eén meldpunt Woningkwaliteit
Melding verzoek gemeente of IGS uitsluitend aan de hand van meldingsformulier (downloaden op + vervolgens mailen naar meldpunt) dus geen dossiers meer rechtstreeks aan onderzoekers meegeven met inschatting ernst gebreken Vragen en meldingen worden door het meldpunt gedispatcht naar administratieve of strafrechtelijke procedure

16 Eén meldpunt Woningkwaliteit
Alle besluiten O/O, artikel 135 NGW, CA’s, opheffingen besluiten  naar het meldpunt mailen

17 Handboek

18 Indeling van het handboek
6 DELEN: 1. Algemene bepalingen 2. Wat moet u doen rond woningkwaliteit? 3. Wat kunt u doen rond woningkwaliteit? 4. Wat als de administratieve procedures niet volstaan? 5. Regelgeving 6. Modeldocumenten Elk deel kreeg een kleur in het handboek (zie kleur titels)

19 Indeling van het handboek
Handig uitneembare fiches (voor deel 2, 3 en 4) met stapsgewijs overzicht en aandachtspunten

20 Indeling van het handboek
Elk deel heeft eigen kleur en eigen icoon Zowel voor het handboek als de fiches kreeg elk deel zijn eigen kleur en een icoontje (om makkelijk te herkennen welke fiche bij welk deel hoort)

21 Indeling van het handboek
Voorbeeld fiche

22 Indeling van het handboek
Bovenaan de fiche wordt hoofdstuk + aantal fiches voor dit hoofdstuk vermeld

23 1. Algemene bepaling Duiding bij een aantal basisbegrippen:
1.1. Wat is een woning? 1.2. Wat is een ongeschikte/onbewoonbare woning? 1.3. Wat is een onaangepaste/overbewoonde woning? 1.4. Wat is een conformiteitsonderzoek? 1.5. Wat is de administratieve procedure tot ongeschikt- en/of onbewoonbaarverklaring? 1.6. Wat is artikel 135 van de Nieuwe Gemeentewet? 1.7. Wat is de strafrechtelijke procedure?

24 2. Wat moet u doen rond woningkwaliteit?
Taken/verplichtingen van gemeenten inzake woningkwaliteitsbewaking door regelgeving opgelegd volgend uit een expliciete vraag (procedure O/O/O, afgifte CA, opheffing besluit) of een acuut gevaar (procedure NGW) Stapsgewijs uitgelegd (fiches)

25 2. Wat moet u doen rond woningkwaliteit?
Inhoud: 2.1. Het conformiteitsattest uitreiken 2.2. De administratieve procedure ongeschikt- en onbewoonbaarheid toepassen 2.3. De administratieve procedure overbewoning toepassen 2.4. Art. 135 Nieuwe gemeentewet toepassen 2.5. Gevolgen van een besluit 2.6. Tegelijk artikel 15 van de Vlaamse wooncode en artikel 135 Nieuwe Gemeentewet toepassen? 2.7. Een Besluit opheffen

26 3. Wat kunt u doen rond woningkwaliteit?
Proactieve maatregelen om de woningkwaliteit in uw gemeente te verbeteren: Instrumenten voorzien door de Vlaamse decreetgever (gemeentelijke reglementen, recupereren herhuisvestingskosten, recht van voorkoop,…) Goede praktijkvoorbeelden

27 3. Wat kunt u doen rond woningkwaliteit?
Inhoud: 3.1. Structureel samenwerken en helder communiceren 3.2. Conformiteitsonderzoeken uitvoeren 3.3. Herhuisvesting structureel organiseren 3.4. Een gemeentelijk woningkwaliteitsreglement uitwerken 3.5. Het sociaal beheersrecht toepassen 3.6. Het recht van voorkoop uitoefenen 3.7. Vrijstelling van adviesverplichting vragen

28 4. Wat als de administratieve procedures niet volstaan?
Strafrechtelijke procedure van de Vlaamse wooninspectie: Prioriteiten van de Vlaamse wooninspectie Verloop van de strafrechtelijke procedure Specifiek aandacht voor de rol die uw gemeente kan vervullen in de strafrechtelijke procedure

29 5. Regelgeving Overzicht van de : Basisregelgeving
Relevante regelgeving Recent gewijzigde regelgeving Opgelet! De regelgeving evolueert. Voor de meest actuele stand van zaken raadpleegt u best

30 Overzicht van beschikbare documenten waarnaar het handboek verwijst
6. Modeldocumenten Overzicht van beschikbare documenten waarnaar het handboek verwijst In de tekst van het handboek wordt verwezen naar het modeldocument (met nr.). Het complete overzicht staat op het einde van het handboek (deel 6) en op de website.

31 6. Modeldocumenten Modeldocumenten zijn niet aan handboek toegevoegd maar via docnr. te downloaden van de website Er werd voor geopteerd om modeldocumenten niet aan de papieren versie van het handboek toe te voegen, maar enkel een overzicht op het einde van het handboek van de documenten die terug te vinden zijn op de website. Modeldocumenten kunnen wijzigen (altijd meest recente versie op website). Lijst van modeldocumenten kan nog groeien. Complete overzicht dus steeds op website.

32 Vb van nieuwe documenten: nieuw technisch verslag, van kracht sedert 01/10/2016 -> gevolg van BVR 15/07/2016 Nieuwe handleiding bij TV

33 Recente wijzigingen regelgeving woningkwaliteit

34 Recente wijzigingen Woningkwaliteitsbesluit
BVR tot wijziging van het BVR van betreffende de kwaliteits- en veiligheidsnormen voor woningen, wat betreft de procedure en de technische normen Wijzigingsbesluit definitief goedgekeurd op Wijzigingen in werking getreden op Zie communicatie zomer 2016 (mailing, website, post op Yammernetwerk RO-ambtenaren

35 Wat is gewijzigd? Definitie kookruimte + aanpassing bezettingsnorm zelfstandige woning i.f.v. open keuken Afwijking op de oppervlaktenorm Afgifte conformiteitsattest voor kamers seizoenarbeiders Gefaseerde invoering dubbelglasnorm Brievenbus niet langer verplicht voor studentenkamers Oppervlaktenorm gemeenschappelijke keukens

36 Definitie kookruimte WAT IS GEWIJZIGD?
Bijkomende vereiste om van kookruimte te kunnen spreken: er moet voldoende plaats + aansluitingen zijn om een kooktoestel te kunnen plaatsen WAAROM? Nodig om bij het bepalen van de bezettingsnorm rekening te kunnen houden met het concept ‘open keuken’ Onduidelijkheid op het terrein ‘kortsluiten’

37 Aanpassing bezettingsnorm zelfstandige woning ifv open keuken
leefruimte van minstens 8 m² met open keuken geldt als twee woonlokalen. Open keuken = enige kookruimte geïntegreerd in de leefruimte Waarom: bouwconcept met open keuken had negatieve impact op bezettingsnorm

38 Afwijking op oppervlaktenorm
AANPASSING VAN ART. 2, § 4 VAN HET BVR (en dus niet van het model van TV) woningen gebouwd of vergund vóór 1 oktober 2016 met een gemeten nettovloeroppervlakte kleiner dan de minimale oppervlaktenorm van 12 m² of 18 m² worden met: 2 m² verhoogd als de woning uitgerust is met een opklapbaar bed of hoogslaper van minstens 2m²; de gemeten oppervlakte van de aparte badkamer (voor maximaal 3m²).

39 Afwijking op oppervlaktenorm
AANPASSING VAN ART. 2, § 4 VAN HET BVR (en dus niet van het model van TV) Waarom? opvangen creatief gebruik van de beschikbare ruimte in een bestaande (te) kleine woning

40 Afwijking op oppervlaktenorm
AFWIJKINGSREGEL Verruimd volgens object: naast zelfstandige woningen nu ook kamers Verruimd in de tijd: van woningen gebouwd of vergund vóór 1/2/2008 nu vóór 1/10/2016 (= alle gebouwde en vergunde woningen op datum van de inwerkingtreding van het gewijzigde BVR) PLAATSBESPAREND Structureel plaatsbesparende maatregel van dubbel gebruik van wandmeubel met opklapbaar bed verruimd met hoogslaper ENKEL VOOR BESTAANDE WONINGEN Geen enkele afwijking meer mogelijk voor woningen gebouwd of vergund vanaf 1/10/2016! Zeker nog eens signaleren aan uw dienst Ruimtelijke Ordening

41 Afgifte CA voor kamers voor seizoenarbeiders
WAAROM? Besluiten o/o konden enkel ingetrokken worden met een afzonderlijk besluit Ontbreken van een CA bemoeilijkt de Europese verplichting van een bewijs dat de seizoenarbeider beschikt over passende huisvesting GEVOLG Geen impact op technische verslaggeving De minister voorziet bij besluit in een model van CA

42 Gefaseerde invoering dubbelglasnorm
BEOORDELING Enkel beoordeling van beglazing in woonlokalen en badkamer Definitie van dubbel glas om situaties van voorzetramen te vermijden Gewoon dubbel glas is voldoende (= elementaire basisvereiste) ONDERSCHEID Tussen niet-algemeen / algemeen GEFASEERD Vanaf 1 januari 2020: 3 of 9 strafpunten Vanaf 1 januari 2023: 9 of 15 strafpunten SUBSIDIES Bedoeling is uiteraard meteen veel beter te doen dan de basisnorm behalen Voor vervanging enkel glas door hoogrendementsglas zijn er nog altijd Vlaamse energiepremies

43 Gefaseerde invoering dubbelglasnorm
ONDERSCHEID TUSSEN NIET-ALGEMEEN EN ALGEMEEN Niet-algemeen betekent 1 raam met enkele beglazing Algemeen betekent meer dan 1 raam met enkele beglazing ‘OFWEL’-RUBRIEK Het moet ook mogelijk zijn verweerde ramen mét dubbel glas ook nu te bestraffen  dubbele quotering is niet mogelijk VERMELDING Vanaf nu al op het TV vermelden of er voldaan is aan de dubbelglasnorm (opmerking)

44 Gefaseerde invoering dubbelglasnorm
WAAROM? Slecht geïsoleerde woningen leiden tot buitensporige energiefacturen  samen met de dakisolatienorm draagt de dubbelglasnorm bij tot een verbetering van de woonkwaliteit en het comfort van het woonpatrimonium Maatregelen dragen bij tot een spaarzamer gebruik van energie en het behalen van de Europese doelstellingen (ook in samenhang met het flankerend premiebeleid vanuit Energie)

45 Brievenbus niet langer verplicht voor studentenkamers
WAAROM? Bij kamers verhuurd als hoofdverblijfplaats is een afzonderlijke brievenbus een vereiste Studentenkamers worden in principe niet verhuurd als hoofdverblijf waardoor de post ontvangen wordt op de hoofdverblijfplaats

46 Oppervlaktenorm gemeenschappelijke keukens
AANPASSINGEN voor grote complexen wordt bezettingsnorm voor de gemeenschappelijke kookruimten wat verlaagd omdat de vele bewoners in zo’n grote gebouwen er nooit allemaal tegelijk gebruik maken

47 Meer info over wijzigingen technisch verslag?
Bijgewerkte handleiding met technische richtlijnen op

48 Vooruitblik op de geplande wijzigingen over woningkwaliteit

49 Recent afgekondigde wijzigingen Vlaamse Wooncode (nog niet in werking
Gemeente kan in een kamerreglement opleggen dat kamers hetzij aan studenten, hetzij aan niet-studenten worden verhuurd (en zo gemengde verhuur verbieden) PV van uitvoering geldt slechts als C-attest als blijkt dat de woning voldoet aan de normen (dus niet bij sloop of ontmanteling) Beperking geldigheidsduur C-attesten door gemeente geldt ook t.a.v. door Vlaanderen afgeleverde C-attesten

50 Recupereren herhuisvestingskosten
Recent afgekondigde wijzigingen Vlaamse Wooncode (nog niet in werking!) Recupereren herhuisvestingskosten Wanneer: alleen bij risico’s voor veiligheid en gezondheid van bewoners Alle gemaakte kosten kunnen teruggevorderd worden van verhuurder Terugvordering door de gemeente (niet langer burgemeester zelf)

51 Recent afgekondigde wijzigingen Heffingsdecreet (nog niet in werking!)
Niet meer door de gemeente samen met besluit maar achteraf door de inventarisbeheerder Binnen 15 dagen na ontvangst besluit Registratieattest bij onbewoonbaarheidsbesluit Nieuwe Gemeentewet Besluit onbewoonbaar NGW: opheffingsbesluit of conformiteitsattest Besluit ongeschikt of onbewoonbaar VWC: Ingeval van uitgevoerde werken: op basis van conformiteitsattest Ingeval van sloop of herbestemming: op basis van opheffingsbesluit burgemeester Schrapping uit Vlaamse inventaris

52 Recent afgekondigde wijzigingen leegstand (nog niet in werking!)
Definities van leegstaand gebouw/woning Regeling rond schrapping uit het register Geen Vlaamse subsidies meer Geen toezichtsregeling meer Behoud Vlaams kader op hoofdlijnen Gemeenten kunnen leegstandsregister bijhouden en kunnen daarvoor een verordening opstellen Gemeenten kunnen taakstelling m.b.t. leegstandsregister toevertrouwen aan een IGS Grotere autonomie gemeenten

53 Recent afgekondigde wijzigingen leegstand (nog niet in werking!)
Machtiging gemeenten wordt niet meer beperkt door Vlaanderen Geen minimaal heffingsbedrag meer Geen suppletieve regeling meer Gemeente heeft volledige fiscale autonomie op het vlak van leegstand Uitzonderlijke gewestelijke leegstandsheffing wordt afgeschaft – Vlaanderen treedt niet meer op

54 Inwerkingtreding recent afgekondigde wijzigingen
Wijzigingsdecreet bekrachtigd en afgekondigd op 14/10/2016 Nog niet gepubliceerd in BS Wijzigingen m.b.t. leegstand en woningkwaliteit treden in werking 10 dagen na publicatie in BS

55 Geplande wijzigingen regelgeving
De aanpak van verwaarlozing van woningen/gebouwen wordt een bevoegdheid van de gemeente Gemeenten kunnen register bijhouden Gemeentelijke verordening kan procedure bepalen Opmaak en beheer kan door IGS (beroepen niet) Ontwerp van decreet bevat een definitie van verwaarloosde woning / gebouw Bedrijfsruimten blijven Vlaamse bevoegdheid Ontwerpdecreet bevat geen overgangsmaatregelen

56 Geplande wijzigingen regelgeving
Inventarisatie ongeschikte en onbewoonbare woningen blijft Vlaamse bevoegdheid, maar  : a.       gemeenten mogen eigen heffing installeren b.      ontwerp van decreet bepaalt minimale bedragen voor die heffing (500 euro kamer – 990 euro woning) c.       indien eigen gemeentelijke heffing op woningen en/of kamers : geen Vlaamse heffing meer

57 Geplande wijzigingen regelgeving
Opgelet ! Ontwerp van decreet goedgekeurd door Vlaamse regering op 14/10/2016, maar gaat nu naar Vlaams Parlement voor bespreking en goedkeuring. Dus : nog niet definitief + datum inwerkingtreding nog onzeker. Planning : inwerkingtreding op 1 januari, maar dit is zeker nog onder voorbehoud.

58 De Vlaamse Wooninspectie

59 Kader Aanpak van de meest ernstige gevallen van krotverhuur
Strafrechtelijke procedure Op basis van prioriteiten

60 Kader Sinds 1/9/2016 onderdeel van Wonen-Vlaanderen
Afdeling Woningkwaliteit Samen met de administratieve procedure Maar onafhankelijkheid gewaarborgd via protocol

61 Georganiseerd in 3 regionale teams (West, Oost en Antwerpen)
Kader Georganiseerd in 3 regionale teams (West, Oost en Antwerpen) Plaatsbezoeken, opmaak herstelvordering,… Natraject in Brussel Instrueren advocaten, opvolgen gerechtelijke procedure, uitvoering veroordelingen, invorderen dwangsommen,…

62 Kader Prioriteiten Meeste ernstige gevallen van krotverhuur
Verhuring na o/o Ernstige veiligheids- of gezondheidsrisico’s (gekoppeld aan ervaring, bvb seriële eigenaars, seizoenarbeiders, opdelingen,…) Opdrachten vanuit het parket

63 Kader Samenstelling team WEST (OOST, A’pen)…. Wooninspecteur:
Verbalisant: Administratief: Woningcontroleur: pool

64 Werkwijze Wooninspecteur (OGP ,hulpofficier PK) Verbalisant (AGP)
Wie? Wooninspecteur (OGP ,hulpofficier PK) Verbalisant (AGP) Samen met woningcontroleur Wat? Verhuren, te huur stellen, ter beschikking stellen Woning (onroerend goed) Die niet voldoet aan kwaliteitsnormen Mhoo bewoning Rechtstreeks of als tussenpersoon Ook: constructies niet voor bewoning bestemd

65 Werkwijze Straffen? gevangenisstraf: 6m – 3j en/of geldboete 500 – EUR (x6) Gevangenisstraf: 1j – 5j én boete 1000 – EUR (x6) als Gewoonte Daad van deelneming aan hoofd – of bijkomende bedrijvigheid van een vereniging

66 Werkwijze Hoe? Conformiteitsonderzoek Verhoor bewoner
Verhoor overtreder Pv naar parket Herstelvordering (in register van herstelvorderingen) Gerechtelijke procedure (evt. burgerlijk als sepot) Veroordeling: straf + herstelmaatregel met termijn + dwangsom + machtiging tot ambtshalve uitvoering Opvolging + invordering + nastreven herstel (wettelijke hypotheek) Pv van uitvoering

67 Werkwijze Herstelvordering? Principieel: herstel alle gebreken
Herstel tot 0 strafpunten! (vanaf 1 strafpunt strafbaar) Alternatief: herbestemming conform VCRO of sloop (tenzij verboden) Herstel gebreken onmogelijk wegens bvb stedenbouwkundige inbreuk (geen bestendiging) Naar niet woonfunctie of naar eerder vergunde functie Met vergunning!

68 Werkwijze Herstel? Melden aan WI en CBS
Controle ter plaatste (betalend) Pv van uitvoering Overschrijving op hypotheekkantoor

69 De rol van de gemeente Administratieve handhaving
Actieve rol voor gemeente Strafrechtelijke handhaving Vnl Vlaamse Wooninspectie (en politie) Gemeente kan wel toegevoegde waarde leveren

70 Ikv prioriteiten wooninspectie:
De rol van de gemeente Opsporing Melding van inbreuken aan meldpunt Uitvoeren vooronderzoek zodat meldpunt ernst kan inschatten Ikv prioriteiten wooninspectie: Bewoning na o/o-verklaring Melden nieuwe inschrijvingen of bewoning via meldpunt Zelf opvolgen bewoning van o/o-panden

71 Ikv prioriteiten wooninspectie:
De rol van de gemeente Ikv prioriteiten wooninspectie: Ernstige veiligheids – of gezondheidsrisico’s Aanleveren van relevante info op vraag van de wooninspecteur (bewonershistoriek, stedenbouwkundige info,…) Optreden op vraag van gerechtelijke instanties Aanleveren relevante info

72 Na vaststellingen door WI
De rol van de gemeente Na vaststellingen door WI Wooninspecteur meldt woningen met pv aan burgemeester Info doorgeven aan (potentiële) kopers, notarissen Bestaand CA vervalt Basis om eventueel zelf administratieve procedure op te starten

73 De rol van de gemeente Tijdens gerechtelijke procedure
Na opstellen herstelvordering Aansluiten bij HV van WI Toont aan dat gemeente eveneens achter herstel staat Kosteloos Mogelijk om ambtshalve uit te voeren Checken register van herstel-vorderingen ikv infoverstrekking Tijdens gerechtelijke procedure Tussenkomen mogelijk, niet verplicht Relevante nieuwe ontwikkelingen doorgeven Nieuwe bewoning, verkoop,… (ook na veroordeling)

74 De rol van de gemeente Verzegeling en herhuisvesting
Melding van uitvoering Ontvangen melding doorgeven aan WI Potentiële kopers die informeren deze verplichting meegeven Verzegeling en herhuisvesting verzegeling mogelijk door burgemeester Sjablonen te verkrijgen bij WI Herhuisvesten als noodzakelijk In samenspraak met WI (als strafrechtelijke procedure) Zie handleiding proefproject herhuisvesting op website

75 Ambtshalve uitvoering
De rol van de gemeente Ambtshalve uitvoering Mogelijk als machtiging in vonnis Overleg met Wooninspectie Aanleveren relevante info

76 Contact WI Meldpunt Woningkwaliteit Communicatie over lopende strafrechtelijke dossiers steeds rechtstreeks

77 Klachten woningkwaliteit Meldpunt woningkwaliteit
Vragen Info Klachten woningkwaliteit Meldpunt woningkwaliteit Veel leesplezier en dank voor uw aandacht!