Publiek/Private allianties Hoe organiseer je die succesvol? Forum Spoor en Infra 1 oktober 2015 De Bouwcampus

Inhoud presentatie PPS en de transitie naar de nieuwe economie PPS Samenwerking paradigma shift Praktische vertaling naar twee voorbeelden uit de Offshore industrie en Zero Emissie Busvervoer

PPS en de Transitie naar de nieuwe Economie? Wat!?! Hoe dan? De economie verandert en daarmee onze samenwerking

Het systeem verandert Financiële crisis verhult en versterkt systeemverandering in de economie: -Digitaal: techniek gooit oude business modellen op z’n kop -Duurzaam: lenigheid vereist voor aanpassing aan de omgeving. -Daadkracht: minder mensen/mindergeld voor meer complexe opgaven Ontwikkelingen veranderen de verhouding tussen publieke en private organisaties in de bouw en infrawereld.

Een nieuwe kijk op en behoefte aan samenwerken tussen publiek en privaat. Geen contract als doel, maar als resultante van een gezamenlijke ambitie met een verantwoorde toedeling van risico en beloning. (risk and reward) Gericht op gezamenlijk realiseren van maatschappelijke opgaven, stimuleren van innovatie, en het behouden en zo mogelijk uitbouwen van de Nederlandse concurrentiepositie. Nieuwe Governance structuren, die onzekerheid van transitie naar de nieuwe economie kunnen begeleiden, die transparant sturen op het rechtdoen aan de belangen van betrokken partijen en publiek private investeringen stimuleren en borgen. PPS-Allianties en transitie naar de nieuwe economie betekent:

Relatie publieke en private partijen aan herziening toe Dit vraagt van private partijen de bereidheid om te investeren Dit vraagt van publieke partijen om de voorwaarden te scheppen om investeringen mogelijk te maken

Complexiteit vraagt om een andere verhouding tussen opdrachtgever- en nemer en alle partners in de keten Samenwerken wordt cruciaal

Publiek-Private Samenwerking Rolverdeling Bestuurlijk opdrachtgeverschap Regie verantwoordelijkheid Ambtelijke uitvoer Functionele regie Werkverdeling Publiek-privaat Markt Functionele specificaties Financiële en politieke haalbaarheid Toetsing op: Kwaliteit Veiligheid Milieu Ontwerp Constructie Beheer en onderhoud Exploitatie

Paradigma shift Samenwerken verhoudt zich niet tot klassieke OG- ON relatie Andere toedelingen en beloningen geeft dat… Beide partijen eigen aandeel en beloning hebben… Bij realisatie, exploitatie, beheer & onderhoud Dit veronderstelt inzicht in elkaars Doelen en belangen Besluitvormingsstructuur Financiële belangen Daarmee adequate, nieuwe balans in eigen aandeel en verantwoordelijkheid Voorkoming van ‘A15’s’ Onafhankelijk procesmana- gement Transparantie in belangen Publiek-Private besluitvorming struktuur Transparantie financiële en maatschappe- lijke business- case

Drivers voor samenwerking Van…Naar… TraditioneelTegenwoordig Taak gestuurdProces en output gestuurd Probleem georiënteerdOplossingsgericht Volgens de regelsBinnen de kaders AfwachtendProactief Open dialoog (willekeur)Voorspelbare, gesloten dialoog Praten met klant/leverancierIn dialoog met partner Werk/taakWaarde/rol RisicoOnzekerheid

Nieuw paradigma = andere regels Een verantwoorde verdeling van risico’s en beloning (Risks en Rewards) tussen OG en ON. Dit veronderstelt inhoudelijke kennis van zaken bij OG en ON over de risico profielen en effecten in relatie tot een faire prijsstelling Praktijk van vandaag is echter: Het ontbreekt aan deze verantwoorde verdeling Een verantwoorde invulling van rollen onvoldoende georganiseerd

Consequenties Verhouding met Publieke sector vanuit Privaat perspectief nieuw definiëren Nieuw perspectief over; verantwoorde risico verdeling en beloningsstructuur, Voorwaarden voor toepassing innovaties door privaat (overheid als launching customer) Verkrijgen inzicht in Belang, Besluitvorming en Financiën Conflict hantering in de praktijk

Introductie PPS in Nederland nu; PPS is geen DBFMO! DBFMO is vooral een methodiek voor getrapte overheidsfinanciering in Nederland (PFI) Verschil tussen Private Financial Initiative (PFI) (DBFMO) en Public Private Partnership (PP Allianties) is afwezigheid van partnership o.b.v. verantwoorde toedeling van risk en rewards) PPP komt in Nederlandse context bijna niet voor.

Waarom zou je een alliantie moeten willen? Wat overwegingen:  Verantwoorde risico verdeling/ toedeling naar risico beheersing?  Investeringen van private partijen aantrekken voor een publieke opgave (Infrastructuur bijv.)?  Innovatie vanuit Private sector inzetten in plaats van inzet op beheersen wat je al weet?

Hoe verdeel je risico’s in een alliantie Let op: perceptie van risico is voor publiek en privaat heel anders;  Niet betalen versus niet functioneren  Kamervragen versus lastige aandeelhoudersvergadering  Dit vraagt inhoudelijke kennis over het realiseren beheren en onderhouden van de “”opgave””.  Begrijpen wij elkaar?!?

Ontstaat er een betere samenwerking door PP allianties? Ja, kijk naar de vooraanstaande export positie van de Nederlandse Offshore Aannemerij. Ontstaan na “CRINE” initiatief 1992, gevolgd door ontwikkeling van Functioneel Specificeren en zgn. EPIC/TURNKEY Contracten. Kosten transparantie, Verzekerbaarheid, Financierbaarheid en Onafhankelijke Toetsing is Key tot succes van de samenwerking

Offshore industrie en EPIC contracten Rijnlandsmodel vs Anglo Amerikaans Knock for knock Back to back Functioneel specificeren Verzekeringen/financiering Onafhankelijke toetsing

Transitie naar Zero Emissie Busvervoer Een alliantie inrichtingsvoorbeeld Financierbaarheid? Verzekerbaarheid? Rollen van Overheid en Vervoerders Key: kosten transparantie van allen in de transitie naar Zero Emissie

19 Stichting Zero Emissie Busvervoer TCO – Nationaal Programma © 2013 Stichting Zero Emissie Busvervoer

Conclusie Hiermee collectieve leeropgave Publieke en private partijen moeten in gedrag, proces en procedures zich dusdanig naar elkaar verhouden zodat: Er een juiste risicoverdeling plaats vindt OG’s condities genereren waarin ON’s kunnen excelleren ON’s zich bepalend kunnen manifesteren ook in initiatief- fase Partijen dienen dus te leren werken in nieuwe verhoudingen

Noodzaak voor ondersteuning “De Bouwcampus”” OG’s en ON’s moeten nieuwe werkwijzen zich eigen maken Idealiter creëren we een nieuwe realiteit waarin: OG’s en ON’s gericht worden gesteund en begeleid in hun transitie Via neutraliteit focus wordt gecreëerd Er een geïntegreerd aanbod wordt gemaakt Het aanbod onafhankelijk is Kosten voor de gebruikers aanvaardbaar zijn Alleen op bovenstaande wijze ontstaat een nieuwe, uniforme taal en handelingsinstrumentarium

Meer Informatie? Mr. Ellen Lastdrager Partner Twynstra Gudde Directeur Mobiliteit en Infrastructuur bv Tel Of gewoon via De Bouwcampus!