Wat is de specifieke expertise van de jeugdreclasseerder? En wat heeft de gemeente daaraan? Jacqueline Bosker Hogeschool Utrecht, lectoraat Werken in Justitieel Kader December 2015

Vereniging van Nederlandse Gemeenten  Voorkomen van herhaald delinquent gedrag of schoolverzuim door jeugdigen  Bevorderen van positieve participatie van jongeren aan de samenleving Gecertificeerde instellingen voor uitvoering jeugdreclasseringstaken:  Jeugdbescherming  William Schrikker Groep: LVB  Leger des Heils: zwerfjongeren Opdracht jeugdreclasseerder

Vereniging van Nederlandse Gemeenten  Jongeren van 12 t/m 17 jaar die veroordeeld worden voor een strafbaar feit of ernstig schoolverzuim  Jong volwassenen tussen 18 en 23 jaar (adolescentenstrafrecht) Afweging jeugd- of volwassenenreclassering voor 18 t/m 23 jarigen, enkele indicatoren:  Ontwikkeling jeugdige → pedagogische aanpak nodig  Gezinsgerichte aanpak nodig  Licht Verstandelijke Beperking  Aard en ernst delinquente gedrag Doelgroep jeugdreclassering

Vereniging van Nederlandse Gemeenten Schorsing voorlopige hechtenis onder voorwaarden Raadsonderzoek Besluit afdoening (OM / rechter)  Taakstraf  Toezicht en begeleiding  Gedragsbeïnvloedende maatregel  Jeugddetentie  PIJ maatregel Raad v.d. Kinderbescherming Bureau Halt Raad v.d. Kinderbescherming Jeugdreclassering Nazorg door Jeugdreclassering Jeugdreclassering Jeugdreclassering in justitieketen Halt afdoening Aanhouding

Vereniging van Nederlandse Gemeenten Landelijk Instrumentarium Jeugdstrafrechtketen (LIJ): Gestructureerde inschatting  risico’s  Risicofactoren  beschermende factoren Plan van aanpak -Risicobeheersing -Begeleiding Aanpak van de jeugdreclasseerder

Vereniging van Nederlandse Gemeenten Dynamisch risicoprofiel LIJ

Vereniging van Nederlandse Gemeenten  Vaststellen van risico’s voor jongere en omgeving (kans op herhaling, letsel)  Begrenzen: justitieel kader, aanwijzingen.  Bijzondere voorwaarden: bijv. agressieregulatietraining  Elektronische controle  Controleren en signaleren  Ingrijpen bij overtreding voorwaarden  Waarschuwing  Rapporteren aan OM  Rechter beslist Risicobeheersing

Vereniging van Nederlandse Gemeenten  Activiteiten gericht op verminderen risicofactoren en versterken beschermende factoren. In het casusvoorbeeld:  Agressieregulatietraining om te leren conflicten anders op te lossen  Innemen medicatie  Structureren van leefsituatie: school, vrije tijd, gezin (zo nodig ondersteunen ouders) Begeleiding

Vereniging van Nederlandse Gemeenten  Opbouwen werkalliantie  Doelen en taken jongere en JR  Helderheid over kaders  Binding  Motiveren voor verandering  Normeren  Versterken vaardigheden  Inzetten specifieke interventies  Betrekken gezin, zo nodig gezinsinterventie  Afstemming met andere professionals zoals wijkagent, wijkteam, behandelaar etc Componenten effectieve begeleiding

Vereniging van Nederlandse Gemeenten Hoe kan gemeente expertise jeugdreclassering inzetten?

Vereniging van Nederlandse Gemeenten  Jongeren die ernstig probleemgedrag vertonen terwijl er (nog) geen juridisch kader is  Probleemgedrag door broertjes of zusjes van jongeren die begeleid worden door jeugdreclassering Jeugdreclassering: a.Consult wijkteam of school b.Risico-inschatting maken → te vroeg ingrijpen kan schadelijk zijn c.Vrijwillige begeleiding door jeugdreclassering Preventie en vroegsignalering

Vereniging van Nederlandse Gemeenten  Toezicht en begeleiding van individuele jongeren bij straf of maatregel  Overleg over overlastgevende of criminele jeugd(groepen)  Nazorg na verblijf Justitiële Jeugdinrichting Aanpak gemeentelijk criminaliteit

Vereniging van Nederlandse Gemeenten  Kader: Voorwaardelijke straf met als voorwaarde Toezicht en Begeleiding  Doel: weer naar school  Analyse oorzaak schoolverzuim → plan  Afspraken met jongere – ouders – school  Ondersteunen en motiveren  Aanpak problematiek, bijvoorbeeld:  Aanpak verslaving  Behandeling gedragsproblematiek jongere  Afspraken met ouders / gezinsinterventie  Zo nodig ingrijpen in gezin: onderzoek RvdK → OTS Begeleiding ernstig schoolverzuim

Vereniging van Nederlandse Gemeenten  Casusoverleg: afstemming bemoeienis jongere / gezin (1 gezin – 1 plan)  Gemeentelijk niveau: aanpak overlast / delinquentie  Voorwaarden toegang scholing / werk  Beschikbaarheid woonvoorzieningen  Toegang specialistische hulp, gemeenten financieel verantwoordelijk (12 t/m 23 jaar)  Nazorg na JJI: overdracht naar eventuele nieuwe uitstroomgemeente  1 aanspreekpunt voor JR bij gemeente Aandachtspunten voor gemeente

Vereniging van Nederlandse Gemeenten Meer weten? Jeugdzorg Nederland (2011). Methodische handreiking schoolverzuim jeugdreclassering. Utrecht: Jeugdzorg Nederland. Menger, A., Krechtig, L. & Bosker, J. (2013). Werken in gedwongen kader. Methodiek voor het forensisch sociaal werk. Amsterdam: SWP. Vogelvang, B., Rutter, E., Jong, B. de & Braak, J. van den (2012). Reclasseren met adolescenten en jong-volwassenen. Een methodische handreiking voor de jeugdreclassering en reclassering. Woerden: Adviesbureau Van Montfoort, Collegio. Factsheets (zie VNG site) De uitvoering van het jeugdstrafrecht na inwerkingtreding van de Jeugdwet Ministerie van Veiligheid en Justitie (2014). De jeugdige in het jeugdstraf(proces)recht. Financiering hulp 18- tot 23-jarigen in het jeugdstrafrecht (2015) Ministerie van Veiligheid en Justitie. Factsheet Verplichte nazorg na een onvoorwaardelijke vrijheidsbenemende jeugdsanctie Handreiking uitvoering jeugdbescherming en jeugdreclassering: afspraken tussen gemeente en gecertificeerde instellingen, 2014