Verandering van Tijdperk: wat betekent dat voor ontwikkelingssamenwerking? Haarlem, 28 Oktober 2015

We leven niet in tijdperk van verandering maar in een verandering van tijdperken

19de Eeuw vs 21ste Eeuw industriële revolutie digitale revolutie angst voor machines angst voor robots langdurige onrust steeds meer onrust sociale ongelijkheid sociale ongelijkheid Marx Piketty

Kantelperiode samenleving wordt decentraal en bottom-up economie wordt decentraal en circulair nieuwe macht ontstaat

Verschillen snelheid, omvang, impact, complexiteit is een paar duizend keer groter dan in de 19de eeuw

Samenleving 3.0

Uitgangspunten Samenleving 3.0 zelfredzaamheid samenredzaamheid faciliterende overheid

nieuwe vormen van Solidariteit zijn hard nodig

Overgang naar Samenleving 3.0 Opbouw van Samenleving 3.0 Voorontwikkelingsfase Doorontwikkelingsfase Kantelperiode Verticaal Centraal Top-down Horizontaal Decentraal Bottom-up We zitten hier Tijd

Kantelperiode traditionele grote bedrijven vallen om overheid op zoek naar nieuwe rol brancheorganisaties verdwijnen angst en wantrouwen bij burgers

Chaos

Inspraakavond over asielzoekers Steenbergen Inspraakavond over asielzoekers

Bezorgde huisartsen spijkeren manifest op het ministerie manifest van de Bezorgde Huisarts: het roer moet om! gesteund door 7.828 van 11.345 huisartsen in Nederland 

Studenten bezetten het Maagdenhuis is Amsterdam weg met het rendementsdenken in het onderwijs!

Burgerinitiatief Ons Geld wil het taboe doorbreken op geldschepping

Systeemwereld vs Leefwereld Systeemwaarden Menswaarden doelmatigheid aandacht / tijd efficiency vertrouwen controle, beheersing ruimte regelzucht keuzevrijheid kosten / baten kwaliteit

Efficiency Samenleving rationeel, bureaucratisch, anoniem, complex, afstandelijk koude kille afrekenwaarden als rendement en efficiency alles moet worden gemeten en gecontroleerd gebaseerd op gestold wantrouwen mensen zijn vervreemd van deze koude, kille efficiencysamenleving on(t)menselijke samenleving

Oude Samenleving Nieuwe Samenleving centraal decentraal top-down bottom-up grote organisaties slimme, platte organisaties systemen & structuren mensen & initiatieven vast & star vloeibaar & flexibel overheid regisseert overheid faciliteert

Paradigma Wisseling oude paradigma nieuwe paradigma zelf organiseren anderen laten organiseren geld gedreven waarde gedreven zorgen voor zorgen dat regisseren faciliteren

Zorg in Transitie van zorgen voor naar zorgen dat zorgbedrijf 3.0 levert geen 100% maar 20% zorg faciliteert mensen [netwerk, scholing, sociale media]

Onderwijs in Transitie van naar standaard diversiteit bureaucratisch flexibel rendement kwaliteit & ruimte niet organisatie staat centraal maar leraar en leerling

Traditionele Sectoren in Transitie Energie van centraal, fossiel naar decentraal duurzaam Welzijn van zorgen voor naar zorgen dat Bouw van aanbod & product naar vraag & dienst Zorg van doelmatig & efficiënt naar mensgericht Onderwijs van organisatie centraal naar leerling centraal

Burger Initiatieven

Broodfondsen

Lokale energiemaatschappijen

Lokale zorg coöperaties

Uit je eigen stad (Rotterdam) ‘Uit je eigen stad’ is a social enterprise whose mission is to achieve a positive contribution to a sustainable food system by increasing awareness of producers and consumers of food and creating value for the though producing local food and making a city more livable. It maintains an own local garden and adjacent restaurant and offers tours and education on food. Uit je eigen stad (Rotterdam)

Berkebun (Jakarta, Indonesia) The lack of green spaces in urban area has moved a group of people to start a community called Indonesia berkebun, an urban farming project. Their action is a protest to failure of planning providing green spaces in the city. With the power of social media, this community initiated a movement to appropriate abandoned vacant land nearby into a green gardening space. Their first project is in the Springhill housing complex, Jakarta, a three-year lease on 10.800 square meters of land has been granted to cultivate commercial crops. Each individual contribute in their own way: lend a vacant land, provide seeds and tools, organizing the event, and advertise in social media. Berkebun (Jakarta, Indonesia)

Explosie van BurgerCoöperaties

Participatiesamenleving is geen hype maar een stap naar nieuwe vorm van democratie

ontwikkelingssamenwerking? Wat betekent dit voor ontwikkelingssamenwerking?

Ontwikkelingssamenwerking 1.0 top-down gesubsidieerd zorgen voor overheidgestuurd regisseur

40 armste landen hebben behoefte aan traditionele ontwikkelingshulp

Evaluatie ‘ontwikkelingshulp Nederland is effectief & efficiënt’ Commissie Bijker 200 projecten 64 ontwikkelingsorganisaties 2 miljard in 5 jaar ‘ontwikkelingshulp Nederland is effectief & efficiënt’

Nieuwe Context VN duurzame doelen 2030 nieuwe ontwikkelingsagenda klimaat, veiligheid, migratie VN duurzame doelen 2030 nieuwe ontwikkelingsagenda nieuw paradigma, nieuwe organisaties

Ontwikkelingssamenwerking 3.0 bottom-up co-financiering zorgen dat publiek-privaat faciliteren

van: hier is uw waterput naar: hoe komt u aan uw waterput?

Ontwikkelingssamenwerking 3.0 maatwerk crowdfunding open source technologie kleine, wendbare clubs

3 van 5 ontwikkelings-organisaties sneuvelen 3 van 5 ontwikkelings-organisaties sneuvelen in kantelfase van transitie

Evolutionaire Revolutie niet de grootste organisaties overleven, ook niet de slimste organisaties, maar de meest wendbare organisaties

Urgenda Model actiegericht [slimme, strategische acties] kleine club [15 mensen] actiegericht [slimme, strategische acties] wendbaar [snel, geen overlegcultuur] weinig geld [veel expertise in netwerken] zelfsturend organisme

Organisatorische Transitie organisaties moeten zich opnieuw uitvinden klein, flexibel, wendbaar horizontaal, plat, weinig overhead digitale projectorganisatie

Verander Strategie Duale Strategie ontwikkel schaduwlijn binnen organisatie experimenteer met nieuw verdienmodel zoek samenwerken nieuwe partners

Persoonlijke Transitie overwinnen van existentiële angst angst voor status, macht, baan, inkomen raakt aan identiteit van mensen

Transitie Fasen van een Individu tijd Competent Individu Stabilisatie onbewust bekwaam Versnelling bewust bekwaam Kantelpunt bewust onbekwaam Voorontwikkeling onbewust onbekwaam

Reflectie & Reflexiviteit spiegel eigen aanpak en niet op basis van mening anderen reflexiviteit waarom doe ik de dingen zoals ik ze altijd gedaan heb?

‘gezondheid verbeteren van 10 miljoen arme mensen in 2020’ Simavi niche-speler kanteling koploper nieuwe visie, missie & strategie ‘gezondheid verbeteren van 10 miljoen arme mensen in 2020’

ontwikkelingssamenwerking staat voor grootste opgave sinds 90 jaar