Ontmoeting met gemeenten Thema: jeugdstrafrecht 13 juni 2014, Gelderland, locatie Arnhem Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht.

Presentatie over: "Ontmoeting met gemeenten Thema: jeugdstrafrecht 13 juni 2014, Gelderland, locatie Arnhem Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht."— Transcript van de presentatie:

1 Ontmoeting met gemeenten Thema: jeugdstrafrecht 13 juni 2014, Gelderland, locatie Arnhem Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht

2 Programma rechtbank Gelderland, locatie Arnhem 14.00- 15.30 uur Welkom door Gea Brands-Bottema Introductie zaken jeugdstrafrecht en leerplicht Casus I: een combizitting Pauze 15.30-15.45 Casus II: de voorgeleiding bij de r.c. en een verzoek gesloten jeugdhulp Taken en Cijfers Casus III: een jongvolwassene krijgt een jeugdstraf Einde: 17.00 uur Middagvoorzitter: mr. G.W. Brands-Bottema, en m.m.v. L. Mittendorf, Raad voor de Kinderbescherming en de teams Jeugdrecht en Familie & Jeugdrecht Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht

3 Wat voor soort zittingen en met welke rechter? De inbewaringstelling: rechter-commissaris: één kinderrechter De (verlenging) voorlopige hechtenis, de raadkamer gevangenhouding: tenminste één kinderrechter en twee strafrechters Enkelvoudige strafzittingen: één kinderrechter Meervoudige strafzittingen: tenminste één kinderrechter en twee andere rechters Leerplichtzittingen: de kantonrechter, die tevens kinderrechter is Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht

4 Aantal zittingen jeugdstraf/leerplicht: team Jeugd Arnhem en team Familie & Jeugd Zutphen Arnhem Mk straf: wekelijks 1 dag (max 5 zaken) Ek straf: wekelijks 1-2 dagdelen (max 6-7 zaken) Leerplicht: 3 dagen per maand (max 20 zaken per dag) Zutphen Mk straf: wekelijks 1/2 dag Ek straf/leerplicht: wekelijks 1-2 dagdelen Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht

5 Het voortraject: de rechter-commissaris en de raadkamer gevangenhouding Arnhem Voorgeleiding in het kader van een ibs: kan dagelijks en per 1/1/15 door kinderrechter team jeugd (verlenging) voorlopige hechtenis: wekelijks op donderdag in raadkamer met 1 kinderrechter team jeugd Zutphen Voorgeleiding in het kader van een ibs: kan dagelijks door kinderrechter kabinet r.c. (verlenging) voorlopige hechtenis: wekelijks op xx in raadkamer met 1 kinderrechter team familie en jeugd Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht

6 In het voortraject: schorsen onder voorwaarden tenzij…. Daarvoor is vaak wel nodig: een plan met toezicht door jeugdreclassering: intensieve begeleiding (max. 6 mnd) leerproject maximaal 120 uur locatiegebod meldingsgebod contactverbod locatieverbod verbod op gebruik alcohol/verdovende middelen andere voorwaarden het gedrag van de verdachte betreffende …(max 6 mnd) De jeugdige moet instemmen met de voorwaarden. Hoe sneller hoe beter! Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht

7 Jeugdstraffen en maatregelen: alle combinaties zijn mogelijk Straffen: -Leerstraf -Werkstraf -Jeugddetentie -Geldboete Maatregelen: - PIJ - GBM Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht TUL bij mislukken van een taakstraf: vervangende jeugddetentie, tenzij er sprake is van uitzonderlijke omstandigheden.

8 …en ook voorwaardelijk op te leggen Dan wordt meestal ook toezicht Jeugdreclassering opgelegd, max. 2 jaar Diverse soorten voorwaarden, zie vb bij schorsing: Geen strafbare feiten plegen Ambulante behandeling Klinische behandeling (niet zijnde gesloten jeugdhulp) Elektronische controle (elektronisch toezicht met enkelband) mogelijk Volgen van onderwijs …………….. Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht

9 De maatregel: PIJ De zwaarste maatregel: PIJ = plaatsing in een inrichting voor jeugdigen (maximaal 3 x 2 jaar + laatste jaar voorwaardelijk) alleen mogelijk bij ‘gebrekkige ontwikkeling of ziekelijke stoornis van de geestesvermogens’. Vastgesteld door psychiater. bij voorwaardelijke deel PIJ is time-out opname mogelijk van maximaal 7 weken bij niet naleven van de voorwaarden of wanneer de veiligheid dit vereist. Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht

10 De maatregel: gedragsbeïnvloedende maatregel (GBM) Duur: 6-12 maanden + 1 x verlengen Invulling: met jeugdhulpmodules. Bijv. 'Agressieregulatie op maat', 'Brains 4 use', 'Multidimensional Treatment Foster care', 'Tools 4 U' GBM kan aangevuld worden met nachtdetentie of elektronisch toezicht (controle met enkelband). Vervangende jeugddetentie als ‘sanctie’ Bij onvoldoende medewerking aan GBM kan rechter maximaal 2 keer een time-out opname in een JJI bevelen, voor 4 weken. Deze time-out schorst de looptijd van de GBM. Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht

11 Taakstraffen: de leerstraf Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht

12 Taakstraffen: de werkstraf schoonmaken in een ziekenhuis, afwassen in de keuken van een verzorgingshuis, parkeergarages vegen voor de gemeente of het verwijderen van graffiti…. De Raad maakt hierover afspraken met gemeenten Verrichten max. 100 uren binnen een half jaar Hoger: binnen een jaar Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht

13 De praktijk van een zitting Casus I een combizitting: EK straf/Leerplicht/OTS + UHP Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht

14 bron grafiek: WODC 2014-7, p. 33

15 Intermezzo: de gesloten jeugdhulp: een hoofdstuk apart! Heftige problematiek. Vaak al jarenlang getob Procedurele waarborgen: – minderjarige krijgt advocaat – verklaring gedragswetenschapper De zaak wordt snel op zitting gepland en er komt snel een uitspraak. Vervolgens is het van belang dat de voorziening onmiddellijk beschikbaar is, i.v.m. weglopen of de noodzaak van bescherming. Gesprek: er dient een verklaring van het college van de gemeente te zijn dat deze jeugdhulp nodig is. Wie gaat dat doen? Themamiddag 13 juni 2014: Jeugdstrafrecht

16 Gesloten jeugdhulp: crisis! Soms komt het voor: ‘s nachts of na 17.00 uur Dan is de eerste vraag: Waarom nu? Zijn er geen alternatieven? En: … Is er een verklaring van een gedragsweten- schapper? Dus ook: een piketregeling voor gedragswetenschappers Themamiddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht

17 Gesloten jeugdhulp: als combi in een strafzaak Casus II: presentatie door mr. G.W. Brands-Bottema Bij de strafrechtelijke voorgeleiding bij de rechter- commissaris wordt ook een verzoek gesloten jeugdhulp behandeld. Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht

18 Wettelijke basis taak gemeenten: 2.4. Jeugdwet 2. Het college is ten behoeve van een jeugdige die zijn woonplaats heeft binnen zijn gemeente verantwoordelijk voor de uitvoering van de kinderbeschermingsmaatregelen, van de jeugdreclassering en van de jeugdhulp die voortvloeit uit een strafrechtelijke beslissing, hetgeen in ieder geval inhoudt dat het college: a.voorziet in een toereikend aanbod van gecertificeerde instellingen, en b.b. de jeugdhulp inzet die de gecertificeerde instelling nodig acht ter uitvoering van een kinderbeschermingsmaatregel, of die de rechter, het openbaar ministerie, de directeur of de selectiefunctionaris van de justitiële jeugdinrichting of de gecertificeerde instelling nodig achten ter uitvoering van jeugdreclassering. Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht

19 Wettelijke basis taak gemeenten: 2.4. lid 3 Jeugdwet Het college draagt er zorg voor dat bij de uitvoering van de kinderbeschermingsmaatregelen en van de jeugdreclassering redelijkerwijs rekening wordt gehouden met: behoeften en persoonskenmerken van de jeugdige en zijn ouders, en b. de godsdienstige gezindheid, de levensovertuiging en de culturele achtergrond van de jeugdige en zijn ouders. Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht

20 Taak van de Raad voor de Kinderbescherming Tijdens het strafonderzoek (afname LIJ-2a en eventueel LIJ-2b) bekijkt de raad met een wetenschappelijk onderbouwd instrumentarium wat de jeugdige nodig heeft om de kans op recidive te verkleinen. De aanpak die de raad adviseert, is vooral gebaseerd op pedagogische overwegingen en afgestemd op de individuele jeugdige en diens omgeving, zoals ouders en gezin. De inzet van jeugdreclassering kan deel uitmaken van het advies van de raad aan het openbaar ministerie of de rechter. In het strafadvies wordt opgenomen welke gecertificeerde instelling het beste met de uitvoering belast kan worden. Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht Bron: ‘Jeugdhulp onder dwang’, model samenwerkingsprotocol gemeente en R.v.d.K.

21 Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht Bron: ‘Jeugdhulp onder dwang’, model samenwerkingsprotocol gemeente en R.v.d.K.

22 Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht Bron: ‘Jeugdhulp onder dwang’, model samenwerkingsprotocol gemeente en R.v.d.K.

23 Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht Bron: ‘Jeugdhulp onder dwang’, model samenwerkingsprotocol gemeente en R.v.d.K.

24 Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht Bron: ‘Jeugdhulp onder dwang’, model samenwerkingsprotocol gemeente en R.v.d.K.

25 Cijfers: factsheet jeugdbescherming en jeugdreclassering in Gelderland, mei 2014 Jeugdreclassering Ongeveer 25% van de jongeren die een strafbaar feit hebben gepleegd krijgt te maken met jeugdreclassering. Zeker 30% van alle jeugdreclasseringzaken betreft schoolverzuim. Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht

26 Daling aantal Gelderse jeugdigen met een maatregel jeugdreclassering Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht

27 Bron: factsheet jeugdbescherming en jeugdreclassering in Gelderland, mei 2014 Wanneer OTS en wanneer JR of toch beide?

28 Adolescentenstrafrecht per 1 april 2014 Filmpje van 3 minuten: de hoofdlijnde hoofdlijn Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht Bron filmpje: www.wegwijzerjeugdenveiligheid.nl

29 Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht Bron grafiek: WODC 2014-7, p. 45

30 Jeugdstrafrecht voor 18-23 jarigen Volwassenenreclassering adviseert Bij voorgeleiding kan OM al voornemen tot jeugdstrafrecht aangeven. RC kan dan jongvolwassene in JJI laten plaatsen OM vordert jeugdstrafrecht of volwassenenstrafrecht Rechter beslist. Bij 12-18 jarigen kinderrechter, bij 18+ politierechter of meervoudige kamer (met kr) Tenuitvoerlegging van sancties volgt het toegepaste strafrecht Daardoor zijn onder andere jeugdreclassering, jeugddetentie, leerstraffen (gedragsinterventies), GBM en PIJ beschikbaar voor 18- tot 23-jarigen Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht

31 De afweging: jeugdstrafrecht of volwassenenstrafrecht Raad voor de Kinderbescherming adviseert bij 16- en 17-jarigen Volwassenenreclassering adviseert bij 18- tot 23- jarigen. Landelijk afwegingskader. Consult bij Raad voor de Kinderbescherming mogelijk. Bij inzet jeugdstrafrecht: ook advies over keuze toezicht en begeleiding (jeugdreclassering of volwassenen- reclassering) Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht

32 http://www.wegwijzerjeugde nveiliAdolgheid.nl/onderwer pen/adolescentenstrafrecht/l andelijk/het- adolescentenstrafrecht- aanpak-met-perspectief

33 Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht

34

35 Jongvolwassene krijgt jeugdstraf Casus III: presentatie door mr. W. Bruins Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht

36 Concrete plannen van de gemeenten Gesprek wat de plannen/voorzieningen in uw gemeente? Themamidddag 13 juni 2014: jeugdstrafrecht