ERWD Training ERWD VO - Dag 2
Waar heb je in de auto/trein terug of de volgende dag met je collega’s over gesproken? Welke nieuwe inzichten heb je opgedaan? Wat neem je mee naar de bijeenkomst van vandaag? Terugblik dag 1
Uitwisselen en bespreken uitkomsten van de scan Speerpunten en doelen bepalen voor rekenbeleid (leerlingen met ERWD) Inventariseren interventies om doelen te bereiken (bouwstenen rekenbeleid) Programma dag 2
We hebben aan de hand van de scan vastgesteld wat (gezamenlijke) speerpunten zijn voor het rekenbeleid ten aanzien van leerlingen met ERWD. We hebben doelen vastgesteld voor het opstellen van het rekenbeleidsplan en in kaart gebracht welke interventies we kunnen ondernemen om deze doelen te bereiken. Opbrengsten dag 2
1.Rekenbeleid in school: goed rekenonderwijs 2.Inhoud en inrichting van het rekenonderwijs 3.Bekwaamheid leraren 4.Communiceren bij (ernstige) rekenproblemen 5.Overgangen in de schoolloopbaan 6.Signaleren van leerlingen met (ernstige) rekenproblemen 7.Begeleiden van leerlingen met (ernstige) rekenproblemen Onderdelen van de scan
Maak groepjes Wissel de ingevulde scan met elkaar uit: - Wat valt je op? Waar is actie gewenst? - Wat zijn de speerpunten van elke school/locatie? - Wat zijn gezamenlijke speerpunten? Noteer de gezamenlijke speerpunten op een flap Bespreken scan
Bespreek in subgroepjes Analyse van de opbrengsten van het rekenonderwijs (per rekendomein) Analyse van het aanbod aan en de begeleiding van leerlingen met ERWD en de resultaten hiervan Wat zijn sterke en zwakke punten in het rekenonderwijs (aan leerlingen met ERWD)? Wat heeft aandacht nodig? De kwaliteit van het rekenonderwijs aan leerlingen met ERWD
Zeven aspecten van goed onderwijs
Gezamenlijke speerpunten
Inventariseer welk rekenbeleid reeds in school ingezet is of gepland staat Sluiten de vastgestelde speerpunten aan bij dit beleid? Hoe kan het ingebed worden in het (lopende) rekenbeleid van school? Een plek geven in …
Doorlopende leerlijn Wat ga je inzetten? Materialen, ook ICT Aansluiting: instroom, doorstroom, uitstroom Hoe meet je? Toetsen, welke en waarom Professionalisering docenten Wat gebeurt al op je school? In kaart brengen Wie gaat wat doen? Waarom? De aanleiding Plaats binnen school? Steun directie, langdurig Hogere resultaten Doelgroepen: ‘zwakke’ leerlingen Rekenbeleid Rol van de LERAAR Wat is je reken- didactiek? 1. Rekenbeleid Wat is je visie op goed rekenonderwijs?
Beleid (richten) Organisatie (inrichten) Personeel (verrichten) Technisch Doelen/ambities Kwaliteitszorg Adaptief vermogen Draagvlak Visie Opvattingen goed rekenonderwijs Coördinatie Taakverdeling Doorlopende leerlijn Leermiddelen Onderwijstijd Differentiatie Samenwerking Organisatie in school/klas Expertise Verantwoordelijkheid Didactiek Organisatorische vaardigheden Inhoudelijke keuzes Autonomie Beroepsopvattingen Politiek Cultuur Matrix van Camp
Drie fasen (cyclisch): Richten: waar staan we nu? waar willen we naar toe? wat willen we bereiken? wat zijn onze uitgangspunten voor goed rekenonderwijs? Inrichten: hoe geven we inhoud en vorm aan ons rekenonderwijs? wie, hoe, waarmee? hoe organiseren we het nu? Verrichten: uitvoeren, evalueren, bijstellen, borgen, onderhouden professionalisering rekendocenten Rekenbeleid
Voorwoord Aanleiding Visie op goed rekenonderwijs (ambities) Analyse van de huidige situatie Doelstellingen Implementatie en activiteiten Evaluatie en borgen Rekenbeleidsplan Leerlingen met ERWD
Welke visie heeft school met betrekking tot de kwaliteit en opbrengst van het rekenonderwijs? Wat betekent dat voor het beleid? Welke ambitie heeft jouw school met betrekking tot de kwaliteit en opbrengst van het rekenonderwijs voor ERWD? Visie op goed rekenonderwijs Ambities
Doorlopende leerlijnen Bespreek in groepjes Sluit het rekenprogramma goed aan op de leerlijnen in basisonderwijs? Zijn er in school doorlopende leerlijnen, zodat leerlingen de gewenste referentieniveaus behalen? Hebben de rekendocenten inzicht en overzicht op deze leerlijnen? Zijn leerlingen die 2F (3F) niet gaan halen tijdig in beeld? Welke stappen worden dan (in de leerlijn) gezet? Wat heeft aandacht nodig? Welke doelen willen we bereiken? Wat zijn goede interventies? 2. Inhoud en inrichting van het rekenonderwijs
Aanbod algemeen Bespreek in groepjes Is de beschikbare rekentijd in het curriculum voldoende? Wat is nodig? Is er aansluitend bij de leerlijnen een passend rekenprogramma? Waar zijn hiaten? Op welke wijze wordt in de rekenmethode en in de rekenles omgegaan met verschillen in rekenontwikkeling tussen leerlingen? Is er afstemming tussen het rekenonderwijs en het rekenen in andere (praktijk)vakken? Op welke wijze? Wat heeft aandacht nodig? Welke doelen willen we bereiken? Welke stappen zijn nodig? 2. Inhoud en inrichting van het rekenonderwijs
Aanbod leerlingen met ERWD Bespreek in groepjes Op welke wijze worden leerlingen met rekenproblemen gesignaleerd? Ontvangen leerlingen met rekenproblemen extra instructie-, verwerking en leertijd om de gestelde doelen te bereiken? Op welke wijze? Wat doet school als leerlingen niet genoeg hebben aan het reguliere rekenprogramma? Zijn er voldoende leer- en hulpmiddelen voor leerlingen met ERWD? Wat is nog nodig? Wat heeft aandacht nodig? Welke doelen willen we bereiken? Welke stappen zijn nodig? 2. Inhoud en inrichting van het rekenonderwijs
Toetsen en becijfering Bespreek in groepjes Biedt het LVS in school een goed beeld van de rekenontwikkeling van alle leerlingen? Wat is nodig? Welke instap-, tussen- en eindtoetsen nemen we in school af? Wat doen we in ons rekenonderwijs met de resultaten op deze toetsen? Wat is nodig? Hoe vindt ‘becijfering’ (rapport) plaats? Wat heeft aandacht nodig? Welke doelen willen we bereiken? Welke stappen zijn nodig? 2. Inhoud en inrichting van het rekenonderwijs
Regelgeving toetsing en examinering
Goed rekenonderwijs valt of staat met de rekendocent Wat is de huidige en de gewenste deskundigheid van de rekendocenten? Welke stappen zijn nodig om de deskundigheid te vergroten? 3. Bekwaamheid rekendocenten versterken
Bekwaamheidsprofiel rekendocent VO 1.Vakinhoudelijke bekwaamheid 2.Vakdidactische bekwaamheid (incl. organisatorische bekwaamheid) 3.Pedagogische bekwaamheid 4.Docent als professional 3. Raamwerk scholing en nascholing rekendocenten VO
Conclusies Wat is nodig? Vakdidactisch Organisatorisch Vakinhoudelijk Professionele verbeterkracht Rekenen bekwaamheid rekendocenten
Bespreek in groepjes Zijn docenten in staat om op basis van analyse toetsen, observaties en gesprekken met leerlingen de onderwijsbehoeften van leerlingen te bepalen? Hoe zie je dat? Zijn de rekendocenten in staat het hoofdlijnen-, drieslag- en handelingsmodel passend te hanteren? Waaraan zie je dat? Zijn de rekendocenten in staat leerlingen met rekenproblemen te signaleren en effectief te begeleiden? Waaraan zie je dat? Hanteren de rekendocenten in school een eenduidige didactiek? Zijn de docenten (organisatorisch) in staat hun rekenonderwijs af te stemmen op verschillen in onderwijsbehoeften van leerlingen? Waaraan zie je dat? Wat heeft aandacht nodig? Welke doelen willen we bereiken? Welke stappen zijn daartoe nodig? Teken de doelen en stappen op een flap. 3. Bekwaamheid rekendocenten versterken
Maak in groepjes een mindmap Wat zijn krachtige interventies om de gewenste bekwaamheid van de rekendocenten te versterken? Teamscholing? Lesbezoeken? Etc. Hoe kunnen we inhoud en vorm geven aan ‘samen leren’? Is in school expertise aanwezig/nodig om leerlingen met ERWD en hun rekendocenten te ondersteunen? Welke expertise is gewenst? Wie biedt ondersteuning? Hoe maken we de rekendocenten ‘eigenaar’ van hun leerproces/ontwikkeling? 3. Bekwaamheid docenten versterken
Groepje maakt een ‘praatpapier’: wat is nodig in school om de communicatie over leerlingen met rekenproblemen te versterken? Gesprekspunten voor praatpapier Zijn ieders taken en verantwoordelijkheden (rondom ERWD) duidelijk? Is er intern een goede communicatie over en overdracht van leerlingen met ERWD? Geven we elkaar (collegiaal) advies en feedback? Hoe verloopt de afstemming tussen de rekendocenten en de docenten in andere (praktijk)vakken? Voeren we gesprekken met de leerling over …? Is er een goede communicatie, afstemming en samenwerking met de ouders? 4. Communicatie bij (ernstige) rekenproblemen
Afstemming en communicatie in school
Zet samen in schema: wat is nodig om de ‘overgang’ van leerlingen met ERWD te verbeteren? Aandachtspunten: Doorlopende begeleiding in school van leerlingen met ERWD over de leerjaren heen Overgang en overdracht van leerlingen met ERWD van het basisonderwijs naar het voortgezet onderwijs Overgang en overdracht van leerlingen met ERWD naar vervolgopleiding 5. Overgangen in schoolloopbaan
Maak samen een ‘What to do list’: noteer het doel en wat je in school gaat doen. Aandachtspunten: Is de rekenontwikkeling van iedere leerling goed in beeld? Hoe? Is voor de rekendocent duidelijk wat signalen zijn voor ERWD? Welke signalen? Worden in school leerlingen met rekenproblemen vroegtijdig gesignaleerd en (preventief) begeleid? Welke stappen worden dan gezet? 6. Signaleren leerlingen met (ernstige) rekenproblemen
Drie begeleidingscategorieën 1.Leerlingen met normale rekenontwikkeling. Zij hebben voldoende aan reguliere aanbod. Wanneer zij op deelgebieden geringe rekenproblemen ondervinden, wordt in de les gedifferentieerd in subgroepjes 2.Leerlingen met ernstige rekenproblemen. Zij krijgen intensieve en deskundige begeleiding met behulp van een individueel handelingsplan 3.Leerlingen met zeer ernstige en hardnekkige rekenproblemen (dyscalculie),psychodiagnostisch onderzoek handelingsplan structurele begeleiding Protocol ERWD
Van volgen naar plannen: maak samen een ondersteuningsplan: doelen en wat je in school gaat doen. Richtinggevende vragen: Hoe stellen we de specifieke onderwijsbehoeften van deze leerlingen vast? Op welke wijze stellen we doelen voor deze leerlingen? Welke extra instructie, leertijd en begeleiding ontvangen deze leerlingen? Wie? Hoe stimuleren we de rekenmotivatie van deze leerlingen? Hoe wordt dit planmatig vastgelegd? Handelingsplan/OPP? Op welke wijze wordt geëvalueerd of de gestelde doelen bereikt zijn? Op welke interne en externe deskundigheid kunnen we een beroep doen? 7. Begeleiden leerlingen met (ernstige) rekenproblemen
Elke deelnemer tekent top drie voor het rekenbeleid Hang het aan de muur en vraag feedback/suggesties Ambities: ‘Mijn top drie’
Wat neem ik mee naar mijn school? Hoe en met wie communiceer ik dit? Hoe werk ik het rekenbeleid verder uit? Met wie en wanneer? Hoe nu verder?
Voorbeeld format Voorwoord Aanleiding Visie op goed rekenonderwijs: ambities Analyse van de huidige situatie Doelstellingen Implementatie en activiteiten Evaluatie Rekenbeleidsplan Leerlingen met ERWD
VisieUrgentiePlanMiddelenCompetenties=Verandering UrgentiePlanMiddelenCompetenties=Verwarring VisiePlanMiddelenCompetenties=Weerstand VisieUrgentieMiddelenCompetenties=Chaos VisieUrgentiePlanCompetenties=Frustratie VisieUrgentiePlanMiddelen=Angst Het implementatietraject
Uitwisselen van het rekenbeleidsplan Implementatie van het plan Professionalisering van de rekendocenten Terugkombijeenkomst
Meer informatie of vragen
Heel veel succes