Stromingen in de psychologie LES 1
Psychodynamische benadering Voor Freud is de mens een mechanistisch schepsel: de gevangene van primitieve instincten en krachten die we hoogstens ten dele in onze macht hebben. De menselijke geest word gezien als mechanisme dat gebruik maakt van het beginsel van het behoud van de energie De bron van de psychische energie ligt in de oorspronkelijke dierlijke instincten. Die moeten beteugeld worden want anders zijn ze agressief en seksueel destructief.
Psychodynamische benadering Psychoanalyse ziet de mens als een wezen dat bol staat van de conflicten. Het gaat hierbij vooral om het onbewuste dat mensen voortstuwt in hun gedrag. Sterke nadruk op de rol van het verleden. In therapie wordt gewerkt met overdracht en tegenoverdracht. Theorie van Freud is nooit wetenschappelijk bewezen. De theorie kan enkel achteraf verklaren, nooit op voorhand voorspellen.
Psychodynamische benadering Deterministisch Pessimistisch Niet wetenschappelijk bewezen Alles kan achteraf uitgelegd, niets voorspeld Maar ook: Geniaal, intrigerend, heeft de wereld veranderd
Psychodynamische benadering Herken je deze benadering in de visie, manier van werken, ... binnen de eigen werksetting? Overdracht Afweermechanismen Onbewuste Orale, anale, ... fase Nadruk op verleden en innnerlijke conflicten ...
Gedragsmatige benadering Reactie tegen psychodynamische beweging. Analyseert conrete, direct waarneembare gedragingen en omstandigheden. Innerlijke processen zijn niet relevant. De mens wordt gezien als maakbaar, als een passief slachtoffer van externe stimuli.
Gedragsmatige benadering Leren wordt gezien als de belangrijkste verklaring voor menselijk gedrag: klassieke conditionering, operante conditionering en modelleren. (Onaangepast) gedrag, attituden, emotionele problemen, ... zijn aangeleerd en kunnen dus ook weer worden afgeleerd.
Gedragsmatige benadering Herken je deze benadering in de visie, manier van werken, ... binnen de eigen werksetting? Leren Belonen en straffen ...
Cognitieve benadering Reactie op behaviorisme en gedragstherapie die abstractie maakten van wat zich afspeelt ‘in het hoofd’. Ziet de mens als een denkend wezen en gaat er vanuit dat gedrag gestuurd wordt door innerlijke cognitieve processen. Mens interpreteert de werkelijkheid.
Cognitieve benadering Herken je deze benadering in de visie, manier van werken, ... binnen de eigen werksetting? Cognities Informatieverwerking ...
Cliëntgerichte benadering Humanistische psychologie reageert tegen * psychodynamische benadering die te veel gericht was op gestoord, destructief gedrag. * gedragstherapie die mens ziet als programmeer-bare machine. Aandacht voor menselijke vrijheid Mens heeft de neiging om te groeien in de richting van optimalisering van zijn of haar mogelijkheden als men maar de kans krijgt, als de condities maar goed zijn.
Cliëntgerichte benadering Rogers: cliënt geneest zichzelf indien therapeut geschikt klimaat voor zelfverbetering aanbiedt. Hulpverleningsrelatie dient gekenmerkt door * onvoorwaardelijke positeve acceptatie * empathie * echtheid Maslow: behoeftenpiramide: aandacht voor basisbehoeften!
Cliëntgerichte benadering Herken je deze benadering in de visie, manier van werken, ... binnen de eigen werksetting? Geloof in mogelijkheden cliënt Aandacht voor relatie ...
Systeemgerichte benadering Een mens staat in interactie met zijn omgeving en het gedrag van mensen moet daarom gezien worden als gevolg van de interacties met deze omgeving. Sterke nadruk op interacties en communicatie. Problemen van mensen kunnen dus verklaard worden door te kijken naar de interacties binnen het systeem waarin ze leven.
Systeemgerichte benadering Herken je deze benadering in de visie, manier van werken, ... binnen de eigen werksetting? Aandacht voor communicatie en interactie Gedrag als betekenisvol voor systeem ...