Armoede en Vrouwen 10 December December December Stichting Samen voor Gezondheid van Vrouwen

Quick scan 10 dec (dag van Mensenrechten) 20 nov.1989 (dag rechten van het kind) Millenieum doelen tot (bestrijding tegen armoede in EU) Waarschuwing voor erg fors toenemende ongelijkheid in de wereld Armoede is schending van de mensenrechten Armoede is een onrecht 10 December December December Stichting Samen voor Gezondheid van Vrouwen

In Nederland 650,000 werklozen 1.3 mil. 0nder armoede grens,waarvan 400,000 kin. (2.5 mil. Risico op armoede en sociale uitsluiting, waarvan 600,000 kin., platform31, 2014) 600,000 werkende armen (flexwerkers, ZZPers, …) Explosief groei van voedselbanken sinds 2002 (157 lokalen, mensen) Groei van Stichting Leergeld (85 lokalen, 70,000 kinderen) Bezwar tegen term armoede, Rutte, 2011 Uitkeringsnorm boven de armoedegrens, Klijnsma Recht op een (fatsoenlijke) baan is een grondrecht, die essentiele effect op de ontwikkeling van de mens heeft 10 December December December Stichting Samen voor Gezondheid van Vrouwen

Risicolopende groepen op armoede en sociale uitsluiting (langdurige) werklozen Vrouwen en alleenstaande ouders (MOEDERS) Ouderen (ook grote deel van vrouwen) (Niet westerse) allochtonen en vluchtelingen Langdurig ziek zijn Mensen met minimum inkomen en uitkering Tiener moeders 10 December December December 2015 Stichting Samen voor Gezondheid van Vrouwen4

Gevolgen 7-8 jaar korter levensverwachting, en ervaren 20 jaar minder gezonde leven ervaring (VWS, 2008) Toenemen van (sexuele & huiselijk) geweld Vroegtijdig stoppen met studie Sterke toename van alleenstaande moeders (ibz onder niet westerse allochtonen) Toenemen van Tiener moeders ( ) Toenemen van zelfmoord pleging (5 per dag) Toenemen van huisuitzetting (19 per dag) Schending van Menselijke waardigheid 10 December December December 2015 Stichting Samen voor Gezondheid van Vrouwen5

Gevolgen op kinderen 1 op de 9 kinderen in Nl leeft in armoede (ombudsman) Reden voor armoede volgens kinderen: ziek zijn van ouders (25%) werkloosheid van vader (28%) door scheiding (29%) door schulde (45%) moeder heeft geen werk (48%) Gevolgen van weing geld volgens kinderen: stress, ruzie, verdriet ouders, geen vakantie en nieuwe spoelen, geen sport, 2de hands kleding en schoenen  pesten, school uitval, moeizame ontwikkeling, beinvloeden van karakter, geen vooruitzicht voor de toekomst 10 December December December 2015 Stichting Samen voor Gezondheid van Vrouwen6

Armoede, migranten & gezondheid in Almere (Nivel, 2010) - Bevolking: 186,000 waarvan 29% allochtonen - Huishouden met laag inkomen: Autochtonen8% Allochtonen23%-60% auto. alloch. vlucht. - Ervaren gezondheid en problemen:17%25%58% Chronische aandoening57%61%80% Psychische klachten23%52% 10 December December December 2015 Stichting Samen voor Gezondheid van Vrouwen7

Bevolking van NL:16,6 mil. (22% alloch.) Bevolking van Eindhoven: 214,000 (29% alloch.) Armoede monitor Eindhoven 2006: op basis van herkomst: Autochtonen10%, Niet westerse alloch.22% PVR-NB: - Armoedebeleid van de rijksoverheid & de gemeenten gaan uit van huishoudens, waardoor armoede van vrouwen grotendeels verborgen blijft. - Ruim drie kwart van de minima in Brabant is vrouw. - Van eenoudergezinnen met een bijstandsuitkering, heeft 94% een alleenstaande moeder aan het hoofd. - Een op de tien kinderen in Brabant leeft in een huishouden met een minimum loon, bij Surinaamse & Antillianse kinderen is dat een op de drie, en bij Turkse en Marokkanse kinderen zelfs een op de twee. - Bijna 2/3 van deze kinderen wordt verzorgd door een alleenstaande moeder. -Langdurige armoede komt opvallend vaak voor onder vrouwen - Bij vrouwen die langdurig in armoede leven is er vaak sprake van een combinatie van problemen. Armoede heeft sex en kleur 10 December December December 2015 Stichting Samen voor Gezondheid van Vrouwen8

Armoede in de regio Zuidoost-Brabant Bron: CBS, GGD-ZOB Armoede volgens Lage- inkomensgrens (2010) Regio Zuidoost- Brabant Eindhoven Aantal en % huishouden6,7 % ,1 % Aantal en % personen6,0 % ,1 % Aantal en % minderjarige kinderen 8,7 % , 8% December December December Stichting Samen voor Gezondheid van Vrouwen

Omvang groep en problematiek Situatie Eindhoven: eenoudergezinnen 6,4% van huishoudens = eenoudergezin 23% van huishoudens met kinderen = eenoudergezin (Regio ZOB 16%) Bron: GBA Eindhoven, 2013 / CBS, 2012 Kinderen en jongeren uit eenoudergezinnen: Vaker gezondheidsproblemen of risico’s: psychische problemen, overgewicht, roken Vaker problemen in ontwikkeling Ouders ervaren vaker opvoedingsstress Bron: GGD Gezondheidsmonitor 10 December December December Stichting Samen voor Gezondheid van Vrouwen

Risicogroepen sociale uitsluiting Ouderen (65+) regio Zuidoost-Brabant Bronnen: GGD Gezondheidsmonitor 2009 en Bevolkingscijfers CBS 2009 Combinatie van risicofactorengeschat aantal% gering psychisch welbevinden geen goede gezondheid laag huishoudinkomen (< €1000,-) ,4 +++ geen vrijwilligerswerk ,3 10 December December December Stichting Samen voor Gezondheid van Vrouwen

Stelling 1: Armoede heeft sex en kleur Fors toenemende armoede, vooral onder vrouwen en kinderen, is een maatschapelijke tsunamie die overheid, als hoofd verantwoordelijk, integraal moet aanpakken, gratis gezondheidszorg en onderwijs voor de minima groep is een onderdeel hiervan. 10 December December December 2015 Stichting Samen voor Gezondheid van Vrouwen12

Stelling 2: Menselijke waardigheid is onschend- baar en moet onaantastbaar blijven. De wet Kostendelersnorm doet voor de minima als vernietigen van menselijke waardigheid. 10 December December December 2015 Stichting Samen voor Gezondheid van Vrouwen13