http://www.youtube.com/watch?v=UY75MQte4RU
Begeleiden en Coachen programma organisatie 2010 – 2011 Overgang van jaar 4 naar 3 zonder praktijk coaching 2011 – 2012 met coach uitvoering voor jaar 3
Begeleiden en Coachen inhoud Studenten werven zelf een coachee Focus op individuele coaching Boek : “Coachen met collega’s” van Erik de Haan & Yvonne Burger Kader voor coaching Aanpak van coaching Reflectie op coaching
Begeleiden en Coachen deeltijd en voltijd variant 8 x 100 minuten per week Werving coachee binnen werkplek Beoordeling door docent Voltijd : 4 x 200 min. p/w in halve lesgroep Werving breder, beoordeling door BEB, contract bij opdrachtgever Let op : Ook week 9 ivm goede vrijdag 6 april !
Begeleiden en Coachen Wat is coachen ? met welk doel ? Coachen is vorm van werkgerelateerd leren Vaak tweegesprek, met rol onderscheid Doel : vergroten van professionaliteit van de coachee, eigen relatie tot ervaringen en vraagstukken te bespreken
Begeleiden en Coachen Groot bereik van coaching Leidinggeven : over aanpak, procedures en resultaten On the job : over aanpak en gedrag Supervisie : over aanpak, overleg en werkrelaties Individueel : persoon in relatie tot werk Counseling : de persoon in het werk
Begeleiden en Coachen Soort vragen bij coaching Inhoudelijke `Wat`vragen Toepassing `Hoe` vragen Persoonlijke `Wie` vragen
Begeleiden en Coachen competenties van de coach Luisteren, aansluiten bij de vraag Interventies, Stimuleren, perspectief bieden en oplossinggericht Organisatiekennis, relatie tussen persoon en de organisatie Psychologie, duiden van de interactie
Gesprekken op de mm2 “ Je kunt nooit niet communiceren” (Watzlawick P.)
http://www.youtube.com/watch?v=iBqgr5xZLz0&feature=related
Johari Venster “Hoe meer je geeft Hoe meer je ontvangt”
Begeleiden en Coachen Venster op de coachee 1. Vrije gespreksruimte , verbaal en expliciet 2. Blinde vlek, onbewust voor coachee 3. Prive persoon, nonverbaal, impliciet, niet opgepikt, niet gezegd (wel gedacht) 4. Verborgen talent / onbekend terrein, verdrongen en morele kwesties De vier velden kwalificeren en becommentarieren elkaar onderling ! Opracht 1
1. Vrije gespreksruimte dimensies van het “Verhaal” Expressief : De coachee laat iets zien, horen, vindt en voelt iets Appellerend : gedrag wat een beroep doet op de coach, ik vraag – jij antwoord ik vertel - jij luistert
Meer dimensies ? 1.Wat is de inhoud van het gesprek ? 2.Wat is nu de opbouw van het gesprek ? 3.Hoe is de interactie binnen het gesprek 4.Hoe zijn nu jou/mijn gevoelens in dit gesprek ?
2. Blinde Vlek Wat de coach opvalt maar de coachee zelf niet ziet, onbewuste expressie, weglatingen, vergeten (huiswerk) - Onderscheid tussen voorbewuste (vergeten) en onbewuste (onbekende) informatie.
3. De prive persoon Nonverbaal : nabijheid, houding, bewegingen, gebaren , gezichtsexpressie intonatie, volume, stemklank en kracht gebruik van tussenvoegsels 2. Impliciete uitingen : tussen de regels door, woordherhaling en keuze, woordbeklemtoning, tegenstrijdigheden, onverstaanbare woorden
De prive persoon 3. Niet opgepikte uitingen : door de coach niet bewust geregistreerd maar wel expliciet gezegd 4. Wel gedacht maar niet gecommuniceerd : info die coachee besluit voor zich te houden
4. Onbekend terrein , Verborgen talenten Ook hier onderscheid tussen voorbewuste (bekend maar verdrongen/ vergeten informatie) En Onbewuste informatie, hier een grote black box. Onderzoeksgebied onbekend voor coach en coachee Signalen in humor, dromen, versprekingen, onze emoties
Onbekend terrein Morele instantie : beinvloed wat er uit mag komen “onbewuste geweten” ( of ego-ideaal. Super-ego, uber ich) Het verdrongene zelf : feiten, gevoelens wensen, fantasie, die zelf geen toegang krijgen tot het bewuste
Coach bijdrage aan zoekproces Richting : is de coach ruimte gevend of ruimte ontnemend ? Volgend of sturend ? Aard : opbouwend of openmakend ? ondersteunen of confronteren ?
Vier coach orientaties 1. Persoonsgericht : Exploreren en ondersteunen, begripvol volgen van de coachee 2. Inzichtgericht : exploreren en confronteren, meer afstand, focus op weglaten, onafhankelijke blik, voegt toe
Vier coach orientaties 3. Probleemgericht : suggereren en confronteren, coach doet suggesties, tips,draagt nieuw kader of aanpak bij. 4. Oplossingsgericht : suggereren en ondersteunen, coachee helpen met opties en positieve feedback, suggestie voor de toekomst
Top of But coach ? Vorm tweetal en bespreek : Welke goede en slechte ervaringen heb jij met coaching ? Welk kwaliteiten heb je gemist of juist gewaardeerd bij je coach ? Maak een top drie voor een Top of But coach. Maak daarbij gebruik van Bijlage 1
Coachgesprekken Opzet en Inrichting Met welke uitgangspunten en randvoorwaarden moet rekening gehouden worden ? - Voor de coach - Voor de coachee
Uitgangspunten voor de coach Gesprek ondersteunt de professionele ontwikkeling van de coachee Leerdoelen zijn bepalend en verantwoordelijkheid van de coachee zelf Inbreng van de coachee is bepalend en de coach sluit daarbij aan Vertrouwelijkheid en kwetsbaar kunnen zijn staat voorop Coach neemt tijd en rust voor gesprek
Uitgangspunten voor de coachee Ieder onderwerp kan inbreng zijn Relatie met eigen rol en werkwijze binnen het professioneel functioneren Contract afsluiten met leerdoelen, werkwijze, frequentie, en duur van de gesprekken en wijze van evaluatie
Fasen bij coaching Intake en contractering Klikmoment, samen doorgaan of niet ? Afspraken over tijd, plaats, frequentie en doorlooptijd, uitwisselen van gegevens Eigenlijke coachgesprekken Evaluatie, wat is de opbrengst van de coaching ?
Voorbereiding op het 1e gesprek Zorg voor een neutrale, rustig ingerichte locatie, met stoelen en tafel en licht Stel een tijdlimiet voor een 1e gesprek Zorg voor een leeg hoofd Weet hoe je je voelt op dat moment Wie zit waar ? Aantekeningen maken of niet ? De eerste klap is een daalder waard en het “deurknopfenomeen”
Vervolg van het gesprek Open vragen, Wie wat waar, hoezo ? Algemene vragen en doorvragen naar bijzonderheden Aandacht voor “metacommunicatie” : Inhoud (feiten,mensen) Expressief (gevoelens, meningen) Appelerend (welke verwachting) Betrekking (welke relatie definitie)
Aandacht voor communicatie wijze Luister naar intonatie, woordkeus, stemgebruik Let op lichaamstaal (non-verbaal 80 %!) Geef aanmoediging,zowel non- als verbaal Spiegel, vat samen, check of je begrijpt Concretiseer(iedereen, altijd, overal, men) Reflecteer gevoel Ga na hoe je jezelf voelt, wees alert voor projecties of tegenoverdracht
Ingredienten Coaching Contract Leerdoelen , onderwerpen van coaching en onderliggende patronen Casuistiek, werk-en loopbaanvraagstukken De beoogde effecten op de werkplek De toets en evaluatie wijze van de beoogde doelen en effecten De locatie, de duur, het aantal en het ritme van de coach gesprekken De onvoorwaardelijke vertrouwelijkheid Bij externen : Vergoeding van kosten
De coaching relatie zelf Aangaan en beeindigen De coaching relatie zelf als thema omdat de vraagstelling overlapt met de manier : waarop de coachee met de vraagstelling omgaat De manier waarop de coachee met zichzelf en anderen omgaat De manier van omgaan met anderen overlapt met hoe de coachee met de coach omgaat
Aangaan van de coaching relatie De 1e indruk positief of negatief ? veelzeggend of bedrieglijk ? Zijn we op tijd, te vroeg of te laat ? Hoe verloopt de begroeting ? Welke associaties, op wie lijkt de ander ? Hoe zitten we erbij ? Formeel, vertrouwd ?
Aangaan van de coaching relatie Verschillende behoeften Coachee heeft een zekere mate van openheid over de behoefte aan hulp, de soort hulp, en daarbij de soort aanpak Coach wil (nog) een coachee, wil de coachee hulp bieden en wil bevestigd worden in die behulpzaamheid
Aangaan van de coaching relatie Verwachtingen &veronderstellingen Wat wil de coachee precies ? Hoezo deze coachvraag ? Is coaching hierbij wel geschikt ? Waarom ben ik uitgekozen als coach ? Wat roept deze coachee op bij mij ? Welke aanpak vraagt deze coachee ? Hoe kan/wil ik onze coachrelatie vormgeven ?
Aangaan van de coaching relatie Vormen van een positieve werkalliantie Meester – gezelrelatie ( inbreng van praktijkvragen met verstandige feedback) Dokter – patientrelatie (veel emotie met oplossingen, receptuur) Vroedvrouw- moederrelatie (zorgend) Peer – reviewrelatie (kritisch samen onderzoeken) Old boysrelatie (sparringpartner)
Aangaan van de coaching relatie valkuilen Waak tegen het afglijden naar een “gewone” significante relatie, zichtbaar in teveel affectie, rivaliteit of zorg Blijf geduldig en achterdochtig, en blijf reflecteren op de aard van de relatie Het is een natuurlijk proces dat coaching relaties gaan lijken op andere significante vormen van eerdere relaties Bewaak de essentie van coachrelatie, als helpend, begrensd en in dienst van de coachee
Afscheid nemen van coaching redenen voor de coachee De laatste bijeenkomst …….. Coachee is simpelweg dankbaar Gevoel genoeg gedaan te hebben, klaar zijn Vluchten in gezondheid, alles is opgelost dus geen vragen meer Wegblijven, (pijnlijk ?) afscheid vermijden Intense rouw of woede, als gevolg van overdracht, uitgestelde rouw reactie
Afscheid nemen van coaching overwegingen voor de coach Maak van afscheid geen domme herhaling van oude pijn, maak het hanteerbaar Ideaal is als de coachee zelf afscheid neemt en zich dus niet verlaten of afgewezen voelt Maak vooraf duidelijke afspraken over wanneer en hoe jullie afscheid nemen Afscheid nemen is ook een rouwproces, reflecteer hier op beiden en samen
Afscheid nemen van coaching Evalueren door de coachee Hoe kijk je terug op proces en resultaat ? Wat is er terecht gekomen v/d doelen ? Welke voornemens heb je nu voor jezelf ? Hoe heeft coaching bijgedragen tot je professionalisering ?
Afscheid nemen van coaching Evalueren door de coach Wat was jouw bijdrage aan het leerproces van de coachee ? Waaruit blijkt dat ? Hoe heeft de coachee de interactie met jou ervaren ? Wat waren lastige momenten en hoe ben je daarmee omgegaan? Welke tips heeft de coachee je gegeven voor je verdere ontwikkeling ?
Wat voor coach ben ik? Vorm drietallen en voer een tweegesprek over een onderwerp met leervraag naar eigen keuze Twee studenten nemen de rol aan van coach en coachee De 3e persoon observeert en geeft na afloop feedback op de getoonde coachvaardigheden De observator gebruikt hierbij de bijlagen B en C Rouleer de rollen zodat ieder aan bod komt.
Huiswerk 2e bijeenkomst Bestudeer H 5 t/m 8 Stel een concept plan van aanpak (contract) op voor de uitvoering van je coaching komend kwartaal 4 (gebruik hierbij uit het boek H 3) Neem een leervraag mee om mee te kunnen oefenen