Windmolenpark Nijmegen als voorbeeld RUIMTELIJKE ONTWIKKELING ZICHTBARE OPLOSSINGEN

Even voorstellen: RUIMTELIJKE ONTWIKKELING ZICHTBARE OPLOSSINGEN

Historie Nijmeegs project: Jaren ‘90 In gemeente Nijmegen wens voor windenergieproject 2000-2010 Locatieonderzoek; keuze viel op De Grift (met in verlengde ook windmolens in Overbetuwe) Gemeente zet RO-traject in, Eneco haakt aan als beoogd exploitant (Overbetuwe laat initiatief aan grondeigenaren) Hoe eenvoudigein vorm, hoe beter.

Historie Nijmeegs project: 2010-2014 Voorjaar 2012 bestemmingsplannen vernietigd door Raad van State Besluit College van B&W Nijmegen: ambitie windmolens blijft Najaar 2012 haakt Eneco af; Nijmegen in zee met Windpower Nijmegen voor burgerwindpark Eind 2014 wordt bestemmingsplan vastgesteld door gemeenteraad met alleen CDA tegen 2015-nu Op 6 mei 2015 werd bestemmingsplan onherroepelijk en op 21 oktober de Omgevingsvergunning Inmiddels heeft windcoöperatie zo’n 1500 leden Op 12 november stemmen leden unaniem in met bouw windmolens Verwachte oplevering: september 2016 Hoe eenvoudigein vorm, hoe beter.

Hoe ziet het project er uit? Structuur:

Hoe ziet het project er uit financiën: Turbine Lagerwey L100 - 2.5 MW Projectvermogen 10 MW (genoeg voor 8.000 huishoudens) Investering 15,1 mln € Eigen vermogen 2 mln € (8.000 aandelen van 250,-) Productie 24,9 GWh/jaar – P50 24,1 GWh/jaar – P90 Projectrendement (incl. SDE Subsidie) 6,9% - P50 5,9% - P90 Rendement op EV (bank vraagt 2,35%) 16,5% - P50 12,9% - P90 Rendement na fondscorrectie 10,7% - P50 8,5% - P90 Hoe eenvoudigein vorm, hoe beter.

Lessons to learn

1. Neem als gemeente de regie Onderzoek Erasmus universiteit: Utrecht en Nijmegen vergeleken “Een groot verschil is dat er in Nijmegen sterke politiek-bestuurlijke wil aanwezig was om het project met burgers mogelijk te maken. In Utrecht was dit niet het geval. De gemeente koos voor een doelzoekend proces, waar de gemeenteraad geen stelling of cruciale tussenbesluiten nam. Het project mondde uit in een verhit maatschappelijk debat waarbij vrijwilligers de klimaatambities van de gemeente moesten bepleiten en met felle weerstand te maken kregen.” Hoe eenvoudigein vorm, hoe beter. Conclusie: zelforganisatie is oplossing mits overheid proces stuurt met duidelijke visie Wind is te complex om alles bij coöperatie te laten; gemeente moet actief meedoen (bv met grondposities) Rol overheid niet alleen coachend en faciliterend maar ook dienstverlenend, participerend en co-producerend

2. Maak wind integraal onderdeel van ambitie om energieneutraal te worden Hoe eenvoudigein vorm, hoe beter.

3. Maak het tegelijk project lokale gemeenschap - energiecoöperatie Als er nog geen lokale duurzame energie coöperatie is zorg dan dat er een komt Grassrootsaanpak: boor lokaal enthousiasme aan en betrek school, scouting, sportclubs etc. Leer van anderen (inmiddels zo’n 20 coöperaties in Limburg; zie HIER Opgewekt) Ondersteun bij statuten, bestuur, eerste leden – hulp van Servicepunt Energie Lokaal Limburg (Milieufederatie Limburg) Hoe eenvoudigein vorm, hoe beter.

4. Professionele inzet onontbeerlijk Deskundigheid aanboren: technisch, financieel, juridisch (RO-wetgeving) en communicatief (draagvlak, lobby, werving) Koppel deze deskundigheid bijv. in een ontwikkelstichting aan coöperatie Alternatief is onder voorwaarden van participatie (min. 25%) inhuren windenergiebedrijf (bijv. Raedthuys, Prodeon) Hoe eenvoudigein vorm, hoe beter.

5. Lusten en lasten bij elkaar: omgevingsfonds Voorkomen volksopstand; dan wordt coöperatieve aanpak moeilijk/onmogelijk Indien zoektocht nog moet plaatsvinden; betrek bewonersgroepen erbij en laat coöperatie zoektocht doen (op basis van criteria) Zonder medewerking grondeigenaar geen project Opbrengsten zoveel mogelijk lokaal laten landen; bewoners met last eventueel hoger rendement Creëer omgevingsfonds; deel opbrengst wordt lokaal geïnvesteerd (in Nijmegen 20.000,- p/j) Hoe eenvoudigein vorm, hoe beter.

6. De kost gaat voor de baat uit Zorg voor ontwikkelkapitaal via grondbedrijf (enkele tonnen voor hele ontwikkelperiode) Lening van gemeente, provincie (of ontwikkelfonds) Subsidie van provincie? (in Nijmegen 180.000,- voor innovatie wind/zon/warmte) Of via windmolenleverancier (in Nijmegen heeft Lagerwey 120.000,- ontwikkelgeld geleend), afnemer stroom Of via hoog risicodragende lening/investering lokale burgers of bedrijven Of via windenergiebedrijf, m.n. bij grotere projecten (betekent wel inleveren autonomie!) Hoe eenvoudigein vorm, hoe beter.

7. Voor de vereniging: werf veel leden Bepalen doelgroepen (Motivaction) Opstellen communicatie-wervingsplan Ambassadeurs Professioneel wervingsmateriaal Stand die er uit springt Wijken waar doelgroepen wonen Ondernemers/bedrijven Hoe eenvoudigein vorm, hoe beter.

8. Betrek leden coöperatie: verenigingsgevoel Betrek leden bij keuzes voor windmolen, participatiemodel (obligaties of aandelen), keuze bank, keuze energieleverancier e.d. Organiseer excursies naar goede voorbeelden (Saerbeck) Organiseer borrels (nieuwjaar) Vier successen Hoe eenvoudigein vorm, hoe beter.

Tot slot: Horizonvervuiling! Hoe eenvoudigein vorm, hoe beter.

Kwestie van beschaving

Dank u voor uw aandacht RUIMTELIJKE ONTWIKKELING ZICHTBARE OPLOSSINGEN