De domeinen & Niveau bij ABB

Begeleiden met inzicht = Inzicht in de problematiek van de cliënt: -Welke IQ gegevens zijn er bekend  Wat is het niveau van de cliënt? LVB / MVB / EVB -wat is er bekend over het emotionele niveau? -wat voor levenservaring heeft de cliënt? -wat weten we over de gehechtheid? -bijkomende stoornissen / problematieken? -relaties etc. etc.

Niveau’s: LVB: lichte verstandelijke beperking MVB: matige vb EVB: ernstige vb ZEVB: zeer ernstige vb

DOMEINEN

Domeinen bij verstandelijke beperking: Intelligentie: Intelligentie bepaalt een hoop. Het hangt samen met sociale adaptatie, dit is vaak ‘ongeveer’ even hoog. Dat is niet zo gek, aangezien intelligentie onderdeel uitmaakt van sociale adaptatie. Sociale adaptatie: Intelligentie bepaalt dus mede hoe sociaal adaptief iemand is. Ook gehechtheid heeft hier een invloed op evenals de hoogte van de emotionele ontwikkeling. Emotionele ontwikkeling: Hangt samen met intelligentie. Is altijd een stuk lager dan de intelligentie. Hangt ook samen met gehechtheid. Een goede gehechtheid in de eerste jaren is belangrijk voor een gezonde emotionele ontwikkeling. Gehechtheid: Of iemand goed of onveilig gehecht is bepaalt een hele hoop! Het bepaalt iemands sociale interactie, maar is dus ook mede bepalend voor het emotionele niveau. Bijkomende stoornissen / syndromen / problematieken: Bijkomende problematiek dient altijd meegenomen te worden in de beschrijving van het functioneren van een persoon met een verstandelijke beperking. NB leeftijd als factor niet wegcijferen!

Intelligentie IQ wat kun je daarmee? IQ: Een IQ-score is geen vaststaand getal. Je kunt dus niet zeggen dat iemand een IQ heeft van '60'. Bij verschillende testen, en bij verschillende momenten in je leven zal de score verschillen. Bovendien wil een lage score op een IQ- test niet zeggen dat iemand een verstandelijke beperking heeft.  Het geeft een indicatie van het niveau. Als 1 van de factoren. Wat kun je er niet mee? Conclusies trekken zonder andere informatie Zeggen dat iemand ‘dit of dat’ IQ heeft. Volgende keer komt er weer een andere uitslag uit. Vaststellen dat iemand een verstandelijke beperking heeft

Sociale adaptatie = sociale redzaamheid Omschrijving: Sociaal adaptief vermogen, of sociaal aanpassingsvermogen cq sociale redzaamheid geeft het vermogen van een persoon om zich aan te passen aan een situatie, maar geeft ook het proces aan waarmee de omgeving naar de eigen hand wordt gezet. Het begrip sociale adaptatie omvat praktische vaardigheden: sociaal gedrag, sociale redzaamheid, sociale en communicatieve vaardigheden: contactuele eigenschappen, taalvaardigheden en zelfcontrole / probleemoplossende vaardigheden: executieve functies, sociale cognities. Het sociaal adaptatievermogen is een breder begrip dan intelligentie, eigenlijk moet intelligentie als een onderdeel van dit begrip gezien worden. Intelligentie heeft vooral betrekking op de laatste twee vaardigheden (taal, sociaal- cognitieve vaardigheden, probleemoplossende vaardigheden). 

Emotionele ontwikkeling: het verschil tussen kunnen en aankunnen Wat is emotionele ontwikkeling: De emotionele ontwikkeling is een dynamisch proces vanaf de geboorte waarbij basisemoties uitgroeien tot een verfijnd gevoelsleven. Elke ontwikkelingsfase kent haar eigen specifieke ontwikkelingstaken waarin de persoon zich verder kan ontwikkelen. Mensen met een verstandelijke beperking maken dezelfde emotionele ontwikkelingsfasen door als mensen zonder verstandelijke beperking, maar er is een verschil in de duur en in het uiteindelijk te bereiken niveau. De emotionele ontwikkeling kan in alle fasen van de ontwikkeling geblokkeerd raken, terwijl ondertussen de ontwikkeling op andere gebieden gewoon door kan gaan (Došen, 2014). Om een cliënt te benaderen op het niveau dat bij hem past, is het noodzakelijk om een goed beeld te hebben van zijn emotionele ontwikkeling. Het verkeerd inschatten hiervan leidt tot overvraging dan wel onderstimulering. Het laatste heeft dikwijls verveling tot gevolg, of het kan leiden tot verlies van vaardigheden en daarmee zelfredzaamheid. De mogelijkheden worden dan niet benut; de persoon wordt niet geprikkeld en zijn energie wordt niet in goede banen geleid. Wanneer iemand wordt overvraagd, bestaat het risico dat hij de greep op zijn doen en laten verliest. Hij kan dan probleemgedrag ontwikkelen.

Gehechtheid Gehechtheid speelt een belangrijke rol in het leven van ieder mens. Gehechtheid is een biologisch gegeven geneigdheid bij kinderen om de nabijheid van een specifiek persoon te zoeken in situaties van stress. Gehechtheidsgedrag is een wisselwerking tussen het kind en de volwassene (twee richtingen dus). Bij veel mensen is het hechtingsproces niet goed verlopen. Er kan sprake zijn van een onveilige gehechtheid of zelfs van een hechtingsstoornis als gevolg hiervan, maar dat is niet altijd het geval. Een veilige gehechtheidsrelatie is op zichzelf geen noodzakelijke voorwaarde voor een gezonde psychische ontwikkeling, maar kan wel gezien worden als een belangrijke protectieve factor. Er is sprake is van een verhoogd risico op hechtingsproblematiek in de ontwikkeling van kinderen met een verstandelijke beperking.